AOÇ TADİLAT RUHSATI İLE DAYANAĞI OLAN 1/1000 ÖLÇEKLİ İMAR PLANININ İPTALİ İÇİN DAVA AÇTIK
YÜRÜTMENİN DURDURULMASI TALEPLİDİR.
DURUŞMA TALEPLİDİR.
ANKARA 13. İDARE MAHKEMESİ BAŞKANLIĞI`NA
DOSYA NO:E.2014/1011
1. DAVACI : TMMOB Şehir Plancıları Odası (Ankara Şubesi)
VEKİLİ :Av. Koray CENGİZ
Cinnah Cad. Farabi Sk. No:38/4 Çankaya Ankara
2. DAVACI : TMMOB Mimarlar Odası (Ankara Şubesi)
VEKİLİ :Av. Gökçe BOLAT
Konur Sokak 4/3 06650 Yenişehir / Ankara
3. DAVACI :TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası
VEKİLİ :Av. Zuhal SİRKECİOĞLU DÖNMEZ
Bestekar Sok. 49/5 Kavaklıdere/ANKARA
4. DAVACI : TMMOB Peyzaj Mimarları Odası
5. DAVACI : TMMOB Çevre Mühendisleri Odası
VEKİLLERİ : Av. Emre Baturay ALTINOK
Uğur Mumcu`nun Sok. No: 54/8GOP- Çankaya/ANKARA
DAVALI : Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı
DAVA KONUSU : Ankara Büyükşehir Belediyesince tesis edilen Atatürk Orman Çiftliği arazisinde yapımına başlanan başbakanlık hizmet binasına ilişkin 20.01.2014 tarih ve 4 sayılı ruhsat ile dayanağı olan 1/1000 ölçekli imar planı ve parselasyon planı işleminin öncelikle yürütmesinin durdurulmasına takiben iptaline karar verilmesi talebidir.
ÖĞRENME TARİHİ : Dava konusu tadilat ruhsatı TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesine 28.03.2014 tarihinde tebliğ edilen davalı idarenin 26.03.2014 tarihli yazısı ilehaberdar olunmuş, diğer Odalar tarafından da haricen aynı tarihte öğrenilmiştir.
AÇIKLAMALAR :
II. EHLİYET YÖNÜNDEN AÇIKLAMALAR :
Anayasanın 135.maddesinde "kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşları"; belli bir mesleğe mensup olanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ile ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlakını korumak maksadı ile kanunla kurulan ve organları kendi üyeleri tarafından kanunda gösterilen usullere göre yargı gözetimi altında, gizli oyla seçilen kamu tüzelkişilikleri olarak tanımlanmıştır.
6235 sayılı TMMOB Kanununun 2.maddesinde; Birliğin kuruluş amaçları arasında Mühendislik ve mimarlık mesleği mensuplarının, müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleriyle ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak üzere meslek disiplinini ve ahlâkını korumak için gerekli gördüğü bütün teşebbüs ve faaliyetlerde bulunmak, meslek ve menfaatleriyle ilgili işlerde resmî makamlarla İşbirliği yaparak gerekli yardımlarda ve tekliflerde bulunmak, meslekle ilgili bütün mevzuatı normları, fennî şartnameleri incelemek ve bunlar hakkında görüş ve düşünceleri ilgililere bildirmek görevleri yer almaktadır.
6235 sayılı Kanun uyarınca yayımlanan TMMOB Ana Yönetmeliğinin amaç maddesinde mühendislik ve mimarlık mesleği mensuplarının ortak gereksinmelerini karşılamak, mesleki etkinlikleri kolaylaştırmak, mesleğin genel yararlara uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleriyle ve halkla olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplinini ve ahlakını korumak; kamunun ve ülkenin çıkarlarının korunmasında, yurdun doğal kaynaklarının bulunmasında, korunmasında ve işletilmesinde, çevre ve tarihi değerlerin ve kültürel mirasın korunmasında, tarımsal ve sınai üretimin artırılmasında, ülkenin sanatsal ve teknik kalkınmasında gerekli gördüğü tüm girişim ve etkinliklerde bulunmak, meslek ve çıkarları ile ilgili işlerde, resmi makamlar ve öteki kuruluşlar ile işbirliği yaparak gerekli yardımlarda ve önerilerde bulunmak, meslekle ilgili bütün mevzuatı, normları, bilimsel şartnameler, tip sözleşmeler ve bunlar gibi bütün bilimsel evrakı incelemek ve bunların değiştirilmesi, geliştirilmesi ya da yeniden konulması yolunda önerilerde bulunmak, amaçları arasında yer almıştır.
Anılan yasal düzenlemeler uyarınca dayanaklarını Anayasanın 135.maddesinden alan müvekkil Odalar 6235 ve 3458 sayılı yasalara göre kurulan TMMOB`ye bağlı, kamu kurumu niteliğinde meslek örgütleridir.Yasal düzenlemelerle kamunun ve ülkenin çıkarlarının korunmasında, yurdun doğal kaynaklarının bulunmasında, korunmasında ve işletilmesinde, çevre ve tarihi değerlerin ve kültürel mirasın korunmasında, tarımsal ve sınai üretimin artırılmasında, ülkenin sanatsal ve teknik kalkınmasında gerekli gördüğü tüm girişim ve etkinliklerde bulunmak amacı yüklenen Odaların var oluş amacı görüldüğü üzere bizzat kamu yararıdır.
II. DAVA KONUSU İŞLEM :
Atatürk Orman Çiftliğinde Yenimahalle İlçesi 63886 ada 6 sayılı parselde Başbakanlık Hizmet Binası yapılmaktadır. Ankara Büyükşehir Belediyesi Atatürk Orman Çiftliği arazisinde inşaatı devam eden başbakanlık hizmet binasına ilişkin 17.07.2012 tarih ve 167/1012 sayılı ruhsat vermiştir. (EK-2) Bu ruhsata karşı müvekkil Odalar tarafından Ankara 11.İdare Mahkemesi`nin 2013/1169E. Sayılı dosyası üzerinden dava açılmıştır.
Ayrıca alanın tarihi sit niteliğini kaldıran kararın iptali için Ankara 11.İdare Mahkemesinin 2012/1694E. Sayılı dosyası üzerinden açılan dava kabul edilerek, alanın tarihi sit niteliğini kaldıran kararı iptal etmiştir.(EK-3) Mahkeme kararı üzerine müvekkil Odalar Ankara Büyükşehir Belediyesine yazı yazarak mahkeme kararının uygulanması gerektiğini, inşaatların durdurulması gerektiğini bildirmiştir. (EK-4) Davalı idare bu yazıya cevaben 26.03.2014 tarih ve "Eski OGM Alanı Başbakanlık Kampüsü Hk" konulu yazısında "TOKİ Başkanlığının müracaatı üzerine İmar Kanunun 26.maddesi hükmü doğrultusunda 17.07.2012 tarih ve 167 sayılı ruhsat ile 20.01.2014 tarih ve 4 sayılı tadilat ruhsatının düzenlendiği, söz konusu yapı ruhsatının ve ruhsatın dayanağı olan 1/1000 ölçekli imar planı ve parselasyon planının iptali ya da yürütmesinin durdurulmasına dair herhangi bir mahkeme kararı olmadığının tespit edildiği" belirtilmiştir. (EK-5) Bu yazı ile müvekkiller 20.01.2014 tarih ve 4 sayılı tadilat ruhsatından ve dayanağı olduğu bildirilen 1/1000 ölçekli uygulama imar planı ve parselasyon planından haberdar olmuştur.
