2011 YILI VE TARIMSAL GERÇEKLER !
Şubemiz tarafından 8 Mart 2012 günü tarımsal üretim ve ihracat rakamları ve uygulanan tarım politikalarına ilişkin basın açıklaması yapıldı.
Basın açıklamasını Şubemiz adına Başkanımız Doç. Dr. Ertuğrul AKSOY kamuoyu ile paylaştı.
Şube Başkanımız toplantının başında, ‘8 Mart Dünya Kadınlar Günü‘ nedeniyle tüm kadınların dünya kadınlar gününü kutladı.
BAOB Yerleşkesi Toplantı Salonu‘nda gerçekleşen açıklamaya TMMOB Bursa İKK Sekreteri Fikri DÜŞÜNCELİ, Kimya Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Ali ULUŞAHİN, Jeofizik Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Murat ARABACI , Maden Mühendisleri Odası Bursa Şube Temsilcisi Atlıhan ÖĞE ve İnşaat Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Necati ŞAHİN ile Odamız II. Başkanı Orhan SARIBAL ve Yönetim Kurulu üyemiz Dr. Nurşen ÇİL katıldı. Ayrıca, bazı akademik odalarımzın Yönetim Kurulu üyeleri ve Oda üyelerimiz basın açılamamıza destek verdiler.
BASIN AÇIKLAMASI
2011‘DE BUĞDAY İTHALATI 5 MİLYON TON (1,6 MİLYAR DOLAR), TOPLAM TARIM ÜRÜNLERİ İTHALATI 17,5 MİLYAR DOLAR...
BU İTHALAT SEVİYESİ İLE ÜRETİM SÜRDÜRÜLEMEZ...
KENDİNE YETERLİLİK SAĞLANAMAZ......
Dünya üzerinde yaşayan 7 milyar insanın 1 milyarının açlıkla karşı karşıya olduğunu dikkate aldığımızda; tarım ve gıdanın, tarımsal üretimde kendine yeterliliğin öneminin, her geçen gün daha da arttığı gerçeğiyle karşılaşırız. Son yıllarda hakim olan ve ortaklaşan görüş, geleceğin en stratejik sektörünün tarım ve gıda olacağı yönünde.
Ülkemiz, 2011 yılı tarım sektörü açısından değerlendirildiğinde, yukarıda açıklanan görüşe uygun olarak desteklenen, üretim odaklı, emekten ve üreticiden yana üretim politikaları yerine, ithalatın gölgesinde bir yılın daha geride bırakıldığı söylenebilir.
2000‘li yılların başında IMF ve Dünya Bankası tarafından dayatılan ve siyasi iktidarlar tarafından kararlı bir şekilde uygulanan tarım politikaları sayesinde, dünyanın en hızlı büyüyen ekonomisi olarak gösterilen Türkiye‘de her nasılsa çiftçilerimiz en hızlı yoksullaşan kesim olmuştur. 2006 yılında çıkarılan Tarım Kanunu‘na göre, gayri safi milli hasılanın %1‘i olması gereken yıllık tarımsal desteklemeler yıllar itibarıyla kanunda öngörülenin yarısı düzeyinde, %0,5 dolayında gerçekleşmiştir. 2011 yılında da gelenek bozulmamıştır. 2012 yılının da destek oranın aynı seviyede tutulacağı; bu yılın da tarım ve çiftçi açısından zor bir yıl olacağı anlaşılmaktadır. Öte yandan verilen tarım desteğinin yaklaşık % 80‘inin mazottaki dolaylı vergiler ile geri alındığı bilinen, ancak çözüm üretilmeyen bir gerçektir .
Tarım ürünleri dış ticareti, Standart Sanayi Sınıflamasına Göre (ISIC, Rev. 3) ve Standart Ticaret Sınıflamasına Göre (SITC, Rev.3) olmak üzere, uluslararası düzeyde kabul gören iki yöntemle ölçülmektedir. Sanayi sınıflamasına göre son 10 yıldan 7sinde tarım ürünleri ithalatı ihracatı geçmiştir.
2008‘de tarım ürünleri dış ticaret açığında Cumhuriyet tarihinin rekoru kırılmıştı. 2009‘da küresel kriz nedeniyle gerileyen ithalat 2010‘da yeniden tırmanışa geçti. 2011 yılında ise rekorlar altüst oldu. 2011 yılında tarım ürünleri ihracatı 15,3; ithalat ise 17,6 milyar dolar olarak gerçekleşti, yani tarımsal dış ticaret açığı 2,3 milyar dolara ulaştı. Tarımsal hammadde dış ticaretinde net ithalatçı konumda olan Türkiye, gıda maddeleri dış ticaretinde ise net ihracatçıdır. Gıda sektörü, yurt dışından ithal ettiği hammaddeyi işleyerek yine yurtdışına satmaktadır.
