SU ÜRÜNLERİ MÜHENDİSLERİNİN SEKTÖRDEKİ ROLÜ VE MESLEKİ SORUNLAR ÇALIŞTAYI
Su ürünlerini mühendislerinin sorunlarını, düzenlediğimiz Çalıştayla gündeme taşıdık.
Su Ürünleri Meslek Dalı Komisyonumuz tarafından hazırlanan Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi ile birlikte düzenlediğimiz Su Ürünleri Mühendislerinin Sektördeki Rolü ve Mesleki Sorunlar Çalıştayı‘nı 10 Mayıs‘ta gerçekleştirdik. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Feyzi ÖNDER Konferans Salonunda yapılan çalıştay Şube Başkanımız Ferdan ÇİFTÇİ ve Su Ürünleri Meslek Dalı Komisyonu Başkanımız Prof. Dr. Cengiz Metin‘in açılış konuşmaları ile başladı.
Çalıştaya Genel Merkez Yönetim Kurulu Saymanımız Hamdi ARPA, İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Meriç ALBAY, E.Ü. Su Ürünleri Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi Atila ALPBAZ, Sahil Güvenlik Komutanlığından Ejbel Duruer Çıra, İzmir Su Ürünleri Kooperatifleri Birliği Başkanı Kemal YILMAZ, İzmir Büyükşehir Belediyesi Balık Hali Müdürü İrfan ATAOĞUZ, Su Ürünleri Mühendisi Fatih Başaran ve Ela Demirtaş katıldı.
Çalıştayda yapılan tartışmalar sonucunda aşağıdaki sonuç bildirgesi hazırlanmıştır:
Su Ürünleri Mühendislerinin Sektördeki Rolü Ve Mesleki Sorunlar Çalıştayı Sonuç Bildirgesi
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi ve Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi‘nce ortaklaşa, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Su Ürünleri Meslek Dalı Komisyonu sekretaryasında düzenlenen "Su Ürünleri Mühendislerinin Sektördeki Rolü ve Mesleki Sorunlar" konulu çalıştay, 10 Mayıs 2013 tarihinde Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Feyzi ÖNDER konferans Salonu‘nda başarıyla tamamlanmıştır.
Çalıştaya kamu, özel sektör, üniversite ve meslek odası temsilcileri katılmıştır. Yapılan sunum ve tartışmalarla sektörün durumu, su ürünleri mühendislerinin sektördeki yeri yaşadıkları sorunlar ve çözüm önerileri ortaya konmuştur.
Buna göre,
● Su ürünleri sektörü Türkiye‘nin önde gelen ve geliştirilmesi gereken temel sektörlerindendir. Ülkemizin protein ihtiyacını karşılamada önemli rolü olan, Avrupa‘ya ihracat yapabildiğimiz sektörün sağlıklı gelişmesini sürdürebilmesi için Su Ürünleri Mühendisleri sektörde hak ettiği yeri almalıdır.
● Su Ürünleri Mühendisliği Eğitimi 1982 Yılında Ege Üniversitesi‘nde Su Ürünleri Yüksek Okulu olarak başladığı serüveninde 31 Yılı tamamlamıştır.
● Dünyada Su Ürünleri yetiştiriciliğinde 70`e yakın farklı tür bulunmaktadır. Ülkemizde de yetiştiriciliği yapılan türlerin sayısı arttırılmalıdır.
● Su Ürünleri Fakültelerinde altyapısı hazırlanmadan uygulanan isim değişiklikleri, farklı müfredat ve unvanda mezunlar yaratacak bu da sektörde mühendislerin rolünü önümüzdeki yıllarda olumsuz etkileyecektir.
● Su ürünleri yetiştiriciliğinde projeli ve sistemli çalışmalardaki eksiklik giderilmelidir.
● Balıkçılık, tarım alanında yapılan bir mühendislik hizmetidir. Bu hizmet, balıkçı gemilerinde Su Ürünleri ve Balıkçılık Teknolojisi Mühendislerinin istihdam edilmesini önemli bir zorunluluk haline getirmektedir.
● Denizlerimizdeki balık stoklarının tahmin edilmesi, avlanabilecek balık miktarının belirlenmesi için yapılacak çalışmalarda Su Ürünleri Mühendislerinin istihdam edilmesi zorunlu hale getirilmelidir.
● Su Ürünleri Kooperatiflerinde, doğru kayıt sistemini geliştirme adına, sözleşmeli Tarım Danışmanı olarak Su Ürünleri Mühendisleri görevlendirilmelidir.
●Balıkçılık yönetiminde kota uygulamaları, kota belirlemeleri ve bunların kayıt ile denetim süreçlerinde Su Ürünleri Mühendisleri yetkilendirilmelidir.
● Su Ürünleri Nakil Belgesi hazırlanmasında tek yetkili Su Ürünleri ve Balıkçılık Teknolojisi Mühendisleri olmalıdır.
