6968 SAYILI ZİRAİ MÜCADELE VE ZİRAİ KARANTİNA KANUNU
Kanun Numarası : 6968 Kabul Tarihi : 15/5/1957 Yayımlandığı R.Gazete: Tarih: 24/5/1957 Sayı: 9615 Yayımlandığı Düstur : Tertip: 3 Cilt: 38 Sayfa: 1243
Bu Kanun ile ilgili tüzükler için, "Tüzükler Külliyatı"nın kanunlara göre düzenlenen nümerik fihristine bakınız.
BÖLÜM: I
Esaslar
Madde 1 - Bu kanunda yazılı:
a) Nebat tabiri ile her türlü nebatlar, bunların mahsulleri, tohum, fidan, fide, çelik, aşı kalemi, yumru kök ve soğanları ve diğer her türlü parçaları,
b) Hastalık ve zararlılar tabiri ile nebatlara zarar veren her türlü hastalık ve amilleri, hayvan, kuş, haşare, akar, parazit ve yabancı otlar; bunların zuhur ve sirayet vasıta ve şekilleri, yumurta, larva, pup, spor, misel ve sair her türlü biyolojik safhaları,
c) Mücadele aletleri tabiri ile mucadele veya koruma maksadı ile kullanılan her çeşit aletler, makinalar ve bunların parçaları,
d) Mücadele ilaçları tabiri ile mücadele veya koruma maksadiyle kullanılan her çeşit ilaç ve preparatlar ve bunların imalinde kullanılan maddeler kasdedilmiştir.
Madde 2 - Bütün nebatların ithal, ihraç ve memleket dahilinde nakilleri, hastalık ve zararlılardan korunmaları, zirai mücadele alet ve ilaçlarının ithal, ihraç, imal, ihzar, satış ve kullanılmaları bu kanun hükümlerine tabidir.
BÖLÜM : II
Memlekete giren ve memleketten çıkan nebatların tabii tutulacağı muameleler
Madde 3 - İthale mani teşkil eden hastalık ve zararlıların ve menşelerine göre memlekete girmesi veya transit olarak geçmesi memnu nebatların bir listesi Ziraat Vekaletince hazırlanıp Resmi Gazetede neşredilir ve lüzum görüldükçe listede gerekli tadiller yapılır. Bu listede yazılı hastalık ve zararlılar ve bunlarla bulaşık nebat ve diğer maddelerin memlekete sokulması yasaktır.
Madde 4 - İthal veya ihraç edilecek nebatlar ancak Ziaat ve Gümrük ve İnhisarlar Vekaletlerince müştereken tayin ve Resmi Gazete ile ilan olunacak deniz, kara ve hava gümrüklerinden ve Zirai Karantina Teşkilatınca usulü dairesinde muayene edildikten sonra sokulabilir veya çıkarılabilir.
Madde 5 - Memlekete girmesi yasak olmıyan nebatların yurda ithal edilebilmesi için bunların ithaline mani hastalık ve zararlılardan ari olması ve bu hastalık ve zararlılardan temiz yerlerde yetişmiş bulunması ve bu cihetlerin bunları gönderen memleketin, resmi nebat koruma servislerince verilmiş menşe ve sağlık sertifikaları ile belgelenmesi ve nakil ve ambalajlarında kullanılan her çeşit maddelerin keza hastalık ve zararlılardan ari bulunması 7 nci maddede yazılı beyanname verme ve 9 uncu maddede yazılı beyanda bulunma mükellefiyetlerinin yerine getirilmiş ve 6 ncı madde şümulüne girenler için permi alınmış olması şarttır.
Ekim, dikim ve teksirde kullanılmamak üzere gelen azami bir kilo ağırlığındaki nebatlar için menşe ve sağlık sertifikaları aranmaz.
Madde 6 - Hariçten ekim, dikim veya teksirde kullanılmak üzere nebat getirecekler, evvelemirde bunların cinsini, nev'ini ve çeşidini hangi memleketten ve o memleketin hangi mahallinden getirtileceğini, Türkiye'ye hangi gümrük kapısından gireceğini ve miktarını gösteren bir vesika ile Ziraat Vekaletine müracaat ederek ithal permisi almak ve Ziraat Vekaletince dermeyan edilecek hususi şartlara da ayrıca riayet etmek zorundadırlar.
Madde 7 - Nebat ithal edenler, malın tahliyesinden önce mahalli zirai karantina teşkilatına hangi memleketten geldiğini, cins ve miktarını, ambalaj şeklini ve kullanma maksadını ve 6 ncı madde şümulüne girenler için ayrıca permi tarih ve sayısını bildirir bir beyanname verirler.
İlgili idare veya acentalar, gümrük kapılarına gelecek olan nakil vasıtalarının varış zamanlarını, uçaklar için en az 2, diğer vasıtalar için en az 24 saat önce mahalli zirai karantine teşkilatına bildirmekle ve alakalılar hamule senetleri ile bu işi gören diğer vesikaları karantina teşkilatına ibraz etmekle mukelleftirler.
Hariçten yurdumuza posta yolu ile gelip PTT idarelerince muhtevalarının tetkiki için gümrük idarelerine tevdi edilen posta maddelerinde zuhur edecek nebatların gümrük idarelerince ve bu idarelere tevdi edilmiyen posta maddelerinde çıkacak nebatların da PTT idarelerince sahiplerine tesliminden evvel en yakın zirai Karantina teşkilatına bildirilmesi mecburidir.
Madde 8 - Gümrük kapılarına ve postanelere gelen ve memlekete girmesi yasak olmıyan nebatların belgeleri tetkik edilir, ancak bunların tamam ve usulüne uygun bulunduğu anlaşıldıktan sonra nebatların ve ambalajlarında kullanılan maddelerin muayenesine geçilebilir. Belgeleri tamam ve usulüne uygun çıkmıyan nebatlar memlekete kabul edilmez.
