TMMOB Ziraat Mühendisleri Odasý Ýstanbul Þube Baþkaný Ahmet Atalýk, Türkiye`nin kaya gazý potansiyelini detaylarýyla araþtýrmasý gerektiðini söyledi.

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odasý Ýstanbul Þube Baþkaný Ahmet Atalýk, Türkiye‘nin kaya gazý potansiyelini detaylarýyla araþtýrmasý gerektiðini ve kaya gazý üretiminde çevre, tarým ve insan saðlýðýna olan zararlarýn azaltýldýðý bir teknoloji geliþtirildiðinde bu kaynaklara ulaþmaya çalýþýlmasý gerektiðini savundu.

Atalýk, AA muhabirine yaptýðý açýklamada, yerküreyi oluþturan tortul kayaçlarýn içerisinde yer alan þeyl tabakalarýnýn içeriðinde bulunan organik maddelerin kaya gazý olarak bilinen doðal gaza ve petrole dönüþtüðünü söyledi.

Daha önceki teknolojilerin bu kayaçlar içerisinde oluþan doðal gazý ve petrolü almaya elveriþli olmadýðýný belirten Atalýk, ancak geliþen teknoloji ile birlikte dikey sondajýn yaný sýra yatay sondaj tekniðinin baþarýlmýþ olmasýyla þeyl tabakalarýnýn içerisindeki petrol ürünlerini alma imkaný doðduðunu ifade etti.

Kaya gazýnýn dünyada en çok Amerika Birleþik Devletleri‘nde (ABD) çýkarýldýðýný ve bu gazýn çýkarýlmasýyla birlikte bazý risklerin görülmeye baþlandýðýný anlatan Atalýk, "ABD‘de kaya gazýnýn çýkarýldýðý bölgelerde yer altý ve yer üstü su kaynaklarýnýn kirlenmesi ve bunun tarýma ve insan saðlýðýna etkileri olarak ortaya çýktýðýný görüyoruz" dedi.

Atalýk, kaya gazý çýkartýlmasýnda kullanýlan yöntemin, oluþacak risklerin ana etkeni olduðunu savunarak, þöyle konuþtu:

"Kaya gazýnýn çýkarýlmasý için korkunç bir basýnçla yer altýna su enjekte ediliyor. Bu suyun içeriðinde petrol ürünlerini çözmede kullanýlan 632 çeþit kimyasal kullanýlýyor. Daha sonra sular tekrar geri çekiliyor ama büyük kýsmý yer altýnda kalýyor. Çekilen kýsýmlarý yer üstünde altýn madenciliðindeki liç havuzlarý gibi havuzlarda depolanýyor. Gerek yer altýnda, gerek yer üstünde bu atýk sularýn arýtýlmadan ya da sýzma yoluyla çevreye bulaþmasý tarým ve insan saðlýðý üzerine olumsuz etkilere yol açar. Yer altýnda  kalan sularda, kuyunun iyi bir þekilde inþa edilmemesi ya da bazý insan ihmal ve hatalarýndan kaynaklý olarak bu sularýn yine yer altý su rezervlerine, akiferlerine karýþtýðýný görüyoruz. ve bu kimyasallarýn yüzde 27‘lik gibi büyük bir bölümü insanlarda kansere yol açan kimyasallar olduðu yapýlan analizler sonucu ortaya çýkmýþ vaziyette."

Dünya Enerji Ajansý tarafýndan, Türkiye‘de, Trakya Bölgesi‘nde, Güneydoðu Anadolu  Bölgesi‘nde büyük olasýlýkla kaya gazý rezervlerinin bulunduðunun belirtildiðini aktaran Atalýk, þöyle devam etti:

"Bu enerji kaynaklarýný çýkaran ülkelerdeki insana, tarýma ve çevreye olan etkilerde olumsuz yönde kendini gösterdiðinden dolayý, þu anki yöntemlerin biraz daha geliþmesi beklenmeli. Türkiye‘de, bu yöntemlerle bu enerji kaynaklarýnýn çýkarýlmasý noktasýnda, yine bizde de o ülkelerdeki gibi kuvvetle muhtemel çevre ve saðlýk açýsýndan olumsuzluklarýn yaþanacaðý gözükmektedir."

"Trakya‘da kaya gazý çýkarma çalýþmasý, Ýstanbul‘da su sorununa yol açabilir"

Atalýk, kaya gazý üretimindeki riskleri azaltacak bir teknoloji geliþtirildiðinde bu kaynaklara ulaþýlmasý gerektiðini savunarak, "Türkiye, kaya gazý potansiyelini çok daha detaylarýyla araþtýrmalý ve kaya gazý üretiminde çevre, tarým ve insan saðlýðýna olan zararlarýn azaltýldýðý bir teknoloji geliþtirildiðinde bu enerji kaynaklarýna ulaþmayý denemelidir" þeklinde konuþtu.

Trakya Bölgesi‘nde kaya gazý üretiminin Ýstanbul‘un ve bölgedeki illerin su kaynaklarýnýn kirlenmesine yol açabileceðini öne süren Atalýk, þunlarý kaydetti:

"Ýstanbul‘un belini baðladýðý en büyük su kaynaklarý Trakya‘dadýr. Buralardaki arama ruhsatlarý çerçevesinde kaya gazý çýkarýlmasý yoluna gidilmesi halinde ve su kaynaklarýnýn ister ya da istemez bir þekilde kirlenmesi Türkiye‘nin ve dünyada 120 ülkeden daha büyük olan Ýstanbul‘un su ihtiyacý krizinin doðmasý, o sularý olduðu haliyle dikkat etmeksizin Ýstanbul‘a vermek demek devasa bir insan kitlesinin saðlýðýný riske atmak demek. Evet enerjiye ihtiyacýmýz var, ama doðaya ve insan saðlýðýna da ihtiyacýmýz var. Ýkisi arasýnda seçim yapmamýz gerekiyor."