MECLİS ARAŞTIRMA KOMİSYONU TOPLANTISI- 25.05.2006
YAŞ SEBZE, MEYVE VE KESME ÇİÇEK İLE NARENCİYE ÜRETİMİNDE VE İHRACATINDAKİ SORUNLARIN ARAŞTIRILARAK ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLERİN BELİRLENMESİ AMACIYLA KURULAN MECLİS ARAŞTIRMA KOMİSYONU 23.05.2006 TARİHİNDE ADANA VALİ YARDIMCISI MEHMET DEMİR BAŞKANLIĞINDA ÖN TOPLANTI GERÇEKLEŞTİRDİ VE 25.05.2006 ÇARŞAMBA GÜNÜ SAAT:10.30’DA TARIM İL MÜDÜRLÜĞÜ’NDE; MERSİN MİLLETVEKİLİ ALİ ER’İN KOMİSYON BAŞKANLIĞI YAPTIĞI TOPLANTIYA MERSİN MİLLETVEKİLİ ALİ OKSAL, OSMANİYE MİLLETVEKİLİ NECATİ UZDİL, ANTALYA MİLLETVEKİLİ OSMAN KAPTAN, KAYSERİ MİLLETVEKİLİ ADEM BAŞTÜR, HATAY MİLLETVEKİLİ ABDÜLAZİZ YAZAR, HATAY MİLLETVEKİLİ İSMAİL SOYLU, BALIKESİR MİLLETVEKİLİ ALİ AYDINLIOĞLU, ADANA MİLLETVEKİLİ ABDULLAH TORUN, MERSİN MİLLETVEKİLİ MUSTAFA EYİCEOĞLU, BURSA MİLLETVEKİLİ MEHMET KÜÇÜKAŞIK, MERSİN MİLLETVEKİLİ ÖMER İNAN, NİĞDE MİLLETVEKİLİ MEHMET UĞUR ÇETİN, SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİ, ÜRETİCİLER, MESLEKTAŞLARIMIZ VE ZMO ŞUBEMİZİ TEMSİLEN BAŞKANIMIZ AYHAN BARUT KATILDI.
ÜLKEMİZDE VE BÖLGEMİZDE NARENCİYE ÜRETİMİNDE YAŞANAN SORUNLAR, PESTİSİT KALINTILARI SORUNUNA YÖNELİK TESPİT VE ÖNERİLER, KARPUZ ÜRETİMİ VE SINIR TİCARETİNDE YAŞANAN SORUNLAR VE SERBEST ZİRAAT MÜHENDİSLİĞİ YÖNETMELİĞİ İLE İLGİLİ TESPİT VE ÖNERİLERİMİZİ İÇEREN RAPORLAR ŞUBE BAŞKANIMIZ AYHAN BARUT TARAFINDAN KOMİSYON BAŞKANI ALİ ER’E VERİLDİ. ŞUBE BAŞKANIMIZ AYHAN BARUT AYNI ZAMANDA KONULARLA İLE İLGİLİ SÖZ ALARAK KONUŞMA YAPTI.
RAPORLARIN İÇERİĞİ AŞAĞIDAKİ GİBİDİR.
TURUNÇGİL SORUNLARI VE SERBEST ZİRAAT
MÜHENDİSLİĞİ ÜZERİNE TESPİT VE ÖNERİLER
BİLİNDİĞİ ÜZERE SON DÖNEMLERDE SEKTÖRÜMÜZÜN EN ÖNEMLİ GÜNDEMİ “TURUNÇGİL İHRACATIMIZDA YAŞADIĞIMIZ SORUNLARDIR”.RUSYA’YA YAPTIĞIMIZ TURUNÇGİL İHRACATIMIZDA İLK OLARAK “AKDENİZ MEYVE SİNEĞİ “ GÜNDEME GELMİŞ ARDINDAN PESTİSİT KALINTILARI İLGİLİ SORUNLAR OLUŞMUŞ , “KONU SİYASİ BİR KARARDIR “ YORUMLARI YAPILMIŞ ,UYARI MEKTUPLARI ALINMIŞ VE SORUNA KISA VADELİ ÇÖZÜMLER BULMA UĞRAŞI İÇERİSİNE GİRİLMİŞTİR.
BU KISA VADELİ ÇÖZÜM TARTIŞMALARI İÇERİSİNDE “SERBEST ZİRAAT MÜHENDİSLİĞİ “ GÜNDEME GETİRİLMİŞ VE KONUNUN KISA SÜRE İÇERİSİNDE ALT YAPISI İLE İLGİLİ SORUNLARLA KARŞILAŞILMIŞTIR.
ÜLKE EKONOMİSİ AÇISINDAN İHRACATIN VE ÖZEL DE TURUNÇGİL İHRACATININ GETİRİSİNİ ,EKONOMİYE KATKILARINI DİLE GETİRMEYE GEREK YOKTUR.BU ÖNEMLİ KONUYA ÇÖZÜMLEMELİ , ETKİLİ VE BİLİMSEL BİR BAKIŞ AÇISI İLE BAKMAK ŞARTTIR DOLAYISIYLA KONUNUN ALT YAPISININ BAŞTAN SAĞLAM OLUŞTURULMASI GEREKMEKTEDİR.BU NOKTADA “SERBEST ZİRAAT MÜHENDİSLERİNİN “ YETKİ VE SORUMLULUKLARININ İYİ BELİRLENMESİ AYNI ZAMANDA BİTKİSEL ÜRETİMDEN TÜKETİCİYE KADAR İLGİLİ TARAFLARIN YETKİ VE SORUMLULUKLARININ BELİRLENMESİ VE ÜRÜNLERİN İZLENEBİLİRLİĞİNİN SAĞLANMASI GEREKMEKTEDİR.BU SAYEDE HEM DIŞ HEM DE İÇ PAZARIMIZDA SAĞLIKLI , KAZANÇLI VE KALİTELİ ÜRÜN YETİŞTİREBİLME VE KAZANÇ SAĞLAMA OLANAĞI OLUŞACAKTIR.BU NOKTADA SERBEST ZİRAAT MÜHENDİSLİĞİ İLE İLGİLİ TESPİT VE ÖNERİLERİMİZ AŞAĞIDAKİ GİBİDİR:
SERBEST ZİRAAT MÜHENDİSLİĞİ İLE İLGİLİ ALT YAPI ÇALIŞMALARINA YÖNELİK TESPİT VE ÖNERİLERİMİZ
1. SERBEST ZİRAAT MÜHENDİSİ’NİN EĞİTİM, TECRÜBE ,KANUNİ SORUMLULUK , ÜCRETLENDİRME AÇILARINDAN TANIMLANMASI VE SÖZÜ EDİLEN TANIMLAMALARA UYGUN MÜHENDİSLERİN BELGELENDİRİLMESİ ,BELGELERİN PERİYODİK OLARAK VİZE EDİLMESİ.
