PMO'NUN, ZİRAAT MÜHENDİSLERİNİN PEYZAJ VE ÇEVRE DÜZENLEME KONUSUNDAKİ YETKİLERİNE KARŞI AÇTIĞI DAVA, DANIŞTAY TARAFINDAN REDDEDİLDİ
Danıştay 8. Dairesi'nin kararını üyelerimizin bilgisine sunuyoruz.
T.C
DANIŞTAY
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2006/72
Karar No : 2007/6354
Davacı : TMMOB Peyzaj Mimarları Odası
Vekili : Av. Hatice Genç
Strazburg Cad. No:38/21 - Sıhhiye/ANKARA
Davalı : TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası-ANKARA
Davanın Özeti: Dava, 08.11.2005 tarih ve 25987 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe giren Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Odası Meslek içi Eğitim, Uzmanlık ve Değerlendirme Yönetmeliğinin, Ziraat Mühendisliği Uzmanlık alanları başlıklı 6. maddesinin (p) ve (s) bendleri ile aynı maddenin "yukarıda (I), (p). (r), (s), (ş), (t). (u), (ü) bentlerinde sayılan uzmanlık alanlarında öğrenim gören ziraat mühendisleri ve ilgili diğer meslek disiplinlerine ait eğitim alan üyeler için oda tarafından birlikte veya ayrı olarak eğitim ve yetki belgesi verilebilir hükmünü içeren son paragrafındaki (s) ibaresinin hukuka aykırı olduğundan bahisle iptali istemidir.
Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi Halil YÜKSEL‘in Düşüncesi: Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı Radiye TiRYAKİ‘nin Düşüncesi : Dava, 8.11.2005 tarih ve 25987 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Odası Meslek içi Eğitim,Uzmanlık ve Değerlendirme Yönetmeliğinin. Ziraat Mühendisliği Uzmanlık alanları başlıklı 6.maddesinin (p) ve (s) bendleri ile aynı maddenin "yukarıda (I).(p),(r).(s),(ş),(t),(u),(ü) bentlerinde sayılan uzmanlık alanlarında öğrenim gören ziraat mühendisleri ile ilgili diğer meslek disiplinlerine ait eğitim ve yetki belgesi verilebilir." hükmünü içeren son paragrafındaki (s) ibaresinin hukuka aykırı olduğundan bahisle iptali istemiyle açılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, davacı Peyzaj Mimarları Odasınca "Peyzaj ve çevre düzenleme"nin Peyzaj Mimarlığı mesleğinin asli uzmanlık alanı olduğu,böylece dava konusu yönetmeliğin "Ziraat mühendisliği uzmanlık alanları"nı düzenleyen 6.maddesinin (s) bendi ile "Peyzaj ve Çevre Düzenleme" faaliyetini Ziraat Mühendisliği uzmanlık alanı olarak tanımlaması nedeniyle, peyzaj mimarlığının ihtisas alanların ihlal eden düzenlemelere gidildiği, ayrıca "Çevre Koruma"nın tek bir meslek disiplinin uzmanlık alanı haline getirilemeyeceği, yönetmeliğin 6.maddesinin son paragrafında ibaredeki (s) bendi için Ziraat Mühendisleri Odası tarafından yetki belgesi verilmesinin, 1973 yılından itibaren bilimsel tanımı ve eğitimi yapılan bir meslek alanının (Peyzaj Mimarlığı) gasbı ve ihlali anlamına geldiği öne sürülerek bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
İptali talep edilen düzenlemelerin yer aldığı Yönetmeliğin 6. maddesinin son fıkrasında "yukarıda (I},(p},(s},(ş},(t},(u},(ü) bentlerinde sayılan uzmanlık alanlarında öğrenim gören ziraat mühendisleri ve ilgili diğer meslek disiplinlerine ait eğitim alan üyeler için Oda tarafından birlikte veya ayrı olarak eğitim ve yetki belgesi verilebilir.} hükmü yer aldığından, yönetmeliğin 6/p bendinde yer alan "Çevre Koruma" ve p/s bendinde yer alan "Peyzaj ve Düzenleme" konusunun, davacının iddiasının aksine, ziraat mühendislerinin tek başına tasarlamaya uygulamaya kabule ve imzaya yetkili olduğu uzmanlık alanları arasında sayılmadığından, davacı iddiasının aksine çevre korumanın tek bir meslek disiplininin uzmanlık alanı haline getirilmediği gibi, (s) bendinde yer alan düzenleme ile de Peyzaj Mimarlarının uzmanlık alanlarının ihlali ve gasbı söz konusu değildir.
