Ziraat bayilerinin sektörel sorunlarını belirlemek, çözüm önerilerini tartışmak ve ilgilileri aynı çatı altında bir araya getirmek amacıyla TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası tarafından geleneksel olarak düzenlenen Ziraat Bayileri Zirvesi‘nin 3. üncüsü 4-6 Ocak 2013 tarihleri arasında Konya Şubemizin ev sahipliğinde gerçekleştirildi.

Zirveye Konya Vali Yardımcısı Erol ÖZKAN; Ziraat Mühendisleri Odası Genel Başkanımız Dr. Turhan TUNCER, Genel Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Özden GÜNGÖR ve Murat ASLAN; Adana, Antalya, İzmir, İstanbul, Mersin, Hatay, Şanlıurfa, Gaziantep, Denizli, Manisa, Tekirdağ, Kayseri ve Kahramanmaraş Şube Başkanları;  Sivas, Isparta, Nevşehir ve Niğde İl Temsilcileri; Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Mevlüt MÜLAYİM; Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü Dairesi Başkanlığı Şube Müdürü Yaşar ORHAN ve Tohumculuk Dairesi Başkanlığı Şube Müdürü Alper ŞAHİN;  Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Bitki Koruma Ürünleri Daire Başkanı Dr. Kadir MELAN ve Ziraat Bayilerden Sorumlu Şube Müdürü Hasan YILMAZ; Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Konya İl Müdürü İ. Bülent ALPARSLAN, Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürü Dr. Celal YILDIZ;  Teknokent Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Bayram SADE;  TSUAB, BİSAB, GÜİD, TİSİT, ZİMİD, TODAB Temsilcileri ve Türkiye‘nin değişik bölgelerinden gelen 250‘e yakın Ziraat Bayisi katıldı.

III. Ziraat Bayileri Zirvesi, ZMO Konya Şube Başkanı Özkan TAŞPINAR, ZMO Genel Başkanımız Dr. Turhan TUNCER, Teknokent Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Bayram SADE, Gıda Tarım Hayvancılık Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Bitki Koruma Ürünleri Daire Başkanı Dr. Kadir MELAN, Gıda Tarım Hayvancılık Bakanlığı Konya İl Müdürü İ. Bülent ALPARSLAN ve Konya Vali Yardımcısı Erol ÖZKAN‘ın açılış konuşmaları ile başladı.

Türkiye‘de tarım ilaçları kullanımı ve bununla bağlantı olarak sektörde çalışan işgücünde, özellikle son 10 yılda önemli artışlar yaşandığını ifade eden Ziraat Mühendisleri Odası Genel Başkanımız Dr. Turhan TUNCER, "Ancak ARGE çalışmaları ve sağlıklı-kaliteli bir üretim için gereken kontrol sistemi ve izlenebilirlikte ne yazık ki istenilen düzeye ulaşılamamıştır" dedi.

Türkiye‘de bugün 6 bin 275 zirai ilaç ve alet bayii, 2 bin 487 tohum satış bayii, 7 bin 829 gübre satış bayii bulunmasına rağmen zirai mücadele ilaç bayilerinden sadece 4 bin 762‘sinin Ziraat Mühendisinden oluştuğuna dikkat çeken ODA Başkanımız Dr. Turhan TUNCER, bin 157 bayinin Ziraat Teknikeri ve Teknisyeni, 103 bayinin Eczacı, 253 bayinin ise meslek dışı kişilerden oluştuğunu ve bunların aralarında ilkokul mezunları hatta okuryazarların bulunduğunu söyledi.

Aynı şekilde gübre satışı için ruhsatlandırmada teknik eleman şartı aranmadığını ve bu nedenle Ziraat Mühendislerinin gerektiği gibi hizmet veremediğini ifade eden ODA Genel Başkanımız Turhan TUNCER, "ODA olarak bu konuda düşüncemiz tek yetkili mesleğin her türlü eğitimini alan Ziraat Mühendisleri olduğu ve aldığımız diplomalar ile de Veterinerlerde olduğu gibi sınavsız olarak bayilik açmamızın hakkımız olduğudur" dedi. Sağlıklı, güvenilir ve kaliteli ürün için konunun hassasiyetine dikkat çekti.