2. SERBEST ZİRAAT MÜHENDİS’İNİN KONTROL EDECEĞİ ALANIN EN ÇOK VE EN AZ OLARAK BELİRLENMESİ.
3. SERBEST ZİRAAT MÜHENDİSİ İLE ÜRETİCİ ARASINDA BİR SÖZLEŞME HAZIRLANMASI ,KOŞULLARININ BELİRLENMESİ VE BU SÖZLEŞME ÜZERİNDEN DENETİMLERİN ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI VE TARIM İL MÜDÜRLÜKLERİ TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ.
4. SERBEST ZİRAAT MÜHENDİS’İNİN KONTROL ETTİĞİ ÜRETİM ALANLARI İLE İLGİLİ BİRİM ÜCRETLENDİRME TARİFELERİNİN VE OLASI YANLIŞ UYGULAMALARIN ÖNÜNE GEÇEBİLMEK İÇİN CEZAİ MÜEYYİDELERİNİN , ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI VE TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI TARAFINDAN BELİRLENMESİ.
5. SERBEST ZİRAAT MÜHENDİS’İNİN ALAN KONTROLLERİ SIRASINDA ETKİLİ, EKONOMİK VE SAĞLIK AÇISINDAN KONTROL ALTINDA OLAN PESTİSİT KULLANIM ÖNERİLERİ İLE İLGİLİ TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI VE ARAŞTIRMA ENSTİTÜLERİ ARACILIĞI İLE ÜLKESEL TEKNİK TALİMATLARIN YENİDEN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ, EKSİK OLAN KISIMLARIN İVEDİLİKLE TAMAMLANMASI.
6. SERBEST ZİRAAT MÜHENDİS’İNİN ALAN KONTROLLERİ SIRASINDA KULLANILMAK ÜZERE ; ALANIN ADA ,PAFTA , ÇEŞİT , GÖZLEM VE ÖNERİLERİN KAYIT EDİLECEĞİ VE ÜRETİCİNİN BU GÖZLEM VE ÖNERİLER BİLGİSİNİ ALDIĞINI VE UYGULAYACAĞINI BEYAN ETTİĞİ BİR BİLGİ FORMUNUN OLUŞTURULMASI AYNI ZAMANDA BU BİLGİ FORMUNUN ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI VE TARIM İL MÜDÜRLÜKLERİ ARACILIĞI İLE PERİYODİK OLARAK ONAYLANMASI.
7. SERBEST ZİRAAT MÜHENDİS’İNİN HER YIL ,BELİRLENECEK BİLİMSEL KURUMLAR VE SÜRELER DAHİLİNDE KURSA TABİ TUTULMASI
8. ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI İÇERİSİNDE SERBEST ZİRAAT MÜHENDİSLERİNE YÖNELİK KALICI BİR KOMİSYONUN OLUŞTURULMASI.
9. SERBEST ZİRAAT MÜHENDİSLERİNİN BU KOMİSYON DAHİLİNDE VE DİĞER İLGİLİ TÜM KURUM VE KİŞİLERLE PERİYODİK OLARAK TOPLANTILAR DÜZENLEMESİ VE DÖNEMSEL SORUNLARIN TARTIŞILMASININ YANI SIRA YAPISAL EKSİKLİKLER VE YENİLİKLER HAKKINDA GÖRÜŞ ALIŞ VERİŞİNDE BULUNULMASI VE ORTAK POLİTİKALARIN ÜRETİLMESİ.
10. YUKARIDA SÖZÜ EDİLEN SERBEST ZİRAAT MÜHENDİSLERİNİN ÇALIŞMA KOŞULLARI , YETKİ VE SORUMLULUKLARI TURUNÇGİL ÜRETİMİ ÖZELİNDE ELE ALINMIŞTIR.KONU DİĞER ÜRETİM ALANLARI İÇİN DE GENİŞLETİLMELİ VE GELİŞTİRİLİP YASAL DAYANAKLARI OLUŞTURULMALIDIR.
11. SERBEST ZİRAAT MÜHENDİSLERİNE YÖNELİK OLARAK ÖNERİLERİMİZ İLGİLİ TÜM İL ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODALARI TARAFINDAN TARTIŞILMALI VE YENİ ÖNERİLER VE EKSİKLERİN TAMAMLANMASI VE BİR MERKEZDE TOPLANMASI SAĞLANMALIDIR. BU GENİŞ KATILIMLI ÖNERİLER DİZİSİ TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞINA İLETİLMELİ VE KANUN VE YÖNETMELİKLERİN HAZIRLANMASI SAĞLANMALIDIR.
 
PESTİSİT KALINTILARI SORUNUNA YÖNELİK TESPİT VE ÖNERİLERİMİZ
PESTİSİT KALINTILARI SORUNUNA GÖSTERİLEN, SADECE TURUNÇGİL ÜRETİMİNDE VE SADECE İHRAÇ EDİLEN ÜRÜNLERE YÖNELİK HASSASİYETİN DAHA FAZLASININ, İÇ PİYASA DA İNSANLARIMIZ TARAFINDAN TÜKETİLEN BİTKİSEL ÜRETİMLERE DE GÖSTERİLMESİ TEMEL SORUMLULUKLARIMIZIN BAŞINDA GELMEKTEDİR. BU NOKTADA SORUMLULUK, ÜRETİCİNİN, YANINDA ÇALIŞAN PESTİSİT UYGULAYICILARINDAN ,SERBEST ZİRAAT MÜHENDİSLERİNE ,TARIM İL MÜDÜRLÜKLERİNDEN ,İHRACATÇI FİRMALARA ,KALINTI ANALİZ LABORATUAR ÇALIŞANLARINDAN , ZİRAİ İLAÇ BAYİLERİNE ,ENSTİTÜLERE ,ZİRAAT FAKÜLTELERİNE,TÜKETİCİLERE KADAR HERKESE AİTTİR.