BU YAZIŞMALARIN YAPILDIĞI AŞAMADA ÖZELLİKLE AŞAĞIDA DA DETAYLI OLARAK AÇIKLAYACAĞIMIZ ÜZERE DAVA KONUSU 1/1000 ÖLÇEKLİ UYGULAMA İMAR PLANININ ÜST ÖLÇEKLİ PLANI NİTELİĞİNDE OLAN 1/10.000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANININ YÜRÜTMESİNİN DURDURULMASINA KARAR VERİLMİŞTİR. BU KARAR ANKARA 5. İDARE MAHKEMESİ`NİN 2011/879 E. SAYILI DOSYASI ÜZERİNDEN VERİLMİŞTİR. ÜST ÖLÇEKLİ PLANIN HUKUKA VE MEVZUATA AYKIRI OLDUĞUNUN TESPİTİ YÖNÜNDEKİ BU KARAR, BUNUN ALT ÖLÇEKLİ PLANI OLAN 1/1000 ÖLÇEKLİ (DAVA KONUSU) PLANIN DA KENDİLİĞİNDEN İPTALİNİ GEREKTİRMEKTEDİR. BU NEDENLE MAHKEMENİZCE İVEDİLİKLE YÜRÜTMENİN DURDURULMASI YÖNÜNDE KARAR VERİLEBİLMESİ MÜMKÜNDÜR.
AŞAĞIDA HER NE KADAR DAVA KONUSU ALANA İLİŞKİN BİRÇOK İDARİ İŞLEMDEN VE AÇILAN İPTAL DAVASINDAN BAHSEDİLMİŞ OLSA DA ESASEN TEMEL VE EN ÖNEMLİ DAYANAK NOKTAMIZ, ALANIN ÜST ÖLÇEKLİ PLANININ YÜRÜTMESİNİN DURDURULMASINA KARAR VERİLMİŞ OLMASIDIR.
Dava konusu tadilat ruhsatının dayanağı olan uygulama imar planına ilişkin ise elimizde veri olarak Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi`nin 16.01.2012 gün ve 130 sayılı kararı bulunmaktadır.(EK - 1)Ancak dilekçemizin dava konusu kısmında özellikle bu meclis kararı zikredilmemiştir. Keza meclis kararı metni incelendiğinde, imar planının Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu ile Tabiat Varlıklarını Koruma Müdürlüğüne sevkinden bahsedilmektedir. Esasen davalı Belediye tarafından onaylanması gereken bu imar planının bu meclis kararı ile onaylanıp onaylanmadığı çok açık ifade edilmemiştir. Öte yandan bu planları onaylamakla görevli olan kanımızca Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu ile Tabiat Varlıklarını Koruma Müdürlüğü de değildir. BÜTÜN BUNLAR NEDENİYLE TARAFIMIZDAN İŞBU DAVADA TALEP EDİLEN; 20.01.2014 TARİH VE 4 SAYILI RUHSAT İLE BUNUN DAYANAĞI OLAN UYGULAMA İMAR PLANIDIR. UYGULAMA İMAR PLANI 16.01.2012 GÜN VE 130 SAYILI MECLİS KARARI İLE ONAYLANMIŞ İSE BU İDARİ İŞLEMİN DİKKATE ALINMASINI, KÜLTÜR VARLIKLARINI KORUMA BÖLGE KURULU İLE TABİAT VARLIKLARINI KORUMA MÜDÜRLÜĞÜ TARAFINDAN BAŞKA BİR İDARİ İŞLEM İLE ONAYLANMIŞ İSE DE BU İDARİ İŞLEMİN MAHKEMENİZCE TESPİTİNİ VE GEREKİRSE HUSUMET MEVKİİNİN DÜZENLENMESİNİ TALEP ETMEK GEREKMİŞTİR. SONUÇ OLARAK BELİRTİLEN KONULARDA RESEN ARAŞTIRMA İLKESİNİN UYGULANMASINI ÖZELLİKLE TALEP EDİYORUZ.
III. DAVA KONUSU ALANA İLİŞKİN DAHA ÖNCE AÇILAN DAVALAR
Dava konusu ruhsatın verildiği taşınmazın bulunduğu alana ilişkin aşağıda belirtilen davalar farklı Odalar ve meslek kuruluşları tarafından açılmıştır. Dava konusu ruhsat işlemi Atatürk Orman Çiftliğinin yapılaşmaya açılması, talan edilmesi sürecine ilişkin alınmış son idari işlemdir. Bu nedenle davalardan bahsedilmesi zorunludur.
-1. Ankara 5. İdare Mahkemesi 2011/879 E. (Dava tarihi: 30.11.2010)
Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 13.08.2010 gün ve 2494 sayılı kararıyla onaylanan "1/10.000 ölçekli Atatürk Orman Çiftliği Alanları Nazım İmar Planı ve I. Derece Doğal ve Tarihi Sit Alanı Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı"nın ve eki olarak onaylanan "1/10.000 ölçekli Ulaşım Şeması" ile "1/1000 ölçekli Ulaşım (Yol-Kavşak vb.) Uygulama Projesi"nin iptali talep edilmiştir.AOÇ ana planın ve ulaşım şemasının planlama hiyerarşisine yönelik ilkelere uygun olmadığı, Nazım imar plan tekniklerine ve ilkelerine uygun olmadığı, Nazım plan kararlarıyla getirilen fonksiyonların dağılımının AOÇ kuruluş amacına aykırı olduğu, Bu fonksiyonların birinci derece doğal ve tarihi sit alanına uygun olmadığı, Plan notları ile ilgili belirsizlikler olduğu, Ulaşım şemasının hazırlanmasında ön inceleme ve değerlendirme yapılmadığı, bilimsel bir altyapısının bulunmadığı, Peyzaj ekolojik prensiplerin göz ardı edildiği gerekçeleriyle AOÇ ana planlarının yürütmesi durdurulmuştur.AŞAĞIDA DA AÇIKLAYACAĞIMIZ ÜZERE DAVA KONUSU 1/1000 ÖLÇEKLİ UYGULAMA İMAR PLANININ ÜST ÖLÇEKLİ PLANI NİTELİĞİNDE OLAN 1/10.000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANININ YÜRÜTMESİNİN DURDURULMASINA KARAR VERİLMİŞ OLDUĞUNDAN İŞBU DAVA KONUSU UYGULAMA İMAR PLANININ DA HUKUKA AYKIRILIĞI AÇIKTIR.
