GÜNEYDOĞU'DA KURAKLIK.. - DÜNYA
Ali Ekber YILDIRIM / TARIM DÜNYASINDAN
Geçen yıl kuraklığın etkisi ile sadece tarımsal üretimdeki düşüşün ülke ekonomisine zararı 5 milyar YTL oldu. Buna yüksek fiyatlardan yapılan ithalatın faturasını da eklemek gerekir.
Bu yıl da bazı bölgelerde ve bazı ürünlerde kuraklığın etkili olması bekleniyor.
Son yıllarda tarım sektörüne kullandırdığı kredilerle öne çıkan DenizBank, kuraklık konusunda ülke genelinde ciddi araştırma ve çalışmalar yapıyor. DenizBank‘ın yaptığı çalışmaya göre, bu yıl başta hububat olmak üzere kuru tarımın yapıldığı alanlarda ciddi bir kuraklık tehlikesi yok. Buğday üretimi 18.5 ile 19 milyon ton arasında gerçekleşecek.
DenizBank‘a göre bu sene sulanabilir arazilerde sorun yaşanacak. Bu nedenle ülke genelinde, 2008‘de şeker pancarı, pamuk, ayçiçeği, zeytin ve mısırda sıkıntı yaşanabilir. Kuraklıktan en fazla etkilenecek bölge ise, Güneydoğu Anadolu Bölgesi. Özellikle Şanlıurfa yöresinde 2008 yılı pamuk veriminin yüzde 50‘ye varan oranda düşmesi bekleniyor.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi‘nde yaşanan kuraklığa dikkat çeken bir başka kuruluş ise Ziraat Mühendisleri Odası.
Genel Başkan Gökhan Günaydın tarafından açıklanan Ziraat Mühendisleri Odası‘nın Güneydoğu‘daki kuraklık ile ilgili tespitleri ve önerileri özetle şöyle:
-- Ülkenin genelinde normal yıllara yakın yağış ve sıcaklık değerleri seyretmektedir. Buna karşılık; Güneydoğu Anadolu Bölgesi‘nde Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin ve Batman illeri yanında Gaziantep ve Kahramanmaraş olağan yıllara göre yüzde 70 daha az yağış aldı.
-- Bingöl, Bitlis, Siirt, Hakkari, Muş, Van ve Şırnak illerinde ise, önümüzdeki on günlük periyotta yağış alınamazsa, kuraklık tablosu daha da derinleşecektir.
-- Bu durum bir taraftan yöre üreticisinin gelir olanaklarını sınırlarken, diğer taraftan Türkiye‘nin özellikle kırmızı mercimek üretiminde ciddi tehlike sinyallerinin doğmasına neden olmakta, buğday ve arpada ise genel üretim miktarını geriye çekmektedir.
-- Baklagil ürünleri içinde, ağırlıklı olarak Güneydoğu Anadolu Bölgesi‘nde yetiştirilen ürün kırmızı mercimektir. Kırmızı mercimek bölgede Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin, Gaziantep, Adıyaman ve Şırnak illerinde yaygın olarak ekilmektedir. Bunun yanında fasulyenin Kahramanmaraş, nohutun ise Diyarbakır ve Gaziantep‘te ekimi yapılmaktadır. Bölge, buğday ve arpa için Türkiye‘nin önemli üretim merkezlerindendir. Öngörülen üretim düşüşü buğdayda 2.5 milyon ton, arpada ise 1 milyon tondur. Kırmızı mercimek üretim düşüşü tahminimiz ise 271 bin ton düzeyindedir.
-- Normal yıllardaki 580 bin tonluk kırmızı mercimek üretiminin neredeyse yarısı olan 271 bin tonluk üretimin kaybedilmesi, iç piyasada ve tüketici fiyatlarında ciddi bozulmalara yol açacaktır.
-- Toprak Mahsulleri Ofisi baklagil piyasasının düzenlenilmesi ile görevlendirilmelidir. Hasat sırasında üreticinin ürününe yüksek fiyat verilerek kamusal depolamaya gidilmesi, piyasa spekülasyonunun önlenmesi açısından çok önemlidir. Aksi takdirde, hasattan hemen sonra füze gibi fırlayacak fiyatlar karşısında Kanada, Hindistan ve Avustralya‘dan çok yüksek fiyatlarla ithalat yapılması zorunluluğu doğacak; bunun yanında bu ülkelerin getirilebileceği ihracat yasakları-kısıtlamaları nedeniyle iç piyasanın doyurulması mümkün olmayabilir.
Geçen yıl ziraat mühendislerinin uyarılarını dikkate almayanlar,ülkeye milyarlarca dolarlık faturalar ödetti. Umarız bu yıl aynı hatalar tekrarlanmaz.