KÖY HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NÜN KAPATILMASI ANAYASAYA AYKIRIDIR

MERKEZ
17.11.2004
 

KONU

3202 SAYILI KÖY HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GÖREV VE ÖRGÜTLENME YASASI, HAZIRLANARAK 21 EKİM 2004 GÜNÜ TBMM BAŞKANLIĞI’NA GÖNDERİLEN TASARI İLE DEĞİŞİKLİĞE UĞRATILMAKTADIR. HAZIRLANAN METİN “KÖY HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TEŞKİLAT VE GÖREVLERİ HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI VE KÖY HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NÜN KALDIRILMASI HAKKINDA KANUN TASARISI” ADINI TAŞIMAKTADIR.

TASARI İLE, 3202 SAYILI YASANIN KHGM’NÜN GÖREVLERİ İLE İLGİLİ HÜKÜMLERİ YÜRÜRLÜKTE BIRAKILIRKEN, ÖRGÜTLENME HÜKÜMLERİ İLE AÇIKÇA SAYILAN BİR KAÇ MADDESİNİN YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILDIĞI GÖRÜLMEKTEDİR.

TASARI, YÜRÜRLÜKTE KALAN HÜKÜMLERDE GEÇEN KHGM SÖZÜNÜN İL ÖZEL İDARESİ (İSTANBUL VE KOCAELİ İÇİN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ) OLARAK ANLAŞILACAĞINI BELİRTMEKTEDİR. İSKAN İLE İLGİLİ İŞLERDE İSE KHGM İBARESİ, BAYINDIRLIK BAKANLIĞI OLARAK OKUNACAKTIR.

YEREL İDARELERİ DEVLET TÜZELKİŞİLİĞİNİN YERİNE KOYMAK

TASARI, KHGM’NÜN MERKEZ PERSONELİ İLE ARAÇ-GERECİNİ TARIM BAKANLIĞI’NA DEVRETMEKTE, ANCAK 3202 SAYILI YASADAKİ HANGİ GÖREV VE YETKİLERİN BU BAKANLIĞA DEVREDİLDİĞİNE İLİŞKİN OLARAK HİÇBİR HÜKÜM GETİRMEMEKTEDİR.

TASARI’NIN YAPISINA GÖRE, KHGM’NÜN İSKAN DIŞINDA KALAN TÜM GÖREVLERİ İL ÖZEL İDARESİNE (İKİ İLDE BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİNE) DEVREDİLMEKTEDİR.

3202 SAYILI YASADA KHGM BİR MERKEZİ ÖRGÜT OLARAK KURULMUŞTUR. BU NEDENLE, GÖREVLERİN MERKEZİ PARÇASI İLE BÖLGE-İL MÜDÜRLÜKLERİ PARÇASI ARASINDA NASIL BÖLÜNECEĞİ GÖSTERİLMEMİŞTİR. BU YASAYA GÖRE GÖREVLER BİR BÜTÜNDÜR; ÖRGÜTÜN YAPISI GEREĞİNCE HİYERARŞİ İLKESİNE GÖRE YÜRÜTÜLECEKTİR.

OYSA TASARI, KHGM TARAFINDAN GÖRÜLEN HİZMETLERİ, MERKEZİ YÖNETİM İLE İLİŞKİSİ İDARİ VESAYET İLKESİNE GÖRE KURULMUŞ OLAN YEREL YÖNETİMLERE DEVRETMEKTEDİR. BÖYLECE GÖREV VE YETKİLERİN KULLANIMINI ÜSTLENEN İDAREYİ DEĞİŞTİRMEKTE, HİZMETİ “DEVLET TÜZELKİŞİLİĞİ”NDEN “YEREL İDARE TÜZELKİŞİLİĞİ”NE AKTARMAKTADIR. HALİHAZIRDA MERKEZİ YÖNETİME AİT OLAN <İ>TOPRAK YÖNETİMİ, SU YÖNETİMİ, KÖY VE ORMAN YOLLARI AĞI PLANLAMASI VE TÜM HİZMETİN DENETİMİ GİBİ TEMEL DEVLET GÖREV VE YETKİLERİ BİR BÜTÜN OLARAK YEREL YÖNETİMLERE DEVREDİLMİŞTİR. ÜSTELİK, GÖREV VE YETKİLERİN MERKEZDEKİ TARIM BAKANLIĞI İLE İLLERDEKİ ÖZEL İDARELER ARASINDA NASIL PAYLAŞILACAĞI; BU İKİ KADEME ARASINDA NASIL BİR İLİŞKİ KURULACAĞI ÜZERİNE HİÇBİR HÜKÜM ÖNGÖRÜLMEMİŞTİR.

