Kanun Numarası : 6200
Kabul Tarihi : 18/12/1953
Yayımlandığı R.Gazete: Tarih: 25/12/1953 Sayı: 8592
Yayımlandığı Düstur : Tertip: 3 Cilt: 35 Sayfa: 94

I - Umumi hükümler

Madde 1 - Yerüstü ve yeraltı sularının zararlarını önlemek ve bunlardan çeşitli yönden faydalanmak maksadiyle Bayındırlık Vekaletine bağlı hükmi şahsiyeti haiz mülhak bütçeli Devlet Su İşleri Umum Müdürlüğü kurulmuştur (2).

(2) Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 19/2/1985 tarih ve 3154 sayılı Kanunun 24. maddesi ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına bağlanmış iken 27/9/1984 tarih ve 3046 sayılı Kanunun 3313 sayılı Kanunla değişik 10. maddesi gereğince Başbakanlığın teklifi ve Cumhurbaşkanlığının onayı ile yeniden Bayındırlık ve İskan Bakanlığına, daha sonra 12/3/1996 tarih ve 22578 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı'nın onayı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına bağlanmıştır.

Bu kanundaDevlet Su İşleri Umum Müdürlüğü DSİ remzi ile ifade edilmiştir.

II - Vazife ve salahiyetler

Madde 2 - Devlet Su İşleri Umum Müdürlüğünün vazife ve salahiyetleri şunlardır:

a) Taşkın sular ve sellere karşı koruyucu tesisler meydana getirmek;
b) Sulama tesislerini kurmak, sulama sahalarında mevcut parsellerin tamamını veya aksamını gösterir harita ve planları yapmak veya yaptırmak ve icabı halinde kadastrosunu yaptırmak;
c) Bataklıkları kurutmak;
d) a, b, c fıkralarındaki faaliyetlerle ilgili olmak şartiyle sudan ve zaruret halinde yardımcı diğer kaynaklardan enerji istihsal etmek;
e) Şehir ve kasabaların içme su ve kanalizasyon projelerini tetkik, tasdik ve murakabe etmek; Köy içme suları için teknik organizasyon ve murakabeyi sağlamak ve bu iş için Bayındırlık Müdürlükleri emrinde çalışacak lüzumlu bilgiye sahip elemanları yetiştirmek;
f) Akar sularda ıslahat yapmak ve icabedenleri seyrüsefere elverişli hale getirmek;
g) Yukardaki fıkralarda yazılı tesislerin (Çalıştırma, bakım ve onarım dahil) işletmelerini sağlamak;
h) Yukardaki fıkralarda yazılı işlerle ilgili olmak üzere rasat, tecrübe, istatistik, araştırma ve her türlü istikşaf işlerini yapmak ve ezcümle toprağın cins ve karakterini, yetiştirilecek mahsul nevilerini ve elde edilecek zirai, iktisadi faydaları ve verimlilik derecelerini tesbit etmek ve bu mevzularda gerekirse ilgili vekalet ve müesseselerden faydalanmak, amenejman planları hazırlamak ve bunları, temin edecekleri fayda ve ele alınmalarındaki zaruretlere göre seçmek, sıralamak ve Vekalete teklif etmek;
i) Yukardaki fıkralarda yazılı işlerin her türlü etüd ve projelerini yapmak veya yaptırmak (Bunlardan d fıkrasında yazılı işlerde Elektrik İşleri Etüd İdaresi ile işbirliği yapar);
j) Tesislerin yapılması hususunda her türlü mali imkanları araştırmak ve icabı halinde ortaklıklar kurulmasını Vekalete teklif etmek ve Maliye Vekaletinin muvafakat ve kefaleti ve İcra Vekilleri Heyeti kararı ile uzun vadeli iç ve dış istikrazlar yapmak;
k) Umum Müdürlüğün yaptığı veya devraldığı tesislerden işletmelerini bizzat deruhte etmediklerinin işlemelerini sağlamak üzere işletmeler kurmak ya doğrudan doğruya veyahut da işletmeler marifetiyle ortaklıklar teşkil etmek ve lüzumu halinde tesisleri hakiki ve hükmi şahıslara devretmek üzere Vekalete teklifte bulunmak;
l) Hükümet daireleriyle Hükümete bağlı müesseseler ve diğer hükmi ve hakiki şahıslar tarafından yapılıp amme menfaati bulunan ve Umum Müdürlüğün vazifesi ile ilgili işlere ait proje ve keşif evrakını tetkik ve tasdik etmek, inşaatın yapılmasının proje ve fenni icaplara uygunluğunu murakabe etmek ve bu işlerin etüd ve projelerini uygun gördüğü bir ücret mukabilinde yapmak veya yaptırmak;
m) Umum Müdürlüğün yukarki fıkralarda yazılı çalışmalarının yürümesine ve gelişmesine muktazi garaj ve atelyeleri, makine ve malzeme ambar ve depolarını, idare binalarını, servis ve akaryakıt tesislerini, laboratuvarları, deneme istasyonlarını, işletme ve koruma emniyetlerini sağlayacak bina ve lojmanlarla telefon şebekelerini, radyo verici istasyonlarını, Umum Müdürlüğün vazifelerinin verimli yönetimine yarayacak diğer tesisleri yapmak veya yaptırmak, teçhiz etmek, kiralamak ve bakımlarını temin etmek;
n) Umum Müdürlüğün vazifesi içinde bulunan işlerin yapılmasına lüzumlu arazi ve gayrimenkulleri kanunlarına göre muvakkat olarak işgal etmek veya istimlak etmek veya satın almak;
o) Umum Müdürlüğün çalışma konusuna giren işleri yapmaya lüzumlu malzeme, makine, teçhizat ve taşıtları seçmek, sağlamak, çalıştırmak ve icabında kira mukabili vermek ve bunlar için gerekli tamir atelyeleri ile tesisleri kurmak ve işletmek.

