YÜRÜTMENİN DURDURULMASI TALEPLİDİR

DANIŞTAY İLGİLİ DAİRESİNE SUNULMAK ÜZERE

DANIŞTAY BAŞKANLIĞINA

DAVACI                                : TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası

VEKİLİ                                 : Av.Zühal DÖNMEZ

DAVALI                                : T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

KONU                                    : 06.02.2008 tarih 26779 Sayılı RG‘de Yayınlanan "Bal İthalatında Kontrol Belgesi Düzenlenirken Aranacak Şartlar Ve İthalat Aşamasındaki Veteriner Kontrolleri Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: 2008/3)" in iptali talebidir.

OLAYLAR VE İPTAL NEDENLERİ       

Davalı Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından; "Bal İthalatında Kontrol Belgesi Düzenlenirken Aranacak Şartlar Ve İthalat Aşamasındaki Veteriner Kontrolleri Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: 2008/3)" 06.02.2008 tarih 26779 Sayılı RG‘de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir (Ek-1). Tebliğin başlığında, Amaç ve Kapsam Maddelerinde "veteriner kontrolleri"ne vurgu yapılmakta, dolayısıyla ithalat kontrolüne ilişkin tebliğin bir mesleğe yönelik olarak hazırlandığı izlenimini doğurmaktadır.

Tebliğin dayanağı 5179 sayılı "Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun"un amacı, "amaç" başlıklı birinci madde hükmünde, "Bu Kanunun amacı, gıda güvenliğinin temini, her türlü gıda maddesinin ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin teknik ve hijyenik şekilde üretim, işleme, muhafaza, depolama pazarlama ve halkın gereği gibi beslenmesini sağlamak, üretici ve tüketici menfaatleriyle, halk sağlığını korumak üzere gıda maddelerinin üretiminde kullanılan her türlü ham, yarı mamul ve mamul gıda maddeleri ile gıda işlemeye yardımcı maddeler ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin güvenliğine ilişkin özelliklerinin tesbit edilmesi, gıda maddeleri üreten ve satan işyerlerinin asgari teknik ve hijyenik şartlarının belirlenmesi, gıda maddeleri ile ilgili hizmetler ile denetimine dair usul ve esasları belirlemek" olarak ifade edilmektedir. 5179 Sayılı Kanunun 3.md.nde Gıda kontrolörü/Gıda denetçisi: Gıda kontrol ve gıda denetim iş ve işlemlerini yerine getirmek üzere ilgili konuda asgari lisans düzeyinde eğitim almış Bakanlık tarafından eğitim verilerek yetkilendirilmiş olan kişiler, olarak tanımlanmıştır. 23.md.nin 3.fıkrasına göre de, Bu Kanunun amaç ve kapsamına uygun olarak; gıda ve gıda ile temas eden madde ve malzemelerin birincil üretim aşaması dahil olmak üzere üretim ve tüketim zincirinin tüm aşamalarında, gıda kontrol ve denetim hizmeti, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tâbi en az lisans düzeyinde eğitim almış personel tarafından yapılır.

5179 sayılı kanun hükümlerine göre hazırlanan ve 02.09.2007 tarih ve 26631 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Gıda Maddeleri Ve Gıda İle Temasta Bulunan Madde Ve Malzemelerin İthalatında Kontrol Belgesi Onaylanması Ve İthalat Aşamasındaki Kontrol İşlemleri Hakkında Tebliğe (Tebliğ No:39) göre, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı‘na verilmek üzere hazırlanan taahhütname örneğinde ithalatçı firmadan, sağlık sertifikasının orijin ülke tarafından onaylı olduğunun taahhüdü yer almaktadır. Dolayısıyla "Bal İthalatında Kontrol Belgesi Düzenlenirken Aranacak Şartlar ve İthalat Aşamasındaki Veteriner Kontrolleri Hakkında Tebliğ"e neden ihtiyaç duyulduğu anlaşılmamaktadır. Burada bazı meslek gruplarına haksız ayrıcalık tanındığı görülmektedir. Oysa 1664/2006 sayılı Avrupa Birliği regülasyonu ekinde yer alan modellere uygun bir sertifikanın ithalatta kabul edilmesi gerekmektedir. 2/97 sayılı OKK uyarınca uyumlaştırılması gereken regülasyon ve direktifler olduğu gibi iç hukuka dahil edilecektir. Başka bir deyişle "Bal İthalatında Kontrol Belgesi Düzenlenirken Aranacak Şartlar ve İthalat Aşamasındaki Veteriner Kontrolleri Hakkında Tebliğ" yerine 1664/2006 sayılı Avrupa Birliği regülasyonu ekinde yer alan daha bal ithalatına ilişkin sertifikanın ithalat işlemlerinde aynen kabul edilmesi  gerekmektedir.

