17 Nisan 1940 tarihinde açılan Köy Enstitüleri, neredeyse tüm Anadolu‘nun okulsuz ve öğretmensiz olduğu bu dönemde, dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü‘nün himayesinde, Millî Eğitim Bakanı Hasan Âli Yücel tarafından İsmail Hakkı Tonguç‘un çabalarıyla yoksul ve zeki ilkokul mezunu köylü çocuklarının bu okullarda yetiştirildikten sonra yeniden köylere giderek öğretmen olarak çalışmaları düşüncesiyle kuruldular.

Bu okullardan yetişen öğretmenler köylülere hem örgün eğitim verecek, okuma yazma ve temel bilgileri kazandıracak hem de modern ve ilmi tarım tekniklerini öğretecektir.

Hasan Ali Yücel bu okulların açılma gerekçesini özetle "Büyük devrimleri köylere götürecek adam yetiştirmek istedik" şeklinde tanımlarken, Tonguç‘a göre de bu okullardan çıkacak yeni insan tipi şöyledir: Doğayı ve kaderi yenebilen, hayata olanaklar yaratabilen, topluma gerekli, kendi kendini yönetebilen, meslek hayatına başarı ile tutanabilecek,yaşayış,dil, hayat anlayışı ve zihniyet bakımından köylüden ve halktan kopmamış,n e ezen  ne de ezilen, ne sömüren ne de sömürülen, hakça bir düzen savunma anlayışına sahip.