Muayene sonunda hastalık ve zararlılardan salim çıkan nebat ve ambalajlarının gümrükten çıkarılmasına müsaade edilir. Eğer muayenede ithale mani hastalık ve zararlılardan her hangi biri görülürse mallar memleketlerine iade veya zaruri görüldüğü takdirde zirai karantina teşkilatınca imha olunur. Derhal imhasına zaruret bulunmayan nebatların iadesi için alakalarına 10 güne kadar mehil verilir. Bu müddet içinde alakalısı bunları memleket haricine çıkarmadığı takdirde nebatlar imha edilir.
İthali istenen nebatlardaki veya ambalajlarındaki hastalık ve zararlılar ithale mani nevilerinden olmamakla beraber mücadeleye tabi tutulan nevilerden ise ve fenni surette temizlenmeleri de mümkünse masrafları mal sahibinden peşin alınmak üzere fenni temizleme yapıldıktan sonra memlekete sokulabilirler.
İthali istenen nebatlardaki veya anbalajlarındaki hastalık ve zararlılar, ithale mani yahut mücadeleye tabi nevilerden değilse ve yeni bir bulaşma tehlikesi arz etmiyorsa bunların memlekete sokulmasına müsaade edilebilir.
Madde 9 - Yabancı memleketlerden gelen yolcular beraberlerinde getirdikleri nebatları zirai karantina, yoksa gümrük memuruna beyana ve gümrük memuru da mahalli zirai karantina teşkilatına derhal bildirmeye mecburdurlar. Bu maddelerde sertifika, permi ve 4 üncü maddede yazılı gümrük kapısı kaydı müstesna olmak üzere bu kanun hükümlerine tabi tutulur ve icabında imha edilir.
Türkiye hudutları dışında arazisi olupda hususi müsaade ile gidip gelenler hakkında kendi yetiştirdikleri nebatlara munhasır olmak üzere bu madde hükümleri uygulanır.
Madde 10 - Zirai karantina, teşkilatı, hariçten gelen hastalık ve zararlı getirmesi muhtemel bulunan ve "nebat" tabi dışında kalan her türlü maddeleri de muayene etmeye salahiyetlidir. Bunlar hastalık veya zararlı taşıdığı takdirde fenni icaplara göre temizlemeleri mümkünse masrafları malsahibinden alınmak üzere temizleme yapıldıktan sonra memlekete sokulabilir. Fenni icaplara göre temizleme mümkün değilse malların ithaline müsaade edilmez ve azami 10 gün zarfında sahibi malları mahrecine iade etmediği takdirde imha edilir. İmha masrafları Ziraat Vekaleti bütçesinin alakalı tertibinden ödenir. İmha sırasında bir gümrük memuru ile malsahibi veya temsilcisi hazır bulundurulur. Bunlardan her hangi biri davete rağmen gelmediği takdirde huzurlarına bakılmaksızın imha ameliyesi tamamlanır. Sahibi gerekli temizleme masraflarını vermezse temizleme kurumlarınca bu ameliye yapılır ve masrafları iki misli olarak sahibinden yazı ile talebedilir. Bu halde masraf ilgili şahıs tarafından talebin tebliği tarihinden itibaren bir ay içerisinde ödenmezse bu alacak tahsil gecikme zammına ait hükümleri müstesna olmak üzere Amme Alacaklarının Tahsili Usulü hakkındaki 6183 sayılı Kanun hükümleri dairesinde tahsil edilmek üzere Maliyeye devredilir.
Madde 11 - Dışardan yurda gelen nakil vasıtalarında yolcu ve mürettebatın iaşesi için bulundurulan nebatları zirai karantina teşkilatı muayeneye ve gerekli tedbirleri almaya veya aldırmaya salahiyetlidir.
Madde 12 - Türkiye'ye mektupla nebat sokulması yasaktır. İçinde nebat bulunduğu anlaşılan mektuplar PTT İdaresince sahibinin huzurunda açılarak içindeki nebat yakılmak suretiyle imha olunur.
Madde 13 - Yabancı memleketlere gönderilecek olan nebatlar gönderilen memleket mevzuatı icabettirdiği veya ihracatçı istediği takdirde yüklenmeden önce muayene edilir ve gerekli menşe ve sağlık sertifikaları zirai karantina teşkilatı tarafından verilir. Zirai karantina bakımından ihraç müsaadesi verildiği usulü dairesinde tevsik edilmedikçe hiçbir nebat yüklenemez.
Madde 14 - Teşhir maksadiyle yabancı memleketlerden getirilen veya gönderilen nebatlar hakkında da bu kanun hükümleri tatbik olunur.
Madde 15 - Nebatların memleketten transit olarak geçmesine ancak her hangi bir hastalık ve zararlıyı bulaştırmıyacak halde bulundurulmaları şartiyle müsaade edilir.
Transit muamelesi için alakalıların müracaat zaman ve şekli Nizamnamede gösterilir.
