“TMMOB TOPRAK REFORMU KONGRESİ 2005” SONUÇ BİLDİRGESİ - 14.11.2005
TÜRK MÜHENDİS VE MİMAR ODALARI BİRLİĞİ (TMMOB) TARAFINDAN, HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI İLE ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI SEKRETERYALIĞINDA ORTAKLAŞA DÜZENLENEN “TOPRAK REFORMU KONGRESİ 2005” OTURUMLARI, 11-12 KASIM 2005 GÜNLERİNDE ŞANLIURFA‘DA GERÇEKLEŞTİRİLMİŞTİR.
ÜRETİM YAPILARI KADAR DEMOKRATİK YAŞAMI DA YAKINDAN İLGİLENDİREN VE EGEMEN GÜÇLERCE UNUTTURULMAYA ÇALIŞILAN TOPRAK REFORMU KONUSUNU, KÜRESELLEŞMENİN YIKICI ETKİLERİNİN AÇIKÇA GÖRÜLDÜĞÜ 2005 YILINDA YENİDEN KAMUOYUNUN GÜNDEMİNE TAŞIYAN KONGRE’DE, ŞU SAPTAMALAR YAPILMIŞTIR:
TOPRAK REFORMU, EKONOMİK, TOPLUMSAL VE SİYASAL BOYUTLARI OLAN VE ÇOK BOYUTLU BİR YAKLAŞIMLA ÇÖZÜLEBİLECEK BİR SORUNSALDIR. SORUNUN ÖZÜNÜ OLUŞTURAN TOPRAK MÜLKİYETİ, TARIMSAL YAPIDAN SOYUTLANARAK DEĞERLENDİRİLEMEZ. CUMHURİYETİ KURANLARIN, TOPRAK DAĞILIMINDAKİ ADALETSİZLİĞİN VE TARIMSAL YAPIDAKİ GERİLİĞİN AŞILMASINA YÖNELİK OLARAK SİYASAL, TOPLUMSAL VE EKONOMİK GEREKÇELERLE 1930’LU YILLARDA GÜNDEME GETİRDİKLERİ “TOPRAK REFORMU”, HENÜZ GERÇEKLEŞTİRİLEMEMİŞTİR. AKSİNE, ÇOK PARTİLİ DÖNEMDEN GÜNÜMÜZE KADAR, SİYASAL YAPIYA EGEMEN OLAN GÜÇLERİN ETKİSİYLE, HALKIMIZ, SORUNU ÇÖZMEYEN “TARIM REFORMU” PROGRAMLARIYLA OYALANMIŞTIR. KÜRESELLEŞME SÜRECİNDE İSE, ULUSÖTESİ ŞİRKETLERİN İSTEMLERİNİ İÇEREN VE TOPRAĞI BİR META OLARAK PİYASANIN VE SERMAYENİN HİZMETİNE SUNAN “TARIM REFORMU” PROGRAMLARI YÜRÜRLÜĞE KONULMUŞTUR. TOPRAK ÜZERİNDEKİ GÜÇ PAYLAŞIMI SÜRECİNDE TOPRAKSIZ VE AZ TOPRAKLI KÖYLÜ SORUNUNUN DEVAM ETMESİ, KIR EMEKÇİLERİNİN EKONOMİK VE SİYASAL ANLAMDA SÖMÜRÜLMESİNE YOL AÇMAKTADIR. TOPRAĞA SAHİP OLANLAR, SÖZLEŞMELİ TARIMLA GIDA VE TOHUM TEKELLERİNİN ÇIKARLARINA UYGUN ÜRETİMDE BULUNARAK SÖMÜRÜLMEKTEDİR. AB’YE UYUM AMACIYLA İŞLETME ÖLÇEKLERİNİN ARTIRILMASI VE KIRSAL NÜFUSUN % 5’LERE İNDİRİLMESİ İSTEĞİNİN GÜNDEME GELDİĞİ GÜNÜMÜZDE SERMAYE ŞİRKETLERİNE AİT BÜYÜK TARIM İŞLETMELERİNİN KURULMASINA YÖNELİK GİRİŞİMLER YOĞUNLAŞMAKTADIR. YOKSULLAŞAN VE ÜRETİM ARACINDAN YOKSUN KALAN KÖYLÜNÜN TEK SEÇENEĞİ DURUMUNA GELEN GÖÇ OLGUSU; ÇARPIK KENTLEŞME, MARJİNALLEŞME VE YABANCILAŞMAYI ARTTIRMAKTA VE KENT EMEKÇİLERİNİN İŞSİZLİĞİNE VEYA UCUZ İŞGÜCÜNE DÖNÜŞMESİNE YOL AÇMAKTADIR.