SORUNUN KAYNAĞININ BİLGİ ,UZUN VADELİ DÜŞÜNME VE SAĞLIK BİLİNCİ EKSİKLİKLERİNDEN KAYNAKLANDIĞINI BİLDİĞİMİZ GİBİ YASAKLAMALARIN VE CEZAİ UYGULAMALARIN ÇÖZÜM YOLU OLMADIĞINI DA BİLMEKTEYİZ. ÇÖZÜME BİLİMSEL YAKLAŞIM,SÜREKLİ EĞİTİM VE YENİ ETKİN YASAL VE TEKNİK DÜZENLEMELERLE ULAŞILACAĞI AÇIKTIR.BU SORUNA YÖNELİK TESPİT VE ÖNERİLERİMİZ AŞAĞIDAKİ GİBİDİR. PESTİSİT KALINTILARI AŞAĞIDAKİ DURUMLARDA OLUŞABİLMEKTEDİR.
1. PESTİSİT UYGULAMALARI SIRASINDA KALİBRE EDİLMEMİŞ ALETLERDEN KAYNAKLI OLARAK ETKİLİ MÜCADELE YAPILAMAMAKTA VE ZARARLI POPÜLASYONU TEKRAR YÜKSELEREK İKİNCİ BİR İLAÇLAMAYA GEREK DUYULMAKTA VE KALINTI SORUNU ORTAYA ÇIKABİLMEKTEDİR.
2. UYGULAMALAR SIRASINDA BİTKİ VEJATATİF YAPISI, HASTALIK VE ZARARLILARIN YAŞAM ALANLARI GÖZ ÖNÜNE ALINARAK İLACIN BU NOKTALARA ETKİN BİR ŞEKİLDE ULAŞTIRILMASI GEREKMEKTEDİR. ANCAK BU EKSİK UYGULAMA NEDENİ İLE TEKRAR UYGULAMALAR GEREKMEKTEDİR VE KALINTI SORUNU ORTAYA ÇIKABİLMEKTEDİR.
3. HASTALIK VE ZARARLILARLA ETKİN MÜCADELENİN TEMELİ; EKONOMİK ZARAR EŞİKLERİ , UYGUN DOZ ,UYGUN PESTİSİT VEYA BİYOLOJİK-KÜLTÜREL MÜCADELE YÖNTEMLERİNİN TESPİTİ , BEKLEME SÜRELERİNE RİAYET VE UYGUN İLAÇLAMA ALET VE EKİPMANLARI KULLANIMI GİBİ BİR ÇOK UNSURU İÇERİSİNDE BARINDIRMAKTADIR.SÖZÜ EDİLEN VE EDİLMEYEN BİR ÇOK KONU ÜZERİNDE HASSASİYETLE DURMA ZORUNLULUĞU VARDIR.
4. UYGULAMALAR SIRASINDA ÇOK YÜKSEK VE DÜŞÜK DOZ, SIK KULLANIM, HASTALIK VE ZARARLININ YAŞAM STRATEJİLERİNE BAĞLI OLARAK PESTİSİTLERE KARŞI DAYANIKLILIK MEKANİZMALARI OLUŞTURABİLMEKTE, HASTALIK VE ZARARLILARA KARŞI ZAMAN ZAMAN TAVSİYE DOZLARININ ÜZERİNDE UYGULAMALAR YAPILABİLMEKTE VE BU DA YİNE KALINTI SORUNUNU MEYDANA GETİREBİLMEKTEDİR.
5. PESTİSİT UYGULAMALARINDA KULLANILAN SUYUN YÜKSEK PH DERECELERİ İLE PESTİSİTLER ARSINDA OLUMSUZ ETKİLEŞİM OLUŞABİLMEKTE ,PESTİSİT KULLANIMINDAN YETERLİ SONUÇ ALINMAYABİLMEKTE VE TEKRAR PESTİSİT UYGULAMASI GEREKMEKTE VE DOZ AŞIMI OLUŞABİLMEKTEDİR.BU KONUYLA İLGİLİ GEREKLİ BİLİMSEL ÇALIŞMALAR YAPILMALIDIR VE KONTROLLÜ UYGULAMALAR SAĞLANMALIDIR.
6. ÖZELLİKLE ZARARLILARIN PESTİSİTLERE KARŞI GELİŞTİRDİKLERİ DAYANIKLILIK MEKANİZMALARINDAN DOLAYI ÜRETİCİLER TAVSİYELİ PESTİSİTLERİ DE TAVSİYE DOZLARININ ÜZERİNDE KULLANABİLMEKTE VE BU DOZ AŞIMLARI NEDENİ İLE KALINTI ORTAYA ÇIKABİLMEKTEDİR. BU DOZ AŞIMLARI İLE İLGİLİ OLARAK ÇALIŞMALAR YAPILARAK UYGULAMALARIN KONTROL ALTINA ALINMASI GEREKMEKTEDİR.
7. BAZI HASTALIK VE ZARLILARA KARŞI MEVCUT TAVSİYELİ İLAÇLAR ETKİLİ OLAMAMAKTA, TAVSİYE DIŞINDA VE KONTROLSÜZ OLARAK ,BEKLEME SÜRELERİ, DOZLARI BİLİNMEDEN UYGULAMALAR YAPILABİLMEKTEDİR.BU TAVSİYE DIŞINDA OLAN FAKAT ÜRETİCİLER TARAFINDAN AYNI ZAMANDA RAKİP TURUNÇGİL ÜRETİCİSİ ÜLKELER TARAFINDAN RUHSATLI PESTİSİTLERİN KULLANIMI KONUSUNDA İVEDİLİKLE ÇALIŞMALAR YAPILMALI HEM ZARARLI KONTROLÜ HEM DE KALINTI OLUŞTURABİLECEK UYGULAMALAR ORTADAN KALDIRILMALIDIR.BİLİNDİĞİ ÜZERE ÜRETİCİLER FİİLEN CHLORPYRİPHOS, ,TAU-FLUVALİNATE, SPİNOSAD ,ESFENVALERATE GİBİ TURUNÇGİL ÜRETİMİNDE TAVSİYESİ OLMAYAN İNSEKTİSİTLERİ , PLANOCOCCUS CİTRİ (TURUNÇGİL UNLU BİTİ), CERATİTİS CAPİTATA (AKDENİZ MEYVE SİNEĞİ) VE THRİPS SPP. (THRİSPS) VE EMPOASCA SPP. (EMPOASCA) GİBİ ZARARLILARLA MÜCADELEDE KULLANMAKTADIR.SÖZÜ EDİLEN BU PREPARATLARIN BİYOLOJİK MÜCADELE YÖNTEMLERİ VE DOĞAL YAŞAM UYUMLULUKLARI ŞARTI İLE TAVSİYELİ VE KONTROLLÜ OLARAK UYGULANMASINA OLANAK TANINMALIDIR .