          39 No‘lu Tebliğin 4.maddesinde Kontrol Belgesi, Yürürlükteki ilgili Dış Ticarette Standardizasyon Tebliği ekinde örneği verilen belge, olarak tanımlanmıştır. Bu ise 17.01.2007 tarihinde RG‘de yayınlanan 21 nolu tebliğ olup (Ek-2) ekinde verilen Kontrol Belgesidir. Dava konusu Tebliğde de aynı tanım bulunmakla birlikte Kontrol Belgesinin  Veterinerler  tarafından yapılacağı düzenlenmiştir. Tebliğe göre kontrol belgesini yalnızca veteriner hekim düzenleyebilecek ve hatta yapılan kontrollerde herhangi bir uygunsuzluk tespit edildiğinde veya kontrolleri yürüten veteriner hekim herhangi bir uygunsuzluktan şüphelendiğinde nakliye aracının tamamını boşaltabilecek ve daha detaylı kontroller yapabilecektir (6/2.md). Böylece Tebliğ ile, dayanağı kanun ve atıf yaptığı Dış Ticarette Standardizasyon Tebliğine tamamen aykırı bir uygulama getirilmiştir. Dilekçe ekinde sunulan Sağlık Sertifikalarının tümü veteriner sağlık sertifikası olarak düzenlenmiştir. Oysa 1664/2006 sayılı Avrupa Birliği Regülasyonu ekinde yer alan modellere uygun bir sertifikanın olması gerekir. Regülasyon ekinde bulunan sertifikalarda "Veterinary Sertificate" Veteriner Sertifikası olarak çevrilmiştir. Oysa "Veterinary Sertificate" Hayvan Sağlığı Sertifikası anlamına gelmektedir. Veteriner "veterinarian" dır. Hal böyle olunca belgelerin yalnızca veterinerler tarafından düzenlenip onaylanması zorunluluğu ortaya çıkmıştır ki bu diğer düzenlemeler ile tamamen çelişmektedir.

          İnsan Tüketimi Amaçlı Bal Ve Diğer Arıcılık Ürünlerinin AB‘ye İhracatı İçin Sağlık Sertifikasında belgenin "Official İnspector" yani Resmi Denetçi tarafından imzalanacağı gösterilmişken, iptale konu Tebliğe göre düzenlenen belgede Resmi Veteriner Hekimin imzasına açılmıştır. Oysa, Veteriner Sertifikası, veteriner kontrolü, Kontrol Belgesinin eklerinden biridir. Yani Bal ithali sırasında düzenlenecek kontrol Belgesinin eklerinde Balın cinsini, üretildiği yeri, kullanılan malzeme ve ilaçları gösteren belgeler elbette olacaktır. Kontrol Belgesi ise aranan koşulların bulunduğunu, hangi ülkeden hangi ülkeye gönderildiğini, taşınacak aracı vb.gösteren bir sayfalık bir formdur. İthal edilen Bala ilişkin bir teknik ya da sağlık raporu değildir. Formun 1.2 Veterinary Sertificate bölümünde sertifika numarası yer almaktadır ki bu, veteriner tarafından düzenlenmiş hayvan sağlığı sertifikasını gösterir. Bu sertifika Kontrol belgesinin ekidir. Bu belge olmadan Kontrol Belgesi düzenlenemez. Belge kontrolunü yapacak olan ise resmi denetçidir ki bu işle görevli herhangi bir memurdur. Dolayısıyla veteriner hekimin yapması gereken bir iş değildir.

            39 No‘lu Gıda Maddeleri Ve Gıda İle Temasta Bulunan Madde Ve Malzemelerin İthalatında Kontrol Belgesi Onaylanması Ve İthalat Aşamasındaki Kontrol İşlemleri Hakkında Tebliğ ile konu ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiş iken iptale konu Tebliğ ile Bal ithalatında farklı bir uygulama getirilmiştir. Giderek tüm gıda maddeleri için ithalat tebliği ve dış ticaret sertifikaları yayınlanması gereğini ortaya çıkaracağı, bunun da mevzuat açısından karmaşık bir yapıya yol açacağı görülmektedir.

          Müvekkil ODA üyesi Ziraat Mühendislerinin de yapabildikleri belge düzenleme işinin münhasıran veteriner hekime verilmesi hukuka aykırıdır.        Uygulamada büyük sıkıntılara yol açan Tebliğin Yürütülmesinin Durdurulmasını talep etmekteyiz.

HUKUKİ NEDENLER        : İYUK, 7472 Sayılı K.,  5179 S.K., Ziraat   Mühendislerinin

 Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzük, Yönetmelikler, Tebliğler,

 İlgili tüm  mevzuat.

SONUÇ ve İSTEM               : Açıklanan ve Yüksek mahkemenizce re‘sen dikkate alınacak nedenlerle, dava konusu Tebliğin Yürütülmesinin Durdurulmasına ve İptaline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini  saygı ile arz ve talep ederim.

Av.Zühal DÖNMEZ

Davacı Vekili

EKİ: 1)Vekaletname