HAYVAN REHNİ TÜZÜĞÜ
Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 24.8.1965, No: 6/5165 Dayandığı Kanunun Tarihi : 17.6.1926, No: 743 Yayımlandığı R. Gazetenin Tarihi : 16.9.1965, No: 12102 Yayımlandığı Düsturun Tertibi : 5, Cildi 4, S. 3444
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
I. Hayvan üzerinde teslimsiz rehin tesisi
Madde 1 - Medeni Kanunun 854 üncü maddesi gereğince, hayvan üzerinde teslimsiz rehin tesisi, bu Tüzük hükümlerine tabidir.
II. Rehin alacaklısı
1. İzin
Madde 2 - (Değişik birinci ve ikinci fıkralar: 24.6.1986 - 86/10746)
Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası ve kooperatifler ile özel kanunları veya Türk Ticaret Kanunu gereğince tüzel kişiliğe sahip bir itibar müessesesi olarak kurulmuş bulunan sermaye şirketleri, merkezlerinin bulunduğu yerdeki valilikçe izin verilmek şartıyla, Medeni Kanunun 854 üncü maddesi gereğince rehin alacaklısı olabilirler.
İzin, bu müesseselerden itimada değer olan ve rehin hakkı yanında kefalet, müteselsil sorumluluk ve benzeri teminat almayacaklarını taahhüt edenlere verilebilir. Ancak, Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankasının rehin hakkı yanında kefalet, müteselsil sorumluluk ve teminat alması izin verilmesine engel teşkil etmez.
İzin kararı, masrafı ilgili müesseseden alınarak valilikçe Resmi Gazete ile derhal yayınlanır.
İzin alındıktan sonra ikinci fıkra hükmüne uygun hareket etmeyen müesseseye, verilen izin valilikçe geri alınır.
2. İzin verilen müesseselerin sicili
Madde 3 - ;Yukarıki maddeye göre izin verilen müesseseler" merkez ve şubelerinin bulunduğu illerin merkezlerindeki ticaret sicili memurluklarında, Adalet Bakanlığınca yapılacak yönetmeliğe göre tutulacak bir sicile kaydedilir.
İzin veren valilik, durumu kayıt yapılmak üzere o il merkezindeki ticaret sicili memurluğuna ve izin verilen müessese merkezince isimleri bildirilecek şubelerin bulunduğu illerin merkezlerindeki ticaret sicili memurluklarına duyurur.
Bu maddedeki sicilin tutulmasını ticaret sicili memurunun bağlı bulunduğu mahkeme hakimi veya başkanı gözetir.
III. Hayvan rehni sicilini tutan daire
Madde 4 - Hayvan rehni sicili icra dairelerinde tutulur.
Bir asliye mahkemesinin yargı çevresi içinde birden çok icra dairesi varsa, sicili tutma görevi Adalet Bakanlığınca belirtilecek icra dairesine attir.
IV. Sicil defteri
Madde 5 - Hayvan rehninin kaydı için üç bölümlü bir sicil defteri tutulur.
Birinci bölüme hayvan rehinleri tarih sırası ile kaydedilir. İkinci ve üçüncü bölümler fihrist bölümleridir.
İkinci bölüm, rehin veren gerçek kişi ise soyadının, tüzel kişi ise ünvanının; üçüncü bölüm, rehin alacaklısının ünvanının ilk harfine göre tutulur.
Sicil defterinin örneğini Adalet Bakanlığı bir yönetmelikle tesbit eder.
V. İtiraz hakkı
Madde 6 - İcra memurunun, hayvan rehni sicilinin tutulmasına ilişkin işlemleri aleyhine Adalet Bakanlığına itiraz edilebilir.
İtiraz üzerine, gerekirse ilgili belgelerin asıl veya örneklerinin de getirilmesi ve lüzumlu bilginin toplanması suretiyle bakanlıkça verilecek karar, işlemi yapan icra memurluğuna ve itiraz eden kişiye tebliğ edilir. Bakanlığın kararı kesindir. İlgililer, bu karar aleyhine Danıştay'a başvurabilir.