BÖLÜM : III
Memlekette yetişen nebatların korunması
Madde 16 - Memleketin bir yerinde yeni görülen veya eskiden beri bulunan herhangi bir hastalık veya zararlının salgınlaşmasının yahut temiz yerlere bulaşmasının önüne geçmek veya mücadeleden doğabilecek zararları önlemek için:
a) Hastalık veya zararlıyı taşıyabilecek nebat, toprak ve diğer her çeşit maddelerin, bulaşık olduğu Ziraat Vekalettince tesbit ve ilan edilen bölgelerden, korunması gerekli yerlere naklini yasak etmeye veya ancak masrafı alakalısına ait olmak üzere lüzumlu fenni tetbirleri aldırmak şartiyle nakline izin vermeye;
b) Hastalık ve zararlılarla, bulaşık yahut yabancı ve zararlı tohumlarla karışık nebatların ekim ve dikimini yasak etmeye;
c) Lüzum görülen yerlerde ekim ve dikimin cins, nevi veya çeşidini değiştirmeye, münavebe tatbik ettirmeye veya ekim ve dikimi tahdit yahut yasak etmeye veya ancak icabeden fenni tetbirler alakalılar tarafından alındıktan sonra ekime, dikime, müsaade etmeye;
ç) Hastalık ve zararlılarla bulaşık nebat satışını yasak etmeye veya masrafı ilgililerce verilmek suretiyle fenni icaplara göre temizliğe tabi tutulduktan sonra satılmasına müsaade etmeye;
d) Hastalık veya zararlılarla bulaşık nebatları icabında her nerede olursa olsun yok etmeye veya ettirmeye;
e) Yeni görülen veya memleket dahilinde mevcut olup da temiz belgelere bulaşması muhtemel bulunan hastalık ve zararlıları derhal yerinde bastırmak veya mücadeleleri pratikte kabil olmıyan hastalık veya zararlıların yayılmasını önlemek maksadiyle icabında bunlarla bulaşık olan nebatların civarındaki sağlam nebatları yok etmeğe veya ettirmeye;
f) Hastalık veya zararlılarla bulaşık olan yahut bulaşık olduğundan şüphe edilen nebatları uygun gördüğü şekilde fenni temizliğe tabi tutmaya veya tutturmaya;
g) Bulaşık bölgelerde, kullanılma yeri ne olursa olsun lüzumlu gördüğü nebatlar, bunların bulunduğu yerler ve bunları taşıyan vasıtalar için fenni icaplara göre temizleme mecburiyeti koymaya ve temizleme müddet ve usul ve şartlarını tesbite;
h) Hastalık ve zararlıların bulaşmasını veya yayılmasını önlemek yahut zararlarını tahdit etmek veya mücadeleden doğabilecek zararların önüne geçmek üzere gerekli göreceği diğer her turlü tetbirleri almaya veya aldırmaya Ziraat Vekaleti salahiyetlidir.
Madde 17 - 16 ncı maddenin (d) ve (e) bentlerine göre yok edilen nebatlardan sağlam olanların hakiki değerinin tamamı ve diğerlerinin yarısı Ziraat Vekaleti mücadele tahsisatından ödenir. Bu kanunun hükümlerine aykırı hareketleri sebebiyle hastalık veya zararlıların bulaşmasına sebep olanlara veya hastalık ve zararlıyı vaktinde vazifeli teşkilata haber vermiyenlere hiçbir tazminat ödenmez. Bu gibiler ayrıca cezai takibata tabi tutulurlar.
Madde 18 - Fidan, fide, çelik, tohum, yumru, soğan ve saire gibi teksirde kullanılmak üzere her türlü nebat yetiştiriciliğini ticari maksatlarla yapacaklar evvel emirde yetiştirme yerlerini nebat sağlığı bakımından mücadele teşkilatına muayene ettirmeye, yetiştirme müsaadesi istihsale ve bu teşkilatın lüzum göstereceği her türlü tetbirleri vaktinde almaya mecburdurlar.
Bu işlerle meşgul olan resmi müesseseler de aynı hükme tabidir.
Köylerde yapılacak perakende fidecilik müsaade almak kaydından müstesnadır.
Madde 19 - 18 inci maddeye göre yetiştirme yapılan yerlerde bütün tetbirlere rağmen tehlikeli hastalık veya zararlı zuhur ettiği ve imhasından başka çare bulunmadığı takdirde hastalık ve zararlıyı ihtiva eden nebatlar imha edilir ve bunların yarı bedeli Ziraat Vekaletinin mücadele tahsisatından ödenir. Lüzumlu görülürse ruhsat da geri alınır. Yetiştirmeye izinsiz başlanmış ise veya mücadele teşkilatının lüzum gördüğü tetbirler alınmamışsa hiçbir tazminat verilmez ve 53 üncü madde hükmü tatbik olunur.
Madde 20 - 17 ve 19 uncu maddelere göre ödenecek değerler mahalli mülkiye amiri tarafından seçilecek bir, mahalli ziraat müdürlüğünce seçilecek iki ve köylerde ihtiyar meclislerince, şehir ve kasabalarda ziraat odalarınca (Bulunmıyan yerlerde belediye encümenlerince) seçilecek keza iki kişiden mürekkep bir heyet tarafından takdir edilir. Mahalli mülkiye amirince seçilecek kimse heyete reislik eder. Kıymet takdirinde ekseriyetin ve reyler müsavi olursa reisin bulunduğu tarafın biçtiği değer esas tutulur.
BÖLÜM : IV
Hastalık ve zararlılarla mücadele
Madde 21 - İhbarı mecburi hastalık ve zararlılar Ziraat Vekaletince tesbit ve arazı ile birlikte ilan olunur.
Madde 22 - Tarla, bağ, bahçe, fidelik, fidanlık, mera ve kültüre elverişli olsun, olmasın her türlü arazide keza silo, ambar, mağaza, nakliyat ambarları, çırçırlama, tohum ve dane ayıklama yerleri, değirmenler, un ve çeltik fabrikaları ve bunlar gibi nebat bulundurulan veya işlenen mahallerde ihbarı mecburi hastalık veya zararlı görülürse bunların sahipleri veya kiracıları veya ortakçıları veya amir veya idarecileri yahut bunların kanuni mümessilleri keyfiyeti köyde köy muhtarlarına veya nahiye müdürlerine, kasaba ve şehirlerde en büyük mülkiye amirlerine belediye reislerine, yahut ziraat veya mücadele teşkilatına bildirmeye mecburdurlar.
Sahipsiz arazideki hastalık ve zararlılara mütaallik ihbar mükellefiyeti köy, kır ve çiftçi mallarını koruma bekçilerine düşer.
