BİTKİ KORUMA ÜRÜNLERİNİN TOPTAN VE PERAKENDE SATILMASI İLE DEPOLANMASI HAKKINDA YÖNETMELİK`E KARŞI DAVA AÇTIK
YÜRÜTMENİN DURDURULMASI TALEPLİDİR
DANIŞTAY İLGİLİ DAİRESİNE
Sunulmak Üzere
DANIŞTAY BAŞKANLIĞINA
DAVACI : TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası
VEKİLİ : Av.Zühal DÖNMEZ
DAVALI : T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
KONU : 10.03.2011 tarih 27870 Sayılı RG‘de yayınlanan "Bitki Koruma Ürünlerinin Toptan Ve Perakende Satılması İle Depolanması Hakkında Yönetmelik" in 6.maddesinin 1.fıkrasının (c) bendi ile 3. ve 4.fıkralarının; 7. ve 8.maddelerinin öncelikle Yürütülmesinin Durdurulması ve İptali talepleridir.
AÇIKLAMALAR :Davalı Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından hazırlanan "Bitki Koruma Ürünlerinin Toptan Ve Perakende Satılması İle Depolanması Hakkında Yönetmelik" 11.10.2007 tarihinde 26670 sayılı RG‘ de yayınlanarak yürürlüğe girmiş, geçen 3 yıllık sürede de 3-4 kez değişiklikler yapılmıştır. 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 18 inci, 19 uncu, 31 inci, 32 nci, 39 uncu, 41 inci, 42 nci ve 43 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmış olan Yönetmeliğin iptalini talep ettiğimiz hükümleri 7472 sayılı "Ziraat Yüksek Mühendisliği Hakkında Kanun", "Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzük"e aykırılıklar teşkil etmektedir.
İPTAL NEDENLERİ : 1) Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzük, Yönetmeliğin düzenlediği alanda Ziraat Mühendislerine yetki ve görevler vermiştir. Tüzüğün Zirai Mücadele, Zirai Karantina ve Tarım İlaçları başlıklı 5.maddesi şöyledir:
"Tarım ürünlerinin yetiştirilmesi, hasadı, işlenmesi, depolanması, ambalajlanması ve pazarlanması aşamalarında; her türlü hastalık ve zararlılar konusunda teşhis, ilaç ve metod önerisi, mücadele, planlama ve uygulamaların denetlenmesi, gazlama (fümigasyon) gibi faaliyetler ziraat mühendisleri tarafından yürütülür.
Her türlü zirai mücadele ilacıyla parazit ve predatörleri üreten, ithal ve ihraç eden, depolayan, pazarlayan veya dağıtan işletmeler bu faaliyetleri için teknik eleman veya danışman olarak ziraat mühendisi çalıştırırlar.
Tarım ürünlerinin yetiştirilmesi, hasadı, işlenmesi, paketlenmesi, depolanması, satışı, ithal ve ihracı, taşınması işlemleri sırasında uygulanacak her türlü iç ve dış karantina esaslarının saptanması ve uygulanması ziraat mühendislerince yürütülür.
Tarımda kullanılan büyüme düzenleyici ilaç, vitamin, hormon, bakteri gibi kimyasal ve biyolojik preparatların üretimi, ithali, pazarlama ve dağıtımı alanlarında çalışan işletmeler teknik eleman veya danışman olarak ziraat mühendisi çalıştırırlar.
Yukarıdaki fıkralarda geçen ilaç ve preparatların üretimi, ithali, pazarlanması ve bunların bitkilere uygulanmaları aşamalarındaki ruhsatlandırma ve denetim işleri ziraat mühendisleri tarafından yürütülür."
Görüldüğü gibi Tüzükle düzenlenmiş hükümler bir kenara konularak Yönetmelik çıkarılmıştır. Oysa Kanunlar hiyerarşisinde Tüzük, Yönetmelikten önce gelir.
2) Yönetmeliğin 6.maddesi, "bayi veya toptancı izin belgesi alabilecekler" başlıklı olup Bitki koruma ürünleri bayi veya toptancı izin belgesi verilecek kişilerde aranacak şartlar arasında Yılda bir kez Bakanlıkça yapılacak veya yaptırılacak olan sınavda 100 tam puan üzerinden 70 ve üzeri puan almak koşulu bulunmaktadır.