HİZMETİN GÖRÜLMESİ HİYERARŞİK YÖNETİM İLİŞKİSİNDEN İDARİ VESAYET İLİŞKİSİNE TAŞINMIŞ; BÖYLECE, BİRİNCİSİ, ANAYASA GEREĞİNCE ANCAK DEVLET TÜZELKİŞİLİĞİNCE YÜRÜTÜLECEK GÖREVLER YEREL İDARELERE DEVREDİLMİŞ, İKİNCİSİ, DEVREDİLEN GÖREVLERİN KULLANIMI VESAYET KURUMU İLKELERİNE GÖRE YENİDEN TANIMLANMADAN AÇIKTA BIRAKILMIŞTIR.

BU NEDENLE HAZIRLANAN TASARI, HEM YÖNETİMİN EVRENSEL TEMEL İLKE VE GEREKLİLİKLERİNE UYGUN DÜŞMEMEKTE, HEM DE BİR BÜTÜN OLARAK ANAYASA’YA AYKIRI BULUNMAKTADIR.

ANAYASAYA AYKIRI HÜKÜMLER

5227 SAYILI “KAMU YÖNETİMİNİN TEMEL İLKELERİ VE YENİDEN YAPILANDIRILMASI HAKKINDA KANUN” UN GEÇİCİ İKİNCİ MADDESİNDE, KÖY HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NÜN KALDIRILMASI HÜKMÜ BULUNMAKTAYDI. CUMHURBAŞKANI’NIN YENİDEN GÖRÜŞÜLMEK ÜZERE TBMM’NE GERİ GÖNDERDİĞİ 5227 SAYILI METNİN GERİ GÖNDERME GEREKÇELERİ ARASINDA, SÖZÜ EDİLEN GEÇİCİ İKİNCİ MADDE BULUNMAMAKTADIR.

BUNUNLA BİRLİKTE, 5227’NİN GERİ GÖNDERİLME GEREKÇELERİ ARASINDA BULUNAN ANAYASA’NIN TEKİL DEVLET, SOSYAL DEVLET, MERKEZİ VE MAHALLİ İDARE İLE KAMU GÖREVLİLERİ HAKKINDAKİ HÜKÜMLERİ, SÖZÜ EDİLEN YASA TASARISI HÜKÜMLERİYLE DE İHLAL EDİLMEKTEDİR.

BU KAPSAMDA;

• ANAYASA’NIN 44 VE 45’İNCİ MADDELERİ İLE DEVLET TÜZEL KİŞİLİĞİNE YÜKLENEN GÖREVLER, İL ÖZEL İDARELERİNE VE BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİNE DEVREDİLEREK DEVLET TÜZEL KİŞİLİĞİ KAPSAMININ DIŞINA ÇIKARILMAKTA;

• ULUSAL DEVLET ELİYLE HAVZA BAZINDA PLANLANARAK YÜRÜTÜLMESİ GEREKEN İŞLER “MAHALLİ VE MÜŞTEREK NİTELİKLİ” OLARAK NİTELENEREK İL ÖZEL İDARELERİNE VE BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİNE DEVREDİLMEKTE VE BÖYLECE İDARENİN BÜTÜNLÜĞÜ İLKESİ İHLAL EDİLMEKTE;

• İL ÖZEL İDARELERİNİN MÜTEAHHİTLER ARACILIĞIYLA SAYILAN İŞLERİ YAPMASI ÖNGÖRÜLEREK KAMU HİZMETLERİNİN GEREKTİRDİĞİ ASLİ VE SÜREKLİ GÖREVLERİN MEMURLAR VE DİĞER KAMU GÖREVLİLERİ DIŞINDA KİŞİLER TARAFINDAN GÖRÜLMESİ SAĞLANMAYA ÇALIŞMAKTA, BÖYLECE TAŞERONLAŞMA VE SENDİKASIZLAŞMAYI SONUÇLAYACAK BİR YÖNELİM SERGİLENMEKTE;

• SOSYAL DEVLET İLKESİ, TASARININ DÜZENLEME İDDİASI TAŞIDIĞI ALAN BAKIMINDAN ORTADAN KALDIRILMAKTADIR.