Muhtarlar; mülkiye amirleri ve belediye reisleri kendilerine ihbar edilen hastalık ve zararlıları en seri vasıta ile ziraat veya mücadele teşkilatına bildirilir. Haber verme keyfiyeti şifahen veya telefonla yapılmakla beraber yazı ile de teyit olunur.
Madde 23 - Vazifeli ziraat veya mücadele teşkilatının teklifi üzerine bir yerde hangi hastalık ve zararlıların mücadeleye tabi olacağı mahallin en büyük mülkiye amiri tarafından ilan edilir.
Madde 24 - Topraklarında, nebatlarında veya nebat bulundurulan yahut işlenen yerlerinde mücadeleye tabi hastalık veya zararlı bulunanlar 23 üncü madde gereğince yapılan ilanda gösterilecek müddet zarfında mücadeleye başlamaya ve aynı ilanda tasrih edilen mücadele usulleri ve tetbirlerini müddeti içinde hakkiyle tatbik etmeye veya ettirmeye mecburdurlar.
Alakalısı müddeti içinde mücadeleye başlamadığı veya ilanda gösterilen usul ve tetbirlere riayet etmediği takdirde mücadele Ziraat Vekaleti Teşkilatınca yapılır. Bu halde yukarda yazılı şekilde mücadele yapmaya muktedir olamıyanlardan mücadele masrafları aynen, muktedir olup da yapmamakta ısrar edenlerden üç misli olarak yazı ile talep edilir. Masraf ilgili şahıs tarafından talebin tebliği tarihinden itibaren üç ay içinde ödenmezse bu alacak Amme alacaklarının tahsil usulü hakkındaki 6183 sayılı kanun hükümleri dairesinde tahsil edilmek üzere Maliyeye devredilir.
Madde 25 - Mücadele işlerini toplu halde yapmak istiyen çiftçi teşekkülleri-ne Ziraat Vekaleti ilaç, alet ve eleman yardımı yapabilir.
Madde 26 - Salgınlarda, salgınlaşma istidadı gösteren vakalarda ve diğer tehlikeli hallerde ziraat vekaleti; masrafı kendi bütçesinden ödenmek üzere doğrudan doğruya veya kendi kontrolü altında 32 nci maddede yazılı teşekküller vasıtassiyle mücadele yapmaya salahiyetlidir. Bu takdirde 24 ve 25 nci maddelerdeki mücadelelerin ne şekilde tatbik edileceği Nizamnamede gösterilir.
Madde 27 - Ziraat Vekaleti lüzum ve zaruret gördüğü yer ve zamanlarda 26 ncı maddeye tabi zirai mücadele işlerinde çalışan işçi ve mükelleflerin iaşelerini zirai mücadele tahsisatından temin etmeye salahiyetlidir.
Madde 28 - Hastalık veya zararlı çıkan yerlerde Ziraat Vekaleti teşkilatındaki vasıtaların ihtiyaca yetmemesi veya yetmiyeceğinin anlaşılması halinde valilerin talebi üzerine o vilayetteki bütün amme, idare ve müesseselerine ait teşkilat kendi vasıta ve şoförleriyle mücadeleye katılmaya mecburdurlar.
Mücadele sahalarının askeri birlikler tarafından kordon altına alınmasına veya askeri birliklerin vasıta ve insan kuvvetleriyle bizzat mücadeleye katılmalarına zaruret bulunan hallerde bu husus Ziraat Vekaletinin talebi üzerine Milli Müdafaa Vekaletince temin olunur.
Fevkalade ahvalde Ziraat Vekaleti zaruret gördüğü ve civarda amele tedariki mümkün olmadığı takdirde süne ve çekirge gibi müstevli afetler karşısında 18-50 yaş arasındaki sağlam erkek vatandaşları (18 yaşını bitirmiş, 50 yaşını bitirmemiş) köylerinin hududu dahilinde bulunan zirai mücadele işlerinde yılda bir ayı geçmemek şartiyle ve ücretle çalıştırmaya yetkilidir. Ancak mükellefler kendi yerlerine mükellef olmıyan bir şahsı gönderebilirler.
Gerek bunlara verilecek günlük ücret gerekse mücadeleye katılacak erlere ödenecek günlük tazminat miktarları Ziraat Vekaletince takdir olunur.
Resmi veya hususi bütün kara, deniz ve hava taşıma idareleri veya nakil vasıtası sahipleri mücadele alet ve ilaçlarını ve mücadeleye katılacak kimseleri geciktirmeksizin tercihan taşımaya mecburdur.
Madde 29 - Ziraat Taşkilatının göstereceği lüzum üzerine mahallin en büyük mülkiye amiri tarafından tertip ve ilan edilecek sürek avlarına; av sahasındaki köyler halkından 18-50 yaşı arasındaki (18 yaşını doldurmuş 50 yaşını doldurmamış) sağlam erkek vatandaşlar katılmak zorundadırlar. Bu yöndeki mücadele ve sürek avları için gerekli silah, cephane ve av malzemesi Ziraat ve Milli Müdafa vekaletlerince bedelsiz olarak temin olunur.
Muzır hayvanların zarar yaptığı mahallerde veya civarında askeri kıtalar bulunursa mahalli en büyük mülkiye amirinin garnizon kumandanlığına müracaatı üzerine garnizon kumandanlığınca tesbit edilecek askeri birlikler de bu sürek avlarına iştirak ettirilir.
İsimleri Ziraat Vekaletince tesbit edilecek zararlı hayvanları ve kuşları sürek avları dışında avlamayı deruhde edenlere cephane, av malzemesi veya silah yardımı yapılabilir.