2011 yılında buğday ithalatı 5 milyon tona yaklaştı ve karşılığında 1,6 milyar dolarlık döviz ödendi. 900 bin ton ayçiçeği ithalatı için yaklaşık 600 milyon dolar; 1,3 milyon ton soya için 700 milyon dolar; 600 bin ton pamuk için ise 1.8 milyar dolar bedel ödendi. Sonuç olarak toplam 4,6 milyon ton yağlı tohum ve türevleri ithalatı için ödenen toplam bedel 3,1 milyar doları aştı.
2010 yılında başlatılan hem tüketiciye ve hem de üreticiye yararı olmayan, karşılığında da 600 milyon dolar bedel ödenen canlı hayvan ve et ithalatına 2011 yılında ödenen döviz 1,5 milyar doları aşmıştır. Türkiye‘nin canlı hayvan ve et ithalatına 2012 de devam edilme kararı alınmış olması, 2012‘nin de ülkemiz hayvancılığı açısından yine zor bir yıl olacağını göstermektedir.
Kanunlara yönetmeliklere rağmen tarımsal üretimin temel unsuru olan tarım topraklarının, yer altı ve yerüstü sularının, ormanlarımızın, 2B arazileri gibi doğal kaynaklarımızın ve alanlarımızın hızla yok edilmesi, kirletilmesi veya satılması,
GDO‘lu ürünler onay ve kabul kurulu gibi çalışan Biyogüvenlik kurulu tarafından hayvan yemi olarak kullanılmak üzere 13 mısır çeşidine izin verilmesi örneğinde olduğu gibi biyoçeşitliliğimizi ve sağlığımızı tehdit eden GDO‘lu ürünlerin artan sayıda ve çeşitte ülkeye giriş izni verilecek olması,
8 milyondan fazla kişiyi doğrudan veya dolaylı olarak ilgilendiren, geçindiren ve hayvancılığı destekleyen Şeker pancarı üretiminin garantisi olan şeker fabrikalarına 2011‘in son günlerinde özelleştirilme (satış !!) kararı alınmış olması üreticilere ve işçilere yeni yıl hediyesi olmuştur.
Bunlara ek olarak, Ülkemizde uygulanan neo liberal politikalarla tarım kanunda öngörüldüğü oranda veya stratejik önemi doğrultusunda desteklenmeyerek (desteklenemeyerek) girdi maliyetlerindeki artışlar nedeniyle küçük toprak sahibi çiftçiler tasfiye edilmekte, topraklar el değiştirmekte ve tarım hızla şirketleşmektedir. Daha fazla, kaliteli ve ucuz üretim yerine, ithalata dayalı politikalar uygulanarak günümüzde pahalı ve zor bulunan bir tüketim maddesi haline gelmekte olan gıdada; kendi kendine yeterlilik önemsenmeyerek gıda egemenliği hızla yitirilmektedir. İşte tam da bu nedenle uzmanlar Türkiye‘ye sık sık Somali gerçeğini vurgulamaktadırlar
Açlık, Afrika‘da binlerce insanın hayatını kaybetmesi nedeniyle tekrar yoğun şekilde gündeme geldi. Oysa dünyada 1 milyar insan açlık tehdidi altında yaşam mücadelesi vermektedir. Bu dramın veya sorunun kaynağı algılatılmaya çalışıldığı gibi salt elverişsiz iklim koşulları, siyasi istikrarsızlık, vb. sebeplere bağlı olmayıp aksine asıl neden uygulanan politikalarda emek, üretim, insan ve bilim odaklı radikal bir dönüşüm yapılmamasıdır. Söz konusu dönüşüm yapılmadıkça yoksulluk da, gıda fiyatlarının artması da, yetersiz beslenme de, açlıktan ölümler de artan bir biçimde devam edecektir.
Üretimden, kendi üreticisinden, köylüsünden, yana emek ve üretim odaklı ulusal bir programın uygulanması veya uygulanmasının sağlanması zorunluluğunu bir kez daha hatırlatıyor ve uyarıyoruz.
Doç. Dr. Ertuğrul AKSOY
Ziraat Mühendisleri Odası Bursa Şube Bşk.
TARIMDA UYGULANAN NEO-LİBERAL POLİTİKALAR
BİTKİSEL ÜRETİMİ NASIL ETKİLEDİ?
