TMMOB ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI

BASIN AÇIKLAMASI

15 NİSAN 2020

KAMUDA GÜVENCELİ ÇALIŞMA KOŞULLARINDA YETERLİ SAYIDA

 ZİRAAT MÜHENDİSİ İSTİHDAM EDİLMELİDİR

Tarımın stratejik bir sektör olduğunun artık toplumun her kesimince kabul edildiği günümüzde yanlış ve plansız eğitim ve yüksek öğrenim politikaları nedeniyle yetersiz altyapı ile açılan çok sayıda Ziraat Fakültesinden her yıl yaklaşık 4.000-5.000 meslektaşımız mezun olmaktadır. Toplam mezun sayısı 120.000’leri bulan meslek toplumumuzdaki 30.000’leri aşan işsizlik ülkedeki istihdam sorunu ile yakından ilgili olup, istihdam planlaması yapılmadan mezun sayısının artırılmasına yol açan yanlış politikalar meslektaşlarımız arasında da ciddi bir işsizlik sorunu yaşanmasına yol açmaktadır. Tarım sektörünün yıllardır çözülemeyen yapısal sorunları ve yanlış tarım politikaları nedeniyle mezun olan meslektaşlarımız özel sektörde yeterince istihdam edilememekte, işe girenlerin büyük çoğunluğu hak ettikleri ücretin oldukça altında çalışmaktadır. Devlet memuru olmak isteyenlerin girdiği Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS)’na başvuran Ziraat Mühendislerinin sayısı 2012 yılında 25.000, 2016 yılında 30.000 civarında iken günümüzde 40.000’lere ulaşmıştır. Bununla birlikte kamu sektöründe meslektaşlarımıza yönelik uzun yıllardır yeterli istihdam olanakları yaratılamamaktadır. Çoğunluğu bazı geçici projeler kapsamında alınan personel ise genellikle uzmanlık alanlarında çalıştırılmamaktadır.

Bu süreçte Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli 27 Şubat 2020 tarihinde yaptığı açıklamada; Tarım ve Orman Bakanlığı’na 1.153 Mühendis (699 Ziraat Mühendisi, 363 Gıda Mühendisi, 101 Su Ürünleri Mühendisi), 11 Sağlık Teknikeri, 50 Teknisyen, 139 Tekniker ve 790 Veteriner Hekim olmak üzere toplam 2.153 sözleşmeli personel alınacağını belirtmişti. Bakanlıktan yapılan açıklamada, bunlara ilişkin tercihlerin KPSS puanı ile yapılacağı ve atamaların 15-22 Mayıs 2020 tarihleri arasında ÖSYM üzerinden yapılacağı açıklandı.

Tarım ve Orman Bakanı tarafından 4 Nisan 2020 tarihinde bir televizyon programında yapılan başka bir açıklamada ise; Bakanlıkça alımı yapılacak olan 2.153 sözleşmeli personel ile ilgili olarak, gençlerin şansını artırmak için kamuda çalışanların başvurusunun alınmayacağı belirtildi.

Bu açıklamayı genç işsiz meslektaşlarımızın istihdamı açısından Oda olarak olumlu bulduğumuzu belirtmek isteriz.

Bununla birlikte, aynı iktidarın farklı bakanları tarafından açıklanan kamuda istihdam edilecek personel sayılarına da dikkat çekmek isteriz.

Bir önceki Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Eşref Fakıbaba tarafından 2018 yılı Mayıs ayında yapılan açıklamada; Ziraat Mühendisi, Gıda Mühendisi ve Veteriner Hekim olmak üzere Bakanlığa 10.551 personel alımı yapılacağı açıklanmıştı. Covid-19 salgınında en çok etkilenen sektörlerden biri olan tarım ve gıda sektöründe bu sayının artırılması beklenirken, 2020 yılı Mayıs ayının ortasında yapılacak olan toplam atama sayısının Sağlık Teknikeri, Teknisyen ve Tekniker de dahil olacak şekilde, yaklaşık 1/5 oranında azaldığı görülmektedir.

TÜİK verilerine göre, ülkemizde kamuda istihdam edilen personel sayısı 2019 yılı sonu itibarıyla toplam 4.644.074 kişi olup, 2.939.450 kişi kadrolu, 427.550 kişi sözleşmeli, 1.123.864 kişi sürekli işçi, 48.567 kişi geçici işçi ve 104.643 kişi diğer personel statüsündedir. Toplam kamu personeli içerisinde Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde çalışan personelin oranı %1.42 düzeyindedir.