8. PESTİSİT UYGULAMALARI KONUSUNDA ÇİFÇİ EĞİTİM SERVİSLERİ VE FAKÜLTELERİMİZ ARACILIĞI İLE EĞİTİM KURSLARI VE SEMİNERLER ORGANİZE EDİLMELİ VE BU EĞİTİM ÇALIŞMALARI PERİYODİK OLARAK TEKRARLANMALI VE YAYGINLAŞTIRILMALIDIR.
9. BİYOLOJİK MÜCADELE VE KÜLTÜREL ÖNLEMLER KONUSUNDA ÜRETİCİ BİLGİLENDİRİLMELİ VE BU UYGULAMALAR TEŞVİK EDİLMELİDİR.
10. TARIMSAL ÜRETİMİN, ÖZEL DE TURUNÇGİL ÜRETİMİNİN YOĞUN OLARAK YAPILDIĞI HER İLDE AKREDİTE OLMUŞ KALINTI ANALİZ LABORATUARLARI OLUŞTURULMALI, HEM İHRAÇ EDİLEN HEM DE İÇ PİYASADA TÜKETİLEN ÜRÜNLER BU LABORATUAR ,SERBEST ZİRAAT MÜHENDİSİ VE TARIM İL MÜDÜRLÜKLERİ KONTROLLERİ SONUCU ARZ EDİLMELİDİR.
11. BU ALT YAPI ÇALIŞMALARI IŞIĞI ALTINDA ÜRETİCİLERİNDE SORUMLUK ALMALARI SAĞLANMALI VE TEKNİK TALİMATLARA VE SERBEST ZİRAAT MÜHENDİSLERİNİN TAVSİYELERİNE UYGUN HAREKET EDEN KALİTELİ, İNSAN SAĞLIĞI AÇISINDAN EMİN ÜRÜNLER YETİŞTİREN ÜRETİCİLER TEŞVİK EDİLMELİDİR.
12. KÜLTÜREL ÖNLEMLER , SULAMA VE GÜBRELEME GİBİ KONULARDA DA ÇALIŞMALAR YAPILARAK HASTALIK VE ZARARLI POPÜLASYONLARI AZALTILMAYA ÇALIŞILMALI VE DAHA AZ PESTİSİT KULLANIMI SAĞLANMALIDIR.
13. 1984 YILINDA KAPATILAN ZİRAİ MÜCADELE GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN YENİDEN KURULARAK SEKTÖRDE ETKİN DENETİM SAĞLANMALIDIR.
BİTKİSEL ÜRETİMİMİZİN İNSAN SAĞLIĞI VE EKONOMİK AÇILARDAN ÖNEMİ SU GÖTÜRMEZ BİR GERÇEKTİR DOLAYISIYLA KARŞILAŞILAN SORUNLARIN BİR BÜTÜN HALİNDE, UZUN VADELİ ANALİTİK VE BİLİMSEL YÖNTEMLERLE ÇÖZÜLMESİ ŞARTTIR. BU SAYEDE İNSANLARIMIZ DAHA SAĞLIKLI BESLENİRKEN , ÜRÜNLERİMİZE OLAN TALEP ARTACAK VE İHRACATIMIZ GELİŞEREK EKONOMİMİZE DEĞER KAZANDIRACAKTIR.
ÜLKEMİZDE VE BÖLGEMİZDE NARENCİYE SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ HAKKINDA RAPOR
TARIM SEKTÖRÜ İÇİNDE ÖNEMLİ BİR YERE SAHİP OLAN NARENCİYE SEKTÖRÜNDE SON BİRKAÇ YILDIR SORUNLAR ÇIĞ GİBİ BÜYÜMEKTEDİR. YURDUMUZ, DÜNYA NARENCİYE ÜRETİM ALANININ EN KUZEY SINIRINDA YER ALMAKTADIR. NARENCİYE ÜRETİMİ ÜLKEMİZ VE BÖLGEMİZ AÇISINDAN SON DERECE ÖNEMLİDİR. TÜM DÜNYADA NARENCİYE ÜRETİMİ 100 MİLYON TON OLUP 20 MİLYON TON ÜRETİM İLE BREZİLYA BAŞI ÇEKMEKTEDİR. AKDENİZ ÜLKELERİNDE TOPLAM ÜRETİM 17 MİLYON TON CİVARINDA OLUP, 6 MİLYON 250 BİN TON ÜRETİM İLE İSPANYA BAŞI ÇEKMEKTEDİR. TÜRKİYE İSE TAKRİBİ 2 MİLYON 500 BİN TON YILLIK ÜRETİMİ İLE DÜNYA SIRALAMASINDA İLK ONUN İÇERİSİNDE, AKDENİZ ÜLKELERİNDE İSE İLK BEŞİN İÇİNDE YER ALMAKTADIR. ÜLKEMİZDE ÜRETİLEN TAKRİBİ 2 MİLYON 500 BİN TON NARENCİYENİN 550.000 TONUNU MANDARİN, 950.000 TONUNU PORTAKAL, 710.000 BİN TONUNU LİMON VE 195.000 BİN TONUNU DA GREYFURT (ALTINTOP) OLUŞTURMAKTADIR.
ADANA İLİ İSE ÜLKEMİZİN NARENCİYE ÜRETİMİ YAPILAN EN ÖNEMLİ MERKEZLERİN BAŞINDA GELMEKTEDİR. ÜLKEMİZ ÜRETİMİNİN %30’UNDAN FAZLASI YANİ 800.000 TON CİVARINDA ÜRETİM İLİMİZDE GERÇEKLEŞTİRİLMEKTEDİR. BU ÜRETİMİN 400.000 TONU PORTAKAL, 130.000 TONU LİMON, 220.000 TONU MANDARİN VE 35.000 TONU GREYFURT OLARAK GERÇEKLEŞMEKTEDİR. ÜLKEMİZ VE BÖLGEMİZ EKONOMİSİ İÇİNDE BÖYLESİNE ÖNEMLİ YERE SAHİP OLAN NARENCİYE ÜRETİMİ SON YILLARDA DİĞER TÜM TARIM ÜRÜNLERİNDE OLDUĞU GİBİ BÜYÜK SIKINTILAR YAŞAMAKTADIR. 2004 YILINDA ÜLKEMİZDE ÜRETİLEN NARENCİYE ÜRÜNLERİ MALİYETİNİN ALTINDA SATILMIŞKEN, 2005 YILINDA DA YİNE MALİYETİN ÇOK ÇOK ALTINDA SATILMIŞTIR. BÖLGEMİZDE BİR ÇOK NARENCİYE BAHÇESİNDE ÜRÜNLER DALINDA ÇÜRÜMEYE TERK EDİLMİŞ VE ALICI BULAMAMIŞTIR.
