İLAÇ KALINTILI TARIM ÜRÜNLERİ YETKİ KARMAŞASI NEDENİYLE İÇ PİYASADA - REFERANS - 29.06.2005
PINAR ARAT
<İ>İHRAÇ FAZLASI GIDA ÜRÜNLERİ, TÜRK GIDA KODEKSİ KRİTERLERİNE UYGUNLUK GÖSTEREN ANALİZLERDEN SONRA İÇ PİYASAYA SÜRÜLEBİLİYOR. ANCAK BU SÜREÇTEKİ YETKİ KARMAŞASI VE "ISRAF ENDİŞESİ" İLAÇ KALINTISI NEDENİYLE İHRACI DURDURULAN PEK ÇOK ÜRÜNÜN İÇ PAZARA KOLAYLIKLA SÜRÜLEBİLMESİNE NEDEN OLUYOR.İ>
İLAÇ KALINTISI İÇERMESİ NEDENİYLE İHRACAT KAPISINDAN DÖNEN TARIM ÜRÜNLERİ YETKİ KARMAŞASI NEDENİYLE İÇ PİYASAYA KOLAYCA GİRİYOR. TÜRK İNSANININ KALİTELİ VE SAĞLIKLI GIDA TÜKETİMİNİN ÖNÜNDEKİ EN BÜYÜK ENGEL OLARAK DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI, GÜMRÜK MÜSTEŞARLIĞI İLE TARIM BAKANLIĞI ARASINDAKİ YETKİ KARMAŞASI GÖSTERİLİYOR. ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI YÖNETİM KURULU ÜYESİ FATİH TAŞDÖĞEN, YÜRÜRLÜKTEKİ GÜMRÜK KANUNA GÖRE İHRACATTAN DÖNEN ÜRÜNÜN İÇ PAZARA GİRİŞ İZNİNİ GÜMRÜK MÜSTEŞARLIĞININ VERDİĞİNE İŞARET EDİYOR. BU KONUDA TEK BAŞLARINA HAREKET ETMEDİKLERİNİ SAVUNAN GÜMRÜK MÜSTEŞARLIĞI İSE ÜRÜNE GİRİŞ VİZESİ VERMEDEN ÖNCE TARIM İL MÜDÜRLÜKLERİNDEN GÖRÜŞ ALDIKLARINI BELİRTİYOR.
TAŞDÖĞEN, TÜRKİYE'de Avrupa Birliği'NE UYUM ÇALIŞMALARI KAPSAMINDA GIDA GÜVENLİĞİNİ SAĞLAYACAK PEKÇOK TEDBİR ALINDIĞINI ANCAK ÇOK BAŞLIĞIN GİDERİLEMEDİĞİNİ ANLATTI. İHRACATA UYGUNLUK BELGESİNİN GÜMRÜK MÜSTEŞARLIĞI TARAFINDAN DÜZENLENDİĞİNİ BELİRTEN TAŞDÖĞEN, "MÜSTEŞARLIK ÇALIŞANLARI İKTİSATÇILARDAN OLUŞUYOR. GIDA VE TARIM ÜRÜNLERİNE İLİŞKİN BİR UZMANLIKLARI YOK. ANCAK AB İLE TÜRKİYE ARASINDA 1998'de imzalanan 'MENŞEİ KURALLARI' anlaşmasına göre, belge verme yetkisi müsteşarlıkta. Hatta ihracat kapısından dönüp tekrar Türkiye'YE GELEN ÜRÜNLE İLGİLİ NE TÜR BİR İŞLEM YAPILACAĞINA DA KARAR VEREN YETKİLİ TEK KURUM OLAN MÜSTEŞARLIK, VERECEĞİ KARARI TARIM BAKANLIĞI'na danışmak ya da bilgi vermek zorunda bile değil. Tarım Bakanlığı'NIN BU NOKTADA HİÇBİR İŞLEVİ YOK. İHRACATTAN DÖNEN KAÇ PARTİ ÜRÜNÜN İMHA EDİLMEK YERİNE İÇ PAZARA SUNULDUĞUNDAN BAKANLIĞIN HABERİ BİLE OLMAYABİLİYOR" AÇIKLAMASINDA BULUNDU. "İHRACAT DÖNEN ÜRÜNLERİN İMHA EDİLMESİ GEREKİYOR. ANCAK İMHASI GERÇEKLEŞMİŞ BİR ÜRÜN BULAMAZSINIZ" DİYEN TAŞDÖĞEN, SORUNUN GİDERİLMESİNİN YOLU OLARAK İHRACATA UYGUNLUKLA İLGİLİ DÜZENLEMELERİN BAKANLIK TARAFINDAN BELGELENDİRİLMESİNİ GÖSTERDİ.
İHRAÇ KAPISINDAN DÖNEN ÜRÜNLERİN İÇ PAZARA SOKULMADAN ÖNCE ANALİZ EDİLMESİ VE TÜRK GIDA KODEKSİ'nde belirtilen kriterlerin dışında kaldığının belirlenmesi durumunda imha edilmesi gerektiğini ifade eden Taşdöğen, "Ancak yazık ki, ilgili kurumlar gıda güvenliği konusunda yeterli bilince sahip değil. 'MİLLİ EKONOMİYLE ZARAR VERMEYELİM' düşüncesiyle imhadan uzak duruyorlar. Sonuçta bu ürünler Türk halkına yediriliyor" diye konuştu.
İhraç ürünlerine yaptırım uygulanamıyor
Taşdöğen'İN VERDİĞİ BİLGİYE GÖRE, TÜRKİYE'de standart altı üretime yol açan nedenlerden biri de iç pazara sunulacak üründe Türk Gıda Kodeksi'NDEKİ KRİTLERLERİN ARANIRKEN, İHRACAT ÜRÜNLERİNİN KODEKS KAPSAMI DIŞINDA TUTULMASI.
İHRAÇ EDİLECEK ÜRÜNLER İÇİN ALICI ÜLKE KRİTELERİNİN DİKKATE ALINDIĞINI BELİRTEN TAŞDÖĞEN, "BAZI ÜLKE KRİTERLERİ TÜRKİYE'nin altında. İhraç edilecek ürünlerin üretimi farklı bir uygulamaya tabi tutuluyor ve denetimleri kodeks kapsamı dışında kalıyor. Böylece üretimde bir soruna rastlansa bile cezai yaptırım uygulanamıyor. Sonuçta kimi üreticiler sadece kodeksin yaptırım ve denetimlerinden kurtulmak için ihracat izni alıyor. Oysa üretiminin büyük bir bölümünü iç pazara sürüyor" diye konuştu.
Gümrük Müsteşarlığı yetkilileri ise Referans'A YAPTIKLARI AÇIKLAMADA, GÜMRÜK KAPISINA GELEN HER ÜRÜNÜN RUTİN İŞLEMLERDEN GEÇTİĞİNİ BELİRTEREK, "TEKSTİL YA DA GIDA ÜRÜNÜNE FARKLI İŞLEMLER YAPILMASI MÜMKÜN DEĞİL. BUNA YETİŞEMEYİZ. AYRICA İHRACATTAN DÖNEN BİR TARIM ÜRÜNÜNÜN İÇERİ GİRİŞ İZNİNİ VERMEDEN ÖNCE, TARIM İL MÜDÜRLÜKLERİNE YAZILI OLARAK BİLGİ GEÇİYOR VE GÖRÜŞLERİNİ ALIYORUZ. TEK BAŞIMIZA HAREKET ETMİYORUZ" GÖRÜŞÜNÜ DİLE GETİRİYORLAR.