AŞAĞIDA, SÖZÜ EDİLEN ANAYASAL ÇERÇEVE ORTAYA KONULMAKTADIR.

1- TASARININ 2’İNCİ MADDESİ, 3’ÜNCÜ MADDESİNİN İLK İKİ PARAGRAFI VE 4’ÜNCÜ MADDESİNİN (A) FIKRASI, ANAYASA’NIN 6, 44, 45’İNCİ MADDELERİNE AYKIRIDIR.

ANAYASA’NIN “TOPRAK MÜLKİYETİ” BAŞLIKLI 44’ÜNCÜ MADDESİ; <İ>“DEVLET, TOPRAĞIN VERİMLİ VE EKONOMİK OLARAK İŞLETİLMESİNİ KORUMAK VE GELİŞTİRMEK, EROZYONLA KAYBEDİLMESİNİ ÖNLEMEK VE TOPRAKSIZ OLAN VEYA YETER TOPRAĞI BULUNMAYAN ÇİFTÇİLİKLE UĞRAŞAN KÖYLÜYE TOPRAK SAĞLAMAK AMACIYLA GEREKLİ TEDBİRLERİ ALIR. KANUN, BU AMAÇLA, DEĞİŞİK TARIM BÖLGELERİ VE VE ÇEŞİTLERİNE GÖRE TOPRAĞIN GENİŞLİĞİNİ TESPİT EDEBİLİR. TOPRAKSIZ OLAN VEYA YETER TOPRAĞI BULUNMAYAN ÇİFTÇİYE TOPRAK SAĞLANMASI, ÜRETİMİN DÜŞÜRÜLMESİ, ORMANLARIN KÜÇÜLMESİ VE DİĞER TOPRAK VE YER ALTI SERVETLERİNİN AZALMASI SONUCUNU DOĞURAMAZ. BU AMAÇLA DAĞITILAN TOPRAKLAR BÖLÜNEMEZ, MİRAS HÜKÜMLERİ DIŞINDA BAŞKALARINA DEVREDİLEMEZ VE ANCAK DAĞITILAN ÇİFTÇİLERLE MİRASÇILARI TARAFINDAN İŞLETİLEBİLİR. BU ŞARTLARIN KAYBI HALİNDE, DAĞITILAN TOPRAĞIN DEVLETÇE GERİ ALINMASINA İLİLŞKİN ESASLAR KANUNLA DÜZENLENİR”. HÜKMÜNE SAHİPTİR.

YİNE, ANAYASA’NIN “TARIM, HAYVANCILIK VE BU ÜRETİM DALLARINDA ÇALIŞANLARIN KORUNMASI” BAŞLIKLI 45’İNCİ MADDESİNDE; <İ>“DEVLET, TARIM ARAZİLERİ İLE ÇAYIR VE MERALARIN AMAÇ DIŞI KULLANILMASINI VE TAHRİBİNİ ÖNLEMEK, TARIMSAL ÜRETİM PLANLAMASI İLKELERİNE UYGUN OLARAK BİTKİSEL VE HAYVANSAL ÜRETİMİ ARTIRMAK MAKSADIYLA, TARIM VE HAYVANCILIKLA UĞRAŞANLARIN İŞLETME ARAÇ VE GEREÇLERİNİN VE DİĞER GİRDİLERİNİN SAĞLANMASINI KOLAYLAŞTIRIR. DEVLET, BİTKİSEL VE HAYVANSAL ÜRÜNLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GERÇEK DEĞERLERİNİN ÜRETİCİNİN ELİNE GEÇMESİ İÇİN GEREKEN TEDBİRLERİ ALIR” DENİLMEKTEDİR.

GÖRÜLDÜĞÜ GİBİ, ANAYASA’NIN 44 VE 45’İNCİ MADDELERİ, KAPSAMINDA SAYDIĞI İŞLERİ, DEVLET TÜZEL KİŞİLİĞİNİN GÖREVİ OLARAK DEVLETE YÜKLEMİŞTİR.

