Türkiye`nin önemli tahıl üretim alanlarından GAP`ın merkezi konumundaki Şanlıurfa`da arpa ve buğday hasadına yavaş yavaş yaklaşılıyor, sezon boyunca etkili olan aşırı yağışlar sayesinde bereketli bir sezon bekliyoruz.

Türkiye`de 11 milyon dekar ekilebilen tarım alanı bakımından Konya ve Ankara`dan sonra üçüncü sırada yer alan Şanlıurfa’da yaklaşık 6 milyon 400 bin dekar alanda hububat tarımı yapılmaktadır. Verimli tarım arazilerinden dolayı ülkenin Buğday üretiminin yüzde 10`unu, arpanın ise yüzde 11`ini karşılamaktadır.

Dünya’da ve Türkiye’de tarım alanları gittikçe daralmakta buna paralel olarak insan nüfusu hızla artmaktadır ve buna birde son birkaç yıldır misafir ettiğimiz 4-4.5 milyon Suriyeli vatandaşlarını da eklersek ürettiğimiz buğday tüketimimizi karşılamayacak duruma gelmiştir ve 2019 yılında yaklaşık 6 milyon ton buğday, 300 bin ton arpa ithal etmişiz. Ülkemizde üretim maliyetlerinim çok yüksek olmasıyla nedeniyle Buğday ekim alanlarında gittikçe azalma görülmektedir.

Fakat Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO) Arpada 1.275 TL/KĞ, Buğdayda ekmeklik 1.650 TL/KĞ ve makarnalık 1.800 TL/KĞ belirlemiş olduğu alım fiyatları üretici maliyetlerinin altında.

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şubesinin yapmış olduğu çalışma sonucunda 2020 yılı 1 KĞ arpanın üretim maliyeti 1.280 TL ve 1 KĞ buğdayın üretim maliyeti 1.750 TL olarak tespit edilmiştir. Yani açıklanan alım fiyatı üretim maliyetinin gerisindedir. Arpanın ve Buğdayın üretim maliyetlerine %20 üretici karıda eklendiğinde Arpa Kilogram satış fiyatı 1.530 TL, Buğdayın Kilogram satış fiyatı ise 2.100 TL olmalıdır. Aksi takdirde arpada ve buğdayda üretici sürdürülebilir bir üretim gerçekleştiremez ve her geçen yıl üretim alanları daha da azalır. Ayrıca hububat prim desteği 10 kuruştan en az 25 kuruş olarak belirlenmeliydi.

Piyasada düzenleyici kurum olarak TMO alım yaparak piyasadaki ağırlığını attırmalıdır aksi takdirde çiftçi yine tüccarın eline düşecektir ve ürününü ucuza satıp mağdur olacaktır üretimden kopacaktır.

Abdullah MELİK

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası

Şanlıurfa Şube Başkanı