III - Teşkilat

Madde 3 - Devlet Su İşleri Umum Müdürlüğü bir Umum Müdürün idaresi altında merkez teşkilatı ile merkez dışında bölge müdürlüklerinden ve bu kanuna göre kurulacak işletmelerden teşekkül eder.

Madde 4 - Umum Müdürlüğün merkez teşkilatı:
Bir Umum Müdür Muavini ile Etüd ve Plan Dairesi, Proje ve İnşaat Dairesi, İşletme Dairesi, İdari İşler Dairesi reislikleri ve Teknik, Hukuk, Tarım ve İktisat Müşavirlikleri, Makine ve Muhasebe müdürlüklerinden terekkübeder.

Madde 5 - Bu kanunun 2 nci maddesinde yazılı işler Umum Müdür tarafından yürütülür. Umum Müdür bu işleri salahiyet ve mesuliyetleri ile birlikte kısmen veya tamamen Umum Müdür Muavinine, daire reislerine ve bölge müdürlerine yaptırabilir. Ancak bu husus Umum Müdürün mesuliyetini ortadan kaldırmaz.

Madde 6 - Umum Müdür Bayındırlık Vekilinin inhası üzerine müşterek kararla, Umum Müdür Muavini ile daire reisleri, Teknik, Hukuk, Tarım ve İktisat müşavirleri taşrada bölge müdürleri Umum Müdürün teklifi ve Bayındırlık Vekilinin tasdikı ile tayin, nakil ve terfi ettirilir. Muhasebe Müdür ve memurları Maliye Vekaletince tayin edilir. Bunların dışında kalan aylıklı memurlarla bütün hizmetlilerin tayin, terfi ve nakilleri re'sen veya taşra teşkilatı için ilgili bölge müdürünün ve merkez teşkilatı için ilgili daire reisinin inhası ile Umum Müdür tarafından yapılır.

Madde 7 - Umum Müdürlüğü ilgilendiren konularda fikir ve mütalaa beyan etmek üzere Umum Müdür veya muavininin reisliği altında bir Müşavere Heyeti kurulur. Bu heyet daire reisleri ile Teknik, Hukuk, Tarım ve İktisat müşavirlerinden terekkübeder.

Heyet Umum Müdürün daveti üzerine ayda enaz bir kere toplanır.

Madde 8 - Etüd ve Plan Dairesi:
Bir Reis ile,
a) Hidrolojik ve meteorolojik rasat, topografya, jeoloji,
b) İktisadi, içtimai ve teknik tetkikler,
c) Planlama ve programlama,
Fen heyetlerinden teşekkül eder.

Madde 9 - Proje ve İnşaat Dairesi:
Bir Reis ile,
a) İnşaat projeleri,
b) Makine ve elektrik tesisleri projeleri,
c) İnşaat ve montaj işleri,
d) İçme suyu ve kanalizasyon,
Fen heyetleriyle İstimlak Şubesinden teşekkül eder.

Madde 10 - İşletme Dairesi:
Bir Reis ile,
a) Islah,
b) Sulama,
c) Enerji,
d) Maliyet muhasebesi, tarife ve finansman, İşleri fen heyetlerinden teşekkül eder.

Madde 11 - İdari İşler Dairesi:
Bir Reis ile,
a) Zat,
b) Malzeme,
c) Muamelat,
d) Neşriyat,
İşleri şubelerinden teşekkül eder

Madde 12 - Makine Müdürlüğü aşağıda yazılı işleri görür:
Umum Müdürlüğün bilümum makine ve taşıtlarının bakım, revizyon ve tamirlerini yaptırmak.
Makinelerin çalışmalarını iş yerlerinde kontrol etmek.

Madde 13 - Teknik Müşavirler aşağıda yazılı işleri görürler:
Umum Müdürlük dairelerince hazırlanacak kanun layihası, nizamname, talimatname, şartlaşma ve projelerle programları fenni bakımdan tetkik ve bunların tatbik tarzlarını takibederek mütalaalarını Umum Müdürlüğe bildirmek, yabancı memleketlerde Umum Müdürlüğün çalışma konularına giren işlerin gelişmesini takibederek bunların memlekette tatbikı için tekliflerde bulunmak, kendilerine tevdi olunacak diğer işleri yapmak.