VI. Sicilin denetlenmesi
Madde 7 - Hayvan rehni sicili, yılda en az bir defa, sicilin bulunduğu yerdeki Cumhuriyet Savcısı tarafından teftiş edilir ve teftiş sonucu bir raporla Adalet Bakanlığına bildirilir.
VII. Sicilin aleniliği
Madde 8 - Hayvan rehni sicili alenidir. Menfaati bulunan herkes sicilde bir kayıt bulunup bulunmadığı ve varsa mahiyeti hakkında sözlü veya yazılı bilgi verilmesini sicili tutan memurdan isteyebilir.
İKİNCİ KISIM
Sicile Kayıt
I. Kaydın yapılacağı yer
Madde 9 - Hayvan rehni, rehnedilen hayvanın mütat olarak bulunduğu yerdeki icra memurluğunda tutulan sicile kaydedilir.
Hayvanın mütat olarak bulunduğu yer sahibinin isteği ile devamlı şekilde bakılıp tutulduğu yerdir. Bu yerin neresi olduğu, o yer veterinerliğince verilecek bir belge ile belirtilir.
Hayvanın mutat olarak bulunduğu yerin tesbitinde veterinerlikçe tereddüt edilen hallerde, hayvan sahibinin ikametgahının bulunduğu yer kayıt mahallidir.
Hayvanların yaylağa ve kışlağa çıkarılması mütat olan hallerde, yaylak ve kışlak, yılın diğer aylarında hayvanın bakılıp tutulduğu yerden ayrı bir icra memurluğunun yetki çevresinde ise, hayvan rehni, yaylak ve kışlağın bulunduğu yerlerde tutulan hayvan rehni sicillerine de kaydedilir. Bu şekilde mükerrer kayıt yapıldığı, her sicile ait defterin birinci bölümünün özel hanesine işaret edilir.
Bu sicillerden birine kayıt, rehin hakkının doğması için kafidir.
II. Özel kayıt
1. Kaydın yapılması
Madde 10 - Rehin verenin ikametgahı, sicile kayıt sırasında, rehnedilen hayvanların mütat olarak bulunduğu yerden başka bir icra memurluğunun yetki çevresi içinde ise veya ikametgah, kayıt yapıldıktan sonra başka bir yere nakledilirse, 9 uncu maddenin birinci fıkrasında gösterilen icra dairesi kaydın bir örneğini rehin verenin ikametgahının bulunduğu yer icra dairesine gönderir.
Rehin verenin ikametgahı icra dairesi, kendisine gönderilen kayıt örneğindeki hususları, asıl kaydın yapıldığı yer ile kayıt numarasını ve tarihini de özel hanesine işaret etmek suretiyle sicil defterinin birinci bölümüne kaydeder.
Rehin verenin ikametgahı, özel kaydın yapıldığı yerden başka bir mahalle nakledilirse, hayvanların mütat olarak bulunduğu yer dışında olmak şartiyle, bu yeni mahalde, yukarıki fıkralar gereğince, yeniden bir özel kayıt yapılır.
2. Kayıt yenilenmesini, kaydın değiştirilmesini veya düzeltilmesini yahut silinmesini bildirme
Madde 11 - Asıl kaydın bulunduğu yer icra dairesi, kaydın 15 inci maddeye göre yenilendiğini, 16 ncı maddeye göre değiştirildiğini veya 17 inci maddeye göre düzeltildiğini yahut 18 inci maddeye göre silindiğini,sicile işlemek üzere, 9 uncu maddenin dördüncü fıkrası ile 10 uncu maddede sözü geçen icra dairelerine bildirilir.
14 üncü madde gereğince yeniden tescil yapıldığının bildirilmesi halinde, rehin verenin ikametgahındaki icra dairesi, bunu sicile değişiklik olarak işaret eder.
III. Kayıt isteği
Madde 12 - Sicile kayıt, aşağıdaki fıkralar gereğince icra memuruna verilecek, kayıt isteğini kapsayan ve her iki tarafça yahut noterde düzenlenmiş vekaletnameye dayanılarak vekillerince imzalanmış bir beyanname ile yapılır.
Rehin tesisi hakkındaki anlaşma noterde düzenlenmişse, beyanname, her iki tarafça veya noterde düzenlenmiş vekaletname ile yetkili vekillerince yahut sadece rehin veren kimse tarafından veya vekilince verilir.
