TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Adana Şubesi, TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Adana İl Temsilciliği, TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Güney Bölge Şubesi ve Tarım İl Müdürlüğü Kontrol Şube Müdürlüğü 30.11.2006 Perşembe günü ZMO Adana Şubesi konferans salonunda "Gıda İşletmelerinde Çalışan Sorumlu Yöneticilerin Sorunları" konulu bilgilendirme toplantısı yapıldı.

Sorumlu Yönetici istihdamı, Sorumlulukları ve Mevzuatta karşılaşılan sorunların ele alındığı toplantı konuyla ilgili meslek gruplarının geniş katılımı ile gerçekleşti.

-BASIN AÇIKLAMASI-

GIDA İŞLETMELERİNDE ÇALIŞAN SORUMLU YÖNETİCİLERİN SORUNLARI

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından  5 Haziran 2004 de yayınlanan 5179 sayılı yasa ve bu yasaya bağlı olarak  30 Mart 2005 tarihinde yayınlanan "Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü  hakkında 5179 Sayılı Kanun" ve bu kanuna bağlı "Gıda ve Gıda ile Temasta Bulunan Madde ve Malzemelerin Piyasa Gözetimi, Kontrolü ve Denetimi ile İşyeri Sorumluluklarına Dair Yönetmelik" ile "Gıda ve Gıda ile Temas Eden Madde ve Malzemeleri Üreten İş Yerlerinin Çalışma İzni ve Gıda Sicili ve Üretim İzni İşlemleri ile Sorumlu Yönetici İstihdamı Hakkındaki  Yönetmelik"   gereği  tüm gıda firmalarında, gıda mevzuatına uygun üretim yapılması için işveren ve/veya tüzel kişilik yasal temsilcisi ile birlikte sorumlu yönetici çalıştırma zorunluluğu getirilmiştir.

 25566 sayılı yönetmeliğin Sorumlu yönetici olabilme esaslarında yapılan son değişikliklerle;

"Gıda üreten ve 60 beygir gücünün üzerinde motor gücü bulunan veya 10 ve üzerinde işçi çalıştıran veya et ve et ürünlerini üreten veya süt ve süt ürünlerini üreten veya su ürünlerini işleyen veya hazır yemek üreten iş yerleri veya yemek fabrikaları veya her türlü gıda katkı karışımları üreten iş yerlerinde; en az 4 yıllık lisans eğitimi almış ziraat, gıda, kimya mühendisleri, veteriner hekimler, kimyagerler, su ürünleri mühendisleri ve biyologlar ile gıda bilimi konusunda en az yüksek lisans yapmış diğer meslek gruplarına mensup kişilerin eğitim dallarına ve üretimin niteliğine göre sorumlu yönetici olarak istihdam edilmeleri her bir iş yeri için zorunludur.

En az 4 yıllık lisans eğitimi almış Ev Ekonomisi Yüksek Okulu Beslenme Bölümü mezunları ve Diyetisyenler yemek fabrikasında her bir iş yeri için sorumlu yönetici olarak istihdam edilebilirler."

"c) (a) bendi dışında kalan iş yerlerinden yılda en çok 3 ay faaliyet gösteren mevsimlik iş yerleri ile 20 beygir gücü ve altında motor gücü bulunan; ekmek ve ekmek çeşitleri üreten iş yerleri, pastacılık ürünleri üreten iş yerleri, mantı, simit, yufka, bazlama, pide, galeta, kadayıf gibi unlu mamul ürünleri üreten iş yerleri, ürettiği ürünleri sadece ürettiği mekânda satan diğer iş yerleri; yetkili makamlarca verilmiş ustalık belgesi almış elemanlar, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği/Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu veya bu kurumlarca yetkilendirilmiş bağlı mesleki birimlerinin birlikte açtığı kurslardan sorumlu yöneticilik usta eğitim belgesi almış olmaları hâlinde sorumlu yönetici olarak istihdam edilebilirler."

Yapılan bu değişiklikle gıda güvenliğinin sağlanmasında önemli geri adımlar atılmış ve;

•Süt ürünleri gibi son derece riskli gıda maddelerini üreten işyerlerinin 1 mühendis veya veteriner hekim istihdam etme zorunluluğu kaldırılarak, 60 Beygir Gücü‘nden düşük motor gücü bulunan veya 10 kişinin altında çalışanı olan işletmelerde 5 işyerine bir sorumlu yöneticinin bakabilmesi sağlanmıştır.

• Ayrıca, kuruyemiş ve baharat ambalajlayan, bitkisel sıvı yağ üreten/ambalajlayan, un-bulgur üreten, hububat ve bakliyat işleyen/ambalajlayan, taze-kuru meyve sebze ambalajlayan işyerlerinde; bu ürünlerin insan sağlığına uygun üretilmesinden sorumlu olacak meslek grupları arasına,  aynı yönetmeliğin 29 uncu maddesi ile çelişmesine bakılmaksızın, tarım meslek lisesi mezunları laborantlar da ilave edilmiştir. Tarım Meslek Lisesi mezunu laborantlar da tüm meslek adamları gibi saygın bir mesleği icra etmekle birlikte, gıda güvenliği ve ambalajlama süreci ile uzaktan yakından bir ilgileri bulunmamaktadır.

Oysa gıda işletmelerinde ziraat - gıda - kimya mühendisleri ve veteriner hekimlerin sorumlu yönetici olarak görev yapmaları, işletmenin güvenilir gıda üretmesinin güvencesidir.

Yukarıda belirtilen sorunların yanı sıra, gıda mevzuatında yapılan değişikliklerin hem işletmeciler ve hem de sorumlu yöneticiler tarafından tam olarak anlaşılamamasının yanı sıra, sorumlu yöneticiler teknik, mali ve hukuki yönden birçok sorunlarla karşılaşmaları,    bu toplantının gerekliliğini ortaya koymaktadır.

TMMOB Gıda, Kimya ve Ziraat Mühendisleri Odaları kendi Üyeleri olan sorumlu yöneticilerin yanı sıra yasanın diğer muhatapları olan Tarım İl Müdürlüğü, Esnaf Sanatkarlar Odası yetkililerini ve Firma sahiplerini  de davet ederek, söz konusu sorunları  bu toplantıda tartışma gereği duymuştur.