Madde 14 - Hukuk Müşavirliği aşağıda yazılı işleri görür:
a) Umum Müdürlüğe ait davalarla icra işlerini her safhasında takip etmek,
b) Memurların vazifelerinden doğan kanuni takibata ait muameleleri yapmak,
c) Umum Müdürlük hizmetleri ile ilgili olmak üzere ait olduğu teşkilat tarafından hazırlanan kanun, nizamname ve talimatname projelerini, Umum Müdürlük teşkilatının tertip ve tanzim edeceği her türlü akit ve şartname projelerini, Umum Müdürlük teşkilatı ile başkaları arasında her türlü uyuşmazlıkları, Umum Müdürlükçe sorulacak diğer işleri inceleyip hukuki mütalaasını bildirmek, Maaşlı veya ücretli avukat kadrosu bulunmıyan yerlerde, ücreti muhakeme masrafı tertibinden verilmek üzere mukavele ile aylık ücretli serbest avukat veya davavekili kullanılabilir. Teşkilat olan yerlerde pek mühim ve istisnai sebeplerle her hangi bir davanın teşkilat haricinde diğer bir avukata tevdii, Bayındırlık Vekilinin teklifi üzerine İcra Vekilleri Heyetince karar verilmiş olmasına bağlıdır.

Umum Müdürlük Hukuk Müşaviri ve avukatları mahkemelerle icra dairelerince takdir edilecek vekalet ücretinden, Hazine Hukuk Müşavirliği teşkilatı gibi faydalanırlar.

Madde 15 - Tarım Müşavirliği aşağıda yazılı işleri görür:
Umum Müdürlüğün tarım ve toprak ile ilgili konularda soracağı mevzuları inceleyip teknik mütalaasını bildirmek, sulama bölgelerinde tarımı geliştirmeye matuf teklifler yapmak,

Madde 16 - İktisat Müşavirliği aşağıda yazılı işleri görür:
Umum Müdürlük teşkilatiyle işletmelerinin plan ve faaliyetlerini iktisadi bakımdan tetkik, yabancı memleketlerde benzeri müesseselerin faaliyetlerini takip etmek ve Umum Müdürlüğün iktisadi mahiyetteki işlerinin daha rasyonel tarzda cereyan etmesi hususunda teklifler yapmak ve kendisine tevdi olunacak diğer mevzular hakkında mütalaada bulunmak.

Madde 17 - Umum Müdürlük Disiplin Kurulu, Umum Müdür veya Muavininin reisliği altında daire reisleri, Hukuk Müşaviri ve Zatişleri Müdüründen teşekkül eder. Bu kurul tayinleri Umum Müdürlüğe ait olan memurların disiplin işleriyle meşgul olur. Tayinleri Bayındırlık Vekaletine ait memurların disiplin işleri Vekalet Disiplin Komisyonunda görülür.

Madde 18 - Umum Müdür merkez ve taşra teşkilatında aylık veya ücretle çalışmakta bulunan herhangi bir memur veya hizmetliyi ifası Umum Müdürlüğe ait bir iş için Umum Müdürlük teşkilatı ve açık bulunup bulunmadığı ile kayıtlı olmaksızın kadrosu ile ve tayindeki usule uyarak merkez veya taşrada dilediği yerde kullanabilir.

Madde 19 - Umum Müdürlüğün taşra teşkilatı Bölge Müdürlüklerinden ve işletmelerden terekküp eder. Bunların aded, hudut ve merkezleri Umum Müdürlüğüü teklifi ve Bayındırlık Vekilinin tasdikı ile tesbit ve tayin olunur. Bölge müdürlükleri bir bölge merkez teşkilatı ile şube başmühendislikleri ve kısım mühendisliklerinden terekküp eder.

Şube ve kısımların aded ve hudutları ve merkezleri ve bölge merkez kadrosu bölge müdürünün teklifi ve Umum Müdürün tasdikı ile tesbit ve tayin olunur.

Madde 20 - Bölge müdürleri kendilerine bağlı teşkilatın amiri ve Umum Müdürlüğün mümessili olup bölgelerindeki muamelattan Umum Müdürlüğe karşı sorumdurlar.

IV - Çalışma esasları

Madde 21 - (Değişik:4/7/1988-KHK-336/1 md.;Aynen kabul:7/2/1990-3612/33 md.)
2 nci maddenin a,b,c,d,f fıkralarına giren işlerin ele alınması ve bunların inşa sırları Başbakanlık, Maliye ve Gümrük, Bayındırlık ve İskan, Sanayi ve Ticaret, Tarım Orman ve Köyişleri ile Sağlık ve Sosyal Yardım bakanlıkları temsilcilerinin katılmasıyla işin verimliliği veya ele alınmalarındaki zorunluluk bakımından sıralanıp tespit edilir ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığının teklifi üzerine Başbakanın onayı ile kesinleşir. Konularla bunların sıralarında yapılacak düzeltme, ekleme veya değişmeler aynı usule tabidir.

Ancak seylap ve diğer acil müdahaleyi gerektiren olaylarda yapılacak işler için kararlar, yukarıdaki fıkra hükmüne tabi olmaksızın, Genel Müdürlük tarafından alınır ve uygulanır.

Madde 22 - Umum Müdürlük 2 nci maddeye giren işlere ait olmak ve mali imkanlar gözönünde bulundurulmak üzere her bütçe yılı başında üç yıllık bir iş programı hazırlar ve Bayındırlık Vekaletinin tasdikı ile bu programı tatbik eder.

