Buğdayın para etmemesinden dolayı çiftçiler alternatif ürünlere yöneldi. Bu nedenle buğday ekilen tarlalarda azalma olduğu tespit edilirken, yeterli buğday üretiminin sağlanamamasından endişe ediliyor

Türkiye hububat üretiminin en önemli bölgesi olan Konya Ovası‘nda sezonun sonuna gelindi. Yüzde 80-90 arasında hasatların tamamlandığı Ova‘da, yeni sezon için ekimler de büyük oranda tamamlanırken, bazı bölgelerde ekimler halen devam ediyor. Sulanabilir arazilerde yapılan ekimler meyvesini vermeye başladı. Bu bölgelerde bitkiler topraktan çıkarak çimlenmeye başladı. Bazı bölgelerde bitkiler toprağı tamamen kapattı. Aralık ayına yaklaşılmasına rağmen havaların ılıman gitmesi ve toprağın da nemli olması, bitkiler için uygun bir ortam oluşturdu. Bu da bitkilerin geçen yıla oranla daha iyi bir başlangıç olarak değerlendiriyor. Ancak bölgede bu yıl önemli bir sorun ortaya çıktı. Yeni sezon ekimlerini yapan çiftçilerin buğdaydan kaçtığı tespit edildi. Çiftçiler buğdaydaki kar marjının düşük olması nedeniyle yeni sezon için daha çok arpa ekimi gerçekleştirirken Ziraat Mühendisleri Odası II. Başkanı ve Selçuk Üniversitesi (SÜ) Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Soylu, "Buğday çok stratejik bir ürün. Bu nedenle buğdayı özendirecek tedbirler alınmalı" dedi. 

BU YIL DAHA İYİ BİR BAŞLANGIÇ OLDU

Prof. Dr. Süleyman Soylu Konya Ovası‘nın yavaş yavaş kış dönemine girdiğini hatırlattı. Bu nedenle bölgede ürünlerin yüzde 80-90 oranında tamamlandığını belirten Soylu,  buna bağlı olarak yeni dönem için buğday-arpa ürünlerinde de ekimlerin yapıldığını söyledi. Ekilen ürünlerin durumu hakkında bilgiler veren Prof. Dr. Soylu, "Sulama imkanı olanlar ekti suladı, o alanlarda çıkışlar güzel. Havalar da yumuşak gidince, tarlalar hemen hemen kapandı. Güzel çıkışlar sağlandı. Burada sıkıntı kıraç alanlardı. Kıraç alanlarda yağmur yağmamıştı, çiftçiler de ekiyim mi ekmeyim mi kararsızdı. Bizler de bu konuda uyarılarda bulunmuştuk, biraz daha bekleyebilirsiniz diye. Ona uyan çiftçiler ekim sonunda bir yağmur geldi. O yağmurun önünde veya sonunda ekinlerin ürünleri de çıktı şuanda. 15-20 gündür havalar çok ılıman gidiyor. Bu da buğdayın ve arpanın çimlenmesi için çok güzel bir ortam. Toprakta nem de var. Gelecek hafta Salı gününden itibaren yağış da bekleniyor. Artık ekmeyenler de hemen eksin. Bu yeni ekecekler için söylüyorum; bu alanlarda ürünlerin çıkıp çıkmayacağını hava durumu belirleyecek. Kasım‘ın sonu Aralık‘ın ilk yarısı hava biraz ılıman giderse, o ürünler de çıkar. Ama çıkmazsa İlkbahar‘da çıkacak. Yani toprağın altında kışı geçirecekler. Geçen yıla oranla çıkış için daha iyi bir ortam var. Çünkü geçen yıl Aralık‘a kadar hiç yağmamıştı. Aralık‘ta da soğuklar bastırınca, atılan tohum çimlenmeden, toprak üstüne çıkamadan kaldı. Bir kısım bozuldu, çürüdü. Tarla yüzeyinde ekim sıklığında bazı sıkıntılar vardı. Bu nedenle İlkbahar‘daki yağışlardan bitkiler çok fazla yararlanamadı. Bu sene daha iyi görünüyor" şeklinde konuştu. 