BUNA KARŞILIK, TASARI’NIN 4’ÜNCÜ MADDESİNİN (A) FIKRASI İLE, KHGM’NÜN BÖLGE MÜDÜRLÜKLERİ DAHİL TAŞRA TEŞKİLATI İLE DÖNER SERMAYE İŞLETMELERİNE AİT KADRO VE POZİSYONLARI İLE BİRLİKTE PERSONELİ, TAŞINIR VE TAŞINMAZ MALLARI, BUNLARA AİT ÖDENEKLERLE BİRLİKTE İSTANBUL VE KOCAELİ İLLERİNDE BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİNE, DİĞER İLLERDE İL ÖZEL İDARELERİNE DEVREDİLMEKTEDİR.

BÖYLECE TASARI, KAPSAMINDA SAYDIĞI İŞLERİ DEVLET TÜZEL KİŞİLİĞİ KAPSAMI DIŞINA ÇIKARIP İL ÖZEL İDARELERİ VE BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİNE DEVRETMEKTEDİR.

OYSA ANAYASA’NIN 6’INCI MADDESİ, “HİÇBİR KİMSE VEYA ORGAN, KAYNAĞINI ANAYASA’DAN ALMAYAN BİR DEVLET YETKİSİ KULLANAMAZ” HÜKMÜNE SAHİPTİR.

SAYILAN GEREKÇELERLE, TASARININ 2’İNCİ MADDESİ, 3’ÜNCÜ MADDESİNİN İLK İKİ PARAGRAFI 4’ÜNCÜ MADDESİNİN (A) FIKRASI, ANAYASA’NIN 6, 44, 45’İNCİ MADDELERİNE AYKIRIDIR.

2- YİNE TASARININ 2’İNCİ MADDESİ, 3’ÜNCÜ MADDESİNİN İLK İKİ PARAGRAFI VE 4’ÜNCÜ MADDESİNİN (A) FIKRASI, ANAYASA’NIN 126 VE 127’İNCİ MADDELERİNE DE AYKIRIDIR.

ANAYASA’NIN “MERKEZİ İDARE” BAŞLIKLI 126’INCI MADDESİ; <İ>“TÜRKİYE, MERKEZİ İDARE KURULUŞU BAKIMINDAN, COĞRAFYA DURUMUNA, EKONOMİK ŞARTLARA VE KAMU HİZMETLERİNİN GEREKLERİNE GÖRE, İLLERE; İLLER DE DİĞER KADEMELİ BÖLÜMLERE AYRILIR.İLLERİN İDARESİ YETKİ GENİŞLİĞİ ESASINA DAYANIR. KAMU HİZMETLERİNİN GÖRÜLMESİNDE VERİM VE UYUM SAĞLAMAK AMACIYLA, BİRDEN ÇOK İLİ İÇİNE ALAN MERKEZİ İDARE TEŞKİLATI KURULABİLİR. BU TEŞKİLATIN GÖREV VE YETKİLERİ KANUNLA DÜZENLENİR” HÜKMÜNE SAHİPTİR.

ANAYASA’NIN “MAHALLİ İDARELER” BAŞLIKLI 127’İNCİ MADDESİNDE İSE; <İ>“MAHALLİ İDARELER; İL, BELEDİYE VEYE KÖY HALKININ MAHALLİ MÜŞTEREK İHTİYAÇLARINI KARŞILAMAK ÜZERE KURULUŞ ESASLARI KANUNLA BELİRTİLEN VE KARAR ORGANLARI, GENE KANUNDA GÖSTERİLEN, SEÇMENLER TARAFINDAN SEÇİLEREK OLUŞTURULAN KAMU TÜZELKİŞİLERİDİR” DENİLMEKTEDİR.