Madde 23 - 2 nci maddede yazılı işlerin yapılması aşağıdaki hükümlere tabidir:
a) Gerekli masrafların her yıla ait kısımları ile icabı halinde bu maksat için yapılmış olan borçlanmalara ait taksit ve faizleri o yılın bütçesine konacak tahsisatla karşılanır.
b) Tesisler ortaklıklar tarafından meydana getirilecek ise bu takdirde tesis masrafları ortaklar arasındaki sözleşme hükümlerine göre sağlanır. Ortaklık dolayısiyle Umum Müdürlüğe düşecek masraf payları o yıl bütçeye konacak tahsisatla karşılanır.
c) (Değişik: 4/7/1988-KHK- 336/1 md.; Aynen Kabul: 7/2/1990-3612/30 md.) Kurulan tesis birden fazla maksadı havi olması halinde tesis bedelinin her maksada isabet eden kısmı Bayındırlık ve İskan Bakanlığının teklifi ve Başbakanın onayı ile kesinleşir.
d) Muhtelif arazi sahalarının sulanmasına yarıyan müşterek tesislerin bedelinden her arazi sahasına isabet eden kısmı o saha yüz ölçümünün umumi saha ölçümüne bölünmesi suretiyle hesaplanır.

Madde 24 - Tesislerin meydana getirilmesi için ihtiyar olunacak bilcümle masraflar 25 inci maddede yazılı esaslar dairesinde bu tesislerden istifade edebilecekler tarafından ödenir.

a) (Değişik: 4/7/1988 - KHK - 336/1 md.; Aynen Kabul:7/2/1990-3612/31 md.) Ödeme müddeti ve ödemenin başlangıç tarihi bu tesislerin hususiyetlerine, mahalli şartlara göre Genel Müdürlükçe tespit ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığının teklifi üzerine Başbakanın onayı ile karara bağlanır. Fevkalade hallerin tahaddüsünde ödeme müddeti, aynı yollardan gidilmek suretiyle uzatılabilir.
b) Tesislerdeki Ödemeler faize tabİdir. Ancak temin ettikleri istifade faize mütehammil olmıyan tesislerdeki ödemeler faize tabi tutulmaz. Faiz nispetleri Umum Müdürlükçe tesbit olunup Bayındırlık Vekaletinin teklifi üzerine İcra, Vekilleri Heyetince karara bağlanır.
c) (Değişik:4/7/1988 - KHK - 336/1 md.; Aynen Kabul:7/2/1990 - 3612/31 md.) Sulanan ve kurutulan arazi sahalarıyla sulama ve kurutmadan istifade edebilecek ve edemeyecek arazi hudutları Genel Müdürlükçe tespit ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığının teklifi üzerine Başbakanlıkça tasdik edilir ve Genel Müdürlükçe usulü dairesinde mahallinde ilan olunur.

Madde 25 - Senelik amortisman taksitleri aşağıdaki hükümlere tabidir:
a) Taşkın sular ve sellere karşı yapılan koruyucu tesisler amortismana tabi değildir.
b) Sulama tesislerinde dönüm (1000 m2) başına, bu tesisler için sarfedilen meblağın, sulamadan istifade edebilecek saha ile ödeme müddeti olan sene adedine taksimiyle elde olunur.
Her arazi sahibi 24 üncü maddenin (c) fıkrası esasları dahilinde tesbit edilen hudut içersindeki arazinin bu ücretle zarbından elde olunacak meblağı her sene ödemekle mükelleftir.
c) Bataklık tesislerinde de bu maddenin (b) fıkrasındaki hükümler tatbik olunur.
d) Enerji tesislerinde kilovat saat başına tesbit edilecek amortisman bedeli, mecmu masrafın, istihsal olunan enerji miktariyle ödeme müddeti olan sene adedine taksimiyle elde olunur.
e) Akar suların ıslahı ve seyrüsefere elverişli hale getirilmesi için yapılan tesisler de amortismana tabi değildir. Ancak kanallar üzerinde nakliyat, Umum Müdürlüğün muvafakati ile ve uygun görülecek ücretler karşılığında yapılır.

Madde 26 - Tesislerin işletmeleri için ihtiyar olunan bilcümle masraflar, (Taşkından ve sellerden koruma ile ıslah ve seyrüsefere elverişli hale getirme tesisleri hariç) faydalananlar tarafından ödenir.

Madde 27 - Umum Müdürlükçe meydana getirilen sulama tesislerinin işletmeleri; kısmi, alıştırma ve tam olmak üzere üç kademeye ayrılır:

a) Ait olduğu sulama tesisinin inşaatı devam ederken vukubulan işletmeler Kısmi;
b) İnşaat bittikten, azami on senelik bir süre içinde yapılacak işletmeler Alıştırma;
c) Bu süreden sonraki işletmeler Tam; İşletmedir.
d) (Değişik:4/7/1988 - KHK - 336/1 md.;Aynen Kabul:7/2/1990 - 3612/32 md.) 24 üncü maddenin (a) fıkrası gereğince Başbakanın onayı ile karar altına alınacak ödemenin başlangıç tarihi, tüm işletmenin de başlangıç tarihidir. Bu tarih asgari bir sene evvel tespit ve ilan olunur.

