"ORTAK PİYASA DÜZENLERİ ORGANİZE EDİLSİN" - CUMHURİYET TARIM/HAYVANCILIK - 10.01.2006
İLERLEME RAPORU:
AVRUPA BİRLİĞİ'nin 9 Kasım 2005 tarihinde yayımlanan İlerleme Raporu'NDA, 33 BAŞLIK ALTINDA "ÜYELİK YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ KARŞILAMA YETENEĞİ" DEĞERLENDİRİLMEKTEDİR. SÖZÜ EDİLEN 33 BAŞLIKTAN, TARIMLA DOĞRUDAN İLGİLİ OLANLARI ÖZETLE ŞÖYLE:
TARIM VE KIRSAL KALKINMA ALANINDA, AB'nin birçoğu doğrudan uygulanır çok sayıda bağlayıcı kurala sahip olduğu belirtilen Raporda; Ortak Tarım Politikası'NIN UYGULANABİLMESİ İÇİN ÖDEME KURULUŞLARI VE ENTEGRE İDARİ KONTROL SİSTEMİ (IACS) İLE KIRSAL KALKINMA ÖNLEMLERİNİN UYGULANMASI İÇİN KAPASİTE GİBİ YÖNETİM VE KALİTE SİSTEMLERİNİN KURULMASI; BİRÇOK ÜRÜNDE ORTAK PİYASA DÜZENLERİNİN ORGANİZE EDİLMESİ GEREKTİĞİ İFADE EDİLDİKTEN SONRA, BU ALANDA, SON İLERLEME RAPORU'ndan bu yana az sayıda gelişme kaydedildiği belirtilmektedir.
ARİP Projesi'NİN 2005 2007 YILLARI İÇİN UZATILDIĞI VE DOĞRUDAN GELİR DESTEĞİ SİSTEMİNİN BİRÇOK YENİ ALT BİLEŞENE BAĞLANDIĞI SÖYLENİLEN RAPOR'da, 2006 2010 Tarım Strateji Belgesi'NE DE ATIF YAPILMAKTADIR. İLERLEME RAPORU, TARIM ÇERÇEVE YASASI TASLAĞI'nda, DGD'NİN TARIM BÜTÇESİNDEKİ ORANININ % 76'dan % 45'E GERİ ÇEKİLMESİNİ, ÜRETİM BAĞLANTILI PRİMLERİN VE NOKSANLIK ÖDEMELERİ SİSTEMİNİN KURULMASINI, ARIP PROJESİ VE OTP REFORMU ÖNLEMLERİNE AYKIRI GELİŞMELER OLARAK ELEŞTİRMEKTEDİR.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI İLE İLGİLİ GENEL MÜDÜRLÜKLERİN İDARİ KAPASİTELERİNDE SORUNLARIN SÜRMEKTE OLDUĞU BELİRTİLEN RAPOR'da, TKB'NIN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA DAYANAK OLUŞTURACAK KAMU REFORMU YASASI'nın henüz yürürlüğe girmediğine işaret edilmektedir.
Yatay önlemler alanında yalnızca küçük gelişmeler olduğu belirtilen Rapor'DA, ENTEGRE İDARİ KONTROL SİSTEMİ, KALİTE POLİTİKASI VE ORGANİK TARIM, ÇİFTLİK MUHASEBE VERİ AĞI ALANINDAN ÖRNEKLER VERİLMEKTEDİR. AYRICA, ARIP PROJESİ'nde tüm girdi yardımlarının elemine edilmesine karşın, Başbakan'IN, MAZOT VE GÜBREYE DESTEK VERİLECEĞİNİ AÇIKLADIĞI İFADE EDİLMEKTEDİR.
RAPORDA, ORTAK PİYASA DÜZENLERİ ALANINDA HİÇBİR GELİŞME SAĞLANAMADIĞI BELİRTİLMEKTEDİR.
KIRSAL KALKINMA ALANINDA, BAKANLIK VE DPT'nin ortaklaşa bir strateji taslağı hazırladığı ifade edildikten sonra, Türkiye'NİN 1 OCAK 2007'den itibaren yararlanmaya başlayacağı IPA aracına yönelik çalışmalara başladığı belirtilmektedir. Bu alanın sonuç bölümünde, Türkiye'NİN, KISA VADEDE TARIM SEKTÖRÜNÜ YENİDEN YAPILANDIRARAK MODERNİZE ETMESİ VE KIRSAL ALANDA ALTERNATİF İŞ OLANAKLARI YARATMASI, KIRSAL KALKINMA POLİTİKALARININ BU ALANDA OLUMLU SONUÇLAR YARATABİLECEĞİ, ÇİFTÇİ VE TARLA KAYIT SİSTEMİNİN TAMAMLANMASI GEREKTİĞİ İFADE EDİLMEKTE VE TARIM İSTATİSTİKLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ VE GÜNCELLENMESİ TAVSİYE EDİLMEKTEDİR.