BÖLGEMİZDE PORTAKAL SEZON BAŞINDA 20 YKR/KG (200 BİN TL) FİYAT BULMUŞKEN HASATIN İLERLEYEN ZAMANLARINDA 10 YKR (100-120 BİN TL) FİYATTAN ALICI BULAMAMIŞTIR. BU YILKİ ÜRETİMİN ÖNEMLİ BİR BÖLÜMÜ DALINDA ÇÜRÜMEYE TERKEDİLMİŞTİR. DİĞER NARENCİYE TÜRLERİNDE DE FİYATLAR ORTALAMA OLARAK LİMONDA 30 YKR/KG, GREYFURT DA ORTALAMA 15 YKR/KG DOLAYINDA GERÇEKLEŞMİŞTİR. BİR TURUNÇGİL BAHÇESİNDE DEKARA YILLIK ORTALAMA MASRAFLARIN 450 YTL, ORTALAMA VERİMİN DE 3000- 3800 KG/DA OLDUĞU DÜŞÜNÜLDÜĞÜNDE, SATILMA ŞANSI BULAN ÜRÜNLERİN BİLE BU FİYATLARLA ÜRETİM MASRAFLARINI KARŞILAYAMADIKLARI ORTADADIR. KALDI Kİ BU MASRAFLAR İÇİNDE, NORMAL VERİM ÇAĞINA GELİNCEYE KADAR, ORTALAMA 4-5 YIL ÜRÜN ALINMADAN YAPILAN NARENCİYE BAHÇESİ TESİS MASRAFLARI YER ALMAMAKTADIR. BİR TURUNÇGİL BAHÇESİNİN TESİS MASRAFI YANİ VERİMSİZ GEÇEN ORTALAMA 4-5 YIL BOYUNCA YAPILMIŞ MASRAFLAR TOPLAMI ÇIPLAK ARAZİ DEĞERİ HARİÇ, KABACA DEKARA 1200-1500 YTL CİVARINDADIR. BAHÇE TESİS MASRAFLARI DA GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULDUĞUNDA ÜRETİCİNİN UĞRADIĞI KAYBIN BÜYÜKLÜĞÜ DAHA DA ARTMAKTADIR. ÜST ÜSTE MALİYETİN ALTINDA FİYAT BULMASINA RAĞMEN TURUNÇGİL ÜRETİCİLERİN ÜRETİME DEVAM ETMELERİNİN NEDENİ ÇOK YILLIK BİR ÜRETİM OLAN TURUNÇGİL İÇİN YAPILMIŞ ÇOK YILLIK YATIRIMLARI BİR ANDA GÖZDEN ÇIKARAMAMALARI VE GELECEĞE İLİŞKİN İYİ OLUR UMUDUDUR. BU DURUMDA ÜRETİCİLER YILLIK ZORUNLU GİDERLERİ ASGARİ DÜZEYDE SAĞLAYARAK, VE DAHA FAZLA AİLE İŞGÜCÜ KULLANARAK BAHÇELERİNİ CANLI TUTMAYA ÇALIŞMAKTADIR. ANCAK BU DURUM BÖYLE GİDERSE ÜRETİCİLERİN, BAHÇELERİNİ KADERLERİNE TERK ETMEKTEN BAŞKA BİR SEÇENEKLERİ KALMAYACAĞI KESİNDİR.
DALINDA ÇÜRÜMEYE TERK EDİLEN YA DA KG’MI 10 YKR’YE ZOR ŞARTLAR ALTINDA ALICI BEKLEYEN NARENCİYE, ÜLKEMİZ İNSAN SAĞLIĞI VE DENGELİ BESLENME AÇISINDAN DA SON DERECE ÖNEMLİ BİR ÜRÜNDÜR. DALINDA; İŞTE BU KADAR UCUZ OLAN ÜRÜNÜ TÜKETİCİLERE MARKETTE YADA PAZARDA 5-6 KAT FİYAT FAZLALIĞI İLE ULAŞMAKTADIR. BU DURUM NE ÜRETİCİLER NE DE TÜKETİCİLERİ MEMNUN ETMEYEREK ÖNEMLİ ÖLÇÜDE TOPLUMSAL REFAH KAYBINA YOL AÇMAKTADIR. ÜRETİCİ FİYATLARININ DÜŞMESİNİ ENGELLEMEDE BİR OLANAK OLARAK DIŞ SATIM; ÖNEMLİ BİR ROLE SAHİPKEN NE YAZIK Kİ BU OLANAK YETERLİ ÖLÇÜDE DEĞERLENDİRİLMEMEKTEDİR. ÖRNEĞİN İHRACAT TEŞVİK PRİMLERİ RAKİP ÜLKELERLE KIYASLANDIĞINDA SON DERECE DÜŞÜK KALDIĞINI GÖRMEKTEYİZ. KENDİ ÜLKEMİZDE UYGULANAN İHRACAT PRİMLERİNİN YETERSİZ VE DÜŞÜK OLMASI NEDENİYLE İHRACAT ŞANSIMIZ BEKLENTİLERİMİZİ KARŞILAMAMAKTADIR. BUNUN NETİCESİNDE İSE 2005 YILINDA 890 BİN TONLUK MİKTARLA 405 MİLYON DOLARLIK YETERSİZ NARENCİYE İHRACATI GERÇEKLEŞTİRİLMİŞTİR. ÜLKEMİZDE UYGULANAN İHRACAT PRİMLERİNE BİR GÖZ ATACAK OLURSAK BU UYGULAMADA YILLARA GÖRE DE BİR İSTİKRAR GÖSTERMEMEKTEDİR.
YIL |
ÜRÜNLER |
$/TON |
2000 |
LİMON |
100 |
PORTAKAL+MANDARİN |
80 |
|
GREYFURT |
72 |
|
2001 |
LİMON |
90 |
PORTAKAL+MANDARİN |
80 |
|
GREYFURT |
60 |
|
2002 |
LİMON |
80 |
PORTAKAL+MANDARİN |
70 |
|
GREYFURT |
54 |
|
2003 |
LİMON |
50 |
PORTAKAL+MANDARİN |
40 |
|
GREYFURT |
30 |
|
2004 |
LİMON |
42 |
PORTAKAL+MANDARİN |
35 |
|
GREYFURT |
30 |
|
2005 |
LİMON |
50 |
GREYFURT+PORTAKAL+MANDARİN |
40 |
2000 YILINDA LİMONDA 100$/TON, PORTAKAL VE MANDARİNDE 80$/TON, GREYFURTTA 72 $/TON İHRACATA UYGULANAN TEŞVİK PRİMLERİ HER YIL DÜŞEREK 2004 YILINDA LİMONDA 42$/TON, PORTAKAL VE MANDARİNDE 35$/TON, GREYFURTTA 30$/TON’A GERİLEMİŞTİR. ANCAK 2005 YILINDA LİMONDA 50$/TON, PORTAKAL-MANDARİN VE GREYFURTTA 40$/TON’A İHRACAT PRİMİ ARTIRILMIŞTIR.ANCAK ÇOK CÜZİ MİKTAR OLAN BU ARTIŞIN YETERSİZ OLDUĞU GÖRÜLMEKTEDİR.
