Gezici ve Geçici Tarım İşçilerinin Sorunları Paneline Genel Başkanımız Dr. Gökhan Günaydın ve Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bülent Gülçubuk katıldılar.Şube Başkanımız Akif KARAKOYUNLU açılış konuşmasını yaptı;

TARIM VE TARIMDA ÇALIŞANLARIN SORUNLARI

Türkiye‘de gün geçtikçe tarımla uğraşanların sayısı azalmaktadır. Son 2 yılda 1 milyon 300 bin kişi tarım sektörünü terk etmiştir. 2004-2005 rakamlarına göre, tarımda istihdam oranı 7,4 milyondan 6,1 milyon kişiye gerilemiştir.

Bu terk ediş, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi kırsal kalkınma politikaları eşliğinde tarım dışı istihdam kapasitesinin artırılması ve buna paralel olarak kontrollü bir şekilde tarımdaki istihdamın azaltılması değildir.

Tarımdaki büyüme, ekonomideki genel büyüme eğrisinin çok altında kalmış ve tarımın milli gelir içindeki yeri daralmıştır. Bunun sonucunda Tarımda çalışan nüfus yoksullaşarak bu alanı terk etmekte ve kırdan kente göç hızlanmaktadır. Dolayısıyla bu göç istem dışı bir göçtür.

Özelikle bölgemizde yaşanan çatışmalı ortam ve 1990‘lı yıllardan sonra yerleşim alanlarının tahrip edilmesiyle bölgenin temel dinamiği olan tarımsal üretime büyük bir darbe vurulmuş ve bölge her geçen gün daha da yoksullaşmıştır.

Yaşadıkları yerde birer üretici durumundayken bu süreçte zorunlu göçe maruz kalan ve kent varoşlarında yaşamak zorunda bırakılanların üretimde koparılmasıyla birlikte sosyal ve kültürel sorunları da artmıştır. Alt yapısı olmayan, eğitim, sağlık vb. kamu hizmetlerinin verilemediği varoş sakinleri çocuklarını da sağlıklı yetiştirememektedir.

Bölgede göç edip batı illerine yerleşenler ise son derece ilkel şartlarda sigortasız ve sağlıksız koşularda çalışmak ve yaşamak zorunda kalmalarının yanı sıra Kürt olmalarından dolayı ayrımcılığa ve dışlamaya maruz kalmaktadırlar.

Bütün bu zorluklara rağmen yöre insanı çok düşük ücretle daha büyük zorluklara katlanarak kadın, çoluk, çocuk hep birlikte mevsimlik işçiliğe, fındık, narenciye ve pamuk toplamaya gitmek zorunda kalmakta ve bu da çoğu zaman bilinen facialarla sonuçlanmaktadır. Bu yıl sadece ağustos ayı içinde tarım işçilerinin içinde bulunduğu kamyon veya traktörlerin yaptığı trafik kazaları sonucu 50 nin üstünde kişi can verdi yüzlerce kişi yaralandı. Ölen ve yaralıların çoğu genç kız ve kadındı.

Çoğu zorunlu göç mağduru olan ve yaşamak için son derece ilkel şartlarda çalışmak zorunda bırakılan mevsimlik tarım işçilerinin günlük çalışmalar için de sigortaları yaptırılmalı, maruz kaldıkları zarar ve ziyanları gerçek anlamda tanzim edilmelidir. Ayrıca mevsimlik tarım işçilerinin bu trajedilerde kurtulmaları için kapsamlı ve kalıcı çözüm üretilmeli, köylerine yeniden dönmek isteyenler için geri dönüşüm koşulları yaratılmalıdır.

17.07.2004 tarih, 5233 sayılı Terör ve terörle mücadeleden doğan zararların karşılanması hakkında kanunun bütün gerekleri bir an önce yerine getirilmelidir.

Zorunlu göçe maruz kalan insanların tekrar üretici olabilmeleri noktasında ilgili tüm kurumlar ortak çalışmalar yapılmalı, çözüm üretilmeli ve hükümet önerilen çözüme ve destek sunulmalıdır.

Bölgenin normalleşmesi ve geri dönüm koşullarının oluşabilmesi için öncelikle aşağıdaki adımlar atılmalıdır.

1. Koruculuk sistemine son verilmeli, mevcut korucular silahsızlandırılmalı, devlet karşıtı ve devlet yanlısı gibi sıfatlarla halk itham edilmemelidir.

2. Güvenlik gerekçesiyle döşenen mayınlı araziler temizlenmelidir. Tarımsal üretime açılmalıdır.

3. Yeniden yerleşime açılan ve açılacak olan tüm alanlarına yol, su, elektrik, haberleşme, okul, sağlık ocağı vb. her türlü alt yapı hizmeti verilmelidir.

4. Geri dönüş süreciyle beraber sürdürülebilir tarım ve havyacılığın geliştirilmesi için gerekli tedbirler alınmalı,ve yeniden canlanması için gerekli uzun vadeli, ucuz kredi imkânları yaratılmalı, kooperatif vb. örgütlenmeler teşvik edilmelidir.

Akif KARAKOYUNLU

T.M. M.M.O.B Ziraat

Mühendisleri odası

Diyarbakır Şube Başkanı