TASARININ, ULUSAL DEVLET ELİYLE HAVZA BAZINDA PLANLANARAK YÜRÜTÜLMESİ GEREKEN İŞLERİ, İL ÖZEL İDARELERİNE VE BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİNE DEVRETMESİ, BUNLARI “MAHALLİ VE MÜŞTEREK NİTELİKLİ” OLARAK NİTELEMESİ ANLAMINA GELMEKTE (TASARI GEREKÇESİNDE BU KONU AÇIKÇA BELİRTİLMEKTEDİR: “... YUKARIDA BELİRTİLEN HİZMETLERİN MAHALLİ MÜŞTEREK İHTİYAÇLARA İLİŞKİN OLMASI SEBEBİYLE MAHALLİNDE PLANLANARAK YERİNE GETİRİLMESİNDE ZORUNLULUK BULUNMAKTADIR.”) VE BÖYLECE İDARENİN BÜTÜNLÜĞÜ İLKESİ İHLAL EDİLMEKTEDİR.

3202 SAYILI YASA ÇERÇEVESİNDE, KHGM; YOL, İÇME SUYU, KANALİZASYON, İSKAN GİBİ SOSYAL ALTYAPI HİZMETLERİ YANINDA, SULAMA, ARAZİ TOPLULAŞTIRMA, TOPRAK KULLANIMI, TOPRAK MUHAFAZA GİBİ TARIMSAL ALTYAPI ALANINDA KAMU HİZMETİ ÜRETMEKTEDİR.

BU ÇALIŞMA ALANI, “MAHALLİ VE MÜŞTEREK NİTELİKLİ” OLARAK TANIMLANAMAZ. TAM TERSİNE, TOPRAK VE SU KAYNAKLARININ KORUNMASI VE GELİŞTİRİLMESİ, ULUSUN ORTAK VARLIKLARI ÜZERİNDE, KAMU YARARI İLKESİ DOĞRULTUSUNDA, HAVZA BAZINDA YÜRÜTÜLEN HİZMETLERDİR.

YEREL YARARLANMA ÇABALARININ OLUŞTURDUĞU ÇIKAR ÇATIŞMALARI ÇERÇEVESİNDE, ULUSAL DEVLET, GENEL DÜZENLEYİCİ GÖREVİNİ YERİNE GETİRMEK DURUMUNDADIR. ÖRNEĞİN, HERHANGİ BİR İL ÖZEL İDARESİ, ÇEŞİTLİ GEREKÇELERLE, KENDİ SINIRLARI İÇİNDE, BİRİNCİ SINIF TARIM ARAZİSİ ÜZERİNDE SANAYİİ TESİSİ KURMAK İSTEYEBİLİR VE BU YEREL ÇIKARLARLA ÖRTÜŞEBİLİR. OYSA TARIM ARAZİLERİNİN KORUNMASINA YÖNELİK KAMU HİZMETİ, KAMU YARARI UYARINCA KAMUNUN ÇIKARLARI DOĞRULTUSUNDA YÜRÜTÜLMEK ZORUNDADIR.

AYNI ŞEKİLDE, 3202 SAYILI YASA’NIN 2’İNCİ MADDE (E) FIKRASI UYARINCA, KHGM, ÜÇ YASAL STATÜDE (UMUMA AİT, KÖYLÜYE DEVİR VE TAHSİS EDİLMİŞ VE ESKİDEN BERİ KÖYÜN İNTİFAINDA) BULUNAN SULAR, ÜÇ BİRİME (KÖYE, BAĞLILARINA, ASKERİ GARNİZONLARA) İHTİYACINA GÖRE TEVZİ-TAHSİS EDER, GEREKTİĞİNDE TAHSİS ŞEKLİNİ DEĞİŞTİRİR. BU HİZMET İL ÖZEL İDARELERİNE DEVREDİLDİĞİNDE, TÜRKİYE’NİN VERİLİ SOSYOLOJİK YAPISI DÜŞÜNÜLDÜĞÜNDE, ADİL BİR DAĞITIM YERİNE, İL GENEL MECLİSİNDE EGEMEN YAPININ İSTEMLERİNE UYGUN ŞEKİLDE TAHSİS EDİLECEĞİ, BU DURUMUN DA BİRÇOK SOSYAL KARIŞIKLIĞA NEDEN OLACAĞI ÖNGÖRÜLEBİLİR.