NARENCİYE’DE YAŞANAN SORUNLAR
HER ŞEYDEN ÖNCE ÇOK YILLIK BİR YATIRIM GEREKTİREN, ÜRETİM KARARI ÇOK YILLIK BİR BEKLENTİYE GÖRE VERİLEN TURUNÇGİL YETİŞTİRİCİLİĞİ UZUN YILLAR İSTİKRARLI BİR ŞEKİLDE İZLENEN BİR ÜRÜN POLİTİKASINI GEREKTİRMEKTEDİR. ÜLKEMİZDE BÖYLE BİR POLİTİKANIN OLMAYIŞI, PAZARLAMA SİSTEMİNDE ARACILARIN BELİRLEYİCİ OLMALARI EN ÖNEMLİ EN ÖNEMLİ SORUNLARDANDIR.
ÜRETİMDEN BAŞLAYARAK TÜKETİCİYE ULAŞINCAYA KADAR NARENCİYE İLE İLGİLİ SORUNLAR ÜRETİM VE PAZARLAMA BAŞLIKLARI ALTINDA TOPLANABİLİR.
ÜRETİM İLE İLGİLİ SORUNLAR
1. GİRDİ MALİYETLERİ HER GEÇEN YIL ARTMAKTADIR. GÜBRE İLAÇ, SULAMA, MAZOT GİBİ TEMEL GİRDİLERE YETERLİ DESTEKLEMELER YAPILMAMAKTADIR.
2. PAZAR DEĞERİ YÜKSEK, TÜKETİCİ İSTEKLERİNE YÖNELİK SAĞLIKLI VE UCUZ FİDAN YETERLİ ÖLÇÜDE BULUNMAMAKTADIR.
3. VERİM KAYBINA VE PAZARLAMA ŞANSININ DÜŞMESİNE NEDEN OLAN, HASTALIK VE ZARARLILARLA MÜCADELEDE ARAŞTIRMA VE YAYIM GİBİ KAMU HİZMETLERİ YETERSİZ KALMAKTADIR.
4. ÜRETİCİ ÖRGÜTLÜLÜĞÜ YETERSİZDİR
5. ÜRETİMİ DESTEKLEMEYE YÖNELİK ETKİN VE ÜRETİCİLER TARAFINDAN ULAŞILABİLİR BİR KREDİ VE FİNANSMAN SİSTEMİ YOKTUR.
6. GEREK FİYAT GEREKSE ÜRETİM RİSKLERİNE KARŞI ÜRETİCİYİ KORUYACAK YARARLANILABİLİR, UCUZ VE YAYGIN BİR SİGORTA SİSTEMİ YOKTUR.
PAZARLAMA İLE İLGİLİ SORUNLAR
1. ETKİN, İYİ İŞLEYEN BİR PAZARLAMA ORGANİZASYONU YOKTUR. NARENCİYE ÜLKEMİZDE, DIŞSATIMA VE İŞLEME SANAYİYE GİDEN MİKTAR HARİÇ, BÜYÜK ORANDA 1998 YILINDA ÇIKARILAN 4367 SAYILI TOPTANCI HALLERİ YASASI KAPSAMINDA PAZARLANMAKTADIR. DAHA ÇOK TİCARETİ KAYITTAN GEÇİRME KAYGISIYLA ÇIKARILAN BU YASADA ÜRETİCİLER İSTENEN ÖNEMDE BİR ROLE SAHİP DEĞİLLERDİR. TÜMÜYLE TÜCCAR VE KOMİSYONCULARIN EGEMEN OLDUĞU BU SİSTEMDE KOMİSYON, STOPAJ, FON KESİNTİLERİ, NAKLİYE VE HAMALİYE KESİNTİLERİ, BELEDİYE RÜSUMU, BAĞKUR KESİNTİSİ GİBİ KESİNTİLER ÖNEMLİ BİR MİKTARA ULAŞMAKTADIR. HAL YASASINDA EN AZ 50 ORTAKLI KOOPERATİFLERİN HAL SİSTEMİ DIŞINDA YAŞ MEYVE VE SEBZE PAZARLAYABİLECEĞİ BELİRTİLSE DE İLGİLİ MADDE DE HAL SİSTEMİNDEN İSTİSNA TUTULACAK ÜRETİCİ ÖRGÜTÜ OLARAK KOOPERATİF TARİF EDİLMESİNE RAĞMEN BUNA ÜRETİCİ BİRLİKLERİ DENMESİ NEDENİYLE KAVRAM KARIŞIKLIĞINA YOL AÇMAKTA, KOOPERATİF GİBİ ÖNEMLİ BİR ARACIN PAZARLAMADA PRATİK OLARAK KULLANILAMAMASINA NEDEN OLMAKTADIR.
2. NARENCİYEDE DIŞSATIM ORGANİZASYONU VE DIŞSATIMI ÖZENDİRECEK İHRACAT TEŞVİK PRİMLERİ İLE DESTEKLER YETERSİZDİR. 20 YIL ÖNCE BATI AVRUPA ÜLKELERİ ÖNEMLİ DIŞ PAZARLAR İKEN GÜNÜMÜZDE DIŞ PAZARLAR, ESKİ DOĞU BLOKU ÜLKELERİ VE ORTADOĞU ÜLKELERİNE KAYMIŞTIR. FARKLI TÜKETİCİ YAPISINA SAHİP BU PAZARLARIN PAZAR YAPILARINA UYGUN STRATEJİLERİNİN İZLENDİĞİ SÖYLENEMEZ.
