MEYVE VE ASMA ÇOĞALTIM MATERYALİ İTHALAT UYGULAMA GENELGESİ
(GENELGE NO: (2003/2)
A. GİRİŞ
Bağ-bahçe tarımı için gerekli olan girdiler arasında yeni ve üstün performanslı bitki çeşitlerine ait kaliteli bitki çoğaltım materyalinin özel bir yeri vardır. Ülkemiz tarımının ihtiyacı olan meyve bitkisi ve asma çoğaltım materyallerinin zamanında tedarik edilmesi ve uygun fiyatlarla çiftçilerin kullanımına sunulması büyük önem arzetmektedir.
Bağ-bahçe tarımı bakımından Türkiye büyük çeşitlilik ve yüksek bir üretim potansiyeline sahiptir. Bu hususta söz konusu olan bitki çoğaltım materyali ihtiyacı; a) çeşit transferi, b) muhtelif sınıf ve kademelerde ebeveyn çoğaltım materyali temini ve c) gerekli durumlarda ise sertifikalı çoğaltım materyali ithalatı yoluyla karşılanmaktadır. Halihazırda hangi bitki cins ve türlerine ait bitki çoğaltım materyallerine ithal izni verileceği, 27 Aralık 2002 tarih ve 24976 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Dış Ticarette Standardizasyon Tebliği" (Tebliğ No:2003/5) esas alınarak yapılmaktadır. Bununla beraber, tüm bitki türleri için söz konusu olmak üzere, ülkemize ithal edilecek bitki çeşitleri, vejetatif çoğaltım materyali sınıf, kademe ve miktarlarını güncel olarak belirleme yetki ve sorumluluğu Bakanlığımıza aittir. Yapılan ithal izni başvurularının Bakanlıkça değerlendirilmesinde bahse konu olan materyalin yurt içi üretim, stok ve ihtiyaç durumları göz önünde bulundurulmaktadır. Bu bağlamda, meyve bitkisi ve asma çoğaltım materyalinin ithalatı konusunda uyulması gereken esaslar aşağıda belirtilmiştir.
B. ESASLAR ve KURALLAR
1. Bakanlığımızın bitkisel üretim konusundaki temel politikası, üstün niteliklere sahip yeni bitki çeşitlerinin kesintisiz bir şekilde ülke tarımının hizmetine sokulması ve çiftçilerimizin gereksinim duyduğu kaliteli bitkisel çoğaltım materyalinin sağlanmasıdır. Bu hususta çiftçilerimizden gelecek, üstün vasıflı ve kaliteli her türlü çoğaltım materyali taleplerinin karşılanabilmesi amacıyla, Bakanlığımız ilke olarak yurt içi fidan üretimini artırma yönünde çaba göstermektedir. Buna karşılık, gerekli durumlarda ise ihtiyaçlar ölçüsünde ithalat ile tedarik yoluna gidilmektedir.
2. Meyve ve asmalar ile ilgili olarak ithal edilecek bitki çoğaltım materyali fidan, fide, çelik, aşı gözü gibi formlarda olabilir. Bundan ayrı olarak, ithal edilecek materyalin sağlıklı, ismine doğru, etiketli ve nitelikleri bozulmayacak şekilde ambalajlanmış ve bitki karantinası yönünden söz konusu olan şartları karşılaması gerekmektedir.
3. Meyve ve asma çeşit ve anaçlarının üretim ve ticareti ile ilgili esaslar 5 Ocak 1997 tarih ve 22868 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Meyve ve Asma Çeşit/Anaç Damızlığı Fidan Üretim Materyali ve Fidanlarının Sertifikasyonuna Ait Genel Esaslar Tebliği" ile belirlenmiş olup, işlemler bu çerçevede yürütülmektedir. Meyve ve asma çoğaltım materyalleri ithalat işlemleri ile ilgili uyulması gereken kurallar ise aşağıda belirtilmiştir.
4. Meyve ve asma çoğaltım materyali ithalat izinleri, Dış Ticaret Müsteşarlığının 2003/5 sayılı Dış Ticarette Standardizasyon Tebliğ'i çerçevesinde, Bakanlığımız Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü tarafından verilir.
5. OECD veya yurtiçi sertifikasyon standartlarından daha aşağı olmamak kaydıyla, ithal edilecek çoğaltım materyalinin ilgili ihracatçı ülkenin resmi sertifikasyon sistemine göre sertifikalandırılmış olması gerekir.