Rehin tesisi hakkındaki anlaşma noterde düzenlenmemişse, beyannamenin, her iki tarafca veya noterde düzenlenmiş vekaletname ile yetkili vekillerince, icra memuruna verilmesi gerekir. İcra memuru taraflar ve vekillerinin kimliklerini tesbit etmeden kaydı yapmaz.
Yukarıki fıkralarda geçen beyannameye, varsa anlaşmayı gösteren noter senedinin aslı veya örneği ile 9 uncu maddenin ikinci fıkrasında sözü geçen veterinerlik belgesi ve rehin verenin ikametgahını gösterir belge eklenir.
Beyanname, rehin tesisi hakkında noterde düzenlenmiş anlaşma ile vekaletname örnekleri ve veterinerlik belgesi, rehin verenin ikametgahını gösterir belge, kaydın dayanağı olarak sicilin tutulduğu icra dairesinde saklanır.
Beyannameler, Adalet Bakanlığınca hazırlanacak yönetmelikteki örneğine göre bastırılır.
IV. Kaydın muhtevası
Madde 13 - Hayvanlar, sicile; değeri, nev'i cinsiyeti ve özel alametleri (Soy, yaş, renk gibi sair belirtici nitelikler) gösterilmek suretiyle ayrı ayrı kaydedilir.
V. Mütat olarak bulunulan yerin değişmesi halinde yeniden kayıt
Madde 14 - Hayvanın mütat olarak bulunduğu yerin değiştirilmesi halinde, bu yer başka bir icra dairesinin yetki çevresine giriyorsa, rehin veren, yeni yerdeki veterinerlikten alacağı belgeyi de göndermek suretiyle durumu, rehni kaybetmiş olan icra dairesine derhal bildirmek zorundadır. Bu icra dairesi, hayvanın mütat olarak bulunduğu yerde değişiklik olduğunu yeni yerdeki icra dairesine bildirir ve kaydın bir örneğini dayanağı belgelerle birlikte gönderir.
Yeni yerdeki icra dairesi hayvan rehnini sicile kaydeder ve kaydın yapıldığını eski kaydın bulunduğu yer icra dairesine bildirir.
Eski kaydın bulunduğu yer icra dairesi, bu bildirme üzerine sicildeki kaydı siler.
VI. Kaydın yenilenmesi
Madde 15 - Sicili tutan icra memuru, 9 uncu maddenin birinci ve üçüncü fıkralarına göre yapılmış ve 3 yılı doldurmuş bulunan kayıtların ilgilileri olan rehin alacaklılarına, her yılın Kasım ayında, o yıl sonuna kadar yenileme isteğinde bulunmadıkları takdirde, kaydın silineceğini tebliğ eder.
Rehin alacaklısı bu süre içinde kaydın yenilenmesini isterse, hayvan rehni yeniden kaydedilir ve eski kayıt silinir.
Yenileme isteği süresinde yapılmazsa kayıt re'sen silinir.
VII. Değişikliklerin kaydı
Madde 16 - Rehin veren ve rehin alacaklısı anlaşarak rehne esas teşkil eden akitte değişiklik yaparlarsa ve ezcümle rehnedilen hayvanı değiştirirlerse, iki tarafın birlikte yahut sicilde yapılacak değişikliğin hukuki sonucu hakkını takyit eden tarafın tek başına isteği üzerine, 12 inci maddedeki usule göre, sicil kaydı, akdi duruma uygun hale getirilir.
Mahkeme veya icra ve iflas dairelerinin bildirdiği değişiklikler, tarafların isteği olmaksızın kaydedilir.