3. DIŞ TİCARETTE KİMYASAL KALINTI, KALİTE STANDARDI, İNSAN SAĞLIĞINA UYGUNLUK GİBİ TARİFE DIŞI ENGELLER BU GÜN GELENEKSEL GÜMRÜK TARİFELERİ GİBİ ENGELLERDEN DAHA ÖNEMLİ OLMAKTADIR. BU TARİFE DIŞI ENGELLERİN AŞILMASINDA, İHRACATÇILARIN OLDUĞU KADAR DEVLETİN DE GÖREVİDİR. ÖRNEĞİN GEÇTİĞİMİZ YIL ÖNEMLİ BİR DIŞSATIM PAZARIMIZ OLAN RUSYA İLE AKDENİZ MEYVE SİNEĞİ ZARARLISI YÜZÜNDEN BU ÜLKEYE NARENCİYE İHRACATIMIZ CİDDİ DARBE YEMİŞTİR. RUSYA İLE ARAMIZDA ÇIKAN BU KRİZ İYİ YÖNETİLEMEMİŞ, BU KRİZİN AŞILMASINDA ALT YAPININ VE TEKNİK ORGANİZASYONUN YETERSİZ OLDUĞU GÖRÜLMÜŞ, TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI ÜZERİNE DÜŞÜN SORUMLULUĞU YETERİNCE YERİNE GETİREMEMİŞTİR. BU GÜN SORUMLULUK DAHA ÇOK İHRACATÇILARIN GÜNÜBİRLİK, KALICI VE KÖKLÜ OLMAYAN ÇÖZÜMLERİNE TERK EDİLMİŞTİR.
4. NARENCİYE FİYATLARINDAKİ REEL GERİLEMENİN ÖNEMLİ NEDENLERİNDEN BİRİ YURT İÇİ TALEBİN YETERSİZ OLMASIDIR. YURT İÇİ TALEBİN YETERSİZ OLMASININ NEDENLERİNDEN BİRİ TÜKETİM ALIŞKANLIĞI OLMADIĞI GİBİ, EN ÖNEMLİ NEDENİ DE TÜKETİCİ FİYATLARININ ÜRETİCİ ELİNE GEÇEN FİYATLARINDAN 5-6 KAT KADAR DAHA YÜKSEK OLMASIDIR. BU DA ÖNEMLİ BİR TÜKETİCİ KİTLESİNİ OLUŞTURAN DAR GELİRLİLERİN BÜTÇESİNE ÖNEMLİ BİR YÜK GETİRMEKTEDİR. YURT İÇİ TALEP YETERSİZ OLDUĞU GİBİ BU OLUMSUZLUĞUN ETKİSİNİ BİR ÖLÇÜDE HAFİFLETEBİLECEK BİR ŞANS OLAN POTANSİYEL DIŞ PAZARLARDAN GELECEK DIŞ TALEPTE YETERİNCE DEĞERLENDİRİLMEMEKTEDİR.
5. NARENCİYE ÜRETİMİ İLE İŞLEME SANAYİ ARASINDAKİ ENTEGRASYON ZAYIFTIR. İŞLEME SANAYİ NARENCİYE ÜRETİMİNE İSTİKRARLI BİR TALEP YARATMASI, KATMA DEĞERİN BÖLGEDE/YURTİÇİNDE KALMASI EK İSTİHDAM VE GELİR YARATMASI BAKIMINDAN SON DERECE ÖNEMLİDİR. ÜLKEMİZDE NARENCİYENİN STANDARDİZASYON, PAKETLEME, KONSERVE, MEYVE SUYU VE KONSANTRESİ GİBİ İŞLEME ORANI OLDUKÇA DÜŞÜKTÜR.
6. ÜRETİCİLERE VE PAZARLAMADA YER ALAN KURULUŞLARA YÖNELİK GEREK YURTİÇİ PAZAR GEREKSE DE DIŞ PAZAR BİLGİLERİNİ SAĞLIKLI VE HIZLI SAĞLAYAN ORGANİZASYONLAR YETERSİZDİR.
7. PAZAR DEĞERİ YÜKSEK, İHRACATA YÖNELİK ÇEŞİTLERİN GELİŞTİRİLMESİ, BU ÇEŞİTLERİN FİDANLARININ YETERLİ MİKTARDA ÜRETİLMESİ VE YENİ KURULAN BAHÇELERİN BU DOĞRULTUDA YÖNLENDİRİLMESİNE DÖNÜK ARAŞTIRMA-GELİŞTİRME VE YAYIM ÇALIŞMALARI YETERSİZDİR.
8. HER ŞEYDEN ÖNEMLİSİ ÜRETİM VE PAZARLAMA AMAÇLI ÜRETİCİ ÖRGÜTLERİ YETERSİZ VE AZ SAYIDA OLUP VAR OLANLAR DA İKTİDARLAR TARAFINDAN İŞLEVSİZLEŞTİRİLMEKTEDİR.
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
1. NARENCİYE ÜRETİCİLERİNİN BU ALANDA ÜRETİMLERİNİ SÜRDÜREBİLMELERİ ANCAK YETERLİ BİR GELİRİ İSTİKRARLI BİR ŞEKİLDE ELDE ETMELERİNE BAĞLIDIR. BUNUN İÇİN TEMEL GİRDİLER DESTEKLENMELİ, VERİMLİLİK VE KALİTE ARTIRICI ARAŞTIRMALAR TEŞVİK EDİLMELİ, ÜRETİM, PAZAR İSTEKLERİNE VE TÜKETİCİ TALEBİNE YÖNELİK PLANLANMALIDIR.
2. KOOPERATİF, ÜRETİCİ BİRLİKLERİ, ÇOK ORTAKLI DIŞ TİCARET ŞİRKETLERİ GİBİ ÜRETİCİ ÖRGÜTLERİ DESTEKLENMELİ VE ÖZENDİRİLMELİDİR.
3. GEREK ÜRETİM GEREKSE DE PAZARLAMA İÇİN ETKİN KOLAY VE UCUZ BİR FİNANSMAN ORGANİZASYONU SAĞLANMALIDIR.
4. HAL SİSTEMİ ÜRETİCİ LEHİNE YENİDEN DÜZENLENMELİDİR. BU DÜZENLEME GERÇEKLEŞTİRİLİNCEYE KADAR EN AZINDAN KOOPERATİFLERİN, HAL YASASINA GÖRE HAL SİSTEMİ DIŞINDA PAZARLAMA OLANAĞININ BULUNDUĞU YAYGIN BİR ŞEKİLDE ÜRETİCİLERE ANLATILMALI VE KOOPERATİFLEŞME TEŞVİK EDİLMELİDİR.