ZMO Konya Şube Başkanımız Özkan TAŞPINAR ise açılış konuşmasında tarım sektörünün, dünyada olduğu gibi Türkiye‘de de; nüfusun gıda maddeleri gereksinimini karşılaması,  tarıma dayalı sanayinin hammadde kaynağını oluşturması, belli bir kesime istihdam sağlaması ve dışa bağımlılığın önlenmesi gibi nedenlerle, ekonomideki stratejik önemini halen sürdürmekte ve özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde ekonomik, sosyal bir sektör olma özelliğini korumakta olduğunu ifade etti. Konya Şube Başkanımız Özkan TAŞPINAR, tarımsal üretimde hastalık, zararlı ve yabancı otlara karşı kültürel, fiziksel, mekanik ve biyolojik mücadele gibi farklı zirai mücadele yöntemleri arasında büyük bir paya sahip olan kimyasal mücadelenin bugün de geçerliliğini korumakta olduğuna dikkat çekerek zirvenin amacından bahsederek ve Konya Bölgesi tarımı hakkında bilgiler vererek konuşmasını bitirdi.

Açılış konuşmalarının ardından Ziraat Bayileri Zirvesine destek veren BETA Ziraat ve Ticaret A.Ş., PANPLAST Sulama Tarım San. Ve Tic. A.Ş., SAFA Tarım A.Ş. ve BAYER CropSciense ODA‘mız adına birer teşekkür plaketi takdim edildi.  

Yoğun katılımın olduğu 3. Ziraat Bayileri Zirvesi iki panel olarak gerçekleştirildi.

Oturum Başkanlığı‘nı Prof. Dr. Bayram SADE‘nin yaptığı 1. Panelde, ZMO Yönetim Kurulu Üyesi Özden GÜNGÖR, ZİMİD Genel Sekreteri Dr. Murat KANTARCI, TİSİT Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Hulusi ÜTEBAY, GÜİD Genel Başkanı Levent GELGEÇ, Adana Zirai İlaç Bayii Ayhan BARUT, Konya Tohum Bayii Yusuf CERAN konuşmacı olarak yer aldı.

Oturum Başkanlığı‘nı Prof. Dr. Mevlüt MÜLAYİM ‘in yaptığı 2. Panele GTH Bakanlığı Bitkisel Üretim Müdürlüğü Gübre Dairesi Şube Müdürü Yaşar ORHAN, TODAB Genel Sekreteri Mustafa DOĞAN, GTH Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü Tohumculuk Dairesi Şube Müdürü Alper ŞAHİN, GTH Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Bitki Koruma Ürünleri Ziraat Bayilerden Sorumlu Şube Müdürü Hasan Yılmaz DURSUN, TSUAB Genel Sekreteri Tayfur ÇAĞLAYAN konuşmacı olarak katıldı.

Zirvede zirai ilaç, gübre, tohum, fide ve fidan sektöründeki sorunların yanı sıra bu girdileri satan Ziraat Mühendislerinin karşılaştıkları sıkıntılar ve çözüm önerileri tartışılarak, Sonuç Bildirgesi  hazırlandı.

3.ZİRAAT BAYİLERİ ZİRVESİ SONUÇ BİLDİRGESİ

                                                                     (04-06 Ocak 2013-KONYA)

Tarım, günümüz dünyasında, canlı yaşamının sürdürülebilmesi için gerekli olan en önemli sektörlerden biridir.

Hızla artan dünya nüfusu ve her geçen gün genişleyen kentsel alanların ortaya çıkardığı gerçeklik, birim alandan daha fazla verim alınmasını gerekli kılmıştır.

Küresel iklim değişikliği, yer altı ve yer üstü kaynaklarının kirlenirken aynı zamanda her geçen gün azalması, tarımsal üretimi etkileyen önemli uluslar arası sorunlardır.

Bir taraftan daha fazla üretim gerekliliği diğer taraftan üretilen, üretim girdilerinin adil bir şekilde dağıtımının sağlanması hiç şüphesiz bugün dahi çözüm bekleyen sorunlardır.

