T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE

Esas  No   : 2005/5259
Karar No   : 2008/2218

Davacı              :   Subaşı Belediye Başkanlığı

Vekili                 : Av. Zuhal Sirkecioğlu Dönmez

Bestekar Sok. 49/5  - Kavaklıdere / ANKARA

Davacı Yanında Davaya Katılanlar : 1 - Ahmet Yılmaz, Filiz Fidan, Mahmut Fidan, Ünal Tunalı, Ali Soydan, Ali Kenar, Musa Kuş, İbrahim Çelik, Yusuf Çırak, Kanber Türedi, Mehmet Düzen, Veli Metin, Ali Cömert

Vekili : AV. Zühal Sirkecioğlu Dönmez

Bestekar Sok.49/5 - Kavaklıdere/ANKARA

2 - TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanlığı

Vekili : AV. Zühal Sirkecioğlu Dönmez

Bestekar Sok.49/5 - Kavaklıdere/ANKARA

3- Hikmet Aydoğan, Güldali Fidan, Semra Fidan, Osman Murat

Vekili : AV. Kadri Veziroğlu

Barbaros Bulvarı, 52/8 Beşiktaş/İSTANBUL

4- Ü.Fidan, Emel Fidan, Fatma Fidan, Neval Aydoğan, Hatice Fidan, Sebile Çoban, Saluf Çoban, H.Nesrin Tatlıoğlu, Sibel Şen, Kurtuluş Önder, Fedai Aydoğan

Cumhuriyet Cad. Merkez Mah. 16.Sk. No:12 - Altınova/YALOVA

5- M.Ali Karaböcek, S.Selami Doğancı, Hakkı Öztürk, İsmail Sadım, Ertan İnan, Ahmet Emek, Cahit Gür, İbrahim Öztürk, Tahsin Otlu, Adnan Otlu, F.Celal, İlhan Dinç, Erdoğan Sancar, Ercan Sancar, Orhan Kahveci, Volkan Kahveci, İbrahim Denizli, Şükrü Dinç, Salim Berk, Celal Fahrettin Kahraman, Metin Gümüş, İsmail Yakın, H.Zeki Kendigelen, Hasan Makinacı, Engin Maden, Ersan Avcı, Mehmet Aslanparçası, Celalettin Özen, Erkan Ekiz, Mustafa Akkaş, Galip Güler, Adnan Gür, Nabi Çimen, Ali Külahlı, Fahrettin Kahraman Şamil Zengin, Edip Güler, Ali Edizaslan, Savaş Bıyıklı, Fikret Kemeriz, Bahadır Akman, Hüseyin Aydoğan, Selçuk Günay

Doğa Çiçekçilik - Fidancılık Ç.Çiftliği Altı Altınova/YALOVA

6- Haşim Bayraktar

Cumhuriyet Mah.Merkez Cad.No:46 Altınova/Y ALOVA

7-İlhan Bayraktar, Muammer Demirkan, İsmail Gürsakal, Veli Karabacak,

Cumhuriyet Mah.- Altınova /YALOVA

8- Müslüm Karabacak

Cumhuriyet Mah.Merkez Sk.No: 17 Altınova/YALOVA

9- Mehmet Aslanparçası, Mustafa Güner, İlhan Aslanparçası, Tülay Aslanparçası, Sema Aslanparçası, Mesut Güner

Subaşı Altı Merkez Mah.No:4 - Altınova / YALOVA

10- Eyüp Aksoy, Ahmet Yılmaz, Remzi Yüksel, Nadir Doğru, Halime Aksoy, Ahmet Dinçer, Hasan Doğru, İmdat Ayvaz, Nedim Koç, Kemal Buguş, Salih Dikyar, Nazım Ürgen, Azmi Karakaşan, Selim Aksoy, Kamil Demirci, Metin Yılmaz, Murat Erdoğan, Ali Dağ, Kadir Kocaman, Murat Uygun, Önder Tok, Metin Sağdıç, Ünal Aksoy, Yüksel Yavuz, Fikret Pehlivan, Osman Yavaşa, Saffet Güven, Erdem Demirel, Muhammed Karacabey, Hamza Çolak, Fikret Budak, Ahmet Çolak, Ahmet Karacabey

Çavuşçiftliği Köyü - Altınova / YALOVA

11- Recep Şenol, Ali Şenol, Hasan Kenar, Hasan Kocaman, Ramazan Türedi, Hamza Dağlı, Yılmaz Gürbüz, Cevdet Yılmaz, Remziye Yılmaz, Ali Çalışkan, Celal Kurt, İbrahim Denizli, Ahmet Metin, Nihat Metin, Cemalettin Kılıç, Naci Güney, Metin Uzun, Ali Kenar, Kemal Gürbüz, Salih Müjde, Yunus Kuru, Cemalettin Özen, İ.Ali Tunalı

Kayacık Mah. Bekçi Fırat Sok. Gümüş Apt. No:10 D:19 Karamürsel/KOCAELİ

12- Ümit Topal, Nalan Fırat, Mustafa Veysel, Fırat Mehmet Yaşarkurt, Nursel Meral

İnönü Cad.2128 Sok. No:3 Karamürsel/KOCAELi

13- Hasan Yenice, Ali Ortakarabucul, Halim Yılmaz, Recai Arıcı, Cengiz Arıcı, Asım Abul