5. DIŞSATIM TEŞVİK EDİLMELİDİR. KUŞKUSUZ DIŞ PAZARLARDA TUTUNMA, RAKİP ÜLKELERLE YARIŞMA ANCAK SAĞLIKLI BİR POLİTİKA VE BU POLİTİKANIN GEREKLERİNİN KARARLI VE ISRARLI BİR ŞEKİLDE UYGULANMASIYLA MÜMKÜNDÜR. BU YOLLA KAZANILACAK SAĞLAM ALT YAPI VE GÜÇLÜ ORGANİZASYONLAR EN ÖNEMLİ REKABET UNSURLARIDIR. DIŞ SATIMIN TEŞVİK EDİLMESİ İÇİN KISA VADELİ ACİL BİR ÖNLEM OLARAK İHRACAT TEŞVİK PRİMLERİ VE VERGİ İADESİ ORANLARI ARTIRILMALIDIR. YANİ İHRACATA UYGULANAN TEŞVİK PRİM ORANLARI TON BAŞINA EN AZ 100$ OLMALIDIR.
6. DIŞSATIM ŞANSINI AZALTAN DIŞPAZARLARIN KARANTİNA UYGULAMALARI VE ÜST KALINTI SINIRLARI GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULARAK, HASTALIK VE ZARARLILARLA MÜCADELEDE VE KİMYASAL KULLANIMINDA ÇEVREYE VE İNSAN SAĞLIĞINA DOST İYİ TARIM UYGULAMALARI GELİŞTİRİLMELİ, ÜRETİCİLERİN BUNLARI BENİMSEMESİ ÖZENDİRİLMELİ VE DESTEKLENMELİ, BU DOĞRULTUDA KAMU YAYIM HİZMETLERİ YAYGINLAŞTIRILMALIDIR.
7. İŞLEME SANAYİ YATIRIMLARI DESTEKLENMELİ, İŞLEME SANAYİ İLE ENTEGRASYONU ARTIRICI ORGANİZASYONLAR TEŞVİK EDİLMELİDİR. İŞLEME SANAYİNDE VERİMLİLİĞİ VE KALİTE ARTIŞINI ARTIRMAYA YÖNELİK ARAŞTIRMA GELİŞTİRME FAALİYETLERİ ÖZENDİRİLİP DESTEKLENMELİDİR.
8. TÜKETİCİ İSTEKLERİ, TALEP ÖZELLİKLERİ, FİYAT, MEVZUAT VE PAZARLAMA ORGANİZASYONLARI GİBİ PAZAR YAPILARINA İLİŞKİN PAZAR BİLGİLERİNİ SAĞLIKLI VE HIZLI BİR ŞEKİLDE TOPLAYIP BUNLARI İLGİLİ KESİMLERE ULAŞTIRAN YETERLİ SAYIDA ORGANİZASYONLAR OLUŞTURULMALI ÜRETİMİN TÜKETİCİ TALEPLERİ DOĞRULTUSUNDA YÖNLENDİRİLMESİ İÇİN KAMU YAYIM HİZMETLERİ ETKİNLEŞTİRİLMELİ VE YAYGINLAŞTIRILMALIDIR.
9. YURT İÇİ TALEBİ ARTIRMAK İÇİN TANITIM VE REKLAM KAMPANYALARI DÜZENLENMELİ BU ÇALIŞMALARA KAMU KAYNAKLARI İLE DESTEK OLUNMALIDIR. YİNE DIŞ PAZARLARA YÖNELİK BU TÜR TANITIM VE REKLAM ÇALIŞMALARI DESTEKLENMELİDİR.
KARPUZ SORUNU
ÜLKEMİZ 4 MİLYON TON ÜRETİMLE DÜNYADA ÇİN’DEN SONRA 2. SIRADA YER ALMAKTADIR. İLİMİZ İSE ÜLKEMİZİN EN FAZLA ALAN VE MİKTARDA KARPUZ ÜRETİMİNE SAHİPTİR. İLİMİZDE DİĞER TÜM TARIM ÜRÜNLERİNDE OLDUĞU GİBİ KARPUZ ÜRÜNÜ DE ERKENCİ OLARAK HASAT EDİLMEKTEDİR. İLİMİZDE ÜRETİLEN KARPUZ; KALİTELİ, ŞEKER VE AROMA ORANI YÜKSEK, ERKENCİ BİR ÖZELLİĞE SAHİPTİR.
SON YILLARDA KARPUZ ÜRETİMİ DE BÜYÜK SIKINTILAR İÇERİSİNE GİRMİŞTİR. BUNLARIN EN ÖNEMLİ SEBEPLERİNDEN BAZILARI AŞAĞIDA BELİRTİLMİŞTİR.
1- İHRACATIMIZIN YETERSİZ OLMASI
2- HASAT DÖNEMİNDE ARZ TALEP DENGESİNİN OLUMSUZ OLUŞMASI
3- KARPUZU SATIN ALAN TÜCCARLARIN HASAT DÖNEMİNDE ÜRÜNÜ OLGUNLAŞMADAN HASAT ETMELERİ
4- SINIR TİCARETİ ADI ALTINDA İRAN’DA ÜLKEMİZE KARPUZ GİRMESİ
SINIR TİCARETİ: ÜLKEMİZİN VE BÖLGEMİZİN ÖNEMLİ BİR ÜRÜNÜ OLAN KARPUZDA ÖZELLİKLE SINIR TİCARETİ ADI ALTINDA GÜMRÜK VERGİSİNDEN YÜKSEK ORANDA MUAF TUTULARAK KARPUZ GİRİŞLERİ YAPILMAKTADIR. ÖZELLİKLE İRAN’DAN GİREN KARPUZLAR; BÖLGEMİZDE KARPUZ PAZARINI OLUMSUZ ETKİLEMEKTEDİR.
SINIR İLLERİNDEN TİCARETİ ARTIRMAK VE EKONOMİYİ CANLI TUTMAK AMACI İLE YAPILAN VE SADECE SINIR İLLERİNDE KALMASI GEREK BU KARPUZ TİCARETİ SINIR İLLERİNDE KALMAYIP ÜLKEMİZİN DÖRT BİR YANINA DAĞILARAK HAKSIZ REKABETE NEDEN OLMAKTADIR. ÜLKE KARPUZ ÜRETİCİLERİ VE SEKTÖRDE BULUNAN BÜTÜN KESİMLER OLUŞAN BU DURUMDAN OLUMSUZ ETKİLENMEKTEDİR. BU DURUMUN DÜZELTİLMESİ İÇİN GEREKEN ÖNLEMLER ACİLEN ALINMALIDIR.
AYHAN BARUT
TMMOB
ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI
ADANA ŞUBE BAŞKANI