HABER TÜRK: BAZI BÖLGELERDE KAYIP YÜZDE 100'E ULAŞTI - 18 NİSAN 2025
Türkiye genelinde hava sıcaklığının sıfır derecenin altına düştüğü ve kar yağışının yaşandığı nisan ayında, toplam 36 ilde yer alan pek çok tarım ürünü zirai dondan etkilendi. Uzmanlar bazı bölgelerde kayıpların yüzde 100'e ulaştığını bildirirken gıda fiyatlarının daha da artacağı görüşünde.
Türkiye, iklim krizinin etkisini son 30 yılın en büyük zirai don felaketiyle yaşadı. 10-12 Nisan tarihleri arasında yaşanan dondan üzüm, incir, kiraz, şeftali, kayısı, dut, çilek gibi birçok gıda ürünü etkilendi. Sebze ve tarla ürünlerindeki hasar tespit çalışmaları hala sürüyor fakat İl ve İlçe Ziraat Odaları’nın gözlemlerine göre bazı bölgelerde zarar oranı yüzde 100’e ulaştı. Hasarın tam boyutunun ise kısa sürede belirlenmesi bekleniyor.
TÜİK verilerine göre 2024 yılında parasal değer olarak en yüksek 180 bin 456 ton kuru üzüm, 63 bin 440 ton kuru incir, 262 bin 226 ton da şeftali ihraç edildi. Bu yıl yaşanan zirai don felaketinin kayısı, kuru üzüm başta olmak üzere bir çok üründe yaşanan zirai don felaketinin ihracatı da olumsuz etkilemesi de bekleniyor.
Bursa Gürsu Ziraat Odası Başkanı Kamil Dönmez, Gürsu ilçesi olarak armut ve şeftalide yüzde 10-15 civarında bir kayıp olduğunu söyledi. Dönmez, “Osmangazi ve Mudanya ilçesinde ağırlıklı olarak incir yetişir. Orada kayıp yüzde 80-90 civarında. İznik ilçesinde ise nektarin, şeftali üretiminde yüzde 80-90 kayıp yaşanırken Keles ilçesinde en büyük kaybı yüzde 100 olarak kirazda yaşadık” dedi.
Amasya Taşova Ziraat Odası Başkanı Hasan Dikmen de bölgede ağırlıklı kiraz yetiştirildiğini anımsatarak kayıplarının yüzde 100 olduğunu dile getirdi. Dikmen, bölgede meşhur olan Taşova yaprağında ise kaybın yüzde 90 civarında olduğunu söyledi.8 tane köy muhtarı ile görüştüğünü belirten Niğde Ulukışla Ziraat Odası Başkanı Ali Emin Uğurlu, “Yıllık 13 bin ton ihracat yaptığımız kirazda yaklaşık yüzde 90 kaybımız var” şeklinde konuştu.İzmir Menemen Ziraat Odası ise İlçe Tarım'ın çalışmalarının devam ettiğini fakat yaklaşık olarak üzüm bağında yüzde 20, domateste yüzde 15, çilek ve kayısıda ise yüzde 5 civarında kayıp gözlemlediklerini belirtti.
İlçede en fazla şeftali üretiminin olduğunu vurgulayan Bilecik Osmaneli Ziraat Odası Başkanı Orhan Uğur, “Mevcut don olayında yüzde 90’ı yandı. Şu anda köyleri geziyorum. Çoğu çiftçimiz TARSİM’in (Tarım Sigortaları Havuzu) don hasarlı sigortasının maliyeti çok yüksek olduğu için dolu sigortası yaptırdı. Bundan dolayı ürünlerin zararını TARSİM karşılayamayabiliyor. Bu da bizim için büyük sıkıntıya yol açıyor” dedi.
Tunceli Ziraat Odası Başkanı Süleyman Uluç, “Bölgemizde coğrafi işaretli olan meşhur Ulukale Dutu’nda şu anda yüzde 90 kayıp görünüyor” açıklamasında bulundu. Tunceli Çemişgezek Ziraat Odası Başkanı Hilmi Akgün ise kayıpların çok olduğunu fakat TARSİM’in bunların hepsini karşılamadığını belirterek şunları söyledi: “TARSİM zararı karşılamak için ağaçtaki meyvenin çiçek açmasını istiyor. Eğer ağaç çiçek açmadıysa bu ürünün zararını karşılamıyor. Bu durum da bizi zora sokuyor.”
Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez ise 2014’te de ülke genelinde don felaketi olduğunu anımsatarak şunları söyledi:
O zaman tarımsal üretimin kendini toparlaması sadece don yüzünden 1-2 yıl sürmüştü. Şu anda donun yanında bir de yüksek gıda enflasyonu var. Fiyatlar daha da artacak. Bunun sorumluluğunu sadece iklime, dona bağlamamak gerekir."
"GIDA ARZ GÜVENLİĞİ AÇISINDAN BİR TEHLİKE BULUNMUYOR”
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, zirai don olayına ilişkin ilk tespitlere ve saha gözlemlerine göre kayısı, üzüm, elma, şeftali ve nektarin gibi bazı meyve gruplarında farklı derecelerde hasar meydana geldiğini açıkladı. Yumaklı, "206 çeşit tarım ürünü üretimiyle dünyada bu anlamda nadir örneklerden biri olan Türkiye'nin, son yaşanan don olayı sonrasında stratejik ürünlerle ilgili gıda arz güvenliğine ilişkin herhangi bir problem olmadığını belirtmek istiyorum" ifadesini kullandı.
Haber: Didem ERNEZ
Haberin kaynağına ulaşmak için lütfen TIKLAYINIZ.