NİTEKİM CUMHURBAŞKANI’NIN 5227 SAYILI YASAYI GERİ GÖNDERİRKEN KULLANDIĞI GEREKÇELER ARASINDA; “...MERKEZİ YÖNETİM VE YEREL YÖNETİMLER, DEVLET İKTİDARININ ÖRGÜTLENMESİNDE HİZMETİ VE COĞRAFYAYI ESAS ALARAK İKİ TEMEL PARÇAYI OLUŞTURMAKTADIR. BU İKİ PARÇALI YAPININ YÖNETSEL ÖRGÜTLENMEDE FARKLI SONUÇLARA YOL AÇMAMASI, BİRBİRİNDEN KOPMAMASI, TEKİL DEVLET MODELİNE ZARAR VERECEK BİÇİMDE AYRIŞMAMASI İÇİN, ANAYASA’DA ‘İDARENİN BÜTÜNLÜĞÜ’ İLKESİNE YER VERİLMİŞ VE YERİNDEN YÖNETİM, DEVLETİN ÜLKESİ VE ULUSUYLA BÖLÜNMEZLİĞİ VE YÖNETİMİN TÜMLÜĞÜ İLKELERİYLE SINIRLANDIRILMIŞTIR” ... “YERİNDEN YÖNETİMİN EN ÖNEMLİ SAKINCASI, DEVLET’İN BİRLİĞİNİ VE KAMU HİZMETLERİNİN TUTARLILIĞINI BOZABİLMESİDİR. BU SAKINCAYI ÖNLEMEK İÇİN DEVLET’E VE ONU TEMSİL EDEN MERKEZİ YÖNETİME, YERİNDEN YÖNETİM KURULUŞLARININ EYLEM VE İŞLEMLERİNİ DENETLEMEK VE GEREKTİRİNDE BOZABİLMEK YETKİSİ TANINMIŞTIR. BU YETKİ, ‘İDARİ VESAYET’ KAVRAMI İLE ANAYASA’DA YERİNİ ALMIŞTIR.”

TASARI, MERKEZİ İDAREDE İHTİSAS KURULUŞU OLAN KHGM’NÜ KAPATMAKTA VE GÖREV/YETKİYİ TAŞRADA İL ÖZEL İDARELERİNE VE BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİNE DEVRETMEKTEDİR. BU ÇERÇEVE, İHTİSAS ALANI BAKIMINDAN, TEKNİK İDARİ VESAYET YETKİSİNİN KULLANILMASINI DA FİİLEN OLANAKSIZ HALE GETİRMEKTEDİR.

YİNE CUMHURBAŞKANI’NIN 5227 SAYILI YASAYI GERİ GÖNDERİRKEN; “...YEREL YÖNETİMLERE İLİŞKİN DÜZENLEMEDE, HER NE KADAR ‘MAHALLİ MÜŞTEREK İHTİYAÇLARA İLİŞKİN’ GÖREVLERDEN SÖZ EDİLEREK KONU YÖNÜNDEN SINIR GETİRİLMİŞ İZLENİMİ YARATILMAYA ÇALIŞILMIŞ İSE DE, BU KAVRAM SOYUT OLUP, YEREL YÖNETİMLERİ ‘GENEL GÖREVLİ’ KONUMDAN ÇIKARMAYA YETMEMEKTEDİR. ÇÜNKÜ, MERKEZİ YÖNETİM ÖRGÜTLENMESİNDE YER ALAN KAMU KURUM VE KURULUŞLARININ GÖREVİ KAPSAMINDA SAYILMAYAN YA DA GENEL GÖREVLİ BİR KAMU KURUM VE KURULUŞUNUN GÖREV ALANINDA YER ALMAKTA İKEN, YAPILACAK BİR YASAL DÜZENLEME İLE O KURUM YA DA KURULUŞUN GÖREV KAPSAMINDAN ÇIKARILAN HER TÜRLÜ KAMUSAL HİZMET, ... , YEREL YÖNETİMLERİN GÖREV ALANINA GİRECEKTİR”

GÖRÜLDÜĞÜ GİBİ, CUMHURBAŞKANI’NIN İADE GEREKÇELERİNDE, ADETA ÖNÜMÜZDE BULUNAN TASARI TANIMLANMAKTADIR. 5227 İÇİNDE GEÇİRİLEMEYEN DÜZENLEMELER, PARÇACI DÜZENLEMELER İLE YÜRÜRLÜĞE SOKULMAYA ÇALIŞILMAKTADIR.