GELİNEN NOKTADA:
TARIM SEKTÖRÜ YAPISAL SORUNLARINI AŞAMAMIŞTIR,
ARAZİLER ÇOK KÜÇÜK, ÇOK PARÇALI VE DAĞINIK DURUMDADIR,
HALEN BİR ÇOK YÖREDE TOPRAKSIZ YA DA AZ TOPRAKLI YURTTAŞIMIZ YAŞAM MÜCADELESİ VERMEKTEDİR,
KİRACILIK-ORTAKÇILIK VE YARICILIK DÜZENİ BELLİ KURALLARA BAĞLANMAMIŞTIR,
TOPRAK REFORMU HEDEFLERİ İLE TUTARLI BİÇİMDE TAPU VE KADASTRO SORUNLARI ÇÖZÜLEMEMİŞTİR,
TOPRAK KAYNAKLARIMIZ, EROZYONLA, TARIM DIŞI AMAÇLI KULLANIM VE YANLIŞ UYGULAMALARLA YOK OLMAKTADIR,
TOPRAK REFORMU KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ GEREKEN HAZİNE ARAZİLERİ SATILMAKTADIR,
YABANCILARA ARAZİ SATIŞI ANAYASA HÜKÜMLERİ ZORLANARAK YAŞAMA GEÇİRİLMEKTEDİR,
IMF VE DÜNYA BANKASI ODAKLI “TARIM REFORMU” PROJELERİ, TARIM SEKTÖRÜNÜN SOSYO-EKONOMİK YAPILARINDA YIKICI SONUÇLAR ÜRETMEKTEDİR.
BİRÇOK TARIM ÜRÜNÜNDE DIŞALIMCI KONUMA GELİNMİŞTİR,
TOPRAK-İNSAN İLİŞKİLERİNİN TOPRAK MÜLKİYETİ TEMELİNDE ÇÖZÜLMEMESİ, İNSANLARIMIZIN SOSYAL VE KATILIMCI TOPLUMUN BİR BİREYİ OLMASINI ENGELLEMİŞ, BU YAPI DEMOKRATİK YAŞAMIN ÖZÜNÜ ZEDELEMİŞTİR.
BUGÜNKÜ KOŞULLARDA, MEVCUT SİYASAL İKTİDARLARIN YAKLAŞIMLARIYLA, ÜLKE ÇAPINDA BİR TOPRAK REFORMU YAPILMASI ŞANSI YİTİRİLMİŞ GÖZÜKMEKTEDİR. TOPRAKSIZ VE AZ TOPRAKLI ÇİFTÇİLERE TOPRAK DAĞITIMINI GÜNDEMİNE ALMAYAN SİYASAL İKTİDARLAR, SERMAYENİN KAMU ARAZİLERİNE YÖNELİK TALEPLERİNİ KOŞULSUZ KARŞILAMAKTADIR. TARIMSAL YAPIDAKİ BOZUKLUKLAR VE TOPRAK MÜLKİYETİNDEKİ DENGESİZLİKLER İSE, ÜLKE ÇAPINDA GÜNÜMÜZ KOŞULLARINI GÖZ ÖNÜNE ALAN BİR TOPRAK REFORMUNU GEREKLİ KILMAKTADIR.
TOPRAK-İNSAN İLİŞKİLERİ AÇISINDAN ÜLKEMİZDEKİ MEVCUT DURUMUN, DÜNYADAKİ DEĞİŞİM DE DİKKATE ALINARAK ORTAYA KONULDUĞU VE ÖNCEKİ UYGULAMA SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLDİĞİ KONGRE’DE; TMMOB’NİN TOPRAK REFORMUNA İLİŞKİN ŞU İSTEMLERİNİN KAMUOYUNA DUYURULMASI KARARLAŞTIRILMIŞTIR:
YERYÜZÜNDE ÜRETİLEMEYEN VE KOLAYCA YOK EDİLEBİLEN TEK KAYNAK OLAN TOPRAKLA İLGİLİ TÜM ÇALIŞMALAR, ÖNCELİKLİ OLARAK BELİRLENEN STRATEJİK HEDEFLER DOĞRULTUSUNDA YÜRÜTÜLMELİDİR.
ANAYASANIN ÖZELLİKLE 35., 44., 45. VE 166. MADDELERİNE UYGUN YASAL VE KURUMSAL YAPILANMA SAĞLANMALIDIR.
TARIM, GERÇEK VE STRATEJİK BİR SEKTÖR OLARAK YENİDEN PLANLANMALI, ÜRETİMİ VE ÜRETİCİYİ DESTEKLEYEN POLİTİKALARLA YAŞANAN OLUMSUZ SÜREÇ DURDURULMALI, ULUSAL TARIM POLİTİKALARI UYGULAMAYA KONMALIDIR.
DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ, IMF, DÜNYA BANKASI VE AB’NİN HALKIMIZIN ÇIKARLARINI GÖZETMEYEN DAYATMALARI KABUL EDİLMEMELİ, BAĞIMLILIK YARATAN ANLAŞMALAR YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILMALIDIR.