- 2. Ankara 11. İdare Mah. 2012/1364 - 2012/1365 (Dava tarihi: 24.10.2011)
Kültür ve Turizm Bakanlığı Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu`nun 10.08.2011 tarihli ve 6281 sayılı "Yenimahalle İlçesi Atatürk Orman Çiftliği Orman Genel Müdürlüğü Gazi Tesisleri`nin 1. Derece Doğal ve Tarihi Sit Alanı şerhinin kaldırılarak, sadece 3. Derece Doğal Sit Alanı olarak tesciline" ilişkin kararının iptali talep edilmiştir.
- 3. Ankara 11. İdare Mahkemesi 2012/424 E. (Dava tarihi: 04.11.2011)
Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 17.06.2011 gün ve 1806 sayılı kararıyla kabul edilen ve 12.08.2011 gün ve 2484 sayılı kararıyla kesinleşen "Orman Genel Müdürlüğü Gazi Tesisleri Alanı 1. Derece Doğal ve Tarihi sit Alanı 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı İmar Planı" nın iptali. (işbu dava konusu uygulama imar planından önceki plandır ve dava konusu plan nedeniyle de konusuz kalmıştır)
- 4. Ankara 10. İdare 2012/608 E. (Dava tarihi: 29.03.2012)
Ankara Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu`nun 02.02.2012 gün ve 15 sayılı "Ankara İli, Yenimahalle İlçesinde, Atatürk Orman Çiftliği 1. Derece Doğal ve Tarihi Sit içerisinde yer alan mülkiyeti Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğüne ait 2100 ada 16 parsel ve mülkiyeti Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğüne ve Ankara Büyükşehir Belediyesine ait olan 13585 ada 12 parselin bir bölümünü de içine alan ve yaklaşık 7 ha`lık alanın 1. Derece Doğal ve Tarihi Sit Alanı şerhinin kaldırılarak, sadece 3. Derece Doğal Sit Alanı olarak tesciline" ilişkin kararının iptali.
- 5. Ankara 10. İdare Mah. 2012/1288 (Dava tarihi: 29.03.2012)
Ankara Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu`nun 03.02.2012 gün ve 468 sayılı"Ankara İli, Yenimahalle İlçesinde, Atatürk Orman Çiftliği 1. Derece Doğal ve Tarihi Sit içerisinde yer alan mülkiyeti Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğüne ait 2100 ada 16 parsel ve mülkiyeti Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğüne ve Ankara Büyükşehir Belediyesine ait olan 13585 ada 12 parselin bir bölümünü de içine alan ve yaklaşık 7 ha`lık yürürlükteki mevzuat ile yürürlükteki ilke kararlarındaki 1. Derece Doğal Sit Alanı özellikleri taşımadığı, bölgedeki bitki dokusunun insan eliyle oluşturulan yapay bir çevre olarak geliştirildiği gerekçeleriyle söz konusu alandaki 1. Derece Doğal Sit şerhinin kaldırılarak, sadece 3. Derece Doğal Sit alanı olarak tescil edilmesine ilişkin Ankara Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu`nun 02.02.2012 gün ve 15 sayılı Kararı`nın alanın tarihi açıdan bir özellik ve nitelik taşımadığı belirlendiğinde 3. Derece Doğal Sit alanı olarak tescil edilmesine ilişkin kararın uygun olduğuna" ilişkin kararın iptali.
Yukarıdaki davaları özetlemek gerekirse;dava konusu ruhsatın verildiği alan önce 1. derece doğal sit alanından 3. derece doğal sit alanına çevrilmiştir (2 no.lu dava). Daha sonra uygulama imar planı yapılmıştır (3 no.lu dava). Bunların ardından alana 7 hektarlık ilave bir alan daha katılmıştır. Bu ilave alan da 1. derece doğal sit alanından 3. derece doğal sit alanına çevrilmiştir. Ancak bu aşamada 644 ve 648 sayılı KHK`ler ile mevzuata yapılan değişiklik sonucu koruma kurulu ve tabiat komisyonu tarafından ayrı ayrı kararlar alınmıştır (4 ve 5 no.lu davalar). (Bkz. Kroki; 46ha büyüklüğündeki AOÇ Orman Genel Müdürlüğü Gazi Tesisleri Alanı ve 7 ha büyüklüğündeki ek kısım)
Aşağıdaki açıklamalarımızda zaman zaman yukarıda bahsi geçen davalardan, bu davaların konusu olan idari işlemlerden ve bu idari işlemlere yönelik gerekçelerden de bahsedilmektedir. Söz konusu alana ilişkin süreç bir bütün olduğundan bu yöndeki açıklamaların da kaçınılmaz olduğu kanısındayız.
IV. HUKUKA AYKIRILIKLAR :
A. DAVA KONUSU RUHSAT İŞLEMİ İMAR KANUNUNUN 26. MADDESİNE AYKIRIDIR:
İmar Kanunun 26.maddesinde; "Kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılacak veya yaptırılacak yapılara, imar planlarında o maksada tahsis edilmiş olmak, plan ve mevzuata aykırı olmamak üzere mimari, statik, tesisat ve her türlü fenni mesuliyeti bu kamu kurum ve kuruluşlarınca üstlenilmesi ve mülkiyetin belgelenmesi kaydıyla avan projeye göre ruhsat verilir." denilmektedir.
Dava konusu Ruhsat ekte sunulan Ankara 5.İdare Mahkemesinin 2011/879E. Sayılı dosyası üzerinden 1/10.000 ölçekli Atatürk Orman Çiftliği Alanları Nazım İmar Planı ve I. Derece Doğal ve Tarihi Sit Alanı Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı"nın ve eki olarak onaylanan "1/10.000 ölçekli Ulaşım Şeması" ile "1/1000 ölçekli Ulaşım (Yol-Kavşak vb.) Uygulama Projesi"nin yürütmenin durdurulmasına karar vermiştir. (EK-6) Mahkeme kararı şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına aykırılığı sabit olan plan uyarınca dava konusu edilen ruhsat düzenlenmiş ve 1/1000 ölçekli imar planı ve parselasyon plan kararı alınmıştır. Başka bir ifadeyle dava konusu idari işlemlerin yürütmesi durdurulduğundan hem tadilat ruhsatı hem de 1/1000 ölçekli imar planı ve parselasyon planı hukuka aykırıdır.
B. RUHSATIN DAYANAĞI OLAN 1/1000 ÖLÇEKLİ İMAR PLANI VE PARSELASYON PLANI PLANLAMA İLKELERİNE VE ŞEHİRCİLİK İLKELERİNE AYKIRIDIR.
DAVA KONUSU EDİLEN 1/1000 ÖLÇEKLİ İMAR PLANI VE PARSELASYON PLANININ DAYANAĞI OLAN 1/10.000 ölçekli Atatürk Orman Çiftliği Alanları Nazım İmar Planı ve I. Derece Doğal ve Tarihi Sit Alanı Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı"nın ve eki olarak onaylanan "1/10.000 ölçekli Ulaşım Şeması" ile "1/1000 ölçekli Ulaşım (Yol-Kavşak vb.) Uygulama Projesi"nin yürütmesi durdurulmuştur. Alt ölçekli planların üst ölçekli planlara uygun olması gerektiği tartışmasızdır. Üst ölçekli planın hukuka aykırılığı sabitken bu plana dayanılarak yapılan 1/1000 ölçekli dava konusu plan hukuka aykırıdır.