Ziraat Vekaleti lüzum gördüğü hallerde tesbit edeceği zararlı hayvan ve kuşları mücadele tahsisatından verilecek bir bedel mukabilinde satın almaya salahiyetlidir.
Madde 30 - Sürek avı dışında zararlı hayvan mücadelesi yapanlara Nizamnamede yazılı esaslara göre zirai mücadele tahsisatından ikramiye verilebilir.
Madde 31 - Sürek avlarında veya 26 ncı maddeye göre yapılan mücadelelerden dolayı sakatlananların kendilerine, ölenlerin kanuni mirasçılarına mücadele tahsisatından Ziraat Vekaletince tesbit edilecek miktarda tazminat verilir. Bunların ve 26 ncı maddeye göre mücadele yaparken zehirlenenlerin hastane ve ölümleri halinde cenaze masrafları da aynı tahsisattan ödenir.
Hükmi şahıslar veya resmi teşekküllerce masrafları kendilerine ait olmak üzere yaptırılan mücadelelerde bu gibi haller vakı olduğu takdirde masraflar ve tazminat o hükmi şahıs veya teşekkül tarafından; 32 nci maddede yazılı teşekküllerce ücret mukabilinde yapılan mücadelelerde ise bu teşekküller tarafından aynı esaslar dairesinde ödenir.
Madde 32 - Zirai mücadele işlerini ücret mukabilinde sanatı mutade halinde yapmak istiyen hakiki veya hükmi şahıslar, işe başlamadan önce Ziraat Vekaletinden izin almaya, bu vekaletçe belirtilecek şartlara riayet etmeye ve sicilli ticarete kaydolunmaya mecburdurlar.
Ziraat Vekaleti yukarda yazılı mücadele teşekküllerini her zaman teftiş ve murakabe salahiyetini haiz olup mezkür vekaletçe istenecek her türlü malümatın bu teşekküllerce tam zamanında verilmesi mecburidir.
Madde 33 - Çırçır fabrikaları ve evlerinin her sene faaliyete geçmeden evvel Ziraat Vekaleti Mücadele Teşkilatına hastalık ve zararlılar ve bunlara mütaallik mücadele tesisleri bakımından muayene edilmesi ve bu gibi yerler için mahalli zirai mücadele teşkilatından çalışma müsaadesi alınması mecburidir.
Bu gibi yerlerin Ziraat Vekaleti mahalli mücadele teşkilatınca tayin ve ilan edilecek süreler dışında faaliyette bulunmaları yasaktır.
Madde 34 - Fenni icaplara göre temizliği yapılmış çiğitlerden tohumluk olarak kullanılacaklar, Ziraat Vekaletinin vazifeli teşkilatınca ayrıca intaş kabiliyeti bakımındanda muayene edilir. Muayenesi yapılmamış tohumluk çiğitlerin nakli, satılması ve ekilmesi yasaktır.
(Değişik: 4/7/1988 - KHK - 336/1 md.; Aynen kabul: 7/2/1990 - 3612/35 md.) Bu madde hükmü Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığınca diğer tohumluklara da teşmil edilebilir.
Madde 35 - Resmi ve hususi bütün kara, deniz ve hava taşıma idarelerinin ve her türlü nakil vasıtası kullananların nakli yasak edilmiş nebat ve maddeleri taşımaları memnudur.
BÖLÜM : V
Ormanlara mütaallik hususi hükümler
Madde 36 - Münhasıran ormanlara taallük eden hastalık ve zararlılarla Devlet ormanları yararına yapılacak mücadele hizmetleri Orman İdaresi tarafından ve orman bütçesinden ifa edilir. Zaruret halinde bu kanunun mükellefiyet hükümlerinden faydalanılır.
Hastalık ve zararlılar hem orman, hem ziraat sahalarını alakalandırıyorsa mücadele bu kanun hükümleri dairesinde ve Orman İdaresi ile müştereken yapılır. Mücadele masraflarına Orman İdaresinin iştirak nispeti Ziraat Vekaletince belirtilir.
Madde 37 - Hususi ormanlarda veya sahipli ağaçlıklarda görülen ve mücadele edilmediği takdirde muhiti için tehlike teşkil edebilecek olan hastalık ve zararlılarla mücadele Orman İdaresince yapılır. Masraflar orman veya ağaçlık sahiplerinden yazılı olarak istenir. Tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödenmedikleri takdirde kendilerinden Amme Alacaklarının Tahsil Usulü hakkındaki 6183 sayılı Kanun hükümleri dairesinde tahsil edilmek üzere Maliyeye devredilir.
BÖLÜM : VI
Mücadele alet ve ilaçlarının imal, ithal, ihraç satış ve kontrolu
Madde 38 - Mücadele alet ve ilaçlarının:
a) Yurda sokulması;
b) Yurt piyasasına arzı ve Satışı;
c) Yurt içinde imal, istihsal ve ihzarı;
d) İhracı;
Ziraat Vekaletinin ruhsat ve kontroluna ve koyacağı şartlara tabidir.
Mücadele alet ve ilaçlarının azami satış fiatları Ziraat Vekaletince tesbit edilir.
Madde 39 - Memleket içinde mücadele alet ve ilaçlarının imal, istihzar veya istihsalleri ancak salahiyet ve kıyafetleri Ziraat Vekaletince tanınmış olan ve işin hususiyetinin gerektirdiği şartlara uygun olarak teçhiz edilmiş ilmi ve fenni tesisata ve personele sahip bulunan hakiki ve hükmi şahıslarca yapılabilir.
Madde 40 - Mücadele alet ve ilaçlarının Ziraat Vekaletince tesbit edilmiş ithal veya imal yerindeki perakende fiyatının ambalajı üzerinde gösterilmesi mecburidir. Mücadele ilaçlarının ne şekillerde ithal, satışa arz, imal, ihzar ve ihraç edileceği, etiket ve tarifnamelerinin ihtiva edeceği hususlar ve mücadele aletlerine konacak işaret ve yazılar ile bu işlere müteallik diğer lüzumlu cihetler nizamnamesinde belirtilir.
