GENELGE NO: (2003/3)

A. GİRİŞ

İç ve dış mekan süs bitkilerinin estetik ve işlevsel amaçlarla toplumumuz tarafından kullanılması giderek yaygınlık kazanmakta, bu bitkilerin üretim ve pazarlaması ülkemiz için önemli bir tarımsal faaliyet alanına dönüşmektedir. Bu iş kolunda üretim yapan işletmelerin ve tüm kullanıcıların kaliteli aşı gözü, çelik, fide, fidan, anaç bitki gibi çoğaltım materyali ihtiyaçlarının karşılanması hususunda gerekli tedbirleri almak Bakanlığımıza düşen bir görevdir.

B. ESASLAR ve KURALLAR

Ülkemizin süs bitkileri iş kolu hızlı ve dinamik bir gelişim göstermektedir. Bununla beraber, bu konuda giderek çeşitlenen ve artan ihtiyaçları tam olarak karşılayacak bir yurt içi üretim kapasitesi ve teknolojik seviyeye ise henüz ulaşılamamıştır. Bu durumun bir sonucu olarak bazı tür, çeşit ve ürün kategorilerinde ithalat zaman zaman kaçınılmaz olmaktadır. Ancak ülkemizde hayli yaygın ve yerine göre nispeten entansif bir yurt içi üretim kapasitesinin var olduğu da bir gerçektir ve bu iş kolunun yurt dışından vaki olabilecek haksız rekabete karşı da korunması gereklidir.

Süs bitkileri üretim ve ticareti yapan kuruluşların ve süs bitkileri üretiminin daha etkili bir şekilde denetlenebilmesi, materyal tedarik işlemlerinin kolaylaştırılması, bu hususta üretici kuruluşlara yardımcı olunabilmesi için süs bitkisi çoğaltım materyali ithalatı konusunda uyulması gereken kurallar aşağıda belirtilmiştir.

1. Süs bitkisi çoğaltım materyali ithalatında, GTİP numarası 0601 ve 0602 grubunda yer alan bitki türleri için Kontrol Belgesi TÜGEM tarafından verilir.
2. Bakanlık İl Müdürlükleri tarafından onaylanmış "Kapasite Raporu"na sahip olmayan kuruluşlara, GTİP numarası 0601 ve 0602 grubunda yer alan süs bitkisi türleri için, ithal izni verilmez. Ancak, üretim kooperatifleri bu kapsam dışındadır, bu kooperatiflere ithal izni verilebilmesi için kooperatifce onaylanmış yıllık faaliyet raporlarının Bakanlığa ibraz edilmesi gerekir. İl Müdürlükleri tarafından "tesis yeri tespiti" yapılmak kaydıyla, yeni faaliyete geçecek firmalar için bir defaya mahsus olmak üzere, Kapasite Raporu aranmaksızın, ithal izni verilir. İl Müdürlükleri tarafından Kapasite Raporu düzenlenmesi sırasında, Kiralık arazilerde asgari beş yıllık Kira Sözleşmesinin yapılmış olması gerekir. Ayrıca Kapasite Raporu düzenlenmesi sırasında İl Müdürlükleri tarafından, kuruluşun süs bitkileri konusunda faaliyet gösteren dernek veya birliklerden birine üye olması ve 12 nci madde'de belirtilen niteliklerde teknik personel çalıştırılması şartı aranır.
3. Kapasite Raporlarının geçerlilik süresi bir yıldır. Kapasite Raporlarını zamanında yeniletmeyen firmaların ithalat başvuruları değerlendirmeye alınmaz.
4. Dış mekan süs bitkileri üreten kuruluşların "Bitki Yetiştirme Ruhsatı" almaları zorunludur. Ruhsata tabi üretim yapacak olan bu kuruluşların periyodik karantina kontrollerini yaptırmaları gerekir. Bitki Yetiştirme Ruhsatı bulunmayan kuruluşlara İl Müdürlüklerince Kapasite Raporu düzenlenmez.
5. Aksine bir talimat verilmediği sürece, Kapasite Raporları TÜGEM'nün 12.06.2001 tarih ve TOHD/TTS-144-2533/6640 sayılı yazısı ek'inde İl Müdürlüklerine gönderilen formata göre tanzim edilecektir. Kapasite Raporunda yer alan üretim alanları, çalışan personel ve tesislere ait bilgiler İl Müdürlüklerince yerinde tespit edilir ve onaylanır. Üretim ve satış bilgileri için firma beyanları esas alınır, yanlış ve eksik beyanda bulunduğu tespit edilen kişi ve kuruluşların Kapasite Raporları Bakanlıkça iptal edilir. Düzenlenen Kapasite Raporunun bir sureti İl Müdürlükleri tarafından Bakanlığa gönderilir.
6. İç ve dış mekan süs bitkisi ithalatları yalnızca Adana, Ankara, Antalya, İzmir, İstanbul, Yalova, Sakarya ve Tekirdağ giriş gümrüklerinden yapılır, bu iller dışındaki giriş gümrüklerinden ithalat izni verilmez.
7. İthalata konu olan çoğaltım materyali ile ilgili olarak yurt dışındaki ihracatçı kuruluştan temin edilen proforma faturaların tarihi 3 aydan daha eski olamaz. Ayrıca ithalat başvurularında zaman kaybına meydan verilmemesi için; yurt dışındaki ihracatçı firmanın, ithalatçı kuruluş tarafından bilgilendirilmesi gerekir.
8. Bakanlıkça istenilen belgelerin eksik ve usulüne uygun olarak düzenlenmemiş olduğu ithalat başvuruları işleme konulmaz.
9. Fiili ithalatı takiben ilgili firma ve kuruluş tarafından ithalatın ne ölçüde gerşekleşmiş olduğu Bakanlığa yazılı olarak bildirilir. Bir önceki yıla ait ithalat bilgileri ile gümrük giriş beyannamelerini Bakanlığa göndermeyen kuruluşlara yeniden ithalat izni verilmez.
10. Hangi bitki cins ve türlerine ait çoğaltım materyaline Kontrol Belgesi düzenleneceği Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından her yıl Resmi Gazete'de yayımlanmakta olan, ithal mallarının kalite ve sağlık yönünden kontrolüne ilişkin "Dış Ticarette Standardizasyon Tebliğ"ine uygun olarak yapılmaktadır. Yenisi yayımlanıncaya kadar, 27.12.2002 tarih ve 24976 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2003/5 sayılı Tebliğ geçerlidir.
11. İç mekan süs bitkileri ithalatında; ziraat mühendisi çalıştıran minimum 5 dekar (5.000 metrekare) tam ısıtmalı ve ısı kontrollü kapalı üretim alanına, dış mekan süs bitkileri ithalatında ise; minimum 15 dekar (15.000 metrekare) üretim alanına sahip ve ziraat mühendisi, peyzaj mimarı veya orman mühendisi çalıştıran kuruluşlara Kontrol Belgesi düzenlenir. Bu limit Bakanlık tarafından gerekirse yükseltilir. İthalatı yapılacak üretim veya çoğaltım (doku kültürü, fide, fidan, çelik, aşı kalemi vb.) materyali için, ithal edilecek materyal miktarının üretim kapasitesiyle uyumlu olması ve firmanın uygun yetiştirme ortamlarına sahip olması gereklidir. Bununla beraber, yurtiçi üretim arz ve talep durumları göz önünde bulundurularak, hangi tür ve kategorideki materyallere ithalat izni verileceği, selektif olarak, TÜGEM tarafından belirlenir.
12. Belediyeler, belediye ortaklı kuruluşlar ve diğer kamu kuruluşlarının hazır bitki ithalat taleplerinde uygulama projesi aranır. Bitkisel Uygulama Projesinde başlık, ölçek, özellikle bitki adedi açısından proje ile uyumlu lejant, müşteri adı, projeyi yapan firma, çizim yapan kişinin adı, imzasına yer verilmeli ve tarih belirtilmelidir.
13. Süs bitkileri ithalatında gümrük vergisi muafiyeti, yalnızca çoğaltım veya üretim (doku kültürü, fide, fidan, çelik, anaçlık bitki vb.) materyallerine uygulanır.
14. Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından 21.04.2002 tarih ve 24733 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2002/3 sayılı İhracat Tebliği Eki CITES (Nesli Tehlike Altında Olan Bitki ve Hayvan Türlerinin Uluslararası Ticaretini Düzenleyen Sözleşme) Listesinde yer alan tür ve alt türlerin ithalatında Karşı ülkenin resmi makamlarınca düzenlenmiş orijinal CITES Belgesi aranır. Ayrıca, ithal edilmek istenilen bitkinin, bu listede yer alan Familya içinde yer alması halinde; tür ve alt tür isimleri ile menşeinin mutlaka proforma faturada belirtilmesi gerekir.

