GENETİĞİ değiştirilmiş organizmalar (GDO) konusunda çıkarılan yönetmelik kafaları iyice karıştırdı. Tarım Bakanı Mehdi Eker, "GDO‘lu ürünlerin sınırlandırılması amacıyla yönetmeliğin çıkarıldığını" vurguluyor. Çeşitli kesimler ise bu düzenleme ile GDO‘lu ürünlere vize verildiğini savunuyor.

İşin sağlık yanıyla birlikte merak uyandıran bir başka boyutu da "Türkiye‘de oluşacak milyarlarca dolarlık GDO pazarından kim kazanacak?" sorusu...

Ziraat Mühendisleri Odası‘nın (ZMO) raporuna göre, GDO piyasasına yön veren dünyanın en büyük 5 agro-biotech şirketi şunlar: "Monsanto, Pionner (DuPont), Dow Agrosciences, Sygenta, Bayer."

GDO‘lu tohum üreten şirketler, sadece tohumları patentleyerek değil, pahalı tohum satışlarını yaygınlaştırarak ve pestisit satışlarını artırarak gelir elde ediyor. Yani, bu alanda çalışan firmalar, ürettikleri tohumlar yanında, aynı zamanda dünyanın önde gelen tarım ilacı üreticileri.

İnce hesaplar

Halen en büyük tohum şirketi olan Monsanto, aynı zamanda dünyanın 5. büyük pestisit üreticisi. Firmanın ürettiği ilacın galon fiyatı Aralık 2006‘da 32 Dolar iken, Haziran 2008‘de 75 Dolar‘a çıktı. Bu firmaların, Türkiye‘deki pazara da hakim olma çabasından söz ediliyor.

Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Başkanı Gökhan Günaydın ise GDO pazarı konusunda iki ayrı noktaya dikkat çekiyor. İlki, bu ürünlerin ithal edilerek gıda sanayiinde kullanılması. İkincisi ise bunların Türkiye‘de üretilmesi. Halen GDO‘lu ürünlerin Türkiye‘de üretilmesinin yasak olduğunu vurgulayan Günaydın, "Ancak hükümetin amacı bunu Türkiye‘de de üretmek. Bakanlar Kurulu‘na sunulan Ulusal Biyogünvelik Yasa Taslağı‘nda hüküm var. Taslakta, bu ürünlerin Türkiye‘de ekilebileceği belirtiliyor. Henüz yasalaşmamış olsa da, bu niyetini göstergesidir" diyor.

Peki bu ürünler Türkiye‘de üretilmeye başlanırsa ne olacak? Günaydın, soruyu şöyle yanıtlıyor: "Çiftçi, hem tohumu, hem bu tohumların ilacını aynı firmadan almak zorunda. Bitkiden tohumu ayırıp yeniden yetiştirme şansı yok. Her yıl para verilip alınacak!" Bu tablo bile, GDO pazarındaki hesapları gözler önüne seriyor.