SAYILAN GEREKÇELERLE, TASARININ 2’İNCİ MADDESİ, 3’ÜNCÜ MADDESİNİN İLK İKİ PARAGRAFI 4’ÜNCÜ MADDESİNİN (A) FIKRASI, ANAYASA’NIN 126 VE 127’İNCİ MADDELERİNE DE AYKIRIDIR.

3- TASARININ 5, 6, 7, 8’İNCİ MADDELERİ, ANAYASA’NIN 128’İNCİ MADDELERİNE AYKIRIDIR.

ANAYASA’NIN “D.KAMU HİZMETİ GÖREVLİLERİYLE İLGİLİ HÜKÜMLER, 1.GENEL İLKELER” BAŞLIKLI 128 İNCİ MADDESİNİN İLK FIKRASI; <İ>“DEVLETİN, KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ VE DİĞER KAMU TÜZELKİŞİLERİNİN GENEL İDARE ESASLARINA GÖRE YÜRÜTMEKLE YÜKÜMLÜ OLDUKLARI KAMU HİZMETLERİNİN GEREKTİRDİĞİ ASLİ VE SÜREKLİ GÖREVLER, MEMURLAR VE DİĞER KAMU GÖREVLİLERİ ELİYLE GÖRÜLÜR” HÜKMÜNE SAHİPTİR.

TASARI, MADDE VE GEREKÇELERİ İLE KHGM’NÜN MEMUR VE SÖZLEŞMELİ STATÜDE ÇALIŞTIRDIĞI KAMU GÖREVLİLERİ ELİYLE YÜRÜTTÜĞÜ İŞLERİ; BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİ VE İL ÖZEL İDARELERİ TARAFINDAN TAŞERONLAR ARACILIĞIYLA YAPMA AMACI TAŞIMAKTA, BÖYLECE TAŞERONLAŞMA VE SENDİKASIZLAŞTIRMAYI ADETA TEŞVİK ETMEKTEDİR.

YİNE CUMHURBAŞKANI’NIN 5227 SAYILI YASAYI GERİ GÖNDERİRKEN KULLANDIĞI GEREKÇELER ARASINDA; “...KAMU HİZMETLERİNİN HEMEN TÜMÜNÜN YERELLEŞTİRİLMESİNİN VE ÖZELLEŞTİRİLMESİNİN YOLU AÇILMAKTADIR” ... “MERKEZİ VE YEREL YÖNETİMLERİN ‘GENEL İDARE ESASLARI’NA GÖRE YÜRÜTTÜKLERİ ASLİ VE SÜREKLİ KAMU HİZMETLERİ DE DAHİL TÜM KAMU HİZMETLERİNİN ÖZEL SEKTÖRE GÖRDÜREBİLMESİNE OLANAK TANINMAKTADIR Kİ, DÜZENLEME BU DURUMUYLA ANAYASA’NIN 128. MADDESİYLE BAĞDAŞMAMAKTADIR” DENİLMEKTEDİR...

SAYILAN GEREKÇELERLE, TASARININ 5, 6, 7 VE 8’İNCİ MADDELERİ, ANAYASA’NIN 128’İNCİ MADDESİNE AYKIRIDIR.

4- TASARININ 6’INCI MADDESİ İLK FIKRASI VE 8’İNCİ MADDESİ İLK FIKRA HÜKÜMLERİNİN AYKIRILIĞI.

TASARININ 6’INCI MADDESİ İLK FIKRASI, KHGM ŞUBE MÜDÜRÜ ÜZERİNDE KADROLARDA GÖREV YAPANLARIN GÖREVLERİNİN KANUNUN YAYIMI TARİHİNDE SONA ERECEĞİNİ İFADE ETMEKTEDİR.

TASARININ 8’İNCİ MADDESİ İSE, BU KANUN UYARINCA YAPILACAK DEVİR İŞLEMLERİNİN, KANUNUN YAYIMI TARİHİNDEN İTİBAREN BİR YIL İÇİNDE TAMAMLANACAĞINI, DEVİR İŞLEMLERİ TAMAMLANINCAYA KADAR 3202 SAYILI KANUNDA BELİRTİLEN GÖREVLERİN MEVCUT PERSONEL ELİYLE YÜRÜTÜLMEYE DEVAM OLUNACAĞINI İFADE ETMEKTEDİR.

