Yer altında zamanla eriyen kalker taşlarının boşluk oluşturması ve zeminin çökmesiyle oluşan obruklar, son yıllarda doğal nedenlerin çok ötesinde bir artış gösteriyor. Türkiye`nin yer altı sularının üçte birini barındıran Konya havzasında 2 bin 600’ü aşkın obruk bulunuyor. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez`e göre bu aşırı artışın altında kontrolsüz yer altı su kullanımı ve yanlış` neoliberal tarım politikaları yatıyor.

KONTROLSÜZ YERALTI SU KULLANIMI

‘YAĞIŞ OLMAZSA YERALTI SUYU KULLANIMI ARTACAKTIR’

Türkiye’de yağışlarda geçen yıla oranlarda yüzde 31’lik bir azalma söz konusu. Suiçmez’in obrukların oluşumu ile dikkat çektiği noktalardan biri de son yıllarda Türkiye’de yaşanan kuraklık. Bir süredir meteorolojik, tarımsal ve hidrolojik kuraklık yaşandığını vurgulayan Suiçmez, uzun yıllar ortalamasının altındaki yağış azlığı ve yağış düzensizliği ile normalin üstünde sıcaklıklar, Ocak ayında Konya’da buğday sulamasını ironik biçimde gündeme getirdiğini belirtti.

Bu durumun yerüstü ve yeraltı suları için yeterli yağışların kış ve ilkbaharda yağmaması durumunda sulu tarım yapılan ürünlerde de su ve yeraltı suyu kullanımını artıracağının altını çizen Suiçmez, “Sulama maliyetleri ve sulamada kullanılan elektrik fiyatları, sulama konusunda çiftçiyi zorlasa da, oluşan obrukların tarım alanlarında yaygınlaştığı gerçeği karşısında, özellikle yeraltı sulamalarına yönelik gerekli önlemler ivedilikle alınmazsa ülkemizde obruk oluşumu artabilecektir” dedi.

‘KONTROLLÜ SULAMA SİSTEMLERİNE GEÇİLMELİ’

Peki sayısı hızla artış gösteren obruk oluşumlarının önüne nasıl geçilebilir? Ne gibi önlemler alınması gerekiyor? Suiçmez, doğal obruk oluşumunun önüne geçilemeyeceği belirtse de insan etkili oluşumları geciktirmek için özellikle Konya gibi kapalı havzalarda jeolojik, jeofizik ve hidrolojik etütlerin tamamlanması gerektiği görüşünde. Mevcut su kapasitesinin üzerindeki su kullanımı planlanması, yer altı sularının kontrolsüz kullanımı ve aşırı tüketilmesi önlenmesi, kaçak kuyulara kesinlikle izin verilmemesi gerektiğini belirten Suiçmez, diğer önlem önerini şöyle sıraladı:

“Ülkemizde halen yaygın olan vahşi/salma sulama yerine, yağmurlama ve damla sulama sistemleri gibi tasarruflu/kontrollü sulama sistemlerine, şekilsel hibe destekleri yerine, ciddi bir bütçe artışı sağlanarak kamu yatırımları ile geçilmelidir. İklim değişikliğinin yakıcı ve yıkıcı sonuçlarını gördüğümüz ve görmeye devam edeceğimiz gelecek yıllar için ülke ve havza bazında sulama planlaması yapılmalı, Tarımsal Kuraklıkla Mücadele Eylem Planı kağıt üzerinde kalmamalı. Yıllık değil en az beş yıllık havza bazlı yönlendirici tarımsal destekler önceden açıklanmalı. Su sorunlu havzalarda çok su tüketen ürünlere kısıtlama getirilmeli, daha az su tüketimi için sulu tarım yerine kuru tarıma geçmesi öngörülen çiftçilere gelir kaybı farkı ödenmelidir.”

Haber: Cengiz Anıl BÖLÜKBAŞ

Haber kaynağına ulaşmak için lütfen TIKLAYINIZ.