T.C.
SAMSUN
2. İDARE MAHKEMESİ

ESAS NO : 2009/678
KARAR NO : 2010/641

DAVACI : TMMOB ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI

VEKİLİ: AV. ZUHAL DÖNMEZ
Bestekar Sokak No 49/5 Kavaklıdere Çankaya/ANKARA

DAVALI : TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI /ANKARA

DAVANIN ÖZETİ : Samsun İli, Terme İlçesi Dumantepe Köyü, Akçay Mevkiinde, 44,4061 hektar alanındaki arazilerde Borasco Elektrik Üretim San. Tic. A.ş. tarafından doğalgaz kombine çevrim santrali kurulması talebi üzerine söz konusu arazilerin tarım dışı amaçla kullanılmasına izin verilmesine yönelik 05.02.2009 tarihli Toprak Koruma Kurulu Kararının uygun bulunmasına ilişkin 16.02.2009 tarih ve 803-2921 sayılı davalı idare işleminin; Anayasaya, 5406 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununa aykırı olduğu, kamu yararı kararı bulunmadığı, tarım dışına çıkarılan alan ve yakın çevresinin Türkiye‘nin en verimli ovasının sınırları içinde olup tümünün tarım arazisi olduğu, bölge ve çevresindeki sınır köylerinde organik fındık üretimi yapıldığı, iddialarıyla iptali isteminden ibarettir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Bakanlık İl Müdürlüğünce hazırlan etüt raporunda tarımsal bütünlük ile alternatif alanın bulunmadığının belirtildiği, Samsun Valiliği İl Mahalli İdareler Müdürlüğünün oluşturduğu teknik ekip marifetiyle almış olduğu inceleme raporu neticesinde vermiş olduğu kamu yararı belgesi, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu ile Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığınca verilen kamu yararı kararları birlikte değerlendirilerek dava konusu işlemin tesis edildiği, davanın reddi gerektiği yönündedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Samsun 2. İdare Mahkemesi‘nce dava dosyası incelenerek işin gereği görüşü1dü:

Dava, Samsun İli, Terme İlçesi, Dumantepe Köyü, Akçay Mevkiinde, 44,4061 hektar alanındaki arazilerde Borasco Elektrik Üretim San. Tic. A.Ş. tarafından doğalgaz kombine çevrim santrali kurulması talebi üzerine söz konusu arazilerin tarım dışı amaçla kullanılmasına izin verilmesine yönelik 05.02.2009 tarihli Toprak Koruma Kurulu Kararının uygun bulunmasına ilişkin 16.02.2009 tarih ve 803-2921 sayılı davalı idare işleminin iptali istemiyle açılmıştır.

5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu‘nun "tarım arazilerinin amaç dışı kullanımı" başlıklı 13. maddesinde "Mutlak tarım arazileri, özel ürün arazileri, dikili tarım arazileri ile sulu tarım arazileri tarımsal üretim amacı dışında kullanılamaz. Ancak, alternatif alan bulunmaması ve Kurulun uygun görmesi şartıyla;

...

d) Bakanlıklarca kamu yararı karan alınmış plan ve yatırımlar,

...

İçin bu arazilerin amaç dışı kullanım taleplerine, toprak koruma projelerine uyulması kaydı ile Bakanlık tarafından izin verilebilir." hükmüne yer verilmiştir.

Dava dosyasının incelenmesinden; Samsun İli, Terme İlçesi, Dumantepe Köyü, Akçay mevkiinde, 44,4061 hektar alanındaki arazilerde Borasco Elektrik Üretim San. Tic. A.Ş. tarafından doğalgaz kombine çevrim santrali kurulması talebi üzerine 24.12.2008 tarih 44 numaralı Etüt Raporu düzenlendiği, etüt raporu içeriğinde; etüt alanı kuzeyde Karadeniz, güneyde Samsun-Ordu Karayolu ile bitişik konumda olması ve etüt alanının çevresinde yer yer yapılaşmalar bulunması nedenleriyle parselin tarım dışına çıkarılması durumunda tarımsal bütünlüğün bozulmayacağı, arazinin çevresinde de özel ürün arazileri, mutlak tarım arazileri ve dikili tarım arazileri olması nedeniyle alternatif alan olmadığı değerlendirmelerine yer verildiği, Samsun Valiliği İl Mahalli İdareler Müdürlüğünün oluşturduğu teknik ekip marifetiyle hazırlanan 09.01.2009 tarihli inceleme raporunda, proje sahasının tesis için sıcaklık, bağıl nem oranı ve tesisin yerinin rakımı yönünden ideal koşullar sunduğu, Karadeniz kıyısında olması sayesinde tesiste Direkt Soğutma Sisteminin uygulanacağı, bu sistemin en çevreci çözüm olduğu, soğutma amaçlı kullanılan su ne kadar soğuksa tesis verimliliği o kadar yüksek olduğundan Karadeniz‘in tuz ve sıcaklığı düşük suyunun önemli bir faktör olduğu, yıllık üretiminin yaklaşık yüzde ellisini doğal gaza dayalı tesislerden sağlayan ülkemizde, doğalgaz santrallerinin ortalama verimliliği yüzde 40 seviyesinde iken planlanan tesisin yüzde 60 verimliliğe sahip olacağı, bunda proje sahasının avantajlarının rol oynadığı, inşaat süresi ve yatırım maliyeti yönünden avantajlı olduğu, sonuç olarak söz konusu tesisin insan, toplum ve çevre ilişkilerinde dengeyi bozucu nitelikte olmayacağı, ekonomik, ekolojik ve toplumsal kayıplar bakımından toplum aleyhine sonuçlar doğurmayacağı değerlendirmelerine yer verildiği, bu raporlar doğrultusunda Samsun Toprak Koruma Kurulu‘nun 05.02.2009 tarihli kararı ile söz konusu arazilerin tarım dışı amaçla kullanılmasının uygun görüldüğü, Samsun İli, Terme İlçesinde kurulması planlanan üretim tesisinin gerçekleştirilmesinde kamu yararı bulunduğu yönünde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı‘nın 29.01.2009 tarih ve 0110 sayılı kararının bulunduğu, Samsun Toprak Koruma Kurulu Kararın 16.02.2009 tarih ve 803-2921 sayılı davalı idare işlemi ile uygun bulunması üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Olayda, Samsun İli, Terme İlçesinde kurulması planlanan doğalgaz kombine çevrim santrali yatırımının gerçekleştirilmesinde, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca alınmış kamu yararı kararı bulunduğu, proje sahasının teknik açıdan verimliliğini, yerindeliğini, alternatif alan bulunmadığını, insan, toplum ve çevre ilişkilerinde dengeyi bozucu nitelikte olmayacağını, parselin tarım dışına çıkarılması durumunda tarımsal bütünlüğün bozulmayacağını ortaya koyan 24.12.2008 tarih 44 numaralı Etüt Raporu ile 09.01.2009 tarihli inceleme raporu bulunduğu dikkate alındığında dava konusu işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, davanın reddine, aşağıda dökümü yapılan 162,30 TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, artan posta ücretinin isteği halinde davacıya iadesine, kararın tebliğinden itibaren 30 gün içerisinde Danıştay‘a temyiz yolu açık olmak üzere, 09/06/2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Başkan Vekili LEVENT BARIŞ TÜFENKÇİ

Üye AHMET KÜRKÇÜ

Üye BAHAR HAMZAOĞLU