Açıklanan nedenle hukuki dayanaktan yoksun olan davanın reddi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, 08.11.2005 tarih ve 25987 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe giren Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Odası Meslek içi Eğitim, Uzmanlık ve Değerlendirme Yönetmeliğinin, Ziraat Mühendisliği Uzmanlık alanları başlıklı 6. maddesinin (p) ve (s) bendleri ile aynı maddenin "yukarıda (I), (p), (r), (s), (ş), (t), (u), (ü) bentlerinde sayılan uzmanlık alanlarında öğrenim gören ziraat mühendisleri ve ilgili diğer meslek disiplinlerine ait eğitim alan üyeler için oda tarafından birlikte veya ayrı olarak eğitim ve yetki belgesi verilebilir." hükmünü içeren son paragrafındaki (s) ibaresinin iptali istemiyle açılmıştır.
6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Yasasının 2. maddesinin (a) bendinde; bütün mühendis ve mimarları ihtisas kollarına ayırmak ve her kol için bir oda kurulmasına karar vermek, (b) bendinde ise; mühendislik ve mimarlık mesleği mensuplarının, müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişimini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleriyle ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplinin ve ahlakın,I korumak için gerekli gördüğü bütün teşebbüs ve faaliyetlerde bulunmak, birliğin kuruluş amaçları arasında sayılmıştır.
Anılan Yasanın 5. maddesinde Birlik Yönetim Kurulunun oluşumu, 6. maddesinde Birlik Yönetim Kurulunun Görevleri düzenlenmiş, 19. maddesinde de; odaların bu Yasanın 2. maddesinde belirtilen amaç için Birlik Genel kurulunca kararlaştırılan işlerden yalnız odalarını ilgilendiren kısımlar ile görevli oldukları belirtilmiştir.
TMMOB Ana Yönetmeliğinin 24. maddesinin 2. bendinde de; oda tüzük, ana yönetmelik ve yönetmeliklerini yürürlükteki TMMOB Mevzuatına ve ilgili diğer kanuni düzenlemelere göre inceleyerek karara bağlamanın Birliğin görev ve yetkileri arasında olduğu hükme bağlanmıştır.
Ziraat mühendislerinin görev ve uzmanlık alanlarını belirten 7472 sayılı Ziraat Yüksek Mühendisliği Hakkında Kanunun 2. ‘maddesinde, "mesleki uğraş ve uzmanlık alanları kapsamında olmak üzere araştırma, ıslah, yetiştirme, toprak muhafaza, zirai mücadele, ziraat alet ve makinaları, bahçe mimarisi, toprak tasnifi, toprak, su, gıda, yem, kimyevi gübre, nebat tahlilleri, teknoloji, zootekni ve zirai ekonomi gibi bilumum zirai hizmet ve faaliyetlerde bulunmak, lisans aldıkları veya uzmanlık yaptıkları alanlara ait keşif, plan ve projeleri hazırlamak ve uygulamak, bütün bu alanlarda gerekli kontrol, muayene, ekspertiz, bilirkişilik yapmak, raporlar düzenlemek, zirai danışma büroları ve laboratuvarları açmak, özel kuruluş ve işletmeler kurmak ve idare etmek veya bunların sorumlu müdürlüğünün yapmak" hükmüne yer verilmiş, bu Yasanın 6. maddesi uyarınca yürürlüğe konulan Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine ilişkin Tüzüğün "Çevre Koruma" başlıklı 7. maddesinde ise "Tarım arazilerinin, tarım ürünlerinin, tarımsal sulamada ve su ürünlerinin yetiştirilmesinde kullanılan suların, çevre kirliliği yaratan etkenlerle kirlenmesi konularında yapılacak inceleme, araştırma, planlama, projeleme ve kontrol hizmetlerinde ziraat mühendisleri faaliyette bulunmaya yetkilidirler." hükmüne yer verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Genel Kurulunca kabul edilip Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe giren TMMOB Ziraat Mühendisleri Mesleki içi Eğitim, Uzmanlık ve Belgelendirme Yönetmeliğinin 6. maddesinin (p) ve (s) bendleri ile aynı maddenin" yukarıda (I), (p), (r), (s), (ş), (t), (u), (ü) bentlerinde sayılan uzmanlık alanlarında öğrenim gören ziraat mühendisleri ve ilgili diğer meslek disiplinlerine a,it eğitim alan üyeler için oda tarafından birlikte veya ayrı olarak eğitim ve yetki belgesi verilebilir." hükmünü içeren son paragrafındaki (s) ibaresinin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda değinilen Tüzük hükmünden de anlaşılacağı üzere ziraat mühendislerinin "Çevre Koruma" ile ilgilerinin öznesinde tarım ve tarımsal faaliyetler bulunduğundan davacının, bu alanın ziraat mühendisliği mesleği ile sınırlandığı iddiasının aksine yönetmelik hükmünde "çevre korumayı" tek bir meslek disiplininin uzmanlık alanına koyma gibi bir durum bulunmamaktadır.
Öte yandan Yönetmeliğin iptali istenilen 6. maddesinin (s) bendinde yer olan" peyzaj ve çevre düzenleme" uzmanlık alanına ilişkin düzenlemenin iptali istemine gelince;
Doğa, planlama ve tasarım kavramlarını sistematik bir yapı içinde inceleyerek yaşanılabilir bir çevre yaratmayı amaçlayan peyzaj mimarlığı ile ziraat mühendisliği arasındaki ilk bağ yukarıda değinilen 7472 sayılı Yasanın 2. maddesinde "bahçe mimarisi" olarak kurulmuş ve bu Yasa uyarınca çıkartılan Tüzüğün 23. maddesinde ise, "peyzaj mimarlığı alanında öğrenim görmüş ziraat mühendislerinin ,kentsel planlama, kırsal rekreasyon, tarihi ve doğal koruma alanları, turistik alan, yeşil alan ve park, kırsal yerleşim planları gibi projeler kapsamında yer alan peyzaj projelerinin hazırlanması uygulanması ve kontrolü işlemlerini yapmaya yetkili olduğu belirtilmiştir.
Kaldı ki, 1933 yılında kurulan Yüksek Ziraat Enstitüsü bünyesinde "Süs Nebatları Şubesi" olarak ve daha sonra 1946 yılında kurulan Ankara Üniversitesi bünyesi içinde yer olan Ziraat Fakültesinde "Bahçe Mimarisi ve Ağaçlandırma Kürsüsü" adını alan ve en sonunda 1968 yılında Peyzaj Mimarlığı Bölümü adına alan alandan mezun olanlara peyzaj mimarı unvanı ve diploması verilmektedir.
Ayrıca, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Ana Yönetmeliğinin 6/s maddesi ile dayanağı Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine ilişkin Tüzüğün 23. maddesi ile geçici 1. maddesinin iptali istemiyle Peyzaj Mimarları Odası tarafından Dairemize açılan davada; 26.03.2007 gün E:2005/4342. K:2007/1678 sayılı kararla davanın reddine karar verilmiştir.
Tüm bu değerlendirmeler ışığında, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Mühendisleri Odası Meslek içi Eğitim Uzmanlık ve Belgelendirme Yönetmeliğinin dava konusu edilen 6. maddesinin (p) ve (s) bendleri ile aynı maddenin "yukarıda (I), (p), (r), (s), (ş), (t), (u), (ü) bentlerinde sayılan uzmanlık alanlarında öğrenim gören ziraat mühendisleri ve ilgili diğer meslek disiplinlerine ait eğitim alan üyeler için oda tarafından birlikte veya ayrı olarak eğitim ve yetki belgesi verilebilir." hükmünü içeren son paragrafındaki (s) ibaresinde hukuka aykırı bir yön bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddine yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, 27.11.2007 gününde oybirliği ile karar verildi.
Başkan Ayla ALKIVILCIM
Üye Yeniay KAYA
Üye Alaattin ÖĞÜŞ
Üye Sıddık YILDIZ
Üye Atıl ÜZELGÜN