Zeytinlik Cad.40.Sok. No:1 Subaşı Belediyesi Altınova/YALOVA

14- Hayati Bülbül, Fahri Yılmaz, Ekrem Aydoğan, Mehmet Gürses, Hasan Düzgün, İlhan Gürses, Sabri Çorbacı, Sadık Dinler, Ayhan Ekdoğan, Nazım Tunalı, Teyfık Aydoğan, Yüksel Aydoğan, Mümin Karataş, Hüseyin Çorbacı, Hüseyin Erol, Metin Bülbül, Sezai Aydın, Hilmi Bülbül, Ahmet Dinçer, Kamil Arabacı, Davut Çorbacı, Ahmet Tunalı, Ali Rıza Karataş, Salih Gürses, Mürsel Gürses, Müslüm Erdoğan, Recai Bülbül, Ali Kangal, Sebahattin Kangal

Tokmak Köyü - Altınova/YALOVA

Davalı                 : Bayındırlık ve İskan Bakanlığı - ANKARA

Davalı Yanında Davaya Katılanlar    : 1-  Yalova Altınova Tersane Girişimcileri San. Ve Tic. A.Ş

Vekili          : Av. Veysel Aşkın

Kıbrıs Şehitleri Cad. Çelikkepçe Apt. No: 69/6 BURSA

2- Altınova Belediye Başkanlığı

Vekili: Av. Tezcan Çakır

Meşrutiyet Cad. No: 3/14 Kızılay ?ANKARA

3 - Başbakanlık Denizcilik Müsteşarlığı - ANKARA

Davanın Özeti   :  Yalova İli, Altınova İlçesi, Hersek Köyü, Kumluk mevkiinde Tersane Alanına ilişkin Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca 28.4.2005 tarihinde 3621 sayılı Kıyı Kanununun 7 nci maddesi uyarınca onaylanan 1/1000 ölçekli dolgu alanı imar planının usulüne uygun yapılmadığı, kamu yararının gözetilmediği bölgenin tarımsal niteliği, özel iklim koşulları, çevresel doğal yapının dikkate alınmadan onandığı iddiasıyla iptali istenilmektedir.

Savunmanın Özeti: Davacının dava açma ehliyetinin bulunmadığı, Yalova Altınova Tersane Girişimcileri San. Tic.A.Ş.‘nin başvurusunun Valilikçe değerlendirilmesi ve ilgili kurum görüşleri alınarak yapılan planın 3621 sayılı Yasaya uygun olduğu, davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

Davalı Yanında Davaya Katılanların Savunmasının Özeti : Usulüne uygun yapılan imar planında şehircilik ilkeleri, planlama esaslarına ve kamu yararına aykırılık bulunmadığından davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi Sedef Türkdoğan‘ın Düşüncesi : Dairemizce mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen bilirkişi raporu ile dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu planın 3621 sayılı Yasa, gemicilik ve sanayiye katkısı açısından kamu yararına, şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına uygun olduğu anlaşıldığından davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı Ekrem Atıcı‘nın Düşüncesi : Dava, Yalova İli, Altınova İlçesi, Hersek Köyü, Kumluk Mevkiinde Tersane Alanına ilişkin Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca 28.4.2005 tarihinde 3621 sayılı Kıyı Kanununun 7. maddesine göre onanan 1/1000 ölçekli dolgu alanı imar planının iptali istemiyle açılmıştır.

Davalı idarenin davacının işlemle menfaatinin ihlal edilmediğine ilişkin itirazı, Kıyı Kanununa göre kıyıların, herkesin eşit ve serbest olarak yararlanmasına açık olması, işlemin kıyıdan bu şekilde yararlanmayı etkileyecek nitelikte bulunması nedeniyle yerinde görülmemiştir.

3621 sayılı Kıyı Kanununun 7. maddesinde, kamu yararının gerektirdiği hallerde uygulama imar planı kararları ile deniz göl ve akarsularda ekolojik özellikler dikkate alınarak doldurma ve kurutma suretiyle arazi elde edilebileceği, bu gibi yerlerde doldurma veya kurutmayı yapacak ilgili idarenin valiliğe iletilen teklifinin, valilik görüşü ile birlikte Bayındırlık ve İskan Bakanlığına gönderileceği, Bakanlığın, konusuna göre ilgili kuruluşların görüşünü de almak suretiyle teklifi inceleyeceği, uygun bulunması halinde ilgili idare tarafından uygulama imar planı hazırlanacağı, bu yerler için yapılacak planlar hakkında İmar Kanunu hükümlerinin uygulanacağı, ancak, bu planların Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından, 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında kalan alanlardaki planların ise, anılan Kanunun 7 nci maddesine göre tasdik edileceği, bu alanlar üzerinde 6 ncı maddede belirtilen yapılar ile yol, açık otopark, park, yeşil alan ve çocuk bahçeleri gibi teknik ve sosyal altyapı alanları düzenlenebileceği belirtilmiş, aynı Yasanın 6. maddesininin (b) bendinde, faaliyetlerinin özellikleri gereği kıyıdan başka yerde yapılmaları mümkün olmayan tersane, gemi söküm yeri, kıyıda uygulama imar planı kararı ile yapılabilecek tesisler arasında sayılmıştır.