İzni verilmiş mücadele alet ve ilaçlarının Ziraat Vekaletince kabul ve tasdik edilmiş evsaf belgesindeki vasıflara uygun olarak satışa arz edilmeleri şarttır. Bunların isim, şekil, vasıf, tertip ve terkiplerindeki her hangi bir değişiklikten Ziraat Vekaletinin haberdar edilmesi ve yeniden ruhsat alınması mecburidir. Ziraat Vekaleti, izni verilmiş mücadele alet ve ilaçlarını her zaman ve her yerde tekrar muayene, tahlil ve denemeye tabi tutabilir ve lüzumlu görürse ilaçların satılmasını men ve ruhsatı iptal edebilir.
Madde 41 - Mücadele alet ve ilaçları ile alakalı olarak yaptırılacak tahlil ve denemeler ve verilecek ruhsatnameler Ziraat Vekaletince tesbit edilecek bir ücrete tabidir. Piyasaya arz, imal ve istihsal ruhsatnameleri muayyen bir müddet için verilir. Müddeti biten ruhsatnamenin yenilenmesi caizdir.
Madde 42 - Gümrük vergi ve resimlerinden muaf tutulacak mücadele alet ve ilaçları, Ziraat, Gümrük ve İnhisarlar, Maliye ve İktisat ve Ticaret Vekaletlerince tesbit olunur. Lüzumlu görüldükçe bu listelerde aynı usul dairesinde gerekli tadiller yapılır. (1)
Bir ilaç veya aletin memleket içinde kemiyet ve keyfiyet itibariyle muadilinin yapıldığı ve bunun aynı evsafı haiz ve aynı işi hakkiyle görmeye elverişli bulunduğu ve ihtiyacı da tamamiyle karşıladığı anlaşıldığı takdirde o ilaç veya alet muafiyetten istifade ettirilemez.
BÖLÜM : VII
Teşkilat (2)
Madde 43 - Bu kanunda yazılı vazifeleri ifa salahiyetleri istimal etmek üzere Ziraat Vekaletine bağlı bir Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Umum Müdürlüğü kurulmuştur.
Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Umum Müdürü, Ziraat Vekilinin inhası, Başvekilin tasvibi ve Reisicumhurun tasdikıyla tayin olunur.
Madde 44 - Zirai mücadele ve zirai karantina teşkilatının bulunmadığı yerlerde bu teşkilat vazife ve salahiyetlerinin kimler tarafından ve ne şekilde yerine getirileceği Ziraat Vekaletince tayin olunur.
Madde 45 - 30/6/1939 tarih ve 3656 sayılı Devlet Memurları Aylıklarının Tevhit ve Teadülüne ait Kanuna bağlı (1) sayılı cetvelin Ziraat Vekaleti kısmına, bu kanuna bağlı (1) sayılı cetvelde yazılı kadrolar eklenmiş ve bu kanuna bağlı (2) sayılı cetvelde yazılı kadrolar kaldırılmıştır.
Madde 46 - Zirai mücadele ve zirai karantina işlerinde normal mesai gün ve saatleri dışında çalıştırılan memur ve hizmetlilere, Ziraat Vekaletince tesbit edilecek esaslar dahilinde ve beher fazla mesai saati için, aylık veya ücretlerinin bir saate isabet eden miktarı, fazla mesai ücreti olarak verilir ve bu sarfiyat her yıl bütçesinin zirai mücadele umumi masrafları tertibindeki tahsisattan karşılanır.
Saat başına verilecek fazla mesai ücreti iki liradan, Zirai Mücadele Enstitüsü veya istasyonlarında çalıştırılan teknik elemanlara yukardaki hükümlere göre verilecek günlük fazla mesai ücreti ise bu yerlerdeki fazla çalışma müddetleri ne olursa olsun bunlardan müdür, laboratuvar şefi, mütehassıs ve başasistanlar için 8 liradan, asistanlar için de 6 liradan aşağı olamaz.
Madde 47 - Zirai Mücadele Enstitüsü ve istasyonlarında çalıştırılanların ihtısaslarını ne şekilde yapacakları ve laboratuvar şefi, mütehassısı, başasistan ve asistan unvanlarının ne suretle iktisabedileceği Ziraat Vekaletince bir nizamname halinde tesbit edilir.
Bu madde gereğince mütehassıs unvanı alacakların branşları dahilinde en az üç yıl hizmet etmiş olmaları ve batı dillerinden en az birini bilmeleri şarttır.
BÖLÜM : VIII
Ceza hükümleri
Madde 48 - Bu kanunun 4,5,6,7,8 inci veya 9 uncu maddeleri hükümlerine yahut bu hükümlere göre konulacak tedbirlere riayet etmeksizin memlekete nebat sokanlar veya transit olarak geçirenler 1.500 liradan 3.000 liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılırlar. Ayrıca nebatların ve ambalajlarının müsaderesine de karar verilir.
Sokulan veya transit olarak geçirilen haddizatında yasak edilmiş bir nebat ise üç aydan bir yıla kadar hapis ve 2.000 liradan 5.000 liraya kadar ağır para cezası verilir ve ayrıca nebatların ve ambalajlarının müsaderesine de karar verilir.
Madde 49 - 10 uncu madde hükmüne göre ithaline müsaade edilmiyen maddeleri memlekete sokanlar 3 aydan 6 aya kadar hapis ve 1000 liradan 3000 liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılırlar. Ayrıca o maddenin müsaderesine de karar verilir.