● Su Ürünleri Mühendisleri su ürünleri yetiştiriciliği ve hastalıkları konusunda tek yetkin meslek grubu olmasına rağmen, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı`nca çıkarılan ‘‘5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı Gıda ve Yem Kanunu‘‘ ve yönetmeliklerinde yetkilendirilmemişlerdir. Bu durumun yarattığı mağduriyet giderilmeli kanun ve yönetmeliklerde Su Ürünleri Mühendisleri uzmanlık alanı olan konularda yetkilendirilmelidir.
● Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü`nün görev tanımında olması gereken ancak diğer Genel Müdürlüklere verilmiş birçok yetki, düzenlemeler ile Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü görev tanımına alınmalıdır.
● 17 Aralık 2011 tarih ve 28145 sayılı Resmî Gazete‘de yayımlanan Canlı Hayvanlar Ve Hayvansal Ürünlerde Belirli Maddeler İle Bunların Kalıntılarının İzlenmesi İçin Alınacak Önlemlere Dair Yönetmelik Madde 4 – (1) c) bendinde yer alan "su kültürü hayvanları" ve Bölüm 5 – (1) ‘de bahsi edilen "Yüzgeçli balık çiftlik ürünleri" ifadeleri hiçbir terminolojide bulunmamakta olup kabul edilemezler.
● 31 Ocak 2012 tarih ve 28190 sayılı Resmî Gazete yayımlanan Su Hayvanlarının Sağlık Koşulları İle Hastalıklarına Karşı Korunma Ve Mücadele Yönetmeliğinde geçen "su hayvanları" diye bir terminoloji bulunmamakta olup kabul edilemez.
● 8 Ekim 2011 tarih ve 28078 sayılı Resmî Gazete yayımlanan Ev Ve Süs Hayvanlarının Üretim, Satış, Barınma Ve Eğitim Yerleri Hakkında Yönetmelik‘te Su Ürünleri Mühendislerine yer verilmezken, süs balığı yetiştiren işletmelerde sorumlu bir Veteriner Hekim bulundurulması istenmektedir. Bu yönetmelikteki Su Ürünleri Mühendislerinin mağduriyeti ivedilikle giderilmeli ve Su Ürünleri mühendisleri yetkilendirilmelidir.
● 19.06.2002 tarih ve 24790 sayılıResmî Gazete‘de yayımlanan Su Ürünleri Toptan Ve Perakende Satış Yerleri Yönetmeliği ile Su Ürünleri Mühendisleri dışındaki diğer meslek gruplarına verilen yetkilerle, Su Ürünleri Mühendisleri, yetiştirdikleri balıkları kontrol edemez duruma getirilmişlerdir. Su Ürünleri Mühendislerinin bu alanda da yetkileri verilerek mağduriyetleri giderilmelidir.
● Kamuda istihdam edilen Su Ürünleri Mühendisi sayısı 600-650 kişidir. Kamu kurumlarına yapılan mühendis atamalarında ise 3 tarafı deniz ile çevrili ve iç su kaynakları yaygın olan ülkemizde her atama sürecinde 20 ve 30`lu sayılarda mühendis ataması yapılmaktadır. Bu rakam diğer meslek örgütleri ile karşılaştırılmayacak kadar düşük bir sayıdır ve arttırılmalıdır.
● Su Ürünleri Mühendisleri, eğitimleri süresince su ile ilgili konularda (Göl, akarsu, lagün, sulak alanlar) en yoğun şekilde eğitim alan tek meslek dalıdır. Bu yönleri ile özellikle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Orman ve Su işleri Bakanlığı gibi Bakanlıklarda yeterli sayıda istihdam edilmeleri gerekmektedir.
● Türkiye`nin AB`ye üyelik sürecinde 13. Fasıl olan Balıkçılık faslı ile ilgili verilen sözler yerine getirilmelidir.
● İç Sularda Sportif Balıkçılıkta, göl ve göletlerin denetim ve kayıt altına alınması bağlamında Su Ürünleri Mühendisleri istihdam edilmelidir.
● Ülkemizde alt yapısı tamamlanmadan ve yetkin eğitim kadrosunu oluşturmadan açılan Su Ürünleri Fakülteleri mezunları sektöre zarar verecektir.
● Özel sektörde Su Ürünleri Mühendisleri düşük ücretlerle, esnek mesai saatleriyle, elverişsiz çalışma sahalarında, istikrarsız çalışma periyotları ile çalışmakta, firma politikaları gereği devamlı mühendis rotasyonuna gidilmesi nedeni ile işsiz kalmaktadırlar. Su Ürünleri Mühendisleri Ziraat Mühendisleri Odası tarafından belirlenen asgari ücret tarifesinin uygulanması konusunda oda ile birlikte hareket etmelidir.
● Su Ürünleri Mühendisleri örgütlü şekilde mücadele etmeli, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası`na üye olup Su Ürünleri Meslek Dalı Komisyonu içerisinde aktif çalışarak hep birlikte mesleki yetkinliklerini kazanma, örgütlülüklerini geliştirme yönünde mücadele etmelidirler.
Kamuoyuna saygılarımızla.