C. DAVA KONUSU TADİLAT RUHSATI VE DAYANAĞI İMAR PLANI KAMU YARARINA AYKIRIDIR:
Yukarıda yer verilen davalara konu idari işlemlerin tamamı esasen söz konusu alanda Başbakanlık Hizmet Binası yapılması için yürütülen planlama çalışmalarının parçalarıdır.
Bir ülkenin başbakanlık teşkilatının, o ülkenin genel menfaatleri doğrultusunda hareket etmesi gerektiğinin tartışmasız olduğu gerçeği karşısında koruma amaçlı planlanmış bir alanda bizzat Başbakanlığın, TOKİ gibi kendisine bağlı kurum ve ilgili Bakanlıklarla protokol yaparak, bir gecede Bakanlar Kurulu kararı çıkararak korunan alanlara hizmet binası yerleştirmeye çalışmasını ülkemiz, doğamız, toprağımız ve üzerine ülkemizin kurulduğu maddi ve manevi değerleri yok sayan bir anlayış olduğunu düşünüyor ve dava konusu idari işlemlerin de bu nedenle iptalini talep ediyoruz.
1. DAVA KONUSU RUHSAT İLE CUMHURİYET DÖNEMİNDE MODERN TARIMIN HALKA TANITILMASI VE İLK UYGULAMASININ YAPILMASI AMACI İLE BİZZAT ATATÜRK TARAFINDAN KURULAN VE BU NİTELİĞİNİN KORUNMASI KOŞULU İLE BAĞIŞLANAN ATATÜRK ORMAN ÇİFTLİĞİ`NİN TÜRKİYE VE ANKARA İÇİN ÖNEMİ HİÇE SAYILMAKTADIR.
1.1- Atatürk Orman Çiftliği`nin Kuruluş Amacına Aykırıdır.
Türkiye Cumhuriyetinin kuran kadrolar, siyasal alanda kazandıkları başarıları sürekli hale getirecek ekonomik modelin gerekliliğini her defasında dillendirmişlerdir. Bir yandan modern siyasal kurumlar hayata geçirilirken diğer yandan bu siyasal kurumları besleyecek ekonomik model olarak kırsal ve kentsel alanda sanayileşme ön plana çıkmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti hem kent hem kır yaşamında sanayileşmeye dayalı bir kalkınma modelini ön plana çıkartır. Atatürk Orman Çiftliği (AOÇ) projesi de Türkiye Cumhuriyeti`nin kalkınma politikasının hem mekânsal hem de hukuki bir görünümüdür. AOÇ, Kır ve Kent yaşamının bir biri içine girişine ve harmanlanışına bir örnek olması açısından tasarlandığı Atatürk`ün vasiyetinde açıkça görülür.
Mustafa Kemal Atatürk, 11.6.1937 tarihinde tasarrufu altında bulunan ve şahsi malvarlığı olan AOÇ arazisini vasiyeti doğrultusunda şartlı olarak hazineye bağışlamıştır (EK-7). Mustafa Kemal, 13.06.1937 tarihli yazısında da, Çiftliklerin Türk Köylüsüne ve Ulusuna naçizane bir vazifesi olduğunu vurgular. Dolayısıyla, savaş koşullarından çıkmış bir ülkenin kendi kendini besleyebilmesi, tarımsal alanda sanayileşmesinin bir modeli olarak AOÇ ortaya çıkmıştır. AOÇ, kooperatifler yoluyla örgütlenmiş üreticiler, üreticilerin ürünlerini tüketen kentliler ile birlikte, kentin sosyal dokusuna ve ekonomik gelişimine, siyasal hayatına, kentsel çevrenin yapılandırılmasına dair de bir ufuk çizgisidir. AOÇ kuruluş amacı açısından bugün dünyanın pek çok ülkesinde hayat bulan "kentsel tarım" modelinin ilk örneği olarak değerlendirilmelidir. Bunun yanı sıra, bu işlevleri nedeniyle halk için rekreatif olanaklar da sunar.
AOÇ`nin kuruluş amacına aykırı kullanılsa da dava konusu alan Cumhuriyet`in kalkınma politikası için bir model niteliğindeki AOÇ alanının kalbi olarak nitelenebilecek bir konumda olup yapılaşma açısından AOÇ`nin genel karakterine uygun dokusunu bugüne kadar korumuş bir alandır. Bu bütünlüğün, genel karakteristiğinin ve yapılaşma dokusunun korunması amacıyla, AOÇ Hazineye hibe edilişinden 60 yıl sonra amacına uygun olarak kullanılmaması nedeniyle, 02.06.1992 tarih ve 2436 sayılı Kurul Kararı (EK -8) ile doğal ve tarihi sit alanı ilan edilmiş, 27.07.1993 tarih ve 3097 sayılı Kurul Kararı (EK -9) ile sit alanı sınırları belirlenmiştir. Buna ilave olarak Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunun 07.05.1998 tarih ve 5742 sayılı Kararı (EK 10) ile de Birinci Derece Sit alanı olarak ilan edilmiştir.
Kısacası AOÇ, kent açısından kısır, dar kapsamlı değerlendirilecek kentsel yeşil alan- rekreasyon alanı olarak tasarlanmamış ve işlevlendirilmemiştir. AOÇ`nin Cumhuriyetin kuruluş yıllarında belirlenen bu misyonu, bu mekânın geleceğine ilişkin vizyonumuzu da belirmektedir.
Bir bütün olarak ele alınması ve Cumhuriyetin kuruluş tarihi ve mirası açısından önemi ve işlevi doğrultusunda değerlendirilmesi ve bu yönde korunarak geliştirilmesi beklenen AOÇ alanına ilişkin parçacı bir yaklaşımla alana özel sit alanı "derecesi" ve "niteliğine" ait karar üretilmiştir. "Parçacı; bütünü bozan" ve "Alana; kişiye özel" olarak tanımlanabilecek karar AOÇ`nin kuruluş amacına ve Atatürk`ün vasiyetine aykırılığı nedeniyle de koruma mevzuatına, kamu yararına ve hukuka aykırıdır.
Kamu yararı açısından değerlendirildiğinde; dava konusu alan kentin bütününe hizmet eden bir özellik taşımaktadır. Bu nedenle de Ankara kenti açısından özel bir öneme ve yarara sahiptir. Başbakanlık hizmet binası dahi olsa herhangi bir yapılaşmaya konu olması ve AOÇ alanının bütünlüğünün bozulması açıkça kamu yararına aykırıdır. Bilindiği üzere üstün kamu yararı, iki hizmet arasında hangisinin diğerine üstün olduğu, diğer bir deyişle hangi hizmetin daha çok kamu yararına olduğu sorunu ile ilgilidir. Yarışan kamu yararları kavramlarından hareketle üstün kamu yararına ulaşıldığı açıktır. Bu açıdan değerlendirildiğinde alanın bütünün korunması ve aşağıda da ayrıca belirteceğimiz amaçlar doğrultusunda kullanılması üstün kamu yararına hizmet edecektir.