Madde 28 - İşletme ücretleri aşağıdaki hükümlere tabidir:
a) Taşkın sular ve sellere karşı koruyucu tesislerle ıslah işleri ve gemi işletme tesislerinden işletme ücreti alınmaz.
b) Kısmi veya alıştırma sulaması işletmelerinde her yıl tatbik olunacak ücret tarifeleri, Maliye Tarım ve Bayındırlık Vekaletlerince müştereken hazırlanır ve İcra Vekilleri Heyetince tasdik ve ilan olunur.
c) Tam sulama işletmelerinde dönüm (1 000 m2) başına ortalama işletme ücreti; bir yıl önce yapılan mecmu işletme masraflarının, sulanan sahaya taksimi ile elde olunur. Bu ücret,mahsul nevilerine göre ve yekün sabit kalacak ve hile ayarlanır.
Her arazi sahibi sulayacağı araziyi yüz ölçümünün bu ücretle hasılı zarbından elde olunan meblağı ödemekle mükelleftir.
Sene nihayetinde, yapılan fiili masrafa göre tesbit olunacak yılın hakiki işletme ücreti esas tutularak mükelleflerin borç veya alacakları tayin olunur ve mütaakıp senenin işletme bütçesinde nazarı itibara alınmak suretiyle mahsup muamelesi yapılır.
d) Bataklık tesislerinde de aynen bu maddenin (c) fıkrasındaki esaslar dahilinde işletme ücreti ve mükellefiyet miktarı tayin ve tesbit edilir.
e) (Mülga: 15/7/1970 - 1312/37 md.)

Madde 29 - Hesap olunacak ücret tarifeleri Maliye ve Tarım Vekaletlerinin mütalaası alınarak Bayındırlık Vekaletinin teklifi üzerine İcra Vekilleri Heyetince tasdik ve en geç o yılın Nisan ayı içinde Umum Müdürlükçe ilan olunur.Hükümet teklif edilen tarifelerde bir indirme yapabilir.

Bu takdirde meydana gelecek farklar ertesi yıl bütçesine konacak tahsisatla karşılanır.

Madde 30 - Amortisman taksiti ve işletme ücreti ayrı ayrı hesap edilerek birlikte tahsil olunur.

Madde 31 - Sulama ve kurutma ücretleri kadastro planlarından alınacak yüz ölçülerine ve ücret tarifeleri esaslarına göre tanzim olunacak tahakkuk cetvellerine istinaden tahakkuk ettirilir.

a) Sulama şebekesi içinde bulunan ve sulanan arazi her sene ve sulamayı mütaakıp münasip bir zamanda Umum Müdürlük memurları tarafından mahallinde tesbit edilerek kadastro planlarına geçirilir.
Sulanan araziyi tesbit edecek olan memurların her köyde bulunacakları gün bir hafta önce köyün ihtiyar heyetine yazı ile bildirilir. İhtiyar heyetine yapılan bu tebligat, arazi sahiplerine yapılmış sayılır. ihtiyar heyeti bu tebligatı köylüye ilan etmekle mükelleftir.
b) Sulanan sahanın tesbiti işleri alakalı arazi sahipleri ve köy ihtiyar heyeti huzuriyle ve arazi sahipleri arazileri başında bulunmadıkları takdirde ihtiyar heyetiyle birlikte yapılır. Tesbit işi bitince her köy için müfredatlı bir mesaha cetveli tanzim olunur; cetvellerin alt tarafı tesbit memurları ve ihtiyar heyeti tarafından imza edilir ve mühürlenir. Bu cetveller bölge müdürlüğünce tasdikten sonra kesinleşir.
c) İhtiyar heyeti mesaha cetvellerini imzalamaktan çekindikleri takdirde mesaha memurları cetvele meşruhat vererek bir örneğini yazı ile ihtiyar heyetine tebliğ eder ve diğer bir örneğini de köyün münasip mahalline asarlar.
d) Belediye hududu içerisinde olan arazinin tesbiti, belediyeler tarafından seçilecek şahıslar huzurunda ve arazi sahiplerine yapılacak tebliğler belediyelerin mütat ilan yerlerine asılmak suretiyle yapılır.
e) (c) ve (d) fıkralarındaki tebligat tarihinden itibaren bir ay zarfında alakalılar bölge müdürlüğüne itirazda bulunabilirler. Bölge müdürü yapılan itirazları tetkik ve icap ederse mahallen tahkik ettikten sonra kararını verir.
Bölge müdürü tarafından verilen bu karar katidir.
f) Kesinleşen mesaha cetvellerine ve o yılın ücret tarifelerine göre bölge müdürlüğünce tahakkuk cetvelleri hazırlanır. Bu cetvellerde her mükellefe ait olmak üzere; kısmi veya alıştırma sulamalarında sulama ücretleri; tam sulamalarda ise; amortisman taksiti ve işletme ücreti gösterilir.
Bu cetvellerin altına, tahakkuk ettirilmiş olan ücretleri vermiyenler hakkında Amme Alacaklarının Tahsil Usulü hakkındaki Kanuna göre yapılacak takibata mebde ve esas olmak ve borcun tasdik tarihinden itibaren bir ay sonra muacceliyet kesbedeceğini göstermek üzere İşbu ücretler.../.../.../ tarihinde muacceliyet kesbedecektir. diye yazılarak bölge müdürlüğünce tasdik olunur.
Tahakkuk cetvellerinin birer örneği köylerde ihtiyar heyetlerine, kasaba ve şehirlerde belediyelere tebliğ olunur. Diğer örnekleri de yukardaki tebliğ ile beraber mütat olan ilan yerlerine asılır. Bu tebliğ alakadar arazi sahiplerine de yapılmış addolunur.
g) Tahakkuk cetvellerindeki maddi hatalar, müracaat veya ıttıla halinde bölge müdürlüğünce tahkik edildikten sonra hata yapıldığına kanaat getirildiği takdirde tashih edilir.