Uyuşmazlıkta, dava konusu dolgu alanı uygulama imar planı, Yalova Altınova Tersane Girişimcileri  Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından yapılan başvuru üzerine Valiliğin değerlendirmesi ve ilgili kuruluşların görüşleri alınarak Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından onanmıştır. Plan onanmadan önce ilgili belediyelerden Subaşı Belediyesinin uygun görüşü alınmamış ise de anılan Belediye Meclisinin daha sonra aldığı kararla dava konusu plana uygun görüş verdiği sonucuna varıldığından işlemde şekil yönünden hukuka aykırılık görülmemiştir.

Dava konusu planın şehircilik ilkeleri, planlaması esasları, imar mevzuatı ve kamu yararına uygun olup olmadığının saptanması amacıyla yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda üç kişilik bilirkişi kurulunca düzenlenen raporda özetle; Dünya ve Türkiye‘de tersanelere ihtiyaç bulunduğu, gemi sanayiinin emek yoğun bir sektör olduğu, yan sanayi ile birlikte başlangıçta 15.000-20.000 kişilik doğrudan istihdam yaratma potansiyeline sahip olduğu, bunun 80.000‘ e ulaşmasının beklendiği, döviz girdisi sağlayacağı, ülke savunmasına katkısı olacağı, tersane alanına bitişik ve kıyıya paralel 15 m. genişliğinde yol geçirildiği, bu yolun, tersane ve ek tesislerin yakınındaki yerleşim yerlerinin mekansal yapısı üzerinde olumsuz bir etki yapmasını engelleyeceği, kıyı kenar çizgisinden belirli bir mesafede bulunan toprakların tarıma elverişli olmadığı, Hersek Gölü ve çevresinin Çevre ve Orman Bakanlığınca sulak alan ilan edilmediği, Gölün ve Hersek Deltasının, faaliyet alanından yeteri kadar uzakta olması nedeniyle tersane inşaatından etkilenmeyeceği, alanın kirlilik nedeniyle su ürünleri istihsal alanı olarak düşünülmesinin mümkün olmadığı, gerekli önlemlerin alınması şartıyla tersane inşaatına fay hattının engel teşkil etmeyeceği, hazırlanan ÇED rapora göre koşullara uyulması kaydıyla faaliyetin çevreyi olumsuz etkilemeyeceği, kıyı bandı açısından tersane-çekek-yat yerinin ve konumunun uygun bulunduğu, yol bağlantılarının yeterli olduğu, planın kamu yararına, şehircilik ilkeleri, planlama esaslarına uygun bulunduğu belirtilmiştir.