VIII. Sicildeki hataların düzeltilmesi
Madde 17 - Sicile kayıt düşürülürken, kayda esas teşkil eden belgelerden açıkça anlaşılan bir yazı veya rakam hatası yapılmışsa, sicili tutan memur, bu maddi hatayı re'sen veya tarafların isteği üzerine düzeltir. Düzeltme sırasında, yanlış kelime veya rakam yatay bir çizgi ile okunabilir şekilde iptal edilerek üstüne doğrusu yazılır. Sicil defterinin düşünceler hanesinde düzeltmenin sebebi ve tarihi gösterilir.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Kaydın silinmesi
I. Kayıt silmeyi gerektiren haller
Madde 18 - Hayvan rehni sicilindeki kayıt, aşağıdaki hallerde silinir.
a) Rehin alacaklısı kaydın silinmesine yazılı olarak müsaade etmişse,
b) Kesinleşmiş bir mahkeme hükmü ile hayvan rehninin mevcut olmadığı veya ortadan kalktığı sabit olursa,
c) Hayvan rehni, rehnin paraya çevrilmesi yolu ile sona ermişse,
d) 14 üncü maddeye göre yeni bir kayıt tesis edilmişse,
e) 15 nci madde gereğince kayıt yenilenmiş veya süresi içinde kayıt yenileme isteğinde bulunulmamışsa,
II. Özel kaydın silinmesi
Madde 19 - 10 uncu maddenin son fıkrasına göre kayıt yapılması halinde 9 uncu maddenin birinci fıkrasında gösterilen asıl kaydın bulunduğu icra dairesi, eski ikametgahtaki özel kaydın silinmesi için durumu, bu yer icra dairesine bildirir.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Sicili tutan icra dairelerinin bildirme görevi İlgililere bildirme
1. Kaydın tesisini bildirme
Madde 20 - Hayvan rehni kaydını tesis eden icra dairesi, kayıt sırasında rehin alacaklısının veya vekilinin hazır bulunmadığı hallerde, kaydın tesisini rehin alacaklısına veya vekiline bildirir.
2. Yeni kaydın, kayıt yenilemenin ve kayıt silmenin bildirilmesi
Madde 21 - 14 üncü maddeye göre yeniden kayıt tesisi halinde yeni kaydı tesis eden icra dairesi, durumu rehin alacaklısına bildirir.
15 inci madde uyarınca kayıt yenilenmiş veya silinmişse, yenileme veya silme işlemini yapan icra dairesi, durumu rehin alacaklısına, rehin verene ve rehin üçüncü bir şahıs tarafından verilmişse ayrıca borçluya bildirir.
BEŞİNCİ KISIM
Çeşitli hükümler
I. Rehnedilen hayvandaki ayıp
Madde 22 - Hayvan rehninin sicile kaydı sırasında 12 nci maddeye göre verilecek beyannamede veya aynı maddede gösterilen noter senedinde rehin veren, rehnedilen hayvanın her türlü ayıptan salim bulunduğunu tekeffül etmeye mecburdur.
II. Rehnedilen hayvanın muhafazası
Madde 23 - Rehin veren, rehnedilen hayvanın canlı olarak ve kıymetinde azalma vuku bulmadan muhafazasından sorumludur.
III. Mükerrer rehin tesisi
1. Kayıt sırasında inceleme
Madde 24 - Hayvan üzerinde bu Tüzük hükümlerine göre tesis edilmiş olan rehin sona ermeden ikinci bir rehin hakkı tesis edilemez.
Rehnedilmek istenen hayvan üzerinde evvelce tesis edilmiş bir rehin hakkı bulunup bulunmadığını aramayı gerektiren haklı sebepler mevcutsa, icra memuru, veterinerlik belgesi ve rehin verenin ikametgahını gösteren belgeye göre hayvanın rehnedilmesi halinde kaydedilmesi mümkün bulunan diğer icra memurluklarından durumu sorabilir.
2. Başka bir sicildeki kayıt
Madde 25 - İcra memuru, rehni kaydettikten sonra, aynı hayvan üzerinde evvelce başka bir sicilde rehin tesis edildiğini öğrenirse, durumu, rehin verene ve rehin alacaklısına tebliğ eder.
Taraflar tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde,önceki rehnin son bulduğunu, ilgili icra memurluğundan alacakları bir belge ile tevsik ederlerse, icra memuru ikinci kaydı muhafaza eder. Bu süre içinde birinci rehnin kaldırılması için dava açılır ve bu hususu gösteren bir belge ibraz olunursa, icra memuru dava sonunu bekler. Önceki kaydın son bulduğu bir belge ile tevsik edilmemiş veya ilk rehin kaydının kaldırılması için açılmış olan dava red edilmiş ve karar kesinleşmiş ise sonraki rehin kaydı silinir.