6. Fidan üretimi amacıyla ithal edilecek çeşit veya anaçlıkların yurtiçinde tescil edilmiş veya tescil denemelerine alınmış olması zorunludur. Üretilen fidanların tamamının ihraç amaçlı olarak değerlendirileceği ithalat durumlarında, ithal edilen çoğaltım materyallerinin yurtiçinde tescil edilmiş olmasına gerek yoktur. Ancak bu tür başvurularda, ithalatçı firmanın ürettiği materyali yurt içinde dağıtmayacağına dair taahhüt vermesi ve ayrıca ihracat bağlantı belgesini Bakanlığa ibraz etmesi gerekir.
7. Deneme amacıyla ithal edilecek çoğaltım materyallerinden meyve ve asma için azami 1000 adet, çilek ve muz fidesi için ise 5000 adetlik ithal izni verilir. Deneme amaçlı yapılacak ithalatlarda yurtiçinde tescil edilmiş olması şartı aranmaz.
8. Benzer şekilde, ihracata yönelik meyve üretimi yapmak veya meyve bahçesi tesis etmek amacıyla yurt dışından getirilecek çoğaltım materyali için ülkemizde tescil edilmiş çeşit olması şartı aranmaz. Ancak söz konusu çeşitlerin, çoğaltım materyali ithalatının yapıldığı ihracatçı ülkede tescil edilmiş olması şarttır. Bu gibi ithalatlarda, diğer belgelerin yanı sıra, çeşidin getirildiği ülkede tescil edildiğine dair resmi belge, çeşide ait özellik belgesi ve materyalin ülkemizde dikileceği veya kullanılacağı alana ait tapu kaydı, gerekli durumlarda ise en az 10 yıllık kira sözleşmesi veya sözleşmeli üretim yapılması halinde, tapu kayıtları ile birlikte sözleşme örneğinin Bakanlığa ibraz edilmesi gerekir.
9. Aktarmagenli (transgenik) çeşitlerin ithaline izin verilmez, ithal müracaatlarında ithalatçı firmanın çeşidin aktarmagenli olmadığına dair taahhütname vermesi gerekir.
10. Yurtiçinde tescil edilmemiş çilek çeşitleri dışında, meyve ve asma çoğaltım materyallerinin tamamına gümrük vergisi muafiyeti uygulanır.
11. Bitki sağlık sertifikalarında, Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından ilan edilen hastalık ve zararlılarla ilgili standartlara ek olarak "virüsten aridir" ibaresi de bulunmalıdır.
C. GEREKLİ BELGELER
1. İthalat İzni İçin Gerekli Belgeler:
- Müracaat Dilekçesi
- Kontrol Belgesi (4 Suret)
- Proforma Fatura (4 suret Üzerine damga pulu yapıştırılmış proforma fatura asıl veya suretlerine, başvuru dilekçesi ve kontrol belgelerini imzalamış olan firma yetkilisinin isim kaşesi vurulmalı ve belgeler aynı yetkili tarafından imzalanmış olmalıdır.
- Proforma fatura tercümesi
- Çeşit Sertifikası (İsmine doğruluk sertifikası)
- Bitki Sağlık Sertifikası (Gümrükte ibraz edilebilir)
- Çeşidin aktarmagenli (transgenik) olmadığına dair taahhütname
2. Proforma Faturada Yer Verilmesi Gereken Hususlar:
- Proforma fatura damga pulu yapıştırılmış, ihracatçı ve ithalatçı tarafından kaşelenmiş ve imzalanmış olacaktır
- Proforma fatura 6 aydan daha eski tarihli olmayacaktır
- Tür ve çeşit adı,
- Miktarı, adedi
- Değeri ve tutarı
- Materyalin teknik nitelikleri (anaç, fidan, aşılı fidan, aşı kalemi, çelik, doku kültürü vb.) belirtilmiş olacaktır.
TAAHHÜTNAME
.................. tarihli dilekçe ile Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'na müracaat ederek ithalat izni talebinde bulunduğumuz süs bitkisi materyalleri ile ilgili olarak; sunulan bilgi ve belgelerin içeriğinin doğruluğunu ve ithal edilen materyallerin sağlık ve kalite yönünden ülke zararına yol açmayacağını garanti eder, bu konulardan doğabilecek her türlü hukuki ve cezai sorumluluklar ile, meydana gelmesi muhtemel zararların tarafımızdan karşılanacağını şahsım ve kuruluşum adına kabul ve taahhüt ederim.
Ayrıca firma ile Bakanlık arasında bu konuda vuku bulacak hukuki davalarda Ankara Mahkemelerini sorumlu olarak kabul ediyorum.
(Tarih)
(Yetkili İsim ve İmzası, Firma kaşesi, Damga Pulu)