Tarım ve Orman Bakanlığı, merkez ve taşra teşkilatındaki personel sayısı ve dağılımı hakkında güncel verilere ulaşılamamaktadır. Bakanlığın 2019-2023 Stratejik Plan verilerine göre; toplam 65.867 personelin, % 70,7’sı 46.535 kişi kadrolu memur, % 18.9’i 12.431 kişi kadrolu işçi,  % 8,2’si 5.394 kişi 657-4/B sözleşmeli ve % 2.2’si 1.507 kişi 657-4/C geçici işçi statüsünde çalışmaktadır. 2020 Yılı Performans Programı’na göre ise toplam çalışan sayısı 64.489 olup Teknik Hizmetler Sınıfına tabi personel 27.420 kişidir. Bakanlığın sürekli yeniden yapılanması sürecinde en son Tarım ve Orman Bakanlığı halini alan örgüt yapısında çalışan personel içerisindeki meslektaşlarımızın sayısı ve çalışma yerleri hakkında sağlıklı veri bulunmamaktadır.

Ülkemiz başta olmak üzere, tüm dünya ülkeleri Covid-19 salgını sebebiyle çok zor günler yaşamakta ve bu sürecin daha ne kadar süreceği de bilim insanları tarafından tam olarak kestirilememektedir. Salgın günlerinde tarımın önemi ve gıda güvencesinin gerekliliği bir kez daha çok açık bir şekilde ortaya çıkmıştır. Ülkemizde tarımsal üretimin artırılması gerçeğinden yola çıkarak ve daha güçlü bir Tarım ve Orman Bakanlığı için devlette devamlılığın esas olduğu göz önünde bulundurularak, öncelikle bir önceki Bakan zamanında sözü verilen Ziraat Mühendisi, Gıda Mühendisi ve Veteriner Hekim olmak üzere toplam 10.551 personel alımı için gerekli çalışmalara bir an önce başlanması gerekmektedir. Tarım ve Orman Bakanlığı dışında meslektaşlarımızın istihdam edildiği diğer Bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları da yeni istihdam olanakları yaratmalıdır.   

Yine, bilindiği üzere, 2011 yılında çıkarılan 632 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve 2013 yılında yayımlanarak yürürlüğe giren 6495 sayılı Kanun ile Tarım ve Orman Bakanlığı’nda (Mülga Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı) çalışan 4/B’li sözleşmeli personel de kadroya geçirilmişti. 2013 yılından itibaren günümüze kadar yapılan alımlarla hali hazırda Tarım ve Orman Bakanlığı’nda görev yapan 5.394 sözleşmeli personele mayıs ayı içerisinde yapılacak alımlarla 2.153 sözleşmeli personel daha eklenecektir.

Tarım, gıda, orman ve su politikalarına yön veren Tarım ve Orman Bakanlığı’nın asli görevlerini kadrolu personel yerine esnek koşullarda çalıştırılan sözleşmeli personelle yürütmeye çalışması, örgüt iklimini bozduğu gibi, iş verimliliğini ve etkinliğini de azaltmaktadır. Bilindiği gibi, sözleşmeli personelin iş güvencesi yoktur. Bu güvencesizliğin yarattığı işten atılma ve yeniden işsiz kalma korkusu ve geleceğini planlayamama endişesi, kişinin çalışma şevkini kırmakta ve iş veriminin düşmesine neden olmaktadır. Bu hususlar göz önünde bulundurularak, Tarım ve Orman Bakanlığı’nda görev yapan sözleşmeli personelin bir an önce kadroya geçirilmesi, yeni alınacak personelin de kadrolu personel olarak atanması için gerekli çalışmalar yapılması gerekmektedir.

Daha etkin, verimli, üretime dayalı yeni istihdam olanakları yaratan bir tarımsal kamu yönetimine, işsizlik sorununa duyarlı bir kamu istihdam politikasına kavuşmak dileğiyle…

Saygılarımızla.

Baki Remzi SUİÇMEZ

TMMOB ZMO Yönetim Kurulu Başkanı

(Yönetim Kurulu Adına)