GIDA GÜVENLİĞİ, VETERİNERLİK VE BİTKİ SAĞLIĞI BÖLÜMÜNDE, KONU İLE İLGİLİ AB KURALLARININ GIDA GÜVENLİĞİ ALANINDA AYRINTILI OLDUĞU, VETERİNERLİK ALANINDA HAYVAN SAĞLIĞI, HAYVAN REFAHI VE İÇ PİYASADAKİ HAYVANSAL GIDALARIN GÜVENLİĞİ KONULARININ ÖNE ÇIKTIĞI; BİTKİ SAĞLIĞI ALANINDA İSE TOHUM KALİTESİ, BİTKİ KORUMA, ZARARLI ORGANİZMALAR VE HAYVANSAL GÜBRELER KONULARININ ELE ALINDIĞI İFADE EDİLMEKTEDİR.
BU ALANDA, DAHA BAŞINDA BİLE OLUNSA, ÇALIŞMALARIN YÜRÜTÜLDÜĞÜ BELİRTİLMEKTEDİR. GIDA DENETİMLERİ ALANINDA BAKANLIĞIN KAPASİTESİNİ GÜÇLENDİRDİĞİ, YENİ DENETMENLER ALDIĞI, ŞARAP-ALKOL-SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ ALANINDA YENİ MEVZUATIN YÜRÜRLÜĞE GİRDİĞİ İFADE EDİLMEKTEDİR.
2004 YILINDA YÜRÜRLÜĞE GİREN GIDA YASASI'nın AB müktesebatına uygun olmadığı, Sağlık Bakanlığı'NDAN TARIM BAKANLIĞI'na yetki aktarımı yapılmasına karşın, Yönetmeliklerin yürürlüğe girmesinin gecikmesi nedeniyle denetim sisteminde boşlukların bulunduğu ifade edilmektedir.
Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar konusunda gerekli yasal düzenlemenin hala yapılmadığının da Rapor'DA ALTI ÇİZİLMEKTEDİR.
VETERİNERLİK HİZMETLERİ ALANINDA; ÜÇÜNCÜ ÜLKELERDEN YAPILAN DIŞALIM KONTROLÜ, HAYVAN HASTALIKLARININ KONTROLÜ ALANINDA ÇEŞİTLİ ÇABALARIN BULUNDUĞU, CANLI HAYVAN DIŞALIMINA GETİRİLEN YASAĞIN İSE HALEN SÜRDÜĞÜ İFADE EDİLMEKTEDİR.
BİTKİ SAĞLIĞI ALANINDA MEVZUATIN AB İLE UYUMLU OLMADIĞI, GÜMRÜKLERDE YAPILAN DENETİMLERİN VE BİTKİ SAĞLIĞI KURUMLARININ STANDARTLARININ AB DÜZEYİNE YÜKSELTİLMESİ GEREKTİĞİ; BİTKİ HİJYENİ ALANINDA MEVZUATIN UYUMLU OLDUĞU, AFLATOXİN KONUSUNDA ÇALIŞMA KOMİTELERİNİN FAALİYET YÜRÜTTÜĞÜ, TÜM ÖNLEMLERE KARŞIN 2005 YILINDA HIZLI ALARM SAYISINDA ARTIŞ OLDUĞUNUN ALTI ÇİZİLMEKTEDİR.
BU ALANIN SONUÇ BÖLÜMÜNDE, TÜRKİYE'nin, konu ile ilgili olarak yürüttüğü faaliyetleri artırması ve mevzuat yakınlaştırması çalışmalarını hızlandırması gerektiği ifade edilmektedir.
Balıkçılık alanında AB müktesebatının tüzüklerden oluştuğu ve ulusal mevzuata aktarılmasının gerekli olmadığı belirtildikten sonra, buna rağmen idarenin ve işletmecilerin, piyasa düzeni, kaynak ve filo yönetimi, kontrol ve denetim, yapısal eylemler ve devlet yardımlarının kontrolü unsurlarından oluşan Ortak Balıkçılık Politikası'NA HAZIRLANMALARININ GEREKLİLİĞİ İFADE EDİLMEKTEDİR.
TÜRKİYE'nin balıkçılık müktesebatı, kaynak ve filo yönetimi, kontrol ve denetim alanında bir gelişme kaydetmediği, müktesebatın uygulanmaya başlanmadığı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı'NA BAĞLI SAHİL GÜVENLİK KOMUTANLIĞI ARASINDAKİ YÖNETİM REKABETİNİN KAYNAK ISRAFINA YOL AÇTIĞI, MERKEZİ BİR SU ÜRÜNLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KURULMASINA YÖNELİK ÇALIŞMALARIN HENÜZ TAMAMLANMADIĞI DA KONU İLE İLGİLİ OLARAK RAPOR'a alınan hususlar arasındadır.
(Ziraat Mühendisleri Odası tarafından yapılan gayri resmi çeviri özetinden...)