Ülkemiz gerçekliliğinde ise, tarım gerek istihdam alanları oluşturması, gerek ülkemiz Gayrı Safi Milli Hasılasına sağladığı katkı ve gerekse de insanımızın yeterli beslenmesini temin edilmesi için önemi her geçen gün daha fazla artan bir sektör olma konumunu sürdürmektedir.

Tarımsal üretimin planlı programlı ve yeterli bir şekilde sürdürülmesi de hiç şüphesiz bu anlamda oluşturulacak Milli Politikalarla mümkündür.

Oluşturulacak politikalarda tarımsal üretimin sağlanmasına yönelik olarak gübre kullanımının temini, kaliteli ve yüksek seviyede verim artışını sağlayacak tohumluğun temini ve bitkisel ürünlerde görülen her türlü hastalık ve zararlılarla mücadelede kullanılan Bitki Koruma Ürünlerinin kullanımının bilimsel esaslar çerçevesinde yapılmasıdır.

Bu anlamda Ülkemiz tarımsal üretiminin artırılması ve öncelikli olarak ülke insanımızın gıda ihtiyacının temini sonrasında da uluslararası tarım ticaretin de etkin olabilmek için olmazsa olmaz unsurlarından kabul edilen bu üç unsurun bilimsel esaslar çerçevesinde; üretimi, tüketimi ve pazarlanmasına yönelik olarak oluşan sorunların ve bu sorunlara ilişkin çözüm yollarının ortaya çıkarılması amacıyla Ziraat Mühendisleri Odasınca, konunun bütün paydaşları bir araya getirildiği ve üçüncüsünün gerçekleştirildiği Ziraat Bayileri Zirvesi 04-06 Ocak 2013 tarihinde Ziraat Mühendisleri Odası Konya Şubemizin ev sahipliğinde Konya‘da  gerçekleştirmiştir.

04-06 Ocak 2013 tarihlerinde Konya‘da gerçekleştirilen 3. Ziraat Bayileri Zirvesine, Ziraat Mühendisleri Odası Genel Merkez Yöneticileri; Adana, Antalya, İzmir, İstanbul, Mersin, Hatay, Şanlıurfa, Gaziantep, Denizli, Manisa, Tekirdağ, Kayseri ve Kahramanmaraş Şube Başkanları;  Sivas, Isparta, Nevşehir ve Niğde İl Temsilcileri; Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı  Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü; Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Konya İl Gıda Tarım ve Hayvancılık  Müdürlüğü; Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanlığı; TSUAB, BİSAB, GÜİD, TİSİT, ZİMİD, TODAB Temsilcileri ve 250‘ ye yakın Türkiye‘nin değişik bölgelerinden gelen Ziraat Bayileri katılmıştır.

Bilim insanları, meslek mensupları, STK‘ lar ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yetkililerinin katıldığı yoğun çalışmalar sonucu sektörün sorunları ve çözüm yollarına ilişkin aşağıdaki kararlar alınmıştır.

Ülkemiz Tarım ilaçları ve tarımsal mücadelenin bugün geldiği aşamada büyük katkıları olan, ancak 1984 yılındaki Revizyonla hizmetlerine son verilen Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü‘nün,  Zirai Mücadele Araştırma Enstitüleri ve Biyolojik Araştırma Enstitüsü ile beraber daha etkin bir konumla Zirai Mücadele hizmetlerinde yer alması sağlanmalıdır.

Bitki Koruma Ürün Bayiliği yapacak Ziraat Mühendisleri için getirilen sınav zorunluluğu hemen kaldırılarak, bu konudaki Bitki Koruma Ürün Bayiliği yapma yetkisi yalnızca yüksek öğrenim görmüş Ziraat Mühendislerince yapılması sağlanmalıdır.