Madde 32 - Tahakkuk eden borçlar, Bayındırlık Vekaletince tesbit olunan taksit ve müddetler içerisinde ödenir. Müddeti içerisinde ödemiyenlerden bu meblağ Umum Müdürlük teşkilatı tarafından % 10 fazlasiyle ve Amme Alacaklarının Tahsil Usulü hakkındaki Kanun hükümlerine tevfikan tahsil olunur.

Madde 33 - Enerji satışı ve kanallar üzerindeki nakliyat bedellerinin tahakkuk ve tahsil şekli. Umum Müdürlük veya işletmeleri ile müşteriler arasında yapılacak anlaşmalarda, belirtilir ⁽²⁾.

Madde 34 - Umum Müdürlüğün aşağıda yazılı muameleleri 2490 sayılı Artırma, Eksiltme ve İhale Kanunu ile 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanununun 83 ve 135 inci maddeleri hükümlerine tabi değildir:

a) Her türlü inşaat ve tamirat,
b) Her türlü etüd ve amenejman planları ile projelerin yaptırılması ve bunların kontrolü,
c) Her nevi malzeme, gereç, avadanlık ve yedek parçalarla sabit teçhizat satın alınması,
d) Her nevi kiralama ve kiraya verme, taşıma ve taşıtma işleri. yukarda yazılı işler Bayındırlık Vekaletince tanzim ve İcra Vekilleri Heyetince kabul edilecek esaslar dairesinde yürütülür.

Madde 35 - Bir mukavele mevcut olsun olmasın, Umum Müdürlük ile diğer Devlet daireleri, müessese ve teşekküller veya hakiki ve hükmi şahıslar arasında çıkan ve henüz kaza mercilerine hakeme ve icraya intikal etmemiş bulunan hukuki ihtilafların sulh yolu ile hallinde, anlaşma veya mukavelelerin değiştirilmesinde veya bozulmasında; maddi veya hukuki sebeplerle takibinde veya yüksek dereceli merci ve mahkemelerce incelenmesini istemekte fayda umulmıyan dava ve icra takiplerinden vazgeçilmesinde veya bunların sulh yolu ile hallinde menfaat görüldüğü takdirde (1 000) liraya kadar (1 000 lira dahil) bir hakkın tanınmasını veya menfaatin terkini tazammun eden anlaşmalar veya mukavele tadilleri yapmaya Umum Müdürlük salahiyetlidir (2).

(10 000) liraya kadar (10 000 lira dahil) bir hakkın tanınması veya menfaatin terkini tazammun eden anlaşmalar veya mukavele tadilleri Bayındırlık Vekilinin muvafakati ile ve bu miktarı aşan anlaşmalar ve mukavele tadilleri de Devlet Şürasının muvafık mütalaasına istinaden Umum MüdÜrlükçe yapılır.

Devlet Şürasının mütalaasına muhalif olarak anlaşmalar veya mukavele tadilleri yapılabilmesi İcra Vekilleri Heyetinden karar alınmasına bağlıdır.

(2) 31/10/1978 tarih ve 17 sayılı KHK nin 1 inci maddesinin (g) bendinde bu madeni parasal sınırlarının günün şartlarına uygun biçimde yılları bütçe kanunlarında belli edileceği ifade edilmiştir.

Madde 36 - Umum Müdürlük, bir tesisin kurulması için yaptığı istikraz,ortaklık ve anlaşmalara ait yıllık borç taksitlerini karşılamadıkça, o tesisin varidatını diğer tesislerin masraflarında kullanamaz.

Madde 37 - Umum Müdürlük su işleri inşaatı ve gerekli makine ve malzemesi için her yıl ödenecek miktarı o yıl varidatı tutarının yüzde ellisini geçmemek ve Bayındırlık Vekilinin tasvibi alınmak şartiyle beş yıla kadar gelecek senelere sari taahhütlere girişebilir (1).

(1) Bu maddede belirtilen sınırlar içerisinde girişeceği taahhütlerde kullanılmak üzere Maliye ve Gümrük Bakanlığına 20/4/1961 tarih ve 297 sayılı Kanunla bono çıkarma yetkisi verilmiştir.

V - Varidat

Madde 38- Umum Müdürlüğün varidatı şunlardır:
a) İşletmelerden alınacak varidat fazlaları,
b) Ortaklıklardan ve tesislerin işletmelerinin devredildiği mahalli teşekküllerden ve şirketlerden alınacak bedeller ve paylar,
c) İşletmelerde mükelleflerden tahsil olunacak amortisman ve işletme ücretleri,
d) Arazi satışları ve kiralarından alınan bedeller,
e) Lüzumu kalmıyan veya hurdalaşan menkul ve gayrimenkullerin satış bedelleri,
f) Taahhütlerini kısmen veya tamamen yerine getirmiyen mütaahhitlerden alınacak gecikme cezaları, tazminat ve irat kaydolunan teminat akçeleri,
g) Mütaahhitlere mukaveleleri gereğince kiraya verilecek veya satılacak malzeme, alat, edevat ve depo ve saire kira ve satış bedelleri,
h) Devlet bütçesinden yapılacak yardımlar,
i) Teberrular ve diğer çeşitli varidat.