Yukarıda özetlenen bilirkişi raporu ile dosyada bulunan bilgi ve belgelerin incelenmesinden; dava konusu planın, 3621 sayılı Kıyı Kanununa, ülke ekonomisine sağlayacağı katkı nedeniyle kamu yararına, şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına uygun olduğu anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle davanın reddine karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince önceden belirlenen 26.12.2007 tarihinde davacı Subaşı Belediye Başkanlığı‘nı, davacı yanında davaya katılanlardan Ahmet Yılmaz, Filiz Fidan, Mahmut Fidan, Ünal Tunalı, Ali Soydan, Ali Kenar, Musa Kuş, İbrahim Çelik, Yusuf Çırak, Kanber Türedi, Mehmet Düzen, Veli Metin, Ali Cömert ; TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası‘nı temsilen AV.Zühal Sirkecioğlu Dönmez‘in, Hikmet Aydoğan, Güldali Fidan, Semra Fidan, Osman Murat‘ı temsilen AV.Kadri Veziroğlu‘nun geldiği, davacı yanında davaya katılanlardan Ü.Fidan, Emel Fidan, Fatma Fidan, Neval Aydoğan, Hatice Fidan, Sebile Çoban, Saluf Çoban, H.Nesrin Tatlıoğlu, Sibel Şen, Kurtuluş Önder, Fedai Aydoğan, M.AIi Karaböcek, S.Selami Doğancı, Hakkı Öztürk, İsmail Sadım, Ertan Inan, Ahmet Emek, Cahit Gür, İbrahim Öztürk, Tahsin Otlu, Adnan Otlu, F.Celal, İlhan Dinç, Erdoğan Sancar, Ercan Sancar, Orhan Kahceci, Volkan Kahveci, İbrahim Denizli, Şükrü Dinç, Salim Berk Celal, Fahrettin Kahraman, Metin Gümüş, İsmail Yakın, H.Zeki Kendigelen, Hasan Makinacı, Engin Maden, Ersan Avcı, Mehmet Aslanparçası, Celalettin Özen, Erkan Ekiz, Mustafa Akkaş, Galip Güler, Adnan Gür, Nabi Çimen, Ali Külahlı, Fahrettin Kahraman, Şamil Zengin, Edip Güler, Ali Edizaslan, Savaş Bıyıklı, Fikret Kemeriz, Bahadır Akman, Hüseyin Aydoğan, Selçuk Günay, Haşim Bayraktar, İlhan Bayraktar, Muammer Demirkan, İsmail Gürsakal, Veli Karabacak, Müslüm Karabacak, Mehmet Aslanparçası, Mustafa Güner, ilhan Aslanparçası, Tülay Aslanparçası, Sema Aslanparçası, Mesut Güner, Eyüp Aksoy, Remzi Yüksel, Nadir Doğru, Halime Aksoy, Ahmet Dinçer, Hasan Doğru, İmdat Ayvaz, Nedim Koç, Kemal Buguş, Salih Dikyar, Nazım Ürgen, Azmi Karakaşan, Selim Aksoy, Kamil Demirci, Metin Yılmaz, Murat Erdoğan, Ali Dağ, Kadir Kocaman, Murat Uygun, Önder Tok, Metin Sağdıç, Ünal Aksoy, Yüksel Yavuz, Fikret Pehlivan, Osman Yavaşa, Saffet Güven, Erdem Demirel, Muhammed Karacabey, Hamza Çolak, Fikret Budak, Ahmet Çolak, Ahmet Karacabey, Recep Şenol, Ali Şenol, Hasan Kenar, Hasan Keçaman, Ramazan Türedi, Hamza Dağlı, Yılmaz Gürbüz, Cevdet Yılmaz, Remziye Yılmaz, Ali Çalışkan, Celal Kurt, İbrahim Denizli, Ahmet Metin, Nihat Metin, Cemalettin Kılıç, Naci Güney, Metin Uzun, Kemal Gürbüz, Salih Müjde, Yunus Kuru, Cemalettin Özen, İ.Ali Tunalı, Ümit Topal, Nalan Fırat, Mustafa Veysel Fırat, Mehmet Yaşarkurt, Nursel Meral, Hasan Yenice, Ali Ortakarabucul, Halim Yılmaz, Recai Arıcı, Cengiz Arıcı, Asım Abul, Hayati Bülbül, Fahri Yılmaz, Ekrem Aydoğan, Mehmet Gürses, Hasan Dizgin, İlhan Gürses, Sabri Çorbacı, Sadık Dinler, Ayhan Ekdoğan, Nazım Tunalı, Teyfık Aydoğan, Yüksel Aydoğan, Mümin Karataş, Hüseyin Çorbacı, Hüseyin Erol, Metin Bülbül, Sezai Aydın, Hilmi Bülbül, Ahmet Dinçer, Kamil Arabacı, Davut Çorbacı, Ahmet Tunalı, Ali Rıza Karataş, Salih Gürses, Mürsel Gürses, Müslüm Erdoğan, Recai Bülbül, Ali Kangal, Sebahattin Kangal‘ın gelmediği, davalı Bayındırlık ve İskan Bakanlığı‘nı temsilen hukuk müşaviri Suna Kotan‘ın geldiği, davalı idare yanında müdahillerden Altınova Belediye Başkanlığı‘nı temsilen AV. Tezcan Çakır‘ın, Yalova - Altınova Tersane Girişimcileri San. ve Tic. A.Ş.‘ni temsilen AV. Cenk Süleyman Kalem‘in, Başbakanlık Denizcilik Müsteşarlığı‘nı temsilen hukuk müşaviri B.Çiğdem Coşkun‘un geldiği görülmekle, Savcı Ekrem Atıcı‘nın katılmasıyla duruşma yapıldı. 4.4.2008 gününde yapılan duruşma müzakeresinde Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava, Yalova İli, Altınova İlçesi, Hersek Köyü, Kumluk mevkiinde Tersane Alanına ilişkin Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca 28.4.2005 tarihinde 3621 sayılı Kıyı Kanununun 7 nci maddesi uyarınca onaylanan 1/1000 ölçekli dolgu alanı imar planının iptali istemiyle açılmıştır.

3621 sayılı Kıyı Kanununun 7.maddesinde "Kamu yararının gerektirdiği hallerde uygulama imar planı kararı ile deniz göl ve akarsularla ekolojik özellikler dikkate alınarak doldurma ve kurutma suretiyle arazi elde edilebilir.

Bu gibi yerlerde doldurma veya kurutmayı yapacak ilgili idarenin valiliğe iletilen teklifi, Valilik görüşü ile birlikte Bayındırlık ve İskan Bakanlığına gönderilir. Bakanlık konusuna göre ilgili kuruluşların görüşünü de almak suretiyle teklifi inceler. Uygun bulunması halinde ilgili idare tarafından uygulama imar planı hazırlanır. Bu gibi yerler için yapılacak planlar hakkında imar Kanunu hükümleri uygulanır. Ancak bu planlar Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında kalan alanlardaki planlar ise anılan Kanunun 7‘nci maddesine göre tasdik edilir" hükmü yer almıştır.

Dolgu alanında plan yapılabilmesi için ilgili idarenin (belediye sınırları içinde ise belediyenin) planı hazırlaması ve bu yolda Valiliğe teklifte bulunması veya uygun görüşünün olması gerekmektedir. 3621 sayılı Yasanın 7.maddesinde öngörülen bu usul uygulanmaksızın doğrudan üçüncü kişinin hazırlayarak sunduğu planın Bakanlıkça onaylanması planın usul yönünden iptalini gerektirmektedir. İdari Dava Daireleri Kurulunun 29.12.2005 günlü, E:2005/807 sayılı, 10.7.2003 günlü, E:2003/326, K:2003/588 sayılı kararları da bu yöndedir.

Uyuşmazlık konusu dolgu alanının Altınova ve Subaşı Belediyesi sınırları içinde kalması nedeniyle anılan belediyelerce imar planının hazırlanması veya uygun bulunması gerektiği, yani anılan belediyelerin iradelerinin Bayındırlık ve İskan Bakanlığı‘nca plan onanmadan önce aynı yönde birleşmesi gerektiği açıktır.