GEREKLİ BELGELER

1. İthalat İşlemleri İçin Gerekli Belgeler:
- Müracaat Dilekçesi (EK-1)
- Kontrol Belgesi (4 Suret) (EK- 2)
- Proforma fatura ( Dört nüsha; Üzerine damga pulu yapıştırılmış proforma fatura asıl veya suretlerine, başvuru dilekçesi ve kontrol belgelerini imzalamış olan firma yetkilisinin isim kaşesi vurulmalı ve belgeler aynı yetkili tarafından imzalanmış olmalıdır.
- Bitki Sağlık Sertifikası (Gümrükte ibraz edilecektir)
- Proforma Faturanın Tasdikli Tercümesi (1 adet)
- İthalat Sorumluluk Taahhüt Belgesi*(EK-3) (1 adet)
- İthalat işlemleri ile ilgili belgeleri imzalamaya yetkili firma temsilcisinin imza sirküsü (Dilekçe, Kontrol Belgesi, proforma Fatura ve Taahhütnamede aynı yetkilinin imzası olması gereklidir).
- İthalatçı kişi veya kuruluşun Süs bitkileri ile ilgili, Bakanlıkça da kabul görmüş Dernek, Vakıf, Birlik veya kooperatife üyelik belgesi

İthalat için Bakanlığa sunulan belgelerin içeriğinden ve ithal edilen malların kullanımından doğabilecek her türlü yasal sorumluluğun ithalatçı firma tarafından taahhüt edildiğini belirten ve firma yetkilileri tarafından imzalanmış isimli firma kaşesi olan damga pulu yapıştırılmış taahhütname. (EK-3)

2. Proforma Faturada Yer Verilmesi Gereken Hususlar:
- Proforma faturanın tarih ve sayısı (Fatura tarihi 3 aydan daha eski olamaz)
- İthal edilecek cins ve türün botaniksel (Latince, bilimsel) isimleri alfabetik sıraya göre dizilmiş olmalıdır. Varsa alt tür ve çeşit ismi belirtilmelidir.
- İthal edilecek her bir tür çoğaltım materyalinin GTİP numarası
- İthal edilecek bitki veya bitki kısımlarının adedi ve parasal değeri, tutarı
- İthal edilecek çoğaltım materyalinin niteliği (Köklü fidan, çelik, köklendirilmiş çelik, aşı kalemi, aşı gözü, vb.)
- Damga pulu, ithalatçı firma kaşesi ve yetkili imza, İhracatçı firma adı ve adres bilgileri - Proforma faturada bulunması gereken diğer hususlar

EKLER