- BASIN TOPLANTISI -

BİR AYDA İKİNCİ DÜZENLEME !..

GDO‘LARIN TİCARETİ ENGELLENEMEZ (!)

20 Kasım 2009

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından hazırlanarak 26 Ekim 2009 tarihli Resmi Gazete‘de yayımlanan "Gıda ve Yem Amaçlı Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerinin İthalatı, İşlenmesi, İhracatı, Kontrol ve Denetimine Dair Yönetmelik" henüz bir ay geçmeden değiştirilmek zorunda kalınmış olup, Yönetmelik değişikliği bugünkü (20 Kasım 2009) Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Yapılan değişiklikle, Yönetmeliğin bazı maddeleri ya da madde hükümleri yürürlükten kaldırılmış, bazı maddelerin hükümleri değiştirilmiş, Yönetmeliğe bir de geçici madde eklenmiştir.  

Yapılan değişikliğin asıl amacı geçici madde hükmünde gizlidir. Diğer değişikliklerin, bu ana amacı gizleyici bir nitelik taşıdığı açıktır. Buna göre, 26 Ekim 2009 tarihinden önce kontrol belgesi almış ürünlerin ithalatında, bu ürünlerin Avrupa Birliği‘nin kabul ettiği kriterlere uygun olması koşuluyla, Yönetmeliğin;

•·        "İzin koşulları" başlıklı 6 ıncı maddesi,

•·        "Başvuru koşulları" başlıklı 9 uncu maddesi,

•·        "İthalat" başlıklı 11 inci maddesi

1 Mart 2010 tarihine kadar uygulanmayacaktır.

Bu madde, 1 Mart 2010 tarihine kadar, her türlü GDO‘lu ürünün, 1998 yılından bu yana olduğu gibi, hiçbir kontrole tabi olmadan, ülkeye serbestçe girmesinin yolunu açmaktadır.

Bir ön koşul niteliğinde öne sürülen "Avrupa Birliği kriterleri" hükmünün, hiçbir geçerliliği yoktur. Laboratuar analizinin yapılmayacağı bir ortamda, şirket beyanına bağlı olarak GDO‘lu ürünleri AB kriterine uygun veya değil olarak ayrılması ve buna göre yurtiçi edilmesinin bir anlamı olmayacağı ortadadır.

Şimdi sorulması gereken soru şudur;

•·        Yazılı basına "YÖNETMELİĞE UYAN BABAYİĞİT VARSA GDO‘LU ÜRÜNÜ GETİRSİN" diyen Tarım ve Köyişleri Bakanı Sn. Mehdi EKER (6 Kasım 2009, POSTA Gazetesi)  

•·        Görsel basına "BU ÜLKEYE BİR GRAM GDO‘LU ÜRÜN GİRMEYECEK" diyen TBMM Tarım ve Köyişleri Komisyonu Başkanı Sn. Vahit KİRİŞÇİ (3 Kasım 2009, SKY TÜRK TV)   

•·        Görsel Basına "GDO‘LU ÜRÜNLER ZARARLI, ÜLKEYE GİRİŞİNİ ENGELLEMEK İÇİN DÜZENLEME YAPTIK" diyen Tarım ve Köyişleri Bakanlığı yetkilileri (9 Kasım 2009, Star TV)

yukarıda belirtilen açıklamalarına rağmen bu ürünlerin ülkeye kontrolsüz girişine ilişkin düzenleme getiren Yönetmelik değişikliği karşısında ne yapacaklardır? İstifa etmeyi düşünüyorlar mı?                                                                      

Ortaya çıkan gelişmeler, yapılan düzenlemenin, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı‘nın inisiyatifinin çok üzerinde bir yerden geldiğini göstermektedir.

Kaldı ki, Yönetmeliğin yayımından bugüne dek yaşananlar, kriz yönetimi konusunda ortaya çıkan inanılmaz kargaşa ve kaosa işaret etmektedir. Şöyle ki;

•·        26 Ekim 2009 tarihinde, sektörle ilgili hiçbir kuruluşa görüş sorulmadan, laboratuar kapasitesinin yeterli olup olmadığına bakılmaksızın Yönetmelik yayımlanmış,

•·        Nitelikli GDO analizi yapabilen yalnızca üç laboratuarda yaşanan inanılmaz karmaşa üzerine, Bakanlık, 2 Kasım 2009 tarihinde Zirai Karantina Müdürlükleri‘ne yazı yazarak Mersin, Antalya, İzmir ve İstanbul‘da GDO laboratuarı kurulması talimatını yollamış, böylece Yönetmeliği yayımladıktan sonra laboratuar eksikliğini anımsamış,

•·        Yine 2 Kasım 2009 tarihinde GDO Analizi Yapılacak Ürün Listesi‘ni 27 ürün olarak belirlemiş,

•·        9 Kasım 2009 tarihinde bu listeyi 9 ürüne daraltmış,

•·        20 Kasım 2009 tarihinde ise uygulamayı 1 Mart 2010 tarihine kadar ertelemiştir.

Görülmektedir ki, orta yerde bir yönetim faaliyeti değil, bir kriz ve bir kaos bulunmaktadır.

Sonuç olarak, ortaya konulan lobi faaliyetlerine teslim olunmuş ve halk sağlığına karşı doğrudan veya dolaylı; derhal veya gecikmeli risk oluşturan GDO‘lu ürünlerin ülkeye kontrolsüz girişine izin verilmiştir.  

Basın Toplantımızda, saygın bilim dergilerinde ve Avrupa Birliği ülkelerinin çeşitli Bakanlıklarınca 2008 ve 2009 yıllarında yayımlanmış olan ve GDO‘lu ürünlerin zararlarını açıklayan bilimsel çalışmalar, Türkçe özetleri ile birlikte kamuoyunun bilgisine sunulmaktadır.

Bu çalışmalar doğrultusunda, halk sağlığına aykırı ve açık lobi faaliyetleri sonrasında yapılmış bu Yönetmelik değişikliğinin derhal geri çekilmesi ve kamu yararına bir düzenlemenin yaşama geçirilmesi gerekmektedir.

Kamuoyuna saygı ile duyurulur

GDO‘YA HAYIR PLATFORMU adına  

Dr. Gökhan GÜNAYDIN

Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı