BUĞDAY REKOLTESİ DÜNYADA ARTACAK, TÜRKİYE'DE DÜŞECEK - REFERANS
Dünya Gıda Örgütü'nün raporuna göre 2007-2008 sezonunda dünyada buğday üretimi artarkan Türkiye'de ise yüzde 10'luk düşüş yaşanacak. Yağışa bağlı yapılan tahminlerde uzmanlar arasında görüş ayrılıkları yaşanıyor.
Dünya Gıda Örgütü‘nün (FAO) yayınladığı raporda 2007-2008 üretim döneminde dünya buğday rekoltesinin artacağı belirtiliyor. FAO, hazırladığı raporda buğday üretiminde yaklaşık 31 milyon tonluk bir artış olacağını öngörüyor. Dünyada artış beklenirken Türkiye‘de ise tam tersine üretim düşüşü olacağı belirtiliyor. Türkiye‘de buğday ekilen alanların 100 bin hektar azalması, kötü iklim koşulları nedeniyle verimin geçen seneki seviyesinden daha az olacağı ve buna bağlı olarak rekoltenin de geçen yıla göre yüzde 10 düşeceği tahmin ediliyor. Başlangıç stoklarındaki artış ve ithalatın artmasıyla buğday arzının yaklaşık 20.9 milyon ton olması bekleniyor. Raporla ilgili değerlendirmelerde bulunan Konya Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Hasan Hüseyin Motuk ise şu ana kadar Konya‘ya düşen yağışın yeterli olmadığını ancak nisan ve mayıs aylarında düşecek yağışın önemli olduğunu ifade etti. Motuk, "Türkiye‘deki buğdayın yüzde 40‘ının üretildiği bölge için düşen yağış yeterli değil. Ancak önceden bir tahmin yapmak zor. Rekolte tahmini yapmak için önümüzdeki aylarda düşecek yağışları beklemek gerekir. Ancak eğer yağışlar bu şekilde dengesiz devam ederse Türkiye‘yi sıkıntılı günler bekliyor" dedi. 2007 yılında hektarda 2.175 kilogram olan verimin 1.989 kilograma düşmesi ile buğdayın fiyatı iç piyasada yüzde 50 dış piyasada ise yüzde 30 oranında arttı. Uzmanlar Türkiye‘deki buğday üretiminin aldığı darbeyi bu yıl devam ettirmesi durumunda buğday krizi yaşanabileceğini ifade ediyor.
Yağışlar bölgelerdeki üretimi etkiler
Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü‘nün (TEAE) 2007-2008 buğday rekoltesitahmininde ise ekilen alan ve verimde toplam buğday üretiminin ise 16.652 milyon ton olarak gerçekleşmesi bekleniyor. Bunun yanı sıra makarnalık buğday üretiminin de bir miktar azalarak 3 milyon tona gerileyeceği hesaplanıyor. Ancak belirtilen raporlara rağmen Türkiye‘de üretiminin düşmeyeceği yönünde tahminler de var. Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Gökhan Günaydın, Türkiye‘nin 2008 buğday üretiminin bir önceki yıldan düşük olmayacağının belirtti. Günaydın, "Buğday üretiminde resmi rakamlara bakılırsa kötü yıllarda 17 iyi yıllarda ise 20 milyon ton buğday üretim yapılmış. Bu yılın rakamı ise 17 milyon ton civarında ancak yine Amerika Tarım Bakanlığı‘nın yaptığı araştırmaya göre ise Türkiye‘de geçen yıl 15.5 milyon ton ürün alınmış. Bence buğday üretimi 2007 yılının gerisine düşmez. 2007 yılında yaşanan sıkıntı direkt olarak yağışla ilgilidir. Bu yıl yağış miktarı çok daha iyi görünüyor. Bence Türkiye bu yıl 18 milyon ton üretim yapacak" dedi.
Geçen yıla göre yağış arttı, ama yeterli değil
CNN Türk Meteoroloji Editörü ve Meteoroloji Mühendisi Bünyamin Sürmeli, yağışların yıllık ortalamaların altında olduğunu ancak geçen yıldan iyi olacağı tahmininde bulundu. Sürmeli, "Geçen yıl yaşanan problemlerin bu yıla yansıyacağını düşünecek olursak üretim ortalamaların altında kalabilir. Fakat bölgeler bazında bakarsak farklı değerler çıkıyor. Ankara uzun yıllara göre çok kötü bir yağış çizgisi üzerinde seyrediyor. Ancak geçen yıla oranla artış yüzde 25, Marmara da geçen yıldan iyi ancak normal seviyeye yakın negatif seviyede ortalamaların çok az altında" diye konuştu. Güney Doğu Anadolu Bölgesi‘nde geçen yıla göre oranların düşük seviyede olduğunu ifade eden Sürmeli " Tarımsal olarak mercimekte ve nohutta bir sıkıntı yaşayabilir ancak fıstıkta üretim artışı olabilir" dedi.