KANUNUN YAYIMLANMASI İLE GÖREVLERİ SONA ERECEK KAMU YÖNETİCİLERİNİN, OLASILIKLA BİR YIL BOYUNCA, GÖREVLERİ SONA ERMİŞ OLDUĞU HALDE, DEVİR İŞLEMLERİ TAMAMLANINCAYA KADAR 3202 SAYILI KANUNDA BELİRTİLEN GÖREVLERİ NASIL YÜRÜTECEKLERİNİ ANLAMAK OLANAKLI DEĞİLDİR.

5- TASARININ 8’İNCİ MADDESİ SON FIKRA HÜKÜMLERİ, ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARINA AYKIRIDIR.

TASARININ 8’İNCİ MADDESİ SON FIKRA HÜKMÜ; “DEVİR NEDENİYLE PERSONEL, KADRO, ÖDENEK, TAŞINIR VE TAŞINMAZ DEVRİ VE BENZERİ HUSUSLAR İLE 3202 SAYILI KANUNDA YER ALAN GÖREV VE YETKİLERİN KULLANILMASINDA ORTAYA ÇIKABİLECEK TEREDDÜTLERİ GİDERMEYE BAŞBAKAN YETKİLİDİR” HÜKMÜNE SAHİPTİR.

CUMHURBAŞKANI’NIN GERİ GÖNDERME GEREKÇESİNDE BELİRTİLDİĞİ GİBİ, ANAYASA MAHKEMESİ’NİN 22.6.1988 GÜNLÜ, E.1987/18, K.1988/23 SAYILI KARARINDA, “İL ÖZEL İDARELERİNİ GÖREVLİ OLDUĞU MAHALLİ VE MÜŞTEREK İHTİYAÇLARIN KAPSAMIN VE SINIRI...’NIN SAPTANMASI YETKİSİNİN BAKANLAR KURULU’NA VERİLMESİ, YASALLIK YETKİSİ İLE ÇATIŞMAKTADIR” DENİLMİŞTİR.

BU KARARA KARŞIN, TASARI HÜKMÜNDE, DEVİR NEDENİYLE PERSONEL, KADRO, ÖDENEK, TAŞINIR VE TAŞINMAZ DEVRİ VE BENZERİ HUSUSLAR İLE 3202 SAYILI KANUNDA YER ALAN GÖREV VE YETKİLERİN KULLANILMASINDA ORTAYA ÇIKABİLECEK TEREDDÜTLERİ GİDERMEYE BİZZAT BAŞBAKAN’IN YETKİLİ KILINMASI, YASALLIK YETKİSİ İLE TÜMÜYLE ZIT BİR ZİHNİYETİN GÖSTERGESİDİR.

HER NE KADAR İLK BAKIŞTA “TEREDDÜT GİDERME” EYLEMİNİN İDARİ BİR İŞLEM OLMADIĞI VE HUKUKİ ANLAMDA BİR SONUÇ DOĞURMAYACAĞI DÜŞÜNÜLSE BİLE, ÖRNEĞİN TAŞINIR VE TAŞINMAZ DEVRİNDE BU EYLEMİN KAMU MALININ AMACI DIŞINDAKİ KULLANIMLAR İÇİN TAHSİSİ SONUCUNU DOĞURABİLMESİ TEHLİKESİNİN VARLIĞI AÇIKTIR.

AYRICA, YİNE CUMHURBAŞKANI’NIN GERİ GÖNDERME GEREKÇESİNDE BELİRTİLDİĞİ GİBİ, ANAYASA’NIN 128. MADDESİNDE, MEMURLARIN VE DİĞER KAMU GÖREVLİLERİNİN NİTELİKLERİ, ATANMALARI, GÖREV VE YETKİLERİ, HAKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ, AYLIK VE ÖDENEKLERİ İLE DİĞER ÖZLÜK İLİŞKİLERİNİN YASAYLA DÜZENLENMESİ ÖNGÖRÜLMÜŞTÜR.

SAYILAN GEREKÇELERLE, TASARININ 8’İNCİ MADDESİNİN İLK FIKRASI, ANAYASA’NIN 128’İNCİ MADDESİNE VE KONU İLE İLGİLİ ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARINA AYKIRIDIR.

Okunma Sayısı: 5622