1.2.- Atatürk Orman Çiftliği Alanının Atatürk`ün Vasiyetine Aykırı Olarak Amaç Dışı Kullanılması ve Küçültülmesi Sürecinin Bir Parçasıdır.
· Mustafa Kemal Atatürk 1925 yılında, Ankara`nın tarımsal üretim için uygun bir zemin sağlamayan, bataklık ve kıraç arazilerinde, yurttaştan gerçekleştirdiği satın almalarla, bugünkü adıyla Atatürk Orman Çiftliğini kurmuştur. İlk adı Orman Çiftliği olan, Atatürk Orman Çiftliği, 5/5/1925 tarihinde 20 bin dekar, daha sonra Balgat, Etimesgut, Çakırlar, Macun, Güvercinlik, Tatar ve Yağmurbaba gibi alanların satın alınmasıyla 52 bin dekar alan üzerine kurulmuştur.
· Mustafa Kemal, AOÇ`yi 13 yıl bizzat işlettikten sonra 11 Haziran 1937 tarihli vasiyetnamesinde "tasarrufum altındaki bu çiftlikleri bütün tesisat, hayvanat ve demirbaşları ile beraber hazineye emanet ediyorum" ifadesini kullanarak Türkiye Cumhuriyeti hazinesine hibe ve emanet etmiştir.
Ancak 1938 yılından bugüne birçok yasal düzenleme yapılarak AOÇ alanının amaç dışı kullanımına olanak sağlanmıştır.
· İlk kez 1938-1950 arası dönemde, "Devlet Ziraat İşletmeleri Kurumu İdare Meclisi" kararlarıyla AOÇ alanının amaç dışı kullanımının yolu açılmıştır. 1938-1950 yılları arasında AOÇ`nin 7372 dekar alanı çeşitli kuruluşlara (uçak fabrikası için Türk Hava Kurumuna, tohum ıslah istasyonu için Tarım Bakanlığına, kısa dalga verici istasyonu için Basın Yayın Genel Müdürlüğüne, mensucat sanayii için Sümerbank`a, bira fabrikası için Tekel`e vb.) devredilmiştir.
· 1950 yılında 5659 sayılı "Atatürk Orman Çiftliği Kuruluş Kanunu" çıkarılmıştır. 5659 sayılı Yasanın 10`uncu maddesine göre çıkarılan 6000, 6238, 6947 7310 sayılı yasalar AOÇ alanının tarım dışı kullanımını artarak devam ettirmiştir.
· 1976 yılında çıkarılan2015 sayılı yasa ve 1983 yılında çıkarılan 2823 sayılı yasa çerçevesinde toplam 14.541 dekar çiftlik alanı daha çeşitli kuruluşlara satılmıştır. Ayrıca, mahkeme kararı ile çeşitli şahıslara verilen arazilerle AOÇ alanı daraltmıştır.
· 1994 yılında 4046 sayılı "Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" çerçevesinde özelleştirilen ve özel kanunlarla AOÇ alanı içinden yer edinen Sümerbank, Tekel Genel Müdürlüğü ve Zirai Donatım Kurumu gibi kuruluşlara ait alanların satılmasıyla özel şahısların eline geçmiştir. Böylece AOÇ alanı içinde yeni özel mülkiyet adacıkları meydana gelmiştir.
· 2005 yılı sonu itibarıyla genel hatları yukarıda belirtilen nedenlerle AOÇ alanında toplam 22.078 dekar arazi kaybı ortaya çıkmıştır. Kaybedilen alan büyüklüğü, Mustafa Kemal`in hazineye hibe etmiş olduğu toplam AOÇ alanının % 42`sine denk gelmektedir.
AOÇ Hazineye hibe edilişinden 60 yıl sonra amacına uygun olarak kullanılmaması ve sahip olduğu tarım ve tarihsel nitelikleri nedeniyle Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu`nun 02.06.1992 gün ve 2436 sayılı kararı ile sit ilan edilen, aynı kurulun 20.07.1993 gün ve 3097 sayılı kararı ile sit sınırları belirlenen ve 07.05.1998 gün ve 5742 sayılı kararı ile 1.Derece Doğal ve Tarihi Sit alanı ilan edilerek bir bütün olarak ele alınarak korunması temel ilkesi üzerinden oluşturulan "KORUMA" kararı "Parçacı; bütünden kopuk" ve "Alanın kuruluş amacına aykırı; alana özel" olması nedeniyle koruma mevzuatına ve kamu yararı aykırıdır.
1.3- Atatürk Orman Çiftliği Alanında Yapılan Planlama Çalışmaları
2006 yılında 5524 sayılı Atatürk Orman Çiftliği Kuruluş Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun (EK-11) ile 5659 sayılı Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü Kuruluş Kanuna eklenen madde ile Ankara Büyükşehir Belediyesi`ne Atatürk Orman Çiftliğinin (AOÇ) "...öncelikle üst ölçekli plan ve Koruma Amaçlı İmar Planı ve bunlara uygun her türlü imar planlarını yapma..." yetkisi verilmiştir.
· AOÇ, 1928 yılında hazırlanan Jansen planında, Ankara çanağı olarak adlandırılan Ankara ovasında tüm derelerin birleşme yeri olduğu için,Ankara`nın havalandırma koridoru olarak gösterilmiştir.
· 1/25.000 ölçekli 2023 Ankara Nazım İmar Planı Kararlarında, Amaç ve Hedefler başlığı altında: "Doğal, kültürel, çevresel değerlerin, tarihi varlıkların, su kaynaklarının, tarım ve orman alanlarının korunmasını, afet risklerinin giderilmesini/azaltılmasını, afete karşı önlem alınmasını amaçlayan" düzenlemesi 6 hedef olarak yer almaktadır.
· 5524 Sayılı Yasa doğrultusunda Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanan 1/25000 ölçekli Atatürk Orman Çiftliği Alanları Nazım Planı (üst ölçekli plan) ile 1/10000 ölçekli Atatürk Orman Çiftliği Koruma Amaçlı Nazım İmar Plan taslakları, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı`nın 14.12.2006 tarih ve 11259 sayılı yazısı ile uygun görülmüştür (EK-12).
Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 10.1.2007 tarih ve 2039 sayılı kararıyla (EK-13) gerekli düzeltmeler yapılarak, onaylanmak üzere Ankara Büyükşehir Belediyesine gönderilmiştir.
Ankara Büyükşehir Belediye Meclis 12.01.2007 gün ve 207 sayılı kararıyla (EK 14) onaylanmıştır. Planlar 02.02.2007 tarihinde ilan edilmiştir.