TARIMDA TOPRAK MÜLKİYET YAPISI YOKSUL HALKIN ÇIKARLARI DOĞRULTUSUNDA YENİDEN ELE ALINMALIDIR.
TOPRAK SAHİPLİĞİNDE TEKELLEŞMEYİ ÖNLEYİCİ DÜZENLEMELER YAPILMALI, TOPRAĞIN EKONOMİK SÖMÜRÜ YA DA NÜFUZ ARACI OLARAK KULLANILMASINA İZİN VERİLMEMELİDİR.
ÜLKEMİZDE ZORUNLU DURUMLARDAN DOLAYI BOŞALAN YA DA ZORLA BOŞALTILAN KÖYLERİMİZDEKİ İNSANLARIMIZIN YERİNDEN VE TOPRAKLARINDAN GÖÇ EDEREK ÜRETİMDEN VE DOĞAL YAŞAMDAN KOPARILMASININ ÖNÜNE GEÇİLMELİ, KÖYE DÖNÜŞ SÜRECİ SORUNSUZ YÜRÜTÜLMELİDİR.
KIRDAN KENTE GÖÇ SORUNU BAĞLAMINDA, TARIM SEKTÖRÜ KALKINDIRILMALI VE TARIM NÜFUSUNUN REFAHI ARTIRILMALI, İÇ TİCARET HADLERİNİN TARIM ALEYHİNE GELİŞMESİNİN ÖNÜNE GEÇİLMELİ, ÇİFTÇİ AİLESİNE YERİNDEN OLMAKSIZIN SANAYİ VE HİZMET KESİMİNDE İŞ VE GELİR OLANAKLARI SAĞLANMALI VE KIRSAL ALANDAKİ FİZİKİ YERLEŞİM DESENİ VE ULAŞIM ŞEKLİ BU AMACA UYGUN DURUMA GETİRİLMELİDİR.
DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU KALDIRILMALIDIR.
KÖY YASASI VE TAPU YASASI’NDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER VE DİĞER YASALARLA YABANCILARA TANINAN MÜLK EDİNİMİ OLANAĞI ORTADAN KALDIRILMALIDIR.
TOPRAK REFORMU, YALNIZCA ARAZİ DAĞITIM İLE SINIRLI KALMAMALI, YAŞAYABİLİR VE YARIŞABİLİR İŞLETME YAPILARI KURULMALI VE DESTEKLENMELİDİR.
HAZİNEYE AİT TARIM ARAZİLERİ KULLANIMI ÖNCELİKLE TOPRAKSIZ VE AZ TOPRAKLI ÇİFTÇİLERE VERİLMELİDİR.
MAYINLI ARAZİLER TEMİZLENEREK TOPRAKSIZ VE AZ TOPRAKLI ÇİFTÇİLERİN KULLANIMINA AÇILMALIDIR.
BELİRLİ BÜYÜKLÜĞÜN ÜSTÜNDEKİ TOPRAKLAR KAMULAŞTIRILMALI, KAMULAŞTIRILMAYAN ARAZİLERİ İSE ARTAN ORANDA VERGİLENDİRİLMELİDİR.
ZİLYETLİK HÜKÜMLERİYLE TOPRAK MÜLKİYETİ EDİNME UYGULAMASINA SON VERİLMELİDİR.
ÜLKE KADASTROSU, ARAZİ YÖNETİMİ KAVRAMI İÇİNDE DEĞERLENDİRİLMELİ; KENTSEL VE KIRSAL ARAZİ KULLANIMININ PLANLANMASI VE ÇEVRE SORUNLARININ ÇÖZÜMÜ, EKONOMİYE GEREKLİ KATKININ SAĞLANMASI, SOSYAL YAPININ İYİLEŞTİRİLMESİ HEDEFLERİNE YÖNELİK, ÇAĞDAŞ, PARSEL BAZLI BİR BİLGİ SİSTEMİ OLUŞTURULMALI VE GÜNCEL TUTULARAK YAŞATILMALI VE TEK ELDEN YÖNETİLEN BİR KONUMA GETİRİLMELİ, KADASTRO ÇALIŞMALARININ TAMAMLANMASI VE GÜNCELLEŞTİRİLMESİ BİR MASTER PLANA BAĞLANMALI VE GEREKLİ ÖDENEKLER SAĞLANMALIDIR.
ORMAN KADASTROSU ÇALIŞMALARI ÜLKE KADASTROSU İÇİNDE DEĞERLENDİRİLMELİ VE BİTİRİLMELİ, ORMANLARIMIZIN AMAÇ DIŞI KULLANIMLARINA VE YAĞMALANMASINA YOL AÇACAK HUKUKİ DÜZENLEMELERDEN VAZGEÇİLMELİDİR.