Ancak Altınova ve Subaşı Belediyelerince dava konusu imar planına ilişkin uygun görüşlerinin Valilik teklifi ile birlikte Bayındırlık ve İskan Bakanlığı‘na sunulmasından sonra anılan Bakanlıkça imar planının uygun bulunarak onanması ile imar planı yürürlüğe girecektir.

Oysa, uyuşmazlık konusu olayda, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından 28.4.2005 tarihinde dava konusu 1/1000 ölçekli dolgu alanı imar planı onandıktan sonra, 10.2.2006 günlü, 2006/27 ve 5.5.2006 günlü, 2006/60 sayılı, Altınova Belediye Meclisi, 7.6.2006 günlü, 17 sayılı Subaşı Belediye Meclisi kararları ile uygun görüş verilmiş ise de, yukarıda anılan yasal düzenleme uyarınca 1/1000 ölçekli dolgu alanı imar planı yapılmadan önce alınması gereken uygun görüşün, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı‘nca anılan planın onaylanmasından sonra verilmesi anılan Yasa maddesinin özüne ve sözüne açıkça aykırıdır.

Açıklanan nedenlerle, dava konusu imar planının iptaline, 1.100 YTL vekalet ücreti ile 408.10 YTL yargılama giderlerinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, artan 290 YTL posta pulunun istemi halinde davacıya iadesine, 41 YTL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacı yanında davaya katılan Ahmet Yılmaz ve arkadaşlarına verilmesine, 48,60 YTL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacı yanında davaya katılan TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanlığı‘na verilmesine, 67,50 YTL posta giderinin davalı idareden alınarak M. Ali Karaböcek ve arkadaşlarına verilmesine, 22,00 YTL posta giderinin davalı idareden alınarak Mehmet Aslanparçası ve arkadaşlarına verilmesine, 88,75 YTL posta giderinin davalı idareden alınarak Recep Aksoy ve arkadaşlarına verilmesine, 21,00 YTL posta giderinin davalı idareden alınarak Ümit Topal ve arkadaşlarına verilmesine, 25,50 YTL posta giderinin davalı idareden alınarak Hasan Yenice ve arkadaşlarına verilmesine, 101,50 YTL posta giderinin davalı idareden alınarak Hayati Bülbül ve arkadaşlarına verilmesine, toplam 354,60 YTL harç giderinin davalı idareden alınarak Hikmet Aydoğan ve dava arkadaşları ile diğer müdahiller (3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 numaralarda belirtilen müdahillere) verilmesine, davalı idare yanında davaya katılanların yargılama giderlerinin üzerlerinde bırakılmasına, 04.04.2008 gününde oyçokluğuyla karar verildi.

Başkan Bekir AKSOYLU

Üye Nazlı KOÇER (X)

Üye Habibe ÜNAL (XX)

Üye Zeynep YILMAZ

Üye Tülin ÖZGENÇ

KARŞI OY (X)     : Yalova İli, Altınova İlçesi, Hersek Köyü, Kumluk mevkiinde Tersane Alanına ilişkin Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca 28.4.2005 tarihinde 3621 sayılı Kıyı Kanununun 7 nci maddesi uyarınca onaylanan 1/1000 ölçekli dolgu alanı imar planının iptali istenilmektedir.

3621 sayılı Kıyı Kanununun 7.maddesinde "Kamu yararının gerektirdiği hallerde uygulama imar planı kararı ile deniz göl ve akarsularla ekolojik özellikler dikkate alınarak doldurma ve kurutma suretiyle arazi elde edilebilir.

Bu gibi yerlerde doldurma veya kurutmayı yapacak ilgili idarenin valiliğe iletilen teklifi, Valilik görüşü ile birlikte Bayındırlık ve İskan Bakanlığına gönderilir. Bakanlık konusuna göre ilgili kuruluşların görüşünü de almak suretiyle teklifi inceler. Uygun bulunması halinde ilgili idare tarafından uygulama imar planı hazırlanır. Bu gibi yerler için yapılacak planlar hakkında imar Kanunu hükümleri uygulanır. Ancak bu planlar Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında kalan alanlardaki planlar ise anılan Kanunun 7‘nci maddesine göre tasdik edilir" hükmü yer almıştır.

Olayda, Yalova Altınova Tersane Girişimcileri Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından yapılan başvuru üzerine söz konusu yerde valiliğin değerlendirmesi ve ilgili kurum görüşleri alınarak 1/1000 ölçekli dolgu alanı imar planı 3621/3830 sayılı Kıyı Kanununun 7.maddesi uyarınca bakanlıkca onanmıştır.

Altınova Belediye Başkanlığınca şirketin belediyeleriyle irtibatlı olarak projeyi hazırladığı belirtilmektedir.

Planın, şirket ile belediye tarafından irtibatlı olarak ve valiliğin ve diğer ilgili kuruluşların uygun görüşleri alınarak hazırlanmış olması Yasanın aradığı şekli şartın yerine getirildiğini göstermektedir.Şirketle irtibata geçen belediyenin ayrıca dolgu plan teklifinde bulunmasına gerek yoktur.

Bu durumda işlem usulüne uygun olarak tesis edildiğinden davanın esasının incelenmesi gerektiği oyuyla karara katılmıyorum.

