2018 yılında mazot fiyatındaki yükselme eylül ayında yüzde 35’e, DAP gübresinde ağustos ayında yüzde 104’e, üre gübresinde ağustos ayında yüzde 114’e kadar yükseldi. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası raporlarında da ifade edildiği üzere tarım ilacı fiyatları da 2018 yılı içinde yüzde 50-80 düzeyinde artış gösterdi. Bu fiyatlar karşısında çiftçi tarım ilacı ve gübreye ulaşmakta güçlük yaşadı. Çiftçinin artan girdi maliyetleri ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Ziraat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Özden Güngör, “Son yapılan zam, motorin fiyatlarındaki 23 kuruşluk artışın 22 kuruşu pompaya yansıtılırken, kalan 1 kuruşluk artış vergiden karşılanacak. Ankara’da ortalama 6,30 liradan satılan motorinin litre fiyatı 6,52 lira olacak. Motorinin litresi İstanbul’da 6,25 liradan 6,47 liraya, İzmir’de 6,31 liradan 6,53 liraya yükselecektir. Bu da bizim çiftçimizin belini daha da bükecektir” ifadelerini kullandı. 

ÇİFTÇİNİN ALIM GÜCÜ AZALDI

Genel enflasyon verilerine baktığımızda mayıs ayına kadar durağan seyreden enflasyonun haziran ayından itibaren hızlı bir şekilde yükselişe geçerek ekim ayında yüzde 25,24’e kadar yükseldiğini hatırlatan Güngör, bir önceki yılın aynı ayına göre aralık ayını yüzde 20,30 ile tamamladığını ifade ederek bu durumda çiftçinin alım gücünün oldukça azaldığını söyledi. Güngör, “Buna karşın çiftçinin birinci elden sattığı üründen eline geçen fiyat artışı yüzde 15,89 ile her yıl olduğu gibi enflasyonun altında kaldı. Cari olarak çiftçinin eline geçen parada her ne kadar artış gözükse de enflasyonun oldukça altında kalması nedeniyle alım gücü geriledi. Tüketicinin gıda alımına ödediği fiyattaki artış ise yüzde 25,11 ile genel enflasyonun üzerinde seyretti. Son yapılan zam, motorin fiyatlarındaki 23 kuruşluk artışın 22 kuruşu pompaya yansıtılırken, kalan 1 kuruşluk artış vergiden karşılanacak. Ankara’da ortalama 6,30 liradan satılan motorinin litre fiyatı 6,52 lira olacak. Motorinin litresi İstanbul’da 6,25 liradan 6,47 liraya, İzmir’de 6,31 liradan 6,53 liraya yükselecektir. Aşağıdaki tablodan da görüleceği üzere mazot fiyatları 2017 yılına göre yüzde 47.7, 2019 yılı haziran ayına göre yüzde 13,6 oranında değişim göstermiştir” değerlendirmesinde bulundu. 

ÇİFTÇİYİ GÜLDÜRMEDİ

Üretim maliyetleri son derece yüksek olan ve finansal kriz içinde bulunan çiftçinin 2018 yılında en büyük problemlerinden birinin hemen her yıl aynı şekilde yaşadığı pazarlama kanallarındaki sorunlar olduğunu da sözlerine ekleyen Güngör, “Önemli ürünler bazında çiftçinin eline geçen fiyat kimi ürünlerde enflasyonun altında kalırken, kimi ürünlerde ise geçen yılki fiyatları dahi yakalayamadı. Ortalama satış fiyatı bir önceki yıla göre buğdayda yüzde 5.5, mısırda yüzde 13.5, kuru fasulyede yüzde 13.1, ayçiçeğinde yüzde 10.9, şeker pancarında yüzde 5.3, tütünde yüzde 14.6, pamukta yüzde 13.3 artarken yüzde 20.3’lük enflasyonun oldukça gerisinde kaldı. Nohutta yüzde 10.9, kırmızı mercimekte yüzde 6.2 ve yeşil mercimekte ise yüzde 11.7 geriledi. Bir önceki yıl para etmeyen patateste yüzde 38.9 ve kuru soğanda ise yüzde 71.2 artış oldu. Bu rakamlardan da görüleceği üzere oluşan ürün fiyatlarının çiftçinin yüzünü güldürmediğini görüyoruz” diye konuştu. 

DOĞRU BİR TARIM POLİTİKASI ŞART

Güngör, tabloların genel olarak değerlendirildiğinde doğru bir tarım politikası uygulanmadığı taktirde, üreticinin üretimden kaçması kaçınılmaz olacağının altını çizdi. ‘Bu durumda ne yapmak lazım?’ diye soran Güngör, şöyle konuştu: “Ülke nüfusunun her yıl en az bir milyon kişi arttığı göz önüne alınmazsa, tarım alanları ve meralar korunmazsa, çiftçi gerektiği gibi desteklenmezse, Tarım Kanunu’nun desteklemeye ilişkin hükümlerine uyulmazsa, girdi maliyetlerini düşürmek için gerekli tedbirler alınmazsa, bir Bakandan diğerine değişen tarım politikaları düzeltilmezse, çiftçi ithalatla terbiye edilmeye kalkılırsa, kooperatifleşmeye gereken önem verilmez ve desteklemezse, sektördeki tüm bileşenlerin görüşü yerine sadece sermayenin görüşleri dikkate alınırsa, Ar-Ge çalışmalarına gereken önem verilmezse, istihdam sorunu çözülmezse tarımda ithalatçı olmaktan kurtulmamız mümkün değildir. Unutmamak gerekir ki, tarımımızı geliştirmeden, üretimimizi arttırmadan ekonominin kırılganlığını da düzeltemeyiz. ‘Dediğim dedik, öttürdüğüm düdük’ politikasından vazgeçmek gerekir.”

Özel Haber: Nurettin BAKİ

Haber kaynağına ulaşmak için lütfen tıklayınız.