Birgün’den Berkay Sağol’un haberine göre Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, eylül ayında enflasyon yüzde 1,25 artarken, yıllık bazda yüzde 19,58 oldu. Bu yükseliş, çarşı pazarda kendisini hızla hissettirirken, evinin yakınındaki bir marketten alışveriş yapan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Tarım Kredi Kooperatifleri marketlerini artıracaklarını söyledi. Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Başkanı Baki Remzi Suiçmez ise, Tarım Kredi Kooperatifi marketlerinin sayısını artırmanın çözüm olmadığını ifade etti. Suiçmez, “Üretim ve tedarik zincirine de yansıyan kriz nedeniyle fiyatlar fırlarken tüketici, gelirinin düşük olması ve alım gücünün erimesiyle yeterli beslenemiyor. Eğer bir ülke üretimden vazgeçmişse, girdi maddeleri yurtdışından alınıyorsa ve yurtdışına bağımlılık oranı yüzde 70’lerdeyse, döviz sürekli artıyorsa girdilerin maliyetinin artması kaçınılmaz” dedi.

 Çiftçi 1 yıl sonrasını göremiyor

Tohum, gübre, ilaç gibi yurtdışına bağlı ürünlerde kuraklığında etkisiyle tüm fiyatların yükseldiğini ifade eden Suiçmez şunları söyledi: “Örneğin üre adlı gübre 6 bin 650 TL’ye kadar yükseldi. Birçok üründe bu sene rekolte çok düştü. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) buğday ve arpada taban fiyat açıkladı. Serbest piyasa ise bunun üstünde oluştu. Çiftçi, buğdayı ve arpayı TMO’ya değil tüccara sattı. TMO’da stoklarını yurtdışından yüksek fiyatlı aldı. Kendi üreticimize düşük fiyat verdiğimiz için aracılar, tüccarlar ve büyük tekeller kazandı. Tamamen özel sermayenin insafına bırakılmış bir tarım var. Üreticiler desteği eksik ve geç alıyor. Çiftçiler şu anda 1 yıl sonrasını göremiyor. 2022 yılının tarım desteği açıklanmadı ama 2022’nin ürünleri şu anda ekiliyor.”

Çiftçinin borçlarının sürekli katlanarak arttığını ve 31 Ekim’den sonra kısmi yapılandırma bitince tüm ülkede yeniden icraların ve hacizlerin başlayacağını dile getiren Suiçmez şu önerilerde bulundu: “Tarım Kredi Kooperatiflerine ve Ziraat Bankası borçlu olan çiftçilerin borçlarının faizlerinin silinmesi lazım. Tarım Kredi Marketlerinin kurulma mantığı doğru ama bu marketler her yıl sürekli zarar ediyor. Tarım Kredi Marketlerinde fiyatlar öyle ucuz değil. Çünkü yurtdışından ithal ettiğimiz pirinci o kamu marketinde satıyoruz. Bu çok yanlış bir uygulama. Tarım Kredi Kooperatifleri çiftçilere yönelik bir kurumken, marketin de ithal ürün satılması kadar çelişkili bir uygulama yok. ”

 2022 yılı daha büyük kriz olacak

Tarımsal kuraklık konusunda da gerekli önlem alınmadığını vurgulayan Suiçmez, tarım alanlarında sulama sorunları yaşanacağını hatırlattı. Suiçmez şunları söyledi: “Türkiye’nin birçok yerinde ovalara, bağlara yeterli su verilmedi. Tarımsal Kuraklıkla Mücadele Programı vardı ama kağıt üstünde kaldı. Hem kuru hem de sulak tarım alanlarında çok ciddi rekolte kaybımız var. TÜİK makyajlasa bile ithal edilen ürün miktarlarına bakıldığında durum anlaşılıyor. 2021 yılı tarımda hüsran yılı olacak demiştik ama kuraklığa karşı sulamanın olmadığı, girdi maliyetlerinin yükseldiği ve desteklerin yetersiz olduğu bir ortamda, 2022 yılı daha büyük bir kriz oluşturacak.”

TÜİK’in verileriyle planlama yapılmaz

Suiçmez, şunları kaydetti: “Gıda arz açığını nereden karşılayacağımız büyük soru işareti. Biz yerli üretici sayımızı ve üretimimizi artırmazsak, dışa bağımlılığı artırırsak bir süre sonra paramız olsa da alamayacak duruma geliriz. Yerli üreticimizi korumazsak insanlar açlıkla karşı karşıya kalacak. Özerk, demokratik ve güçlü kooperatif kurulmalı. Üretici ve tüketici arasında demokratik kooperatifleşmeden başka çare yok. Tarımsal planlamadan asla korkmamalıyız. TÜİK’in makyajlı verileriyle genel ekonomi de tarımsal planlamada yapılmaz. Planlama için sağlıklı ve güncel veriler gerekiyor.”

Haber kaynağına ulaşmak için lütfen TIKLAYINIZ.