Üye Nazlı KOÇER

KARŞI OY (XX)      : Dava, Yalova İli, Altınova İlçesi, Hersek Köyü, Kumluk mevkiinde Tersane Alanına ilişkin Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca 28.4.2005 tarihinde 3621 sayılı Kıyı Kanununun 7 nci maddesi uyarınca onaylanan 1/1000 ölçekli dolgu alanı imar planının iptali isteğiyle açılmıştır.

3621 sayılı Kıyı Kanununun 7.maddesinde "Kamu yararının gerektirdiği hallerde uygulama imar planı kararı ile deniz göl ve akarsularla ekolojik özellikler dikkate alınarak doldurma ve kurutma suretiyle arazi elde edilebilir.

Bu gibi yerlerde doldurma veya kurutmayı yapacak ilgili idarenin valiliğe iletilen teklifi, Valilik görüşü ile birlikte Bayındırlık ve İskan Bakanlığına gönderilir. Bakanlık konusuna göre ilgili kuruluşların görüşünü de almak suretiyle teklifi inceler. Uygun bulunması halinde ilgili idare tarafından uygulama imar planı hazırlanır. Bu gibi yerler için yapılacak planlar hakkında imar Kanunu hükümleri uygulanır. Ancak bu planlar Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında kalan alanlardaki planlar ise anılan Kanunun 7‘nci maddesine göre tasdik edilir" hükmü yer almıştır.

Yalova İli, Altınova İlçesi, Hersek Köyü, Kumluk Mevkiinde Tersane Alanına ilişkin Yalova Altınova Tersane Girişimcileri Sanayi ve Anonim Şirketi tarafından Altınova Belediye Başkanlığı ile irtibatlı olarak ve Valilik ile ilgili kuruluşların görüşleri de alınmak suretiyle hazırlanıp Bayındırlık ve İskan Bakanlığı‘nca onaylanan 1/1000 ölçekli dolgu alanı imar planının, Altınova Belediye Meclisinin 5.5.2006 günlü, 2006/60 sayılı; Subaşı Belediye Meclisinin 9.5.2006 günlü, 12 sayılı kararları ile uygun bulunduğu, Subaşı Belediye Başkanınca 5393 sayılı Belediye Kanununun 23. maddesi uyarınca kararın yeniden görüşülmek üzere belediye meclisine iade edilmesi üzerine Subaşı Belediye Meclisinin 7.6.2006 günlü, 17 sayılı kararı ile ilk kararın aynen kabul edildiği, yani ilgili belediyelerin de uygun görüşünün bulunduğu dosyanın incelenmesinden anlaşıldığından 3621 sayılı Kanunun 7.maddesine uygun şekilde tamamlanan dava konusu planda usul yönünden hukuka aykırılık görülmemiştir.

