Tuğçe ÇELİK

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, limon fiyatlarının yüksekliğini açıklamak isterken iktidarın tarıma bakış açısını özetledi. Bolat’ın, “Ciddi bir elemansızlık problemi var. Bu açık yabancı işçilerle de kapatılamıyor. Örneğin bugün 25 bin Afgan çoban gitse tarım, hayvancılık kalmaz” sözleri hem Türkiye’deki göçmen sorununun hem iktidarın tarıma bakış açısının ifşası niteliğinde.

Türkiye’de tarım ve hayvancılık alanında göçmen işçilerin varlığı sır değil. Ülkede çaydan fındığa, pamuktan hayvancılığa kadar pek çok alanda ülkede göçmen işçiler çalışıyor. Ama tartışma tek başına tarımsal üretimin geldiği noktadan çok uzak.

SORUN AFGAN ÇOBAN DEĞİL

Konuyla ilgili BirGün’ün sorularını yanıtlayan TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Yönetim Kurulu Başkanı Remzi Baki Suiçmez, tarımda asıl sorunun Afgan çobanlar değil iktidarın yanlış politikaları olduğuna dikkati çekti. “Hayvansal üretim, girdi maliyetlerinin düşük olduğu ve üreticinin kar elde ettiği bir ortamda sürdürülebilir” diye konuşan Suiçmez şunları kaydetti:

“Yemde dışa bağımlılığın yaşandığı, Ulusal Süt Konseyi’nin baskılandığı, hayvanların kesime gönderildiği ve hayvan bulunamadığında da fiyatların yükseldiği bir ortamda hayvancılığın bitirilmesinin temel nedeni Afganlar değildir. Hayvancılıkta temel kalem yemdir. Biz yemde dışa bağımlıyız. Yem maliyeti üretici lehine düzenlenmeden, yem fiyatları serbest piyasada artarken süt hayvanlarının kesime gönderilmemesi gerekir. Ulusal Süt Konseyi’nin, çiğ süt referans fiyatını düşük tutup süt hayvanlarının kesildiği ve yeni hayvanların doğmadığı bir süreçte et fiyatlarının artması büyük sorundur.

Çiğ süt referans fiyatını çiftçinin kar edeceği düzeye yükseltmezlerse yem, et ve süt sorunu devam eder. ‘Yurtdışından et ithal etmeyeceğiz’ denilmesine rağmen 2010’dan beri, 2024 yılı da dahil olmak üzere, canlı hayvan ve et ithal ederek raf fiyatlarını düşürmeye çalıştılar. Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın açıklaması bir itiraftır. Yurtdışından gelen kaçak istihdam edilen ve ülkemizdeki işgücü piyasasındaki ücretleri düşüren yapıyla işçilik sorunu uzun vadede çözülemez.”

Köylerde yaşlı bir nüfusun kaldığının altını çizen ZMO başkanı Suiçmez, “Dışarıdan gelen göçmenlerle piyasa ve emek ucuzlaştırılarak kayıt dışı işgücü engellenmezse uzun vadede işgücü sorunu çözülemez. Ülkemizde işsizlik artarken yerli işgücünün hayvancılık da dahil olmak üzere istihdam edilmesini sağlayacak sosyal ve ekonomik politikalar hayata geçirilmelidir. Hayvancılıkta Afganlar varsa bitkisel üretimde de Suriyeliler var. Bunlar kaç kişi? İşgücü istihdam verilerini TÜİK, göçmen sayısını ise İçişleri Bakanlığı açıklıyor. Yerli tarım işçilerinin aldığı ücret ne kadar, göçmenlerin aldığı ücret ne kadar TÜİK açıklamalıdır. Bu kurumlar bilgi paylaşmazsa meslek odalarının elinde sağlıklı veri olmasını beklemek mümkün değildir” diye konuştu.

İKTİDAR TARIMI BİTİRDİ

Türkiye Ziraatçılar Derneği Başkanı Hüseyin Demirtaş, “Ülkemizde artık çoban da ithal ediliyorsa tarım bitmiş demektir” dedi. Demirtaş, üreticinin yaşadığı sorunları kendi başına çözme gücünün kalmadığını ifade ederek “Elektriğe yüzde 38 zam yapıldı. Tarımsal girdi maliyetlerinde elektrik önemli bir kalemdir. Yapılan zam büyük bir yanlıştır ve geri çekilmelidir” dedi.

Başkan Hüseyin Demirtaş, Bakanın açıklamasını değerlendirirken şunları söyledi: “Bakanın çoban sorununu örnek vermesi yetersiz ve eksiktir. Bu sene limon dalında 1 liraydı ve işçi bulamadıkları için çiftçiler limonları söktü. İnsanın yüreği parçalanıyor. Şimdi de limon fiyatları çok yükseldi. Üretim planlaması böyle olur mu? Bakan’ın açıklaması işin kolay tarafı. Afganlar hayvancılıkla uğraşan, bunu bilen insanlar. Bu kabulümüzdür. Ancak sormak istiyoruz bugün ülkemizin hayvan varlığı ne kadar? TÜİK’e göre 52 milyon hayvanımız var. Ama sürekli ithal ediyoruz. Her gelen bakan hayvan ithal etmeye devam ediyor. Üretim planlaması yapmazsanız, ‘Çoban bulamayız, üretim sıkıntıya girer’ diyerek topu taca atarsınız. Bu tamamen politik ve yanlış bir tercihtir.”

Haber kaynağına ulaşmak için lütfen TIKLAYINIZ.