Onaylanan "1.000 Nazım İmar Planı ve 1.000 ölçekli Nazım İmar Planı ve Koruma Amaçlı Nazım İmar Planları"nın Ankara kentinin sosyal ve ekonomik bütünlüğünün bozulmasında, kenti kent yapan yeşil, tarihi, doğal dokunun yok edilmesinde, insan, doğa ve kent birliğinin parçalanmasında, Toplumsal hafızanın, tarihi değerlerin iğdiş edilmesinde, koruma, imar hukukunun, şehircilik ilkelerinin ve kamu yararına aykırıolduğu gerekçeleriyle iptali istemiyle Ankara 13. İdare Mahkemesi`nde 2007/2394 E. numarasıyla tarafımızdan dava açılmıştır.
Mahkeme tarafından 28.11.2008 gün ve 2007/2394 E. 2008/1795 K. sayılı kararla "…dava konusu planların ve adı geçen işlemlerin birçok farklı konuda planlama esaslarına,şehircilik ilkelerine, kamu yararı ve üstün kamu yararına, ulusal çıkarlara ve çeşitli yasa ve yönetmeliklere uygun olmadığı..." gerekçeleriyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir (EK-15).
· 12.01.2007 gün ve 207 sayılı Meclis kararıyla onaylanan planların Mahkeme kararıyla iptal edilmesi nedeniyle, Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından tekrar hazırlanan "1/10.000 ölçekli Atatürk Orman Çiftliği Alanları Nazım İmar Planı ve 1.Derece Doğal ve Tarihi Sit Alanı Koruma Amaçlı İmar Planı"" T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı`nın 21.05.2010 gün ve 4035 sayılı yazısı ile "uygun görülmüştür (EK 16). Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 02.07.2010 gün ve 5213 sayılı kararıyla (EK17) uygun görülerek onaylanmak üzere Ankara Büyükşehir Belediyesine gönderilmiştir. Ankara Büyükşehir Belediye Meclis 13.08.2010 gün ve 2494 sayılı kararıyla (EK18) bu planları onaylamış ve 31.08.2010 tarihinde ilan edilmiştir.
Onaylanan "1.000 ölçekli Nazım İmar Planı ve Koruma Amaçlı Nazım İmar Planları"nın iptali istemiyle Ankara 5. İdare Mahkemesi`nde 2011/879 E. numarasıyla tarafımızdan dava açılmıştır. Davamızda son olarak 5nolu dilekçe ekinde sunduğumuz bilirkişi raporu tebliğ edilmiştir.
Yukarıda bahsedilen planlama sürecinden anlaşılacağı üzere, Atatürk Orman Çiftliğinin coğrafi konumu ve niteliği nedeniyle Ankara kentinin "hava koridoru" olarak belirlenmiştir. Sonrasında kent yerleşiminin gelişme biçimi, yönü ve mekânsal dağılımı AOÇ alanının bu özelliğini pekiştirmiştir. AOÇ alanının adeta Ankara Metropolünün akciğerleri niteliğinde kalması nedeniyle "mevcut halinin korunarak geliştirilmesi" temel ilkesi belirlenmiştir. Bu durum rastlantısal bir durum değildir. AOÇ alanı Ankara Kenti çanağı denilen coğrafi yapı gereği tüm Ankara vadilerinin-derelerinin toplandığı ve Ankara Çayı`na katıldığı alandır. Bu nedenle de Ankara kentinin akciğerleri niteliğinde olup hava koridoru olarak belirlenmiştir.
Ancak her ne kadar Çiftlik arazisi "KORUMA" temel ilkesi ile sit alanı ilan edilse de 2007 ve 2010 yıllarında onaylanan planlarda; koruma ve geliştirme yaklaşımı benimsenmek yerine kentin akciğerleri niteliğindeki çiftlik arazisinin, rant uğruna kentin imar planlarında yer verilmeyen kullanımlar için adeta "boş alan" olarak ele alınmaktadır. 2007 yılında onaylanan imar planı bu gerekçelerle yargı kararı ile iptal edilmiş, 2010 yılında onaylanan imar planının aynı gerekçelerle iptali için dava açılmıştır.
2. DAVA KONUSU RUHSAT İLE KURULUŞ AMACI VE ATATÜRK`ÜN VASİYETİ GEREĞİ "KORUNMASI" GEREKEN ATATÜRK ORMAN ÇİFTLİĞİ`NİN KALBİ KONUMUNDAKİ BİR PARÇASINDA, BÜTÜNDEN AYRIŞMAYA NEDEN OLACAK ŞEKİLDE, ADETA KENTSEL ALAN GİBİ YAPILAŞMA YOLU AÇILMAKTADIR
Ankara kent bütünü ölçeğinde, hatta yakın kentler için, halkın yani kamunun kullandığı bir alandır. Doğal özellikleri nedeniyle Ankara kentinin gerek hava gerekse su kaynaklarının korunmasına olan katkısı ile rekreasyonel açıdan yararlanılan alan olarak korunmasında "üstün kamu yararı" niteliğinde olup doğal sit derecesinin düşürülerek yapılaşmaya açılması asıl kamu yararına aykırıdır.
Hal böyleyken gerek Ankara kenti gerekse Türkiye için bu kadar önemli bir alanın korunmasındaki yararın "Başbakanlık Hizmet Binası" yapılması ile karşılaştırıldığında üstün kamu yararı olarak değerlendirilmesi gerektiği kanımızca açıktır.
Ayrıca, koruma mevzuatı göz önünde bulundurulduğunda Atatürk Orman Çiftliği`nin bütün olarak değerlendirilmesi amacı ile "Sit Alanı" ilan edildiği dikkatte alınarak dava konusu kurul/komisyon kararı değerlendirildiğinde; AOÇ alanı bütününde parçacı bir yaklaşımla parsel ölçeğinde AOÇ`nin esas kuruluş amacına hizmet eden alanının sit derecesinin düşürülmesi koruma mevzuatı hükümlerine aykırıdır.
Kültür Ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu`nun 05.11.1999 tarihinde aldığı 659 sayılı ilke kararına göre doğal sit alanlarının tanımları ve kullanma koşulları belirlenmiştir. Buna göre:
"…Doğal (Tabii) Sit: Jeolojik devirlerle, tarih öncesi ve tarihi devirlere ait olup; yer üstünde, yeraltında veya su altında yer alan, ender bulunmaları veya özellikleri ve güzellikleri bakımından korunması gerekli alanlardır. Bu alanlarda yapılacak tespit çalışmalarında, alanın özelliğine göre ilgili kurum ve kuruluşların görüşlerinin alınması esastır. Bu kanuna göre bu tür alanlar 3 farklı şekilde derecelendirilmiştir.
1- I. Derece Doğal (Tabii) Sit: Bilimsel muhafaza açısından evrensel değeri olan, ilginç özellik ve güzelliklere sahip olması ve ender bulunması nedeniyle kamu yararı açısından mutlaka korunması gerekli olan, korumaya yönelik bilimsel çalışmalar dışında aynen korunacak alanlardır. Bu alanlarda, bitki örtüsü, topografya, siluet etkisini bozabilecek, tahribata yönelik hiçbir eylemde bulunulamayacağına ancak koruma kurulundan izin almak koşulu ile zorunlu olan alanlarda, teknik altyapı hizmetleri, rekreasyon amaçlı günübirlik tesisler, ağaçlandırma, orman bakımı ve ağaç kesimi, orman alanlarında yangın için gerekli koruma önlemlerinin alınması, sit kararı ilanından önce ruhsat almış işletmelerde taş, toprak, kum, maden vb. ocakların sahanın rehabilite edilerek yasal süresi içinde işlerinin tasfiyesi, alanın özelliğinden kaynaklanan faaliyetlere, her türlü bilgi verici uyarı levhalarının konulması koruma önlemlerinin ilgili kuruluş ve yerel yönetimlerce alınması, mevcut tescilli ve tescilsiz yapıların bakım ve onarımlarının yürürlükteki ilke kararları doğrultusunda yapılabilmesi konusunda izin verilebilmektedir….
…………..
3- III. Derece Doğal (Tabii) Sit: Doğal yapının korunması ve geliştirilmesi yolunda, yörenin potansiyeli ve kullanım özelliği de göz önünde tutularak konut kullanımına da açılabilecek alanlardır."
Tanımda yer alan "ender bulunma" durumu, Ankara kenti için ender niteliği tartışılmazdır. Ankara kent bütünü içinde değerlendirildiğinde, hemen tüm derelerin üstünün kapatıldığı, kent içindeki yeşil alanların ticari birimler, kapalı spor tesisi, otopark vb farklı kullanımlar ile bir şekilde yapılaşma ile küçültüldüğü için niteliğinin kaybolduğu, bir çoğunun da farklı amaçlarla yapılaşma açıldığı gerçeği nedeniyle AOÇ Ankara için "ender nitelikli" doğal alandır. Kent içinde doğal topografyası korunarak kent bütünü, kent halkı açısından vazgeçilmez öneme sahip başka bir doğal alan yoktur.
Koruma mevzuatı göz önünde bulundurularak dava konusu karar değerlendirildiğinde; Parsel ölçeğinde Atatürk Orman Çiftliği ile aynı ismi taşıyarak "Çiftliğin Kuruluş Esasları"nın (EK 19) uygulanması niteliğindeki alanınbilimsel ve teknik gerekçe olmaksızın yeni yapılaşmanın yolunun açılması koruma mevzuatına, AOÇ`nin kuruluş amacına ve Atatürk`ün vasiyetine açıkça aykırıdır.
3. 1937 YILINDA ATATÜRK TARAFINDA "KORUNMASI VE GELİŞTİRİLMESİ" ŞARTLARI İLE DEVLETE BAĞIŞLANAN ORMAN ÇİFTLİĞİ`NDE BAŞBAKANLIK HİZMET BİNASI YAPIMI KORUMA MEVZUATINA AÇIKÇA AYKIRIDIR.
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulunun 19.04.1996 tarih ve 421 nolu İlke Kararına göre tarihi sit alanlarının tanımları ve kullanma koşulları belirlenmiştir. Buna göre:
"Tarihi sit, Milli tarihimiz ve askeri harp tarihi açısından önemli tarihi olayların cereyan ettiği ve doğal yapısıyla birlikte korunması gerekli alanlardır."
Atatürk Orman Çiftliği arazilerinin tamamı bu kapsama dahildir. Bu sebeple kullanma ve koruma koşulları 421 sayılı ilke kararına göre belirlenmelidir. Tarihi açıdan büyük önemi bulunan, önemli olayların cereyan ettiği ve korunması gereken bu arazinin kentsel dönüşüm ve gelişim alanı ilan edilmesine ilişkin hiçbir bilimsel ve hukuki nitelikte gerekçe belirtilmemiştir.
1937 yılında "Hazineye" devletin bir parçası olarak gerekli önlemlerin ve işlemlerin yapılması amacı ile bağışlanan AOÇ`nin bir parçası olan "Orman Genel Müdürlüğü" arazisinin hangi gerekçeyle artık "milli tarihimiz açısından önemi" kalmamıştır?
Ankara kenti içinde başbakanlık konutu yapılabilecek birçok yer bulunabilir, ancak doğal alanda yapılaşmanın geri dönüşü yoktur.
Uydurma gerekçelerle doğal sit derecesi 1. dereceden 3. dereceye düşürülmekte, Türkiye Cumhuriyeti tarihi açısından en önemli alanlardan birisi olan AOÇ`nin "tarihi açıdan bir özellik ve nitelik taşımadığı" için tarihi sit satüsü kaldırılmakta ve kentsel dönüşüm ve gelişim alanı ilan edilmektedir.
Alan bütününde sağlanması halinde genel karakteristiği ve dokusunun korunması mümkün olan AOÇ alanında böyle bir proje alanı ilan edilmiş olması, Atatürk`ün Korunması ve Geliştirilmesi amacı ile önemli misyon yükleyerek Türkiye Cumhuriyetine bağışladığı Atatürk Orman Çiftliği`nin de yok edilmesi anlamı taşımaktadır.
4. DAVA KONUSU ALANDA YAPILAŞMA BELGESİDİR.
Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 10.08.2011 tarihli ve 6281 sayılı kararından (EK20) 2 ay önce, yine aynı kurulun 03.06.2011 tarihli ve 6104 sayılı kararı (EK21) ile "Orman Genel Müdürlüğü Gazi Tesisleri Alanı 1. Derece Doğal ve Tarihi Sit Alanı 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı" düzeltmelerle uygun görülmüştür. Uygun görülen planda yapılan düzeltmeler yeni yapılaşmaya ilişkindir.
İmar Planı Uygulama Hükümlerinin (EK22) aşağıda yer alan hükümleri 03.06.2011 tarihli Kurul Kararı ile iptal edilerek uygun görülmüştür;
· A.Dayanak-Kapsam ve Hedef bölümünün 2. Planlamanın Kapsam ve Hedefleri başlığı altında yer alan 2.2. Planlamanın Hedefleri maddesinin 2.2.2. Fiziksel Hedefler bendinde yer alan; Gerekmesi durumunda, önerilen Emsali ve maksimum yapı yüksekliğini aşmamak koşulu ve Ankara Kültür Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurlunun uygun göreceği şekilde yeniden yapılanması.
· B. Genel Hükümler bölümünün 2. Denetime İlişkin Genel Hükümler başlığı altında yer alan; Bu imar planı, plan notları, plan raporu ile bir bütündür.Bu plana aykırı olarak yapılan projelerin veya uygulamaların saptanması halinde; Ankara Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu bu işlemlerin uygun hale getirilmesini, uygun hale getirilmeyenlerin ise iptalini ilgili idarelerden ister, aykırı uygulamalarda ısrar halinde gerekli hukuk işlemleri gerçekleştirir.
· B. Genel Hükümler bölümünün 6. Planın Uygulamasına İlişkin Hükümler başlığı altında yer alan; 6.2.Zorunluluk halinde ve yapının ayrılmayan bazı birimlerini zemin kat altında ve silueti bozmayacak şekilde mimari proje ile çözebilecektir. Zemin kat altında kazanılan ve siluet bozmayacak bu alanlar inşaat alanına dahil edilemez.