ÇİFTÇİ BUĞDAYDAN KAÇIYOR

Yeni sezon için doğal ortamın iyi olmasından kaynaklı güzel bir başlangıç yapılmasına rağmen, bu yıl başak bir sıkıntının gözlendiğine dikkat çeken Prof. Dr. Soylu, bu yıl ekim yapılan arazilerde buğday ekiminin azaldığını gözlediklerini söyledi. Buğday fiyatlarının düşük olması ve alternatif ürünlerle rekabet edememesinin çiftçiyi buğdaydan uzaklaştırdığını dile getiren Prof. Dr. Soylu, şöyle devam etti, "Çiftçi buğdaydan kaçıyor. Arpa 3-4 yıldır iyi para ediyor. Neredeyse buğday ayarında para ediyor. Eskiden arasında 100-200 lira fark olurdu arpa ile buğday arasında. Bir de arpa daha erken çıkıyor, az su istiyor, az gübre istiyor, bu nedenle masrafı buğdaya göre daha az. Buğdayda olduğu gibi arpada çok fazla kalite diye bir sorun yok. Bir de son zamanlarda arpa eken çiftçiler Haziran ayının sonuna doğru arpayı biçip hemen yerine ikinci bir ürün olarak ayçiçeği ekmeye başladılar. Bundan dolayı da özellikle sulu arazilerde arpaya doğru bir kayma söz konusu. Geçtiğimiz günlerde bölgeyi gezdik. Her 10 tarlanın yarısında arpa ekilmiş diyebilirim. Biz Bakanlık yetkililerine de bildiriyoruz. Buğday çok stratejik bir ürün. Bu nedenle buğdayı özendirecek tedbirler alınmalı. Bugün ithalatla iş çözülüyor ama ilerde yurt dışında pahalı olduğu zaman ciddi hammadde sorunu ortaya çıkar. Bugün buğdaya bakıyoruz, 1 lira, 95 kuruş civarlarında iken, arpa da 90 kuruş civarlarında. Öyle olunca çiftçi karlılık yönünden buğdayı tercih etmiyor. Tohumluk satışları da bu durumdan etkilendi. Özellikle buğdayda sertifikalı tohum satışlarında ciddi düşüş var. Çiftçi hem buğdaydan vazgeçti hem bir de karı azaldığı için kendi ürününü tohumluk olarak kullanmayı tercih etti. Bu da 10 yıldır elde edilen kazanımın yavaş yavaş geriye gitmesi söz konusu. Bu nedenle tedbir alınmalı."

‘ÇOK KRİTİK DURUMDAYIZ‘

Ulusal Hububat Konseyi ve Ziraat Mühendisleri Odası Konya Şubesi olarak konuya ilişkin yetkilileri bilgilendirdiklerini ve konuyla ilgili olarak tedbir alınması gerektiğinin altını çizen Soylu, "Geçen ay Tarım Bakanı Müsteşarına, TMO Genel Müdürü‘ne bu konuyla ilgili bilgilendirme yaptık. Buğdayda ciddi bir daralma söz konusu, Türkiye‘nin her yıl 20 milyon ton buğday üretmesi gerekiyor. Geçen yıl ekim alanı 7.6 milyon hektardı. Bu alanın bu yıl biraz daha düşeceği tahmin ediliyor. Bu da hesapladığınız zaman çok kritik durumdayız. Biraz daha düşmesi durumunda kalite için ithalat yapılıyordu, bu durumda ihtiyaç amaçlı ithalat yapmak zorunda kalınabilir" şeklinde konuştu. 

15 GÜN İÇİNDE MISIR HASADI TAMAMEN BİTER

Mısır hasatları ile ilgili de bilgi veren Soylu, mısırda hasadın yaklaşık yüzde 80 oranlarında tamamlandığını belirterek şöyle devam etti, "Nemler baya düştü. Muhtemelen önümüzdeki 15 gün içinde hasat tamamlanır. Münferit birkaç tarla kalabilir. Kar yağdığı zaman mısır hasadı yapılabiliyor. Hiçbir sorun yok. Ama kırılma, dökülme gibi doğal ortamlardan etkilenerek bir sorun olabilir. Pancar hasatları da yine büyük oranda tamamlandı. Pancarını söken buğday gibi ürünler ekmeye başladı. O alanlarda da ciddi bir hareketlilik var şu anda tarlalarda."