Ülkemiz tarım sektöründeki kronik sorunların çözümü, öncelikle “tarım/ziraat” tanımında uzlaşmakla başlar. Ülkemizde “tarım/ziraat” tanımı, çoğu kez, yanlış biçimde “tarım ve hayvancılık” olarak kullanılmaktadır. Bu ayrım, “mesleki taassup”la kasıtlı olarak gündeme getirilme dışında, yanlıştır.

Tarım, “bitkisel ve hayvansal üretimi” birlikte kapsayan bir faaliyettir. Tarım, hayvancılık faaliyetlerini de kapsayan bir çerçeve tanımdır. Türk Dil Kurumu’na göre, Tarım; “Bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretilmesi, kalite ve verimlerinin yükseltilmesi, uygun koşullarda korunması, işlenip değerlendirilmesi ve pazarlanması, ziraat” olarak tanımlanmıştır

“Tarım ve hayvancılık” yanlış ayrımı, bazen ilgili Bakanlık adında bile yer alabilmiştir. Ülkemiz kamu yönetimi yapısı içerisinde Tarım Bakanlığı’nın kurumsal adı, sırasıyla; Ziraat Vekâleti (Tarım Bakanlığı)/Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı/ Tarım ve Orman Bakanlığı/ Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı/ Tarım ve Köyişleri Bakanlığı/ Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı/ Tarım ve Orman Bakanlığı şeklinde olmuştur.

TMMOB ZMO olarak geçmişten bugüne önerimiz, Bakanlığın adının “Tarım Bakanlığı” olmasıdır.

Tarım sektörümüzün en önemli sorunlarından bir diğeri, Tarım Bakanlığı yapan kişilerin büyük çoğunluğunun mesleğin içinden gelmemesi nedeniyle sektöre yönelik gerçekçi ve sağlıklı politikalar oluşturulamamasıdır.

1980 yılından sonraki Tarım Bakanları ve meslekleri şöyledir: Ziraat Mühendisi Prof. Dr. Sabahattin Özbek, İnşaat Mühendisi Hüsnü Doğan, Hukukçu Lütfullah Kayalar, İktisatçı İlker Tuncay, Hukukçu Necmettin Cevheri, İktisatçı Refaiddin Şahin, Lise Mezunu Nafiz Kurt, Sosyal Hizmet Uzmanı İsmet Attila, Ziraat Mühendisi Musa Demirci, İktisatçı Mustafa Rüştü Taşar, Ziraat Mühendisi Mahmut Erdir, Ziraat Mühendisi Prof. Dr. Hüsnü Yusuf Gökalp, İktisatçı Sami Güçlü, Veteriner Mehmet Mehdi Eker, İlahiyatçı/İşletmeci Faruk Çelik, Tıp Doktoru Ahmet Eşref Fakıbaba, İşletmeci Bekir Pakdemirli.

TMMOB ZMO olarak geçmişten bugüne önerimiz, Bakanlığın mesleğin içinden gelen meslektaşlarımız, meslekle doğrudan ilgili meslek insanları tarafından yönetilmesidir.

Tarımsal kamu yönetiminin yıllardır çözemediği tarım sektörümüze ilişkin yapısal sorunların üretimimizi, üreticilerimizi, tüketicilerimizi, tüm toplumumuzu olumsuz etkilediği süreçte; bugünlerde ülkemizi de yoğun olarak etkileyen koronavirüs salgınının sektöre yıkıcı etkilerini hep birlikte en aza indirme zamanıdır.

26 Mart 2020 tarihli Basın Açıklamamızda; ülkemizde derhal “Tarımsal Üretim Seferberliği” ilan edilmesini talep etmiştik. “Tarımsal Üretim Seferberliği”nin sağlıklı işletilebilmesi, çok boyutlu çözüm önerilerinin geliştirilmesi ve uygulanabilmesi için Tarım ve Orman Bakanlığı’nın öncülüğünde Kamu, Üniversite, Meslek Odaları, Meslek Kuruluşları, ilgili Özel Sektör ve STK’ların temsil edildiği “Koronavirüs Tarım Bilim Kurulu” kurulmasını önermiştik.

26 Mart 2020 tarihinde medyada, Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde “Tarım ve Orman Bakanlığı COVID-19 Komisyonu” kurulduğu haberleri yer aldı. Koronavirüs salgınına dair gelişmeleri yakından takip ederek tarım ve gıda alanında atılması gereken adımlara yönelik öneriler ortaya koyması ve tavsiye niteliğinde kararlar alması beklenen 9 kişilik Komisyonda; bürokrat olarak Gıda ve Kontrol Genel Müdür Vekili ve Genel Müdür Yardımcısı ile 3 adet Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi, 3 adet Gıda Mühendisliği Öğretim Üyesi, 1 adet Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi yer aldığı belirtildi.

Covid-19 Salgını ile ilgili sağlık önlemleri konusunda Sağlık Bakanlığı eşgüdümünde “Koronavirüs Bilim Kurulu” çalışmalarını halen yürütmektedir.

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası olarak; ülkeyi yönetenlerin özellikle bu dönemde dışlayıcı değil, tarım ve gıda sektörünün tüm bileşenlerini sürece katarak bilimsel önlemlerle krizi yönetmeleri gerektiğini belirtmiştik. Uyarımızı yineliyoruz.

Salgın nedeniyle tarım sektörü açısından alınması gereken önlemlerin görüşüleceği ve bir çeşit Bilim Kurulu niteliğinde kurulan Komisyonda, 1 adet bile Ziraat Mühendisi, Ziraat Mühendisi Öğretim Üyesinin olmaması, sorunların çözümü için görüşlerimize önem verilmemesi, mesleğimizin ve meslektaşlarımızın dışlanması, en basit ifade ile vahimdir.

Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesindeki “meslek şovenizmi”ne dayalı, dar meslekçi eğilimleri güçlendiren bu anlayışı, mesleğimiz, meslektaşlarımız ve tarım sektörümüz adına kabul edilemez buluyoruz. Ülkeyi yönetenlerin tarım sektörüne yaklaşımlarını açıkça gösteren bu tercihten, bu yanlıştan bir an önce geri dönülmesini talep ediyoruz.

Ziraat Mühendisliği mesleğinin insanlık tarihindeki önemi, Ziraat Mühendisliği eğitiminin ülkemizdeki köklü tarihi, Ziraat Mühendisleri olarak dünya ve ülke tarımımıza katkılarımız ortadadır.

Kurulduğumuz günden bugüne, ülkemiz tarımı, mesleğimiz ve meslektaşlarımızın hak ve çıkarlarının korunması konusundaki onurlu ve dik duruşumuzdan, demokrasiden, halktan, bilimden ve emekten yana ilkeli tutumumuzdan 66 yıldır ödün vermeyen TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası olarak;

“Tarım ve Orman Bakanlığı COVID-19 Komisyonu” içerinde Ziraat Mühendisliği mesleğimizin ve meslektaşlarımızın dışlanmasını şiddetle kınıyoruz.

Baki Remzi SUİÇMEZ

TMMOB ZMO Yönetim Kurulu Başkanı

(Yönetim Kurulu Adına)