SAMSUN GAZETESİ: FİYAT TEPKİSİ-5 EKİM 2021
Ziraat Mühendisleri Odası Samsun Şube Başkanı Hasan Çobancı, tarımsal üretim sürecinin vazgeçilmez unsuru olan gübre fiyatlarındaki artışlar doğrudan çiftçinin gelirini etkilediğini belirterek,"Gübre fiyatlarındaki artışlar özelleştirmenin sonucudur" dedi."Türkiye` de özelleştirmeler öncesi toplam gübre üretiminde 5,8 milyon ton olan kurulu kapasitenin yüzde 42` si kamu, yüzde 58` si özel sektöre aitti" diyen Başkan Çobancı,"Sektörün en büyük kuruluşları yüzde 29` luk payı ile bir kamu kuruluşu olan TÜGSAŞ ve yüzde 26,5` luk payıyla Tekfen Holdinge bağlı Toros Gübre idi.
Kamu kuruluşları gübre fiyatlarını düzenleyici bir rol oynamakta, böylece gübre tekellerinin aralarında anlaşarak fiyat karteli oluşturmalarını engelelemekteydi. 1990` lı yıllarda "tarımda yeniden yapılandırma" adı altında sürdürülen özelleştirme rüzgarı, gübre sektörünü de etkisi altına almış ve kamu elindeki gübre fabrikaları satılmıştır. Uygulanan bu politikalarla çiftçinin eline geçen fiyatlarla girdi fiyatları arasındaki makas açılmış tarımsal üretim daha zor yapılır hale gelmiştir" ifadelerini kullandı.
|
Haziran 2020 |
Eylül 2021 |
Artış |
DAP |
2250 TL/Ton |
6900TL/Ton |
%206 |
A.Sülfat |
940TL/Ton |
3100TL/Ton |
%230 |
ÜRE |
1800TL/Ton |
5500 TL/Ton |
%205 |
20-20 taban |
1680 TL/Ton |
4300TL/Ton |
%156 |
Son bir yıldaki gübre fiyatlarındaki artış ile değerlendirmelerde bulunan Çobancı, "Haziran 2020-Eylül 2021 arasındaki 16 aylık sürede gübre fiyatlarındaki artışın yüzde 200` ün üzerinde olduğu görülüyor. Ayrıca son 5 yılın ortalamalarına göre 5,8 milyon ton kimyasal gübre tüketimi olan Türkiye, bunun ancak 3,6 milyon tonunu üretebilmekte geri kalan kısmını ise ithalatla karşılamaktadır. Kullanılmadığı taktirde birim alandan verim azalmasına neden olan gübredeki dışa bağımlılık ve özelleştirmeler sonucu gübre sektörünün birkaç firmanın tekelinde olması gübrede yüksek fiyat artışları olarak çiftçiyi doğrudan etkilemekte ve gelirinin azalmasına neden olmaktadır. Çiftçinin tarımsal üretim sürecinde kullandığı girdilerdeki yüksek fiyat artışlarından etkilenmemesi için desteklenmesi son derece önemlidr" diye konuştu.