Madde 39 - Umum Müdürlüğün 38 inci maddede tasrih edilen varidatından bu kanunun verdiği yetkilerle o yıl içerisinde yapılmış bulunan bilcümle masraflar karşılandıktan sonra artan meblağ ertesi seneye devredilir.

VI - İşletmelerin kurulması

Madde 40 - Umum Müdürlük, tesislerin işletmelerini temin etmek üzere Umum Müdürlüğe bağlı ve mütedavil sermayeli işletmeler kurabilir.

Madde 41 - İşletmelerin faaliyetleri için lüzumlu sermaye Umum Müdürlük bütçesine konulan tahsisatla temin edilir. İşletmelerin her birine verilecek mütedavil sermaye miktarı Umum Müdürlüğün teklifi üzerine Bayındırlık Vekaletince tayin edilir.

İşletmelere lüzumlu tesisler ile arazi, bina ve demirbaşlar ve diğer ayni haklar muhasebe kayıtlarına göre kıymetlendirilir ve sabit sermaye olarak bu işletmelere tahsis edilir.

Madde 42 - Yekdiğeri ile ilgili görülen işletmelerin birleştirilmesi veya mevcut işletmelerin ilgası Umum Müdürlüğün teklifi ve Bayındırlık Vekaletinin tasdikı ile olur.

Madde 43 - İşletmelerin memur ve daimi hizmetlilerinin kadroları, Umum Müddürlüğün memur ve daimi hizmetliler kadroları arasında gösterilir. Bunların her türlü aylık, ücret ve zati haklariyle diğer masrafları bütçenin alakalı tertibinden ödenir. Kendilerine ek görev olarak mütedavil sermaye memurluğu veya muhasipliği verilen Devlet Su İşleri Umum Müdürlüğünün aylıklı memurlarına Umum Müdürlük bütçesinden ayda (30) liradan (100) liraya kadar ücret verilebilir.

Madde 44 - Mütedavil sermayeye mütaallik sarfiyattan işletme müdürü ve mesul muhasip birlikte mesuldürler.

Madde 45 - Mütedavil sermayeden yapılan sarfiyat; Muhasebei Umumiye Kanunu, Artırma Eksiltme ve İhale Kanunu hükümleriyle Divanı Muhasebat vizesinden müstesnadır.

Madde 46 - Mütedavil sermaye ile tedvir edilen muamelelerden mütevellit irat ve masrafların bilançosu her takvim yılının hitamından itibaren 6 ay zarfında tanzim, Bayındırlık ve Maliye Vekaletleri ile Divanı Muhasebat ve Umumi Murakabe Heyetinden bir hesap yılı için tayin olunacak (4) kişilik murakıplar heyeti tarafından tetkik olunur. İşbu heyet takvim yılının hitamından itibaren 9 ay içinde raporlarını Divanı Muhasebata vermekle mükelleftir.

Madde 47 - Mütedavil sermayenin işletilmesi, hesap usulleri, alım ve satım muameleleri Maliye ve Bayındırlık Vekaletlerince tesbit ve İcra Vekilleri Heyetince tasvip olunacak esaslar dairesinde yapılır.

VII - Çeşitli hükümler

Madde 48 - Umum Müdürlükçe yapılan tesisler neticesinde işe yarar bir hale gelmiş ve 24 üncü maddenin (c) fıkrasına göre hudutları tesbit edilmiş göl ve batak sahalarla sulama şebekeleri ve taşkından korunan arazi parçaları içinde Devletin hüküm ve tasarrufu altında olan veya Hazinenin veyahut mülhak bütçeli daire ve müesseselerin mülkiyetinde bulunan arazi Umum Müdürlükçe Hazineye devredilir.

Madde 49 - Umum Müdürlüğün varidatı kurumlar vergisinden ve muameleleri her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır.

Madde 50 - Su İşleri Umum Müdürlüğünün ihtiyacı olup da belediye sınırı dışında bulunan ve üzerinde sabit tesis olmıyan Milli Emlake ait arazi, isteği üzerine Hazinece parasız olarak Umum Müdürlüğe tahsis olunur.

Madde 51 - Umum Müdürlüğün ve işletmelerinin bütün malları ve kıymetleri Devlet malı hükmündedir. Bu mallar ve kıymetler aleyhine suç işliyenler Devlet malları aleyhine suç işliyenler gibi ceza görür.

Madde 52 - (Mülga: 9/11/1983 - 2946/12 md.)

Madde 53 - Umum Müdürlük hidroelektrik santrallarının daha verimli çalışmasını temin maksadiyle yeniden termik santrallar kurabileceği gibi, tesisler kurduğu bölgeler dahilinde hususi idare, belediyeler, Devlet kurumları, hususi kurumlar ve köy hükmi şahsiyeti ile şahıslara ait bulunan elektrik santral ve şebekelerini rızalariyle devralarak, ortaklık kurarak veya kiralıyarak da kullanabilir. Alınacak veya ortaklık kurulacak tesislerin bedeli o tarihteki kıymetleri üzerinden hesaplanır. Tesislerin kıymeti, Maliye, Bayındırlık ve İşletmeler Vekaletlerinden ve ilgili hususi idare ve belediye veya köy ihtiyar heyetinden seçilmiş birer azadan kurulacak bir heyet tarafından takdir edilir.