Uygulamaya konulduğu günden bugüne kadar uygulamada ciddi sorunlar getiren, amaçlanan hedeflere ulaşamayan ve Zirai İlaç bayilerine ek külfetler getiren Reçeteli Satış Yönetmeliği tekrar gözden geçirilmeli, risk değerlendirmesi yapılarak reçeteye tabi ilaç listesi belirlenerek  bu konudaki aksaklıklar giderilmeli, uygulanabilir bir yönetmelik hazırlanmalı ve reçeteler Bitki Koruma Bölümü mezunu Ziraat Mühendisleri ile diğer bölümlerden mezun ve bitki koruma alanında belirli bir süre çalışmış veya yetkilendirilmiş Ziraat Mühendislerince yazılmalıdır.

Mevcut şartlar altında daha önce ruhsatlandırması yapılan preperatların kriterleri gözden geçirilerek yeniden doz ve etkinlik denemeleri yapılarak yetersiz bulunanların ruhsatları iptal edilmelidir.

Emsalden ruhsatlandırmalarda dozların çalışıp çalışmadığı araştırılmalı ve yeni doz belirlemeleri yapılmalıdır.

Ülkemiz tarım koşulları ve üretim deseni dikkate alınarak AB‘de yasaklanan pestisitler, ülkemizde alternatiflerinin bulunması koşuluyla yasaklanmalıdır.

Teknik talimatlarda yer almayan ve ekonomik öneme sahip ürünlerde kullanılmak üzere hastalık ve zararlılara karşı ihtiyaç duyulan pestisitlerin ruhsatlandırılması için gerekli çalışmalar yapılmalıdır.

Kimyasal mücadele yöntemleri entegre mücadele anlayışının bir parçası olmakla beraber, en son tercih edilmesi gereken yöntem olmalı, bu konuda üreticileri özendirecek tedbirler alınmalıdır.

Sahte ve kaçak bitkisel üretim girdilerinin üretim ve pazarlanmasında denetimler etkinleştirilmelidir.

Tarımsal ilaçların ambalaj atıkları, insan sağlığına zarar vermeyecek ve çevre kirliliği yaratmayacak şekilde toplanıp imha edilmeli, bu konuda Bakanlık ve ZİMİD tarafından başlatılan pilot uygulama geliştirilerek yaygınlaştırılmalıdır.

Bitkisel üretimdeki ilaç kalıntısı ve diğer sorunların entegre mücadele uygulamaları kapsamında çözülmesi amacıyla; biyolojik ve kültürel mücadele ürünlerine verilen destekler arttırılmalıdır.

Biyolojik Mücadele ajanlarının kullanıldığı seralarda hangi ilaçlarının hangi dozda kullanılacağı konusunda bir bilgi olmadığı için firmaların farklı önermeleri ile sistem yürümektedir. Bunun sakıncalarının ortadan kaldırılması için gerekli çalışmalar bir önce yapılmalıdır.

Zirai Mücadele ilaçlarının hangi PH‘larda çalıştığı etiketlerinde yer almalıdır.

Barkod sisteminde kullanılan yazılımlarda sorunlar halen devam etmektedir. Yazılımların tekrar değiştirilecek olması bu güne kadar 2-3 yazılım almış bayilerimize ek yük getirecektir. Bu konuda hiçbir sorumluluğu olmayan mevcut bayilerimize yeni yazılımlar ücretsiz olarak verilmelidir.

Pestisitlerle iç içe çalışan Bitki Koruma Ürün Bayilerinin fiili hizmet tazminatından yararlandırılarak erken emekli olabilmeleri için gereken düzenlemeler yapılmalıdır.

Zirai ilaç Bayiliği açma ruhsatına sahip Ziraat Mühendislerinin faaliyetlerine çeşitli sebeplerden dolayı ara vermeleri durumunda hak kaybına uğramalarının önüne geçmek için yönetmelikte gerekli olan değişiklikler yapılmalıdır.

Bitki Koruma Ürün bayilerinin mesai saatleriyle ilgili olarak "Bitki Koruma Ürünlerinin Toptan ve Perakende Satılması ve Depolanması Hakkında Yönetmelik‘in 15. Maddesinde yapılan değişiklik son derece önemlidir. Bu değişikliğe uygun olarak Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlükleri ve Ziraat Mühendisleri Odası birlikte mesai saatlerini tespit ederek denetimlerini yapmalıdır.