Madde 50 - 11 inci madde hükmüne göre vazifelilerce lüzum gösterilen tedbirleri almıyan veya bu tedbirleri riayet etmiyenler 3 aydan 6 aya kadar hapis ve 1.000 liradan 2.000 liraya kadar ağır para cezalariyle cezalandırılırlar. Ayrıca nebatların da müsaderesine karar verilir.
Madde 51 - Kanunun 13 üncü maddesi hükmüne riayet etmiyenler üç aydan 6 aya kadar hapis ve 1.000 liradan 2.000 liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılırlar. Ayrıca nebatların müsaderesine de karar verilir.
Madde 52 - Kanunun 16 ncı maddesine istinaden konulmuş yasak, tahdit ve tedbirlere riayet etmiyenler 3 aydan 6 aya kadar hapis ve 500 liradan 2.000 liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılırlar. Ayrıca yasak, tedbir veya tehdit hilafına ekilen, dikilen, satılan yahut bir yerden bir yere götürülen nebatların ve nakledilen toprak ve diğer her türlü maddelerin müsaderesine de karar verilir. Ekili ve dikili olanlar sökülerek müsadere edilir.
Madde 53 - 18 inci madde hükmüne aykırı hareket edenler,nebat yetiştirdikleri yer temizse ve nebatlarında da hastalık veya zararlı yoksa, 250 liradan 500 liraya kadar hafif para cezası ile cezalandırılırlar.
Nebat yetiştirilen yer, haddizatında izin verilmiyecek bir durumda ise veya nebatlarda hastalık veya zararlı varsa ceza 500 liradan 2.000 liraya kadar ağır para cezasıdır. Ayrıca bu suretle yetiştirilen nebatların müsaderesine de karar verilir. Ekili ve dikili olanlar sökülerek müsadere edilir.
Madde 54 - 22 nci maddenin 1 inci fıkrasında yazılı ihbar mükellefiyetlerini yerine getirmiyenler 250 liradan 1.000 liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılırlar.
Madde 55 - Sürek avı mükellefleri ile ücretli mücadele mükellefiyetine tabi tutulanlardan vaktinde icabet etmiyenler veya müddetleri dolmadan ayrılanlar 10 liradan 50 liraya kadar hafif para cezası ile cezalandırılırlar.
Madde 56 - 32 nci madde gereğince izin almadan mücadele işlerini ücret mukabilinde ve sanatı mütade halinde yapan hakiki şahıslar ve hükmi şahısların kanuni temsilcileri bir aydan üç aya kadar hapis ve 2.000 liradan 5.000 liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılırlar. Bunlar hakkında ayrıca icrayı sanattan men kararı da verilir. Mahkemeler bu gibileri tahkikat ve davanın her safhasında muvakkaten icrayı sanattan menedebilirler.
Madde 57 - Ziraat Vekaletinden müsaade almadan faaliyete geçen çırçır fabrikası veya evi sahiplerinden 1.000 liradan 5.000 liraya kadar ağır para cezası alınır. Eğer hastalık ve zararlılarla mücadele tesisleri yoksa veya diğer tesis veya şartlar tamam değilse para cezası alınmakla beraber bu tesisler tamamlanıncaya kadar bu gibi çırçır fabrika ve evleri mahkemeden müstacelen verilecek kararla kapatılır.
Ruhsatlı olarak faaliyette bulunan çırçır fabrikası veya evlerinden bilahara bu kanun hükümlürine ve bu gibi yerlerin faaliyet şartlarına veya süre hükmüne aykırı çalıştıkları tesbit edilenlerin sahipleri 2.000 liradan 5.000 liraya kadar ağır para cezesı ile cezalandırılırlar. Ayrıca müessesenin 3 aydan bir yıla kadar kapatılmasına da karar verilir.
Madde 58 - 34 üncü madde hükmüne aykırı olarak muayene edilmemiş tohumluğu nakleden, satan veya satışa arzedenler 500 liradan 2.000 liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılırlar.
Ayrıca tohumluğun müsaderesine karar verilir.
Madde 59 - 35 inci madde hükmüne aykırı olarak nebat ve maddeleri taşıyanlar veya taşıtanlar 500 liradan 2.000 liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılırlar. Ayrıca nebat ve maddelerin müsaderesine de karar verilir.
Madde 60 - 38 inci maddede yazılı işleri ruhsatsız yapanlar veya mücadele ilaç ve aletlerini Ziraat Vekaletince müsaade edilen fiyatlardan pahalıya satanlar, yahut satışa arzedenler 1.000 liradan 5.000 liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılırlar.
Ayrıca izinsiz ithal, piyasaya arz, imal, istihsal edilen, ihracına teşebbüs olunan veya satılan yahut satışa arzedilen mücadele alet ve ilaçlarının ve pahalıya satılan yahut satışa arzedilen ilaç ve aletlerin müsaderesine de karar verilir.
Madde 61 - 40 ıncı madde hükümlerinden her hangi birine aykırı hareket edenler 1.000 liradan 5.000 liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılırlar. Mücadele alet ve ilaçlarının müsaderesine de karar verilir.
Madde 62 - Ziraat Vekaletinin vazifeli teşkilatı müsadereye tabi maddeleri zaptetmek ve zarar vermelerini önliyecek tedbirleri derhal almakla mükelleftir.
Müsaderesine karar verilen maddeler, fenni mahzur yoksa satılarak bedelleri Hazineye irat kaydedilir. Aksi halde imha olunur.
BÖLÜM : IX
Çeşitli hükümler
Madde 63 - Ziraat Vekaletinin vazifeli memurları her türlü resmi ve hususi kara, deniz ve hava vasıtalarına (Transit geçenler dahil) ve nebat yetiştirilen, saklanan, bulundurulan, satılan veya işlenen yerlere (Buraları mesken sayılsa dahi) girmeye ve gerekli muayene, kontrol ve muameleleri yapmaya yetkilidir.