Madde 54 - Umum Müdürlük yağış ve su ölçme işlerini, 3127 sayılı kanun hükümleri dairesinde yürütmek kaydiyle köy ve kasabalardaki öğretmen ve orman memurları ile demiryolları ve karayolları bakım memurlarını asıl vazifelerine halel gelmemek şartiyle bu işlerle vazifelendirebilir ve mukabilinde aylığı (50) lirayı geçmemek üzere ücret verir.

Madde 55 - Bu kanunun gerekli görülen hükümlerinin uygulama şekilleri bir nizamname ile tesbit olunur.

Madde 56 - Konya Ovası Sulama İdaresinin Teşkilatı ve Vazifeleri hakkındaki 3538 sayılı kanunla bu kanunun 1 inci maddesini tadil eden 5909 sayılı kanun, muhtelif su işleri için sarfedilecek paranın sureti temini hakkındaki 3483 sayılı kanun ve 3611 sayılı Nafıa Vekaleti Teşkilat Kanununun 3 ve 23 üncü maddeleri mer'iyetten kaldırılmıştır.

Madde 57 - Devlet Su İşleri Umum Müdürlüğü teşkilatına ait aylıklı memurların kadrosu bu kanuna bağlı (1) sayılı cetvelde gösterilmiştir (1).

Madde 58 - Bu kanuna bağlı (2) sayılı cetvelde yazılı kadrolar Bayındırlık Vekaleti kadrolarından çıkarılmıştır. (1)

(1) Bu kanun ile ihdas edilmiş olan kadrolar 31/7/1970 tarih ve 1322 sayılı Genel Kadro Kanununun 9 uncu maddesi ile kaldırlmış bulunduğundan kanunun ekindeki cetveller metne alınmamıştır.

Geçici Madde 1 - Bayındırlık Vekaleti Su İşleri Reisliği işleriyle ilgili olarak Bayındırlık Vekaletince girişilmiş taahhütler ve akdolunmuş mukavelelerle bu idarenin işlerinde kullanılmakta olan her türlü menkul mallar ve diğer mevcutlar, borçlar bütün hak ve vecibeleriyle Devlet Su İşleri Umum Müdürlüğüne devredilir.

Umum Müdürlüğün teşekkülünden evvelki zamanlara ait olarak açılmış su işleri ile ilgili davalar ve bu davalar dolayısiyle sadır olan ilamlar Umum Müdürlükçe takip ve infaz olunur.

Geçici Madde 2 - Muhasebei Umumiye Kanunu gereğince Hazinece Bayındırlık Vekaletine tahsis edilmiş olup da bu kanunla kurulan Umum Müdürlüğün işleriyle ilgili bulunan bütün tesis ve gayrimenkuller parasız olarak bu Umum Müdürlüğe temlik edilir. Bu muameleler dolayısiyle gayrimenkullerin devir ve ferağ işlemleri her türlü harç ve resimden muaftır.

Kısmen tahsis edilmiş bulunmak dolayısiyle temliki mümkün olmıyanlardan Umum Müdürlükçe işgaline devam edilenler için kira alınmaz.

Geçici Madde 3 - 6089 sayılı Kanunun Bayındırlık Vekaletine tahmil ettiği bütün hak ve vecibeler Devlet Su İşleri Umum Müdürlüğüne devredilmiştir.

Geçici Madde 4 - Sulama ve kurutma şebekesi yapılmış olup da henüz kadastro planları mevcut olmıyan sahalarda, tahakkuk cetvelleri her sene yapılacak mesahalara göre tanzim edilir.

Tahakkuka esas teşkil eden diğer muameleler 31 inci madde hükümleri dairesinde yürütülür.

Geçici Madde 5 - 57 nci madde gereğince kabul edilen kadrolardan ilişik (3) sayılı cetvelde gösterilenleri 1954 mali yılı içinde kullanılamaz.

Geçici Madde 6 - Bu kanunla kaldırılan kadrolarda çalışan memurlardan Devlet Su İşleri Umum Müdürlüğü Taşkilatına dahil aylıklı görevlere tayin edilenlere, işe başlama kaydı aranmaksızın aylıklarının Umum Müdürlük bütçesinden ödenmesine devam olunur.

Madde 59 - Bu kanun hükümleri 28 Şubat 1954 tarihinden itibaren mer'idir.

Madde 60 - Bu kanunun hükümlerini icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur.

6200 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE

Kanun Yürürlüğe
No. Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler giriş tarihi
------------ -------------------------------------------
1312 - 25/10/1970
KHK-17 - 11/12/1978
2946 - 11/11/1983
KHK/336 - 5/ 8/1988

---

⁽¹⁾ Bu kanunun düzenlediği atama usulüne dair konularda 23/4/1981 tarih ve 2451 sayılı kanunun 2 - 5 inci maddelerine bakınız.

⁽²⁾ 15/7/1970 tarih ve 1312 sayılı Kanunun 37. maddesi ile maddenin enerji satışına dair hükmü yürürlükten kaldırılmıştır.