IV. Hayvan rehninin haciz sırasında nazara alınması
Madde 26 - Hayvan haczi sırasında, haczi yapacak olan icra memuru kendi dairesi veya o mahaldeki görevli icra dairesi tarafından tutulan sicile bakarak, borçlunun hayvanları üzerinde bir rehin hakkı tesis edilip edilmediğini re'sen araştırır. Haczedilen hayvan üzerinde rehin hakkı mevcutsa, hayvanın rehnedilmiş olduğunu, rehin borcunun miktarını, rehin hakkının tesis tarihini, gereği yapılmak üzere, haciz ve icra tutanaklarına kaydeder.
V. Tebliğ ve bildirme masraflarının ödenmesi
Madde 27 - Bu Tüzükte öngörülen tebligat ve bildirmeler, masrafları ilgililerine ait olmak üzere, 7201 sayılı Tebligat Kanununa göre yapılır.
Tebliğ ve bildirme masraflarını ödemeyenin isteği yerine getirilmez. İlgili, dilerse tebliğ ve bildirme masrafları için peşinen bir miktar para öder.
İcra memuru, bu madde gereğince alınan paraları kayıt için özel bir defter tutar. Yapılan sarfiyat, defterin ilgili sütununda gösterilir. Her takvim yılı başında, geçen yıla ait hesaplar kapatılarak masraf için ödenen paralardan kalan miktarlar, müfredatlı olarak yeni yılın kaydına aktarılır.
Rehin kaydının silinmesi halinde, kalan miktar,bu parayı yatırmış olana geri verilir.
Geçici Madde - Bu Tüzük gereğince tutulacak defterler ve bastırılacak beyannameler, Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde, Adalet Bakanlığı tarafından hazırlatılarak, ticaret sicili memurlukları ile icra memurluklarına gönderilir. (1)
(1) Bu tüzüğün uygulanması ile ilgili yönetmelik 24.8.1966 tarih ve 12385 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.
VI. Yürürlük tarihi
Madde 28 - Danıştay tarafından incelenmiş olan bu Tüzük hükümleri Resmi Gazete'de yayımı tarihinden altı ay sonra yürürlüğe girer.
VII. Yürütme
Madde 29 - Bu Tüzük hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
-----------------------------------------------------------------------
| 24.8.1965 TARİH ve 6/5165 SAYILI BAKANLAR KURULU KARARI |
| İLE YÜRÜRLÜĞE KONULAN TÜZÜĞE EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN |
| TÜZÜKLERİN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHLERİNİ GÖSTEREN ÇİZELGE |
|----------------------------------------------------------------------------|
| Ek ve Değişiklik Getiren Tüzüğü |
| Yürürlüğe Koyan Kararnamenin |
|----------------------------------------------------------------------------|
| | | Farklı tarihte | |
| Tarihi | Numarası | Yürürlüğe Giren | Yürürlüğe |
| | | Maddeleri | Giriş Tarihi|
|--------------|------------------|-------------------------|----------------|
| 21.6.1986 | 86/10746 | - | 18.7.1986 |
| | | | |
| | | | |
| | | | |
| | | | |
| | | | |
| | | | |
------------------------------------------------------------------------------
| 24.8.1965 TARİH ve 6/5165 SAYILI BAKANLAR KURULU KARARI |
| İLE YÜRÜRLÜĞE KONULAN TÜZÜĞE EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN |
| TÜZÜKLERİN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHLERİNİ GÖSTEREN ÇİZELGE |
|----------------------------------------------------------------------------|
| | Ek ve Değişiklik Getiren Tüzüğü |
| | Yürürlüğe Koyan Kararnamenin |
|---------------|------------------------------------------------------------|
| | | Farklı Tarihte | |
| Tarihi | Numarası | Yürürlüğe Giren | Yürürlüğe |
| | | Maddeleri | Giriş Tarihi|
|---------------|------------------|-------------------------|--------------|
| | | | |
| | | | |
| | | | |
| | | | |
| | | | |
| | | | |