MERALARIMIZIN TESPİTİ ÇALIŞMALARI ÜLKE KADASTROSU İÇİNDE DEĞERLENDİRİLMELİ VE HIZLA BİTİRİLMELİ, MERALARIMIZ İYİLEŞTİRİLEREK AMACINA UYGUN KULLANILMALIDIR.
TÜRK MEDENİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILARAK, TAPU KÜTÜKLERİNDE ALENİYET SAĞLANMALI, ARAZİ PARÇALANMASINI ÖNLEYECEK MİRASIN GEÇİŞİ İLE İLGİLİ HÜKÜMLER UYGULANABİLİR ŞEKİLDE DÜZENLENMELİDİR.
KIRSAL VE KENTSEL TOPRAK DÜZENLEMELERİNDE HALKIN SÜRECE KATILMASI İÇİN DEMOKRATİK BİR YÖNETİM ANLAYIŞI BENİMSENMELİDİR.
ÜRETİCİLERİN DEMOKRATİK KOOPERATİFLERDE VE ÜRETİCİ SENDİKALARINDA ÖRGÜTLENMESİ ÖZENDİRİLMELİDİR.
BÖLGELERARASI DENGESİZLİKLERİN GİDERİLMESİNE YÖNELİK SOSYAL, EKONOMİK, SİYASAL VE KÜLTÜREL POLİTİKALAR, DEMOKRATİK BİR PLANLAMA İLE YAŞAMA GEÇİRİLMELİDİR.
DEVLETİN KÜÇÜLTÜLMESİ ÇABALARININ AKSİNE, TOPRAK-İNSAN İLİŞKİLERİ DÜZENLENİRKEN DAHA AZ DEĞİL, DAHA ÇOK DEVLET MÜDAHALESİNE OLANAK SAĞLANMALI, KAMU YÖNETİMİ GÜÇLENDİRİLMELİDİR.
TOPRAK, ORMAN VE MERA GİBİ DOĞAL KAYNAKLARIMIZLA İLGİLİ HUKUKSAL DÜZENLEMELERDE AF NİTELİĞİNDEKİ MADDELERE YER VERİLMEMELİDİR.
TOPRAĞI KORUMA, GELİŞTİRME VE PLANLI KULLANMA ÇALIŞMALARINI MERKEZİ DÜZEYDE YÜRÜTECEK ÖZEL BÜTÇELİ, TAŞRA ÖRGÜTÜ OLAN BİR GENEL MÜDÜRLÜK HEMEN KURULMALIDIR.
SULAMA, ARAZİ TOPLULAŞTIRMA VE TARLA İÇİ GELİŞTİRME HİZMETLERİ EŞZAMANLI PLANLANMALI, GEREKLİ ÖDENEKLER AYRILARAK HIZLA TAMAMLANMALIDIR.
3083 SAYILI SULAMA ALANLARINDA ARAZİ DÜZENLEMESİNE DAİR TARIM REFORMU KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILARAK KAMU ADINA KESİNTİ YAPILMASI SAĞLANMALIDIR.
AB’YE UYUM SÜRECİNDE GÜNDEME GELEN “TARIMIN KAPİTALİSTLEŞTİRİLMESİ” VE “KÖYLÜLÜĞÜN TASFİYESİ” POLİTİKASI YAŞAMA GEÇİRİLMEMELİ, ÜLKEMİZİN VE HALKIMIZIN ÇIKARLARI ÖN PLANDA TUTULMALIDIR.
MESLEKİ DEMOKRATİK KİTLE ÖRGÜTÜ OLMANIN SORUMLULUĞUYLA HAREKET EDEREK ÇAĞDAŞ, BAĞIMSIZ, DEMOKRATİK VE SANAYİLEŞEN BİR TÜRKİYE ÖZLEMİYLE ÜYELERİNİN SORUNLARININ TOPLUMUN SORUNLARINDAN AYRILAMAYACAĞI BİLİNCİYLE HALKTAN VE EMEKTEN YANA TAVIR ALAN, BU DOĞRULTUDA POLİTİKALAR ÜRETEN VE MÜCADELE VEREN TMMOB; “BAŞKA BİR TÜRKİYE, BAŞKA BİR DÜNYA, BAŞKA BİR YAŞAM MÜMKÜN” DEMEKTEDİR.
TMMOB; TOPRAK REFORMU SORUNSALININ, KIRSAL VE KENTSEL ALANI KAPSAYACAK ŞEKİLDE, TOPRAĞI VE İNSANI KORUMAK VE GELİŞTİRMEK İÇİN DOĞADAN VE EMEKTEN YANA BİR SİSTEM DEĞİŞİKLİĞİ ŞEKLİNDE ELE ALINMASINI ZORUNLU GÖRMEKTEDİR.