Mümanaat edildiği takdirde vazifeleri icabı hale göre muhtarı veya ihtiyar heyeti azasından bir kişiyi veya zabıta mensuplarını yanlarına alarak bu yerlere girerler ve vazifelerini yaparlar. Milli Müdafa Vekaletine ait kara, deniz, hava nakil vasıtaları ile nebat ve erzak depo edilen mahallerde ve arazide ve yasak bölgelerde yapılacak muayene ve kontrollerde bu birlik ve müesseselerden de bir temsilci bulundurulur.
Madde 64 - Bu kanunun muhtelif hükümlerinin tatbik suretini göstermek üzere bu kanunun neşri tarihinden itibaren 6 ay içinde Ziraat Vekaletince nizamnameler yapılır.
Madde 65 -
1. 29.XII.1339 tarihli ve 393 sayılı Muzır Hayvanların İtlafı hakkında Kanun;
2. 12/1/1341 tarihli ve 451 sayılı Pamuklara Arız Olan Haşerat ve Emrazın İmha ve Tedavisi ve Tohumlarının Islahı hakkında Kanun;
3. 541 sayılı kanunun 1,2,3,5,6 ve 8 inci maddelerini muaddil 15/VI/1927 tarihli ve 1056 sayılı Kanun;
4. 1056 sayılı kanunun 3 üncü maddesini yürülükten kaldıran 23/1/1953 tarihli ve 6024 sayılı kanun;
5. 26/V/1926 tarihli ve 858 sayılı Çekirge Kanunu;
6. 858 sayılı kanunun 2 ve 3 üncü maddelerini muaddil 3/V/1928 tarihli ve 1235 sayılı kanun;
7. 26/II/1931 tarihli ve 1756 sayılı Ziraatte Kullanılan Bazı Maddelerin Gümrük Resminden Muafiyeti hakkında Kanun;
8. 29/I/1936 tarihli ve 2906 sayılı Nebatları Hastalık ve Zararlı Böceklerden Koruma Kanunu;
9. 4/Vl/1937 tarihli ve 3203 sayılı Ziraat Vekaleti Vazife ve Teşkilat Kanununun 2 nci, 6 ncı ve 7 nci maddelerinin ve diğer kanunların bu kanuna aykırı hükümleri;
Mer'iyetten kaldırılmıştır.
Geçici Madde 1 - Bu kanunun mer'iyete girdiğı terihe kadar harice sipariş edilmiş olan nebatlar 6 ncı madde hükmüne tabi tutulmazlar.
Geçici Madde 2 - Bu Kanunun mer'iyete girdiği tarihe kadar ekilmiş olan nebatlar 18 inci maddede yazılı müsaade alma hükmüne tabi tutulmaz.
Geçici Madde 3 - Bu kanunun mer'iyete girdiği tarihte mevcut çırçır fabrika ve evlerinde mer'iyet tarihinden bir yıl içinde noksanların tamamlanması ve Ziraat Vekaletince lüzumlu görülecek tesislerin ilgililerce kurulması mecburidir. Bu mecburiyetin müddetinde eksiksiz olarak yerine getirilmemesi halinde çırçır fabrikası veya evi valinin emriyle kapatılır.
Geçici Madde 4 - Bu kanunun neşri tarihinden 6 ay sonra başlamak üzere mücadele alet ve ilaçlarının ithali, ihracı, imal, istihzar ve istihsali veya satışı ile meşgul olanlar, bir ay içinde valilere ellerindeki mücadele alet ve ilaçlarının cins, miktar, evsaf ve kıymetlerini bildirir, pulsuz bir beyanname vermek ve izin verilmesini, mücadele alet ve ilaçlarının azami satış fiyatının tesbitini istemek mecburiyetindedirler. Bu mecburiyete riayet etmiyenler hakkında 60 ncı madde hükümleri uygulanır.
Geçici Madde 5 - Bu teşkilatın masrafları 1957 mali yılı Muvazenei Umumiye Kanununa bağlı A/1 işaretli cetvelin Ziraat Vekaleti 201/11 ve 201/12 tertiplerinden ödenir.
Madde 66 - Bu kanunun teşkilata mütaallik hükümleri neşri tarihinden ve diğer hükümleri neşri tarihinden 6 ay sonra mer'iyete girer.
Madde 67 - Bu kanunun hükümlerini icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur.
6968 SAYILI KANUNDA EK VE DEĞİŞİKLİK YAPAN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜKTEN KALDIRDIĞI KANUN VE HÜKÜMLERİ
GÖSTERİR LİSTE
Yürürlükten Kaldıran Mevzuatın
Yürürlükten Kaldırılan ------------------------------
Kanun veya Kanun Hükümleri Tarihi Sayısı Maddesi
-------------------------------------- --------- --------- ---------
6968 sayılı kanunun;
29 uncu maddesinin son fıkrası 21/12/1967 969 14
62 nci maddesinin son fıkrası 21/2/1963 213 1
6968 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE
Kanun
No. Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler Yürürlüğe giriş tarihi
---------- --------------------------------------- -----------------------
969 - 30/12/1967
213 - 28/ 2/1963
KHK/336 5/ 8/1988
(1) İthalde alınan her türlü vergi, resim ve harç muafiyeti hükümleri, 6/5/1986 tarih ve 3283 sayılı Kanunun 1 inci maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.
(2) Bu Kanunla teşkil edilmiş olan Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğünün personel ile araç, gereç ve bütün taşınır taşınmaz varlığı hak, vecibe ve muafiyetlerinin Bakanlıkça tayin ve tesbit edilecek esaslar çerçevesinde 8/6/1984 tarih ve 212 KHK ile kurulan merkez ve taşra teşkilatına intikal edeceği 6/3/1985 tarih ve 3161 sayılı Kanunun Geçici 8 inci maddesinde hükme bağlanmıştır.