Önceki düzenlemelere Yüksek Mahkemeniz nezdinde açılan davalar halen derdesttir. Davalı Bakanlık, ziraat mühendisleri arasında yaratılan ayrıma bu davalar nedeniyle de son vermiştir, ancak nedense sınav konusunda ısrar etmiştir. Oysa önceki Yönetmelik ve değişiklikleri nedeniyle açılan davalarda ısrarla vurgulandığı gibi, ziraat fakültesinden mezun olarak ziraat mühendisi olan kişilerin bu işi yapmaları için ayrıca bir sınava tabi tutulmaları hukuka uygun değildir.
Bilindiği gibi Kamu Kurumları tarafından yapılan sınavların hepsi kamu görevlerine atanacaklar için düzenlenmiştir. Konu ile ilgili yönetmeliklerin dayanağı olan kanun 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunudur. Örneğin "Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik", 657 Sayılı Kanuna göre çıkarılmış olup kamuda çalıştırılacak kamu görevlileri için çıkarılmıştır. Yönetmeliğin 2.maddesinde hangi kadrolar için sınav yapılacağı gösterilmiştir. (Bundan başka Örneğin; Kamuda çalıştırılacak işçiler için "Kamu Kurum Ve Kuruluşlarının Daimi Kadrolarına İlk Defa İşçi Olarak Alınacaklar Hakkında Uygulanacak Sınav Yönetmeliği" , Özürlülerin Devlet Memurluğuna Alınma Şartları İle Yapılacak Yarışma Sınavları Hakkında Yönetmelik çıkarılmıştır). Kamu kurum ya da kuruluşlarına bağlı olmadan serbest hizmet faaliyeti sürdüren bayi ya da toptancılar için sınav düzenleme yetki ve görevleri bulunmamaktadır.
Yönetmeliğin dayanağı olan 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununda da böyle bir düzenleme yoktur. Dayandığı kanunun uygulanmasını göstermesi gereken Yönetmelikle Kanunda olmayan bir düzenleme getirilemez.
3) Yönetmeliğin 8.maddesinde, başvuru için aranan şartlar arasında ODA yelik belgesine yer verilmemiştir.
4) Anayasanın 135.maddesi hükmü uyarınca, Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşları; belli bir mesleğe mensup olanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ve halkla olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlakını korumak maksadı ile kanunla kurulan ve organları kendi üyeleri tarafından kanunda gösterilen usullere göre yargı gözetimi altında, gizli oyla seçilen kamu tüzel kişilikleridir. Müvekkil ODA da bu hukuki çerçevede bir kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşudur. Bu nedenle, üyelerinin tüm toplumsal, ekonomik ve mesleki sorunları ile doğrudan ilgilenmekle yükümlüdür.
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Ana Yönetmeliğinin 6.maddesine göre de; Üyelerin hak ve yetkilerini savunmak, ortak gereksinimlerini karşılamak, mesleki uygulamaları kolaylaştırmak, mesleğin genel yararlara uygun olarak gelişmesini sağlamak ve bu yetkilerin kullanılabilmesini gerçekleştirmek üzere resmi ve özel kuruluşlarda girişimlerde bulunmak, müvekkil ODA‘nın amaç ve görevleri arasında sayılmıştır. Bu bağlamda müvekkil ODA, dava konusu Yönetmelik maddelerinin iptalini istemektedir.
5) Yönetmeliğin düzenlediği alan halk sağlığını doğrudan ilgilendirmektedir, bu nedenle Yürütmenin Durdurulması kararının acil olarak verilmesini talep ediyoruz.
HUKUKİ NEDENLER : Anayasa, İYUK, 7472 Sayılı K., Ziraat Mühendislerinin
Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzük, Yönetmelikler, İlgili tüm
mevzuat.
SONUÇ ve İSTEM : Açıklanan ve Yüksek mahkemenizce re‘sen dikkate alınacak nedenlerle, dava konusu Yönetmeliğin "Bitki Koruma Ürünlerinin Toptan Ve Perakende Satılması İle Depolanması Hakkında Yönetmelik" in 6.maddesinin 1.fıkrasının (c) bendi ile 3. ve 4.fıkralarının; 7. ve 8.maddelerinin Yürütülmesinin Durdurulmasına ve İptaline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini saygı ile arz ve talep ederim.
Av.Zühal DÖNMEZ
Davacı Vekili