-        BASIN AÇIKLAMASI -

HÜKÜMET, KAYIT DIŞI EKONOMİYLE MÜCADELEDE SAMİMİYSE, ÖNCELİKLE SORUMLU YÖNETİCİLER İÇİN HAREKETE GEÇMELİDİR !..  

6 Şubat 2009

Başbakanlık tarafından hazırlanan "Kayıt Dışı Ekonomi ile Mücadele Stratejisi Eylem Planı (2008-2010)", 5 Şubat 2009 tarih ve 27132 sayılı Resmi Gazete‘de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.

Eylem Planı‘nda kayıt dışı istihdamın önlenmesi için, "Kamu kurumları ile bankalara, kurumca belirlenecek işlemlerde sigortalılıklarının kontrol edilmesi ve kuruma bildirilmesi zorunluluğunun getirilmesi; ücretlerin bankalar vasıtasıyla ödenmesi; bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, diğer gerçek ve tüzel kişiler, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan kurumca bilgi ve belge isteme hakkının getirilmesi" gibi düzenlemeler yer almaktadır.

Eylem Planı‘na göre, ayrıca kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan işlemlerden, Kurum tarafından potansiyel sigortalı sayılabilecek kişilere ilişkin bilgiler alınarak, Sosyal Güvenlik Kurumuna kayıtlı olup olmadıkları tespit edilecek ve Maliye, Milli Eğitim, İçişleri, Sanayi ve Ticaret, Sağlık, Turizm, Ulaştırma, Bayındırlık ve İskan, Enerji Bakanlıkları ile TÜİK, sendikalar ve meslek kuruluşları bilgi işlem vergi tabanı paylaşımından oluşacak bir Bilgi Bankası kurulacak, içlerinde meslek kuruluşlarının da bulunduğu sosyal taraflarla işbirliği yapılacaktır.

Ekonomisinin yarısının kayıt dışında bulunduğu Türkiye‘de, kayıt dışılığı önlemeye yönelik her türlü girişim, Oda‘mızca desteklenmektedir. Ancak kuşkusuz bu planların yaşama geçirilmesi konusunda samimi olunması ve etkin önlemlerin ivedilikle alınması gerekmektedir.

Samimiyetin ilk göstergesi olarak Oda‘mız, sorumlu yöneticilik hizmetlerinde yaşanan kayıt dışılığın önlenmesi konusunda Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı‘nı işbirliğine ve göreve davet etmektedir.

Bilindiği üzere, 5179 sayılı "Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun" ve "Gıda ve Gıda İle Temas Eden Madde ve Malzemeleri Üreten İş Yerlerinin Çalışma İzni ve Gıda Sicili ve Üretim İzni İşlemleri ile Sorumlu Yönetici İstihdamı Hakkında Yönetmelik" uyarınca, gıda üreten işyerinde sorumlu yönetici çalıştırılması zorunludur.

Diğer meslek grupları yanında, halen Oda‘mız üyesi olan 6.753 ziraat ve su ürünleri mühendisi sorumlu yönetici olarak görev yapmaktadırlar. Ancak Oda‘mızın tüm ısrarlı çabalarına karşın, bu alanda giderek artan bir kayıt dışılık söz konusudur. Sorumlu yöneticilerin maaşları ödenmemekte, asgari ücret uygulamaları görmezden gelinmekte, sosyal güvenlik primleri yatırılmamaktadır.

Oda‘mız bu alanda kayıtlı bir sistem kurulmasına yönelik sistemli önerilerini yıllardır dile getirmekte, yazılı olarak ilgili kurumlara iletmekte, görüşmeler yapmaktadır. Çözüm, halk sağlığını doğrudan ilgilendiren sorumlu yöneticilik konusunda öncelikle işyerlerinden bağımsız bir idari otorite tesis edilerek sorumlu yöneticilerin sözü edilen ortak havuza bağlı olarak çalışmalarını sağlamak; işyerlerinin sorumlu yöneticilerin maaşlarını bankalar aracılığıyla bu havuza ödemelerini sağlamaktır. Oda‘mız, bu havuzun idari ve finansal yönetimini, hiçbir ücret beklemeden üstlenmeye adaydır.

İkinci adım ise, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü ile işbirliği içinde çalışarak, Oda‘mızdan belge alan tüm sorumlu yöneticilerin sosyal güvenlik primlerinin yatırılıp yatırılmadığının aylık olarak izlenmesidir. İlgili Bakanlığın veri tabanının bu amaçla bir Oda yetkilisince sorgulanmasına yönelik şifre verilmesi durumunda, bu sorun bir çırpıda giderilecek ve sosyal güvenlik primlerini yatırmayan işyerleri derhal saptanabilecektir.

Binlerce ziraat ve su ürünleri mühendisinin özlük ve insan hakkını ihlal eden uygulamaların önlenebilmesi için, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı‘nın 5179 sayılı Yasa‘nın ilgili Yönetmeliklerinde uygun değişiklikleri yapması ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Oda‘mız arasında bir Protokol imzalanması yeterli olacaktır.

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile sürekli, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile 2005 yılında bu çerçevede yapılan görüşmelerden, günümüze kadar bir olumlu sonuç üretilebilmesi mümkün olmamıştır.

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı bu alanda hiçbir olumlu adım atmadığı gibi, hazırlamakta olduğu Veterinerlik Gıda, Yem ve Bitki Sağlığı Yasa Tasarısı ile sorumlu yöneticiliği neredeyse tümüyle ortadan kaldırma telaşı içindedir. 2005 yılında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile yapmaya çalıştığımız Protokol ise, "işverenin sosyal güvenlik prim borcunun öğrenilmesini ve duyurulmasını ticari sır gören" mevzuat engeline takılmıştır.

Şimdi, Ziraat Mühendisleri Odası olarak, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı‘nı göreve davet ediyoruz.

"Kayıt Dışı Ekonomi ile Mücadele Stratejisi Eylem Planı (2008-2010)" gereğince, sorumlu yöneticilikte kayıt dışılığı önlemeye yönelik, yukarıda belirttiğimiz basit adımları, hızla atınız. ODA‘mız, üyelerinin mesleki hak ve yetkilerini korumak adına üzerine düşen her türlü görevi yerine getirmeye ve işbirliği yapmaya dün olduğu gibi bugün de hazırdır.

Böylelikle bir taraftan "kangren" haline gelmiş olan sosyal güvenlik ve maaş  sorunları çözülecek, diğer taraftan işyerine bağlı olmaktan kurtulan mühendis etkinlikleri, halk sağlığını gıda teröründen kurtaracak bir düzeye yükselebilecektir. 

Kamuoyuna saygılarımızla duyururuz.  

Dr. Gökhan GÜNAYDIN

Başkan

(Yönetim Kurulu adına)