Dava konusu planın yapılacak tersanenin sanayiye katkısı da göz önünde bulundurularak kamu yararına şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına uygun olup olmadığının  saptanabilmesi amacıyla Dairenin 22.9.2006 günlü kararı üzerine 27.12.2006 gününde niyabetim altında, tarafımdan re‘sen seçilen Prof. Dr Muhittin Söylemez, Prof. Dr Mehmet Karpuzcu, Prof. Dr. Seniha Çelikhan‘dan oluşan bilirkişi kurulunca yerinde yapılan inceleme sonucunda düzenlenen raporda özetle;  "Yalova İli, Altınova İlçesi, Hersek Köyü, Kumluk Mevkiinde bulunan bir kısım alanın Tersane Alanı olarak belirlenmesi için Yalova Altınova Tersane Girişimcileri Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından yapılan başvuru üzerine sözkonusu yerde 4, 5 km uzunluğunda, 50 metre genişliğinde kıyı ve deniz alanı için valiliğin değerlendirmesi ve ilgili kurum görüşleri alınarak yapılan 1/1000 ölçekli dolgu alanı imar planının  3621/3830 sayılı Kıyı Kanununun 7.maddesi  uyarınca Bakanlık tarafından onandığı, ülkemizin; 8333 km sahil şeridinde sahip olmasına ve kabotaj hakkı konusundaki duyarlılığına karşın deniz ulaşımından yolcu ve yük taşımacılığı boyutunda ülke içi ve sınır ötesi boyutunda yeterince yararlanamadığı, deniz ulaşımından yeterli oranda yararlanılması ve kalkınmaya temel olabilecek gemi inşa sektörünün gelişmesi için bu sektöre desteğin attırılması, buna paralel olarak da yeni tersanelerin yapılmasının ise bir zorunluluk olduğu, üç tarafı denizlerle çevrili olan Ülkemizde, denizyolları ile ulaşım geliştirilmesinin ve gemi sanayinin gelişmesinin, ulusal kalkınma için gerekli koşullardan biri olduğu, denizyollarının taşımacılıktaki payının artırılması ise; tersanelerin yapılmasının yanı sıra, limanların da yapılmasını zorunlu kıldığı, denizyolu ile yapılacak taşımanın karayoluna nazaran 2,5 misli daha ucuz olduğu, buna mukabil deniz taşımacılığının yük ve yolcu taşımacılığında ki payının sürekli azaldığı denizyollarının ulaşımdaki payının artırılması için yük ve yolcu gemilerinin sayılarının artırılması, bunun için de tersane sayısının ülke genelinde artırılması gerektiği bu durumun  kamu yararı açısından önem arz ettiği, yenilenecek Türk gemi filosunun yurt dışında yaptırılarak döviz kaybına sebep olunmaması, yine yerli tersanelerin alacakları yurt dışı siparişleri ile döviz girdisi sağlanması, ekonomi ve istihdam açısından geri dönüşü olmayan, telafisi imkansız zararlara sebebiyet verilmemesi için acilen yeni tersanelerin açılmasına zaruret bulunduğu. gemi inşa sanayinin sadece gemi yapım tesislerinden ibaret olmayıp yan sanayiyi de beraberinde getireceği, gemi inşa sanayi emek yoğun bir sektör olup ortalama 500 iş kolunu direkt olarak desteklediği, bu yan sanayi kuruluşlarının Türkiye‘nin en genç ve en küçük ili olan Yalova ekonomisine canlılık getireceği gibi yurtdışı bağlantılı inşa edilecek gemiler neticesinde de ülkeye döviz girdisi sağlayacağı, tersanede doğrudan istihdam edilecek 1 kişiye karşılık yan sanayide yaratılacak istihdamın 6-7 kişi olduğu,  bölgede başlangıçta 15000-20000 kişilik doğrudan bir istihdam yaratma potansiyelinin yan sanayinin katkısıyla 80000 kişiye ulaşacağı, faaliyetin  bölgenin ve dolayısıyla ülkenin ekonomik düzeyini yükseltecek özellikleri taşıdığı, dava konusu İmar Planının, Kıyı Kanunu‘nun 7 nci maddesi ve Kıyı Kanunu‘nun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 14. maddesi çerçevesinde yetkili kılınan Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca, Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmelik çerçevesinde, tüm ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının da görüşleri doğrultusunda onaylandığı, plan mevzuata, şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına uygun olarak hazırlandığı gibi, sürdürülebilir kalkınma ilkesi doğrultusunda istihdama, ülke ve bölgenin ekonomik kalkınmasına da katkıda bulunacağı bu yönüyle kamu yararına bir uygulama niteliği taşıdığı, Tersane ve Ek Tesislerinin  dolgu alanı olarak planlanlandığı,  Plan uygulama hükümlerinde dolgu yapılmak suretiyle kazanılacak arazilerin kıyı kenar çizgisinin kara tarafında bulunan alanlarla yol bağlantısının onanlı İmar Planlarıyla bütünleşecek şekilde ilgili idarelerce sonuçlandıracağının belirtildiği, bu bağlantının hazırlanmakta olan Yalova 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planında Karayolları Genel Müdürlüğü‘nün görüşleri doğrultusunda yer alacağı, onanlı planda dolgu alanına bitişik ve kıyıya paralel 15 m genişliğinde geçirilen yolun sadece bir veya iki noktadan Yalova-İzmit yoluna bağlanacağının düşünüldüğü, tersane ve ek tesislerinin yakınındaki yerleşim yerlerinin mekansal yapısı üzerinde olumsuz bir etki yapılmasını önleyecek olan tersane tesislerinin yakınındaki yerleşim yerlerinin servis yolu konumundaki bu yolun geri sahadaki yollarla bir bağlantısının bulunmadığı, Yalova-İzmit yoluna bağlantı yolunun da yerleşim yerleri içinden geçemeyeceği, iki baştan, sadece giriş ve çıkış olarak sağlanacağı, aynı zamanda İstanbul-Bursa otoyolu güzergahının  Dilburun-Karaburun arasında körfezi geçtikten sonra faaliyet alanının çok yakınından geçtiği, buna göre Karayolları Genel Müdürlüğü otoyolun projelerini yaparken, bölgenin ulaşım planını yeniden gözden geçireceği, bu durumun Karayolları Genel Müdürlüğü‘nün görüşü olarak kısmen dosyada belirtildiği, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü‘nün 23.09.2004 tarihli  yazısında, "Belirtilen dolgu malzemesinin taşınması sırasında geri sahadaki tarım arazilerine zarar verilmemesi için gerekli önlemler alınmak koşuluyla; tersane alanı 15 km‘lik yol ve yeşil alanla