BİGPARA.HURRİYET.COM: DONDA HASAR TESPİT ÇALIŞMASI SÜRÜYOR- 15 NİSAN 2025

ÇUKUROVA’yı şubat ayında vuran zirai dondan sonra bu kez ülke genelinde 10-11-12 Nisan’da meydana gelen soğuk hava, kar ve don olayı faturayı kabarttı. Çeşitli bölgelerdeki ziraat odaları yetkililerinin Hürriyet’e verdiği bilgiye göre zirai donun hangi üründe ne kadarlık bir kayba yol açtığı henüz bilinmiyor. Saha çalışmalarının sürdüğünü, zararın boyutlarının gelecek hafta itibarıyla netleşmeye başlayacağını ifade eden yetkililerin ilk gözlemlerine göre don, en çok katma değeri yüksek ürünleri vurdu. Malatya’da kayısı, Konya’da buğday ve şeker pancarı, Ordu’da fındık, Bursa’da şeftali ve kiraz; Tekirdağ, İzmir ve Manisa’da üzüm zirai dondan en çok etkilenen ürünler oldu. Şubattaki karın Çukuorova’ya verdiği zararları tespit etmeye çalışan Adana, Mersin ve Hatay ise ikinci kez don felaketini yaşadı. Bu bölgede yetişen şeftali, narenciye ve patateste zararın büyümesi bekleniyor.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar’ın verdiği bilgiye göre ise zirai don sonrası hasar tespit çalışmaları sahada devam ediyor. “10, 11, 12 ve 13 Nisan tarihlerinde ülkemizin birçok bölgesinde etkili olan zirai don felaketi, tarımsal üretimde büyük zararlara yol açtı” diyen Bayraktar, “Ne yazık ki bu olumsuz hava koşulları dün gece de etkisini sürdürdü. Yaşanan afetin ardından hasar tespit çalışmaları aralıksız devam ediyor” değerlendirmesinde bulundu.
“Oda başkanlarımız, İl ve İlçe Tarım Müdürlükleriyle birlikte sahada incelemelerde bulunuyor, zarar gören alanları yerinde değerlendiriyor” diyen Bayraktar, şöyle devam etti: “Bu incelemeler sonucunda elde edeceğimiz verileri kamuoyuyla paylaşacağız. İçinden geçtiğimiz bu zorlu süreçte, üreticilerimizin yanında olmamız her zamankinden daha büyük bir önem taşıyor. Üretimin sürdürülebilirliği ve ülkemizin gıda güvencesinin korunabilmesi için çiftçilerimizin desteklenmesi hayati bir önem taşıyor. Bu hafta, yönetim kurulu üyelerimizle birlikte birçok bölgede afet sahalarını ziyaret ederek zararın boyutunu yerinde görme fırsatı bulacağız.”
FİYATLARDA ARTIŞ ENDİŞESİ
Uzmanların aktardığına göre bu durumun meyve ve sebze fiyatlarını artırıp gıda enflasyonunu yukarı yönlü etkilemesi muhtemel. Ancak zararın boyutları netleşmediği için zirai donun gıda enflasyonuna etkisi hakkında bugünden yapılan tahminlerin yersiz olduğu; ilerleyen günlerde tablonun netleşeceğinin altı çiziliyor.
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Başkanı Remzi Suiçmez, yaşanan zirai donun fiyat artışlarını da gündeme getirdiğine ve meyve-sebze üretimini zora soktuğuna dikkat çekti. “Kayısıda yüzde 100 hasar görünüyor” diyen Suiçmez, “Sakarya, Samsun, Ordu, Giresun’da fındık; Karaman ve Niğde’de elma bahçeleri; Trakya ve Manisa’da üzüm bağları, Konya’da şeker pancarı gibi tarla ürünleri, Çorum ve Kırıkkale’de ceviz, Elazığ’da meyve ve sebze, Tunceli’de dut ağaçları zarar gördü” diye konuştu.
‘SEL VE DOLU DA YAŞANABİLİR’
Bu kapsamda, çiftçiye destek olunması gerektiğini vurgulayan Suiçmez, ‘kredi faizlerinin silinmesi ya da ertelenmesi’ ve ‘tarım sigortası yapamayan çiftçinin de zararlarının karşılanması’ taleplerinde bulundu. “Mayısta sel, haziranda dolu zararları gündeme gelebilir” diyen Suiçmez, “Tarıma yönelik ek ekonomik önlemlerin alınması ve üreticinin korunması gerekiyor” dedi. Suiçmez, “Tarıma verilen destek lütuf değil görevdir. Yüksek gıda enflasyonu ve tarımda dış ticaret açığının günah keçisi iklim değil, uygulanan tarım politikaları ve üreticiye gerekli desteklerin verilmemesidir” ifadelerine yer verdi.
‘MEVSİMLER KAYDI KÜRESEL FATURA AĞIR’
ARTIK mart değil nisan kapıdan baktırıyor. Mevsimlerin kaydığı gerçeği tüm iklim değişikliği ile mücadele eden uzmanların da kabul ettiği ve altını çizdiği bir durum. Anadolu’da ‘Mart kapıdan baktırır’ gelecek nesiller için anlamını yitirmiş olabilir. Bunun küresel ekonomiyi derin bir faturası var. İstanbul Bilgi Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nden Prof. Dr. Ayşe Uyduranoğlu, Nature Dergisi’nde yayınlanan bilimsel bir araştırmaya atıfta bulunarak, “İklim değişikliği etkilerinin küresel maliyetlerini araştıran bir makaleye göre mevsim kayışları, küresel ekonomilerde GSYİH’ların yüzde 20’si kadar oranda zarara neden olacak. Bu yüzyılın sonuna kadar oranın yüzde 60’lara çıkacağı tahmin ediliyor” dedi.
Zirai donun da iklim itkisinin bir sonucu olduğunu söyleyen Uyduranoğlu, “Bundan en çok etkilenecek sektör tarım olacak. Fiyat artışları görülecek. Bunun da gıda güvenliği açısından çok önemli bir sorun yaratacağını söyleyebiliriz. Yoksulların daha çok etkileneceğini belirtebiliriz. Aynı ülke içinde yoksul ve zengin kitlelerin etkilenmesinden bahsediyorum. Yoksulluğun daha da kötüleşerek kronikleşmesine, doğru beslenememeye, sağlık sorunlarına varan zincirleme etkileri olacak. Bir de iklim mülteciliği olayı hayatımıza girecek. Bu aynı ülke içinde de olabilir” diye konuştu.
Haber kaynağına ulaşmak için lütfen tıklayınız.