TİGEM
| TARIMSAL İŞLETMELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (TİGEM)
TARİHÇE Türkiye köylüsüne örnek tarımsal işletmeler oluşturmak ve üreticinin girdi gereksinimini karşılamak üzere 1930‘lu yılların ortalarından sonra kurulan Zirai Kombinalar idaresi ve Devlet Ziraat İşletmeleri Kurumu, 1950 yılında Devlet Üretme Çiftlikleri‘ne dönüştürüldü. 1983 yılda ise, DÜÇ ile hara ve inekhaneler birleştirilerek TİGEM doğdu. Asıl amacı üreticiye kaliteli tohumluk ve damızlık sağlamak olan TİGEM, 38 işletmeye ve 382 bin hektar arazi varlığına sahiptir. Zirai Kombinalar-Devlet Üretme Çiftlikli ve TİGEM, en önemli bitkisel (tohum) ve hayvansal (damızlık) üretim materyali sağlama konusunda, dönemin olanakları ile uyarlı çalışmalar gerçekleştirmiş ve bu iki alanda ülke gereksinimini karşılamıştır. Buna karşın 1980‘li yıllarla birlikte önce tohumluk fiyatlarının serbest bırakılması ve ardından tohumluk dışalımındaki devlet tekelinin kaldırılması ile TİGEM işletmelerinin işlevlerinde önemli aşınımlar yaşanmaya başlamıştır. Bu sürecin soncunda, halen yalnızca hububat ve yem bitkileri tohumlarında TİGEM %90‘ların üzerinde paya sahipken; mısır-ayçiçeği-birçok sebze patates alanında Türkiye kendine yeterliliği yitirmiş ve dışa bağımlı hale gelmiştir. Alan, yabancı çokuluslu şirketler ve onların taşeronu yerli firmalar tarafından doldurulmaktadır. Türkiye‘ye pazarlanan tohumların önemli bir bölümü ise, ÇUŞ‘lara tam bağımlılığını sağlayan " intihar eden tohum" niteliğindedir. Bu tip tohumlardan, bir üretim dönemi sonrasında elde edilen tohumların üretim materyali olarak kullanılması mümkün olmamakta, böylece üretici ve ülke tümüyle ÇUŞ‘a teslimiyetini ilan etmektedir.TİGEM‘lerin damızlık üretme işlevleri ise, neredeyse tümüyle sona erdirilmiş, ülke uzun yıllar boyunca ABD‘den damızlık ithal etmiş; ülke koşullarına uymayan hayvanların yaşamı kasaplarda sona ermiştir.Bu ortamda, mevcut TİGEM işletmelerine yabancı ortak bulunması yolunda 1999 sonunda çıkarılan Yüksek Planlama Kurulu kararı sonrasında, dünyanın en temiz topraklarına sahip olan işletmelere yönelik yabancı ilgisi artmaya başlamıştır.TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Başkanı ve AKP Adana Milletvekili Vahit Kirişçi Özelleştirme İdaresi Başkanı Metin Kilci |     |