tarım alanlarından ayrıldığı için ve tersane alanından kara yönünde 15 km‘lik yolun dışında kalan eğim farkından dolayı herhangi bir dere akıntısı ve sıvı atık verilemeyeceği için ulaşım bakımından tersane alanının tarım alanlarına ve Hersek Deltasına olumsuz bir etkisinin  sözkonusu olmayacaktır." denildiği, kıyı kenar çizgisinin kara tarafından kalan kısmındaki toprak kullanım sınıfının  A 3.1, A 4.1, IIw, IIIw, VIII şeklinde gruplandırılabildiği, arazinin  hemen hemen düz eğimli  ve deniz seviyesine yakın olması nedeniyle  hem drenaj problemi hem de tuzlama sorunu olduğu, dolayısıyla kıyı kenar çizgisinden belli bir mesafede bulunan toprakların  tarıma elverişli olmadığı, gerek dolgu alanı, gerekse de geri planda kullanılacak olan alanların  tarımsal alan olarak kayıp sayılmayacağı, T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı‘nın  özellikle su kuşları yaşama ortamı olarak uluslararası öneme sahip sulak alanlar hakkındaki sözleşmenin (RAMSAR SÖZLEŞMESİ) uygulanmasına yönelik olarak "Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği‘ni" çıkardığı, bu yönetmeliğin  "Ramsar Sözleşmesi" çerçevesinde sulak alanlarla, ulusal sulak alanları kapsadığı, Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından Türkiye genelinde 135 sulak alan ilan edildiği, Hersek Gölü ve Deltasının bu liste de yer almadığı, ayrıca, yönetmeliği yayımlayan ve uygulamasından sorumlu olan Çevre ve Orman Bakanlığı‘nca  dava konusu faaliyet alanı için hazırlanmış olan iki adet ÇED Raporuna ÇED olumlu belgesi verildiği, gerçekte Hersek Gölü ve Hersek Deltasının faaliyet alanından yeteri kadar uzakta olduğu için dolgu alanı, tersane inşaları ve yan sanayi tesislerinden etkilenmeyeceği, İzmit Körfezi‘nin en kirli kısmının Dilovası sahilleri ve Dil Deresi‘nin körfeze döküldüğü sahil şeridi olduğu, bu kısmın dava konusu alanın hemen karşısında olup akıntılarla tersane amaçlı dolgu alanına doğru taşındığı, dolgu alanında yapılan ölçümlerde civa ve diğer ağır metal konsantrasyonlarının limitlerin üstünde bulunduğu, civa besin zinciri‘ne girerek insana kadar ulaşan son derece tehlikeli bir ağır metal olduğundan bu derece kirlenmiş bir su yatağının "Su ürünleri istihsal sahası" olarak düşünülmesinin mümkün  olmadığı, Yalak Dere‘nin su ürünleri istihsal sahası olduğuna dair herhangi bir kayıt bulunmadığı gibi  denize açıldığı nokta ve yakınlarında  her hangi bir içme ve kullanma suyu temininin  söz konusu olmadığı, deprem kuşağı ve fay hattı konusunda "İmar Planına Esas Jeolojik-Jeomorfolojik Etüt Raporu"nun hazırlandığı,  Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü elemanlarınca incelenip uygun bulunarak 20.06.2005 tarihinde onaylandığı, adı geçen raporun  incelenmesinden  getirdiği önlemler açısından yeterli olduğu sonucuna ulaşıldığı, 1999 depreminden sonra Marmara Fay sisteminin yerli ve yabancı pek çok bilimsel kuruluş ve bilim adamı tarafından incelendiği, bu incelemelerde Hersek Deltası üzerinde fay kırılması olmadığı, fayın Hersek‘te  batıya doğru iki kola ayrılarak gittiği, ancak bu durumun Altınova‘da ki deprem tehlikesine etki edecek bir unsur olarak değerlendirilmemesi gerektiğinin vurgulandığı, bu incelemelerden de anlaşılacağı gibi önlemlerin alınması şartıyla tersane inşasına fay hattının  engel teşkil etmeyeceği, Tersane alanı ve deniz dolgusunun çevresel, ekonomik ve denize olan etkilerinin Çevre ve Orman Bakanlığı, Çevresel Etki Değerlendirilmesi ve Planlaması Genel Müdürlüğü tarafından 08.08.2005  tarihinde onanmış olan ÇED Raporunda ayrıntılı bir şekilde incelendiği, ÇED Raporunun değerlendirilmesi sonucu "Çevresel Etki değerlendirilmesi Olumlu" kararı verildiği, raporun, yönetmeliklere, gerekli kurum ve kuruluşların görüşlerine ve halkın katılım toplantısı prosedürüne göre uygun olarak hazırlanmış olup rapordaki inceleme ve bulguların  heyetlerince de uygun bulunduğu,  gerekli duyarlılığın gösterilmesi durumunda gemi sanayinin ve denizcilik sektörünün geliştirilmesinin çevre ya da doğal kaynaklar ile bir karşıtlık içermediği, gemi tersanelerinin bacasız sanayiler olduğu, boya vb. işlemler kapalı atölyelerde yapılacağından atmosferin kirlenmeyeceği, bu nedenle arkada kalan meskun bölgelerle, tarım alanlarının etkilenmeyeceği, körfeze herhangi bir atık deşarj edilmeyeceği, sonuçta, dava konusu imar planının  mevzuata, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına, plan alanı içerisinde kalan yerde yapılacak olan faaliyetlerin ülke ekonomisi, sürdürülebilir kalkınma, istihdam ve AB standartlarının yakalanması açısından kamu yararına uygun bulunduğu, kurulması amaçlanan tersane-çekek-yat yerlerinin kıyı bandı açısından yerinin ve konumunun uygun bulunduğu, bölge ve yakınındaki yerleşim yerlerinin mekansal yapısı, geri sahalardaki yol bağlantıları üzerine herhangi bir olumsuz etkisinin bulunmadığı, yol bağlantılarının yeterli olduğu, tersane alanı ve yapılacak dolgunun çevreye, denize, ekolojik dengeye ÇED raporunda ve dolgu imar planlarındaki plan notlarına uyulması kaydıyla herhangi bir zararının olmayacağı, Deprem Yönetmeliği‘ne uyularak yapılacak olması nedeniyle deprem yönünden de bir sorun yaratmayacağı, tarımsal alanlar ve Hersek Deltası üzerine herhangi bir olumsuz etkisinin olmayacağı, kanaatine  ulaşıldığı belirtilmiştir

Yukarıda içeriği yazılı rapor ile dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu plan 3621 sayılı Yasaya, gemicilik ve sanayiye katkısı açısından kamu yararına, şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına uygun bulunmuştur.

Açıklanan nedenlerle davanın reddi gerektiği oyuyla karara katılmıyorum.  

Üye Habibe ÜNAL