REÇETELİ TARIM İLACI SATIŞINDA, BİR YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARI DAHA!..
- BASIN AÇIKLAMASI -
REÇETELİ TARIM İLACI SATIŞINDA, BİR YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARI DAHA!..
12 Ekim 2010
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, ODA‘mızın açtığı dava üzerine, Bitki Koruma Ürünlerinin Reçeteli Satış Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte, tekniker ve teknisyenlere reçete yazma yetkisi veren maddenin yürütmesini durdurmuştur.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı‘nca hazırlanan Bitki Koruma Ürünlerinin Reçeteli Satış Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, 12.2.2009 gün ve 27139 sayılı Resmi Gazete‘de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Bakanlık, 3 ay sonra, 12.6.2009 gün ve 27256 sayılı Resmi Gazete‘de ikinci bir yönetmelik yayınlayarak, ilkini yürürlükten kaldırmıştır.
Bakanlığın plansız, aceleci, demokratik katılımcılığı dışlayan, meslek hukukunu görmezden gelen, gerekli altyapıyı oluşturmadan ve ilgili meslek odasının - sektörün katkısını ve işbirliğini aramayan yaklaşımları, reçeteli tarım ilacı satışı sistemini bir kaos ortamına sürüklemiş bulunmaktadır.
ODA‘mızın her türlü ilkeli işbirliği ve beraber çalışma arayışlarını hiçe sayarak oldubitti anlayışı ile ilgili alanını içinden çıkılamaz ortamlara sürükleyen Bakanlığın uygulamaları yargıdan dönmeye devam etmektedir.
Bilindiği üzere Oda‘mız, birçok yönüyle tekniğe ve hukuka aykırı Yönetmeliğin çok sayıda maddesinin yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle yargıya başvurmuştur.
Bunun üzerine, ilk olarak Danıştay Sekizinci ve Onuncu Daireleri Müşterek Kurulu, 25.1.2010 tarihinde Yönetmeliğin "Reçete yazma yetkisinin iptali" başlıklı 17 inci maddesinin yürütmesini durdurmuştur. İlgili Daireler, böylelikle, Bakanlığın, reçete yazma yetkisini ucu açık ve keyfi bir biçimde iptal edemeyeceğini ara kararla belirlemişlerdir.
Ancak ODA‘mızın iptal ve YD talebi bu konu ile sınırlı değildir. Bilindiği üzere, ilkokul mezunlarının, okuryazarların ilaç satmasına göz yuman Bakanlık, Reçeteli Satış Yönetmeliği ile kamuda çalışan tekniker - teknisyenlerin reçete yazmasına olanak sağlamış; konuyla ilgili eğitim almış ziraat mühendislerine sınav zorunluluğu getirmiş, yasa gereği olan Oda üyeliğini aramayarak alışılagelmiş tutumunu devam ettirme çabası içinde olmuştur.
Hem halk sağlığı hem de meslek hak ve yetkilerimize açıkça aykırı olan bu durumla ilgili olarak, Oda‘mız, yürütmenin durdurulması istemini, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu nezdinde tekrarlamıştır.
Söz konusu karara yapılan itirazımızı görüşen Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, ilk YD kararını onarken, ziraat teknikeri ve teknisyenlerine reçete yazma yetkisi veren 9. maddenin 1. fıkrasının (g) bendi ile 10. maddesinin 2. fıkrasındaki ilgili ibarenin yürütmesini durdurmuştur.
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu‘nun kararında, 24.1.1992 gün ve 21121 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanan Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzüğün 5. maddesine atıf yapılarak, "Bitki koruma ürünleri ile ilgili olarak yapılacak işlemlerin münhasıran ziraat mühendislerinin görev alanına ilişkin olduğu" belirtilmiştir. Danıştay, bu nedenle ziraat teknikeri ve teknisyenlerine yetki verilmesinin hukuka aykırı olduğu kararına varmıştır.
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu‘nun kararında karşı oy sahibi iki üye de, Ziraat Mühendisleri Odası‘na üye olunmaksızın reçete yazma yetkisi verilmesinin 6235 sayılı TMMOB Yasası‘nın 33 üncü madde hükmüne açıkça aykırı olduğunu ifade etmektedirler. Ancak açıkça hukuka aykırılık ve yürütülmesi halinde telafisi imkânsız zararların doğması durumunu birlikte görmeyen diğer üyeler, bu alanda bir Yürütmenin durdurulması kararına katılmamışlardır. ODA‘mızın yaptığı hukuki değerlendirme, davanın seyri içinde bu hükmün de iptal edileceği yönündedir.
Oda‘mızın kararlı tutumu ve özlük hakları mücadelesi, Tarım ve Köyişleri Balkanlığı‘nı, Yasa ve Yetki Tüzüğümüzü tanımaya ve buna uygun davranmaya zorunlu kılmaktadır.
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası olarak bir kez daha ifade ediyoruz ki, çerçevesi ve sınırları doğru çizilmek ve ilgili mesleği temsil eden ODA‘mızın her adımda görüşü ve katkısı alınmak kaydıyla; bitki koruma ürünlerinin doğru ve etkin bir biçimde kullanılması, böylelikle hastalık ve zararlıların olumsuz etkilerinin ortadan kaldırılması, ürün verim ve kalitesinin korunması, insan - bitki - hayvan ve çevre sağlığı üzerindeki risklerinin yönetilmesi konusundaki çalışmalar anlamlı ve önemlidir. Bu alandaki çalışmaların her dönemde öncüsü olan Oda‘mız, bilime ve hukuka uygun tüm düzenlemelere katkı koymaya ve uygulanmasında işbirliğine hazırdır.
Ancak Türkiye‘nin her bölgesinde farklı işleyen tarım sisteminin ihtiyaçlarına yanıt veremeyen, tüm tarım ilaçlarını reçete sistemine sokan mevcut yönetmelik, üretici - zirai ilaç bayii - tarım danışmanı ilişkisini kurmaktan ve çağdaş bir denetim sistemi getirmekten çok uzaktır. Her bölgede, masa başında yazılan reçeteler ile sistemin gereği kağıt üzerinde yerine getirilmekte, kaos herkesin gözleri önünde artarak sürmektedir.
Bu nedenle yargı ara kararı doğrultusunda, reçeteli tarım ilacı satışına yönelik mevzuatın, sektör paydaşlarının da katılımıyla yeniden gözden geçirilmesi zorunluluk haline gelmiştir.
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası olarak, Tüzüğe uygun, özlük haklarımızı koruyucu, halk sağlığını temel amaç edinen bir anlayışla yeni düzenlemeler hazırlanması konusunda ilkeli işbirliğine açık olduğumuzu ifade ederiz.
Kamuoyuna saygı ile duyurulur.
Dr. Turhan TUNCER
Başkan