· B. Özel Hükümler bölümünün 3. Yapılaşmaya İlişkin Hükümler başlığı altında yer alan 6 maddenin tamamı
Alanın 1. Derece Doğal ve Tarihi Sit Alanı olması özelliğinin korunması ve bu doğrultuda alana yönelik geçerli koruma mevzuatı hükümleri doğrultusunda yukarıda yer alan hükümler Koruma Kurulu tarafından iptal edilmiştir.
Kurul kararı ile düzeltmelerle uygun görülen "Orman Genel Müdürlüğü Gazi Tesisleri Alanı 1. Derece Doğal ve Tarihi sit Alanı 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı İmar Planı" Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 17.06.2011 gün ve 1806 sayılı kararıyla (EK23) onaylanarak 27.06.2011 tarihinden itibaren 1 ay süre ile Ankara Büyükşehir Belediye`sinin ilan askı panosunda ilan edilmiştir.
Şehir Plancıları Odası tarafından 25.07.2011 tarih ve 06.11.2456 sayılı yazı ile usul yönünden askıdaki plana itiraz edilmiştir. Askıya yapılan bu itiraz Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi`nin 12.08.2011 gün ve 2484 sayılı kararı (EK24) ile reddedilmiştir.
Yaşanan bu süreç sırasında daha plana ilişkin itirazlar değerlendirilmeden; 10.08.2011 tarihinde yapılan Koruma Kurulu toplantısında İmar Planına konu alanın sit derecesinin değiştirilmesi ve statüsünün 3. Derece Doğal Sit Alanı olarak düzenlenmesi talep edilmiş, bu talep 6281 sayılı Kurul Kararı ile uygun görülmüştür.(EK25)
Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, 2011 yılı Haziran ayında dava konusu alanı 1. Derece Doğal ve Tarihi Sit Alanı vasfında görmekte ve bu doğrultuda hazırlanan planı onaylamakta; bu kararından 2 ay sonra, 2011 yılı Ağustos ayında ise alanın bu özelliklere sahip olmadığını belirterek tarihi sit alanı vasfını kaldırmakta ve sit alanı derecesini 3`e indirmektedir. (EK26)
Yaşanan bu süreç sonrasında 2012 yılı şubat ayına gelindiğinde, söz konusu alana bitişik 7 ha`lık kısım yukarı bahsi geçen gerekçelerle aynı şekilde önce Ankara-1 Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu`na, bir gün sonrada Ankara Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu`nda görüşülerek uydurma gerekçelerle sadece "Başbakanlık Hizmet Binası" yapılacağı ve bu işlemde kamu yararı bulunduğu esas gerekçesi ile sit alanı derecesini 3`e indirilmiş, tarihi sit statüsü de kaldırılmıştır.
Bu süreç değerlendirildiğinde; alanda en baştan beri yeni yapılaşma talebinin olduğu, ancak 1. derece doğal ve tarihi sit alanı niteliği nedeniyle bu yeni yapılaşma talebinin gerçekleşemeyeceğinin anlaşılması sonrasında alanın sit derecesi ve statüsünün değiştirilerek yeni yapılaşmanın önünün açıldığı açıktır. Yaşanan bu sürecin koruma mevzuatına aykırılığı ve Atatürk`ün mirası olan"Atatürk Orman Çiftliği" ideolojisine aykırı olduğu açıkça ortadadır.
SONUÇ VE İSTEM : Açıklanan ve Mahkemenizce resen saptanacak nedenlerle;
Ankara Büyükşehir Belediyesince tesis edilen Atatürk Orman Çiftliği arazisinde yapımına başlanan başbakanlık hizmet binasına ilişkin ilişkin 20.01.2014 tarih ve 4 sayılı ruhsat ile dayanağı olan 1/1000 ölçekli imar planı ve parselasyon planının öncelikle yürütmesinin durdurulmasına takiben iptaline, duruşma talebimizin kabulüne, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı idareye yüklenmesine karar verilmesini saygılarımıza vekaleten arz ve talep ederiz.
Şehir Plancıları Odası Ankara Şubesi Vekili Av. Koray CENGİZ
Mimarlar Odası Ankara Şubesi Vekili Av. Gökçe BOLAT
Ziraat Mühendisleri Odası Vekili Av. Zuhal SİRKECİOĞLU DÖNMEZ
Peyzaj Mimarları Odası Vekili Av. Emre Baturay ALTINOK
Çevre Mühendisleri Odası Vekili Av. Emre Baturay ALTINOK
Ekler:
1. Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi`nin 16.01.2012 gün ve 130 sayılı kararı
2. Başbakanlık Hizmet Binasına ilişkin 17.07.2012 tarih ve 167/1012 sayılı ruhsat
3. Ankara 11.İdare Mahkemesinin 202/1694E.sayılı kararı
4. Müvekkil Odaların Ankara Büyükşehir Belediyesine yazısı
5. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı`nın 26.03.2014 tarih ve "Eski OGM Alanı Başbakanlık Kampüsü Hk" konulu yazısı
6. Ankara 5.İdare Mahkemesinin 2011/879E. Sayılı dosya üzerinden verdiği yürütmenin durdurulması kararı
7. Mustafa Kemal Atatürk`ün, 11.6.1937 tarihli bağış senedi
8. Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 02.06.1992 tarih ve 2436 sayılı kararı
9. Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 27.07.1993 tarih ve 3097 sayılı kararı
10. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunun 07.05.1998 tarih ve 5742 sayılı kararı
11. 8.7.2006 tarih ve 26222 sayılı Resmi Gazete`de yayımlanarak yürürlüğe giren 5524 sayılı Atatürk Orman Çiftliği Kuruluş Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun.
12. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığının 14.12.2006 tarih ve 11259 sayılı yazısı
13. Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 10.1.2007 tarih ve 2039 sayılı kararı
14. Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi 12.01.2007 gün ve 207 sayılı kararı
15. Ankara 13. İdare Mahkemesi`nin 28.11.2008 gün ve 2007/2394 E., 2008/1795 K. sayılı kararı
16. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığının 21.05.2010 tarih ve 4035 sayılı yazısı
17. Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 02.07.2010 tarih ve 5213 sayılı kararı
18. Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi 13.08.2010 gün ve 2494 sayılı kararı
19. Çiftliğin Kuruluş Esasları (Kaynak: ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ )
20. Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 10.08.2011 tarihli ve 6281 sayılı kararı
21. Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 03.06.2011 tarihli ve 6104 sayılı kararı
22. Orman Genel Müdürlüğü Gazi Tesisleri Alanı 1. Derece Doğal ve Tarihi sit Alanı 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı İmar Planı Uygulama Hükümleri
23. Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 17.06.2011 gün ve 1806 sayılı kararı
24. Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi`nin 12.08.2011 gün ve 2484 sayılı kararı
25. Ankara Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu`nun 02.02.2012 gün ve 15 sayılı kararı
26. Ankara Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 03.02.2012 tarihli ve 468 sayılı kararı