Ürün | Yıl | Üretim (Bin Ton) | Yıl | Üretim (Bin Ton) |
Buğday | 1993 | 21.000 | 2011 | 21.800 |
Arpa | 1998 | 9.000 | 2011 | 7.600 |
Mısır | 1993 | 2.500 | 2011 | 4.200 |
Mercimek | 1988 | 1.040 | 2011 | 406 |
Nohut | 1990 | 860 | 2011 | 497 |
Kuru fasulye | 2002 | 250 | 2011 | 209 |
Şeker pancarı | 1998 | 22.283 | 2011 | 16.000 |
Pamuk | 2002 | 979 | 2011 | 993 |
Tütün | 1993 | 339 | 2011 | 55 |
Ayçiçeği | 1989 | 1.250 | 2011 | 1.365 |
Soya | 1987 | 250 | 2011 | 107 |
Patates | 1999 | 6.000 | 2011 | 4.597 |
Soğan (Kuru) | 1995 | 2.850 | 2011 | 2.088 |
Karpuz - Kavun | 2002 | 6.395 | 2011 | 5.477 |
Domates | 2002 | 9.450 | 2011 | 11.017 |
Üzüm - İncir | 1996 | 3.990 | 2011 | 4.558 |
Turunçgiller | 2002 | 2.493 | 2011 | 3.616 |
Fındık | 2001 | 625 | 2011 | 440 |
Elma | 1999 | 2.500 | 2011 | 2.676 |
Zeytin | 1996 | 1.800 | 2011 | 1.750 |
Çay | 1999 | 1.096 | 2011 | 1.255 |
TOPLAM NÜFUS VE HAYVAN SAYISINDAKİ GELİŞMELER
Yıllar | Toplam Nüfus (Bin Kişi) | Toplam Hayvan Varlığı (Bin Baş) | Kişi Başına Düşen Hayvan Sayısı (Baş) |
1980 | 44.737 | 84.598 | 1,9 |
1985 | 50.664 | 68.853 | 1,4 |
1990 | 56.473 | 63.278 | 1,1 |
1995 | 59.756 | 54.946 | 0,9 |
2000 | 67.804 | 46.600 | 0,7 |
2007 | 70.586 | 42.882 | 0,6 |
2010 | 73.723 | 41.319 | 0,6 |
2011 | 74.724 | ? | ? |
TARIMSAL ÜRÜNLER DIŞ TİCARET DENGESİ (milyon $)
Yıllar | İhracat | İthalat | Denge | ||||
Gıda maddeleri | Ham madde | Toplam | Gıda maddeleri | Ham madde | Toplam | ||
2007 | 9.007 | 762 | 9.769 | 5.167 | 4.645 | 9.813 | -44 |
2008 | 10.705 | 768 | 11.474 | 8.503 | 4.535 | 13.038 | -1.564 |
2009 | 10.582 | 608 | 11.190 | 6.108 | 3.523 | 9.631 | 1.559 |
2010 | 11.869 | 795 | 12.664 | 7.413 | 5.467 | 12.880 | -216 |
2011 | 14.214 | 1.072 | 15.286 | 10.653 | 6.922 | 17.575 | -2.289 |
TARIM ALANLARINDAKİ DEĞİŞİM (Bin Hektar)
Yıllar | Tarla Alanı | Sebze Bahçesi | Toplam İşlenen Alan | Meyve Bağ Zeytin | Toplam Tarım Alanı | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ekilen | Nadas | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2001 | 18.087 | 4.914 | 799 | 23.800 | 2.550 | 26.350 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2002 | 18.123 | 5.040 | 831 | 23.994 | 2.585 | 26.579 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2003 | 17.563 | 4.991 | 818 | 23.372 | 2.656 | 26.028 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2004 | 18.110 | 4.956 | 805 | 23.871 | 2.722 | 26.593 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2005 | 18.148 | 4.876 | 806 | 23.830 | 2.776 | 26.606 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2006 | 17.440 | 4.691 | 853 | 22.984 | 2.895 | 25.879 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2007 | 16.945 | 4.219 | 815 | 21.979 | 2.909 | 24.888 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2008 | 16.460 | 4.259 | 836 | 21.555 | 2.950 | 24.505 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2009 | 16.217 | 4.323 | 811 | 21.351 | 2.943 | 24.294 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2010 | 16.311 | 4.249 | 802 | 21.362 | 3.053 | 24.415 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kaynak: TÜİK
TARIMIN İSTİHDAMDAKİ PAYI
|