Bitki koruma ürünü adı altında pazarlanan bitki besleme ürünleri ilaç olarak ruhsatlandırılmalı ya da bitki koruma ürünü olarak pazarlanması engellenmelidir.

Doğru ve uygun dozda kullanılmadığında toprak ve su kirliliği yaratan, bitkilerde nitrat ve nitrit birikimiyle insan sağlığında tehdit oluşturan gübreleri satan bayilerde Ziraat Mühendisi olma şartı aranmalıdır.

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından Tohumluk ve Bitki Koruma Ürün Bayileri ile Tohum, Fide, Fidan ve Süs Bitkisi Üretici Belgelerinin verilmesinde istenen belgeler arasında Ziraat Mühendisleri için oda üyelik belgesi aranmalıdır.

Tohumculuk piyasasında yetkilendirme ve denetleme yönetmeliğinde yapılan değişiklikle tohum bayileri ve fide ve fidan üreticileri için 1 (bir) Ziraat Mühendisi‘nin 5 (beş) işletmeye bakabilme yetkisi getirilmiştir. Bu düzetilerek, tekrar her işletmeye 1 (bir) Ziraat Mühendisi istihdamı sağlanmalıdır.

Tohumluk bayilerinin 553 Sayılı Tohumculuk Kanununa göre üye olma zorunluluğu bulunan Tohum Dağıtıcıları Alt Birliği (TODAB) üyeliğinde giriş aidatı dışında yıllık cirodan alınan %0,3‘lük aidat kaldırılmalıdır.

Meyve-zeytin, bağ fidanları ve sebze fidelerinin satışı da bayilik sistemine dönüştürülerek, bu alanda da Ziraat Mühendislerine bayilik açma yetkisi verilmelidir.

Gübre Bayilerinde Ziraat Mühendisi bulundurma zorunluluğu getirilmelidir.

Gübre fabrikalarına işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilirken Ziraat Mühendisi-Kimya Mühendisi çalıştırma ve yeterli alet-ekipman bulundurma zorunluluğu getirilmelidir.

Bayilerde gübre tescil ve onaylı etiket bulundurma zorunluluğu kaldırılmalıdır.

İthal edilen organik ve organomineral gübrelerin gümrükten çekim aşamasında TSE Analiz şartı kaldırılarak yerine piyasa denetimin artırılması sağlanmalıdır.

Fason Üretimde ambalaj üzerinde gerçek üreticinin ismi yazılmalıdır.

Kimyevi gübrelerde olduğu gibi organik ve organomineral gübrelerde de ithal izinlerinin İl Müdürlüklerince verilmesi sağlanmalıdır.

5553 sayılı Tohumculuk kanununun cezai hükümler başlığında yer alan cezaların, günün şartlarına uygun seviyelere çekilmesi, özellikle de 12. maddede yer alan bayilere yönelik uygunsuzluk durumunda verilen 15000 TL cezanın uygulanabilir bir bedele getirilmesi gerekmektedir.

Kurulduğu günden bu güne kadar Türk Tarımının geliştirilmesi, Ziraat Mühendisliği Mesleğinin onurlu ve bilimsel ilkeler çerçevesinde yürütülmesi, mesleki kazanımların korunarak artırılması noktasında kırılmaz bir çizgide hareket eden Ziraat Mühendisleri Odamız bundan önce olduğu gibi bundan sonrada üzerine düşen görevi yapmaya hazırdır. Bu anlamda 3. Ziraat Bayileri Zirvesinden çıkan yukarıda belirttiğimiz görüşlerin hayata geçirilebilmesi için Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile birlikte çalışmaya hazırdır. Tarımsal üretim artışının sağlanması ve halkımızın ihtiyacı olan gıda üretimin temini açısından üreticimize sağladıkları girdiler ve teknik bilgilerle hizmet veren, Ziraat Bayileri sorunlarının çözümünün sektörün sorunlarının çözümüne katkı sağlayacağı inancıyla Ziraat Bayilerini ve Sektör bileşenlerini bir araya getirmeye devam edeceğiz.

Kamuoyuna Saygıyla Duyurulur...

      TMMOB

Ziraat Mühendisleri Odası

    Konya Şubesi