ŞUBE BAŞKANI MEHMET ATEŞ TARAFINDAN BAŞBAKAN RECEP TAYYİP ERDOĞAN’A VERİLEN BRİFİNG RAPORU KONU BAŞLIKLARI : 1- ZİRAİ MÜCADELE İLAÇLARININ KULLANIMI İLE İLGİLİ YAŞANAN SORUNLAR 2- 5179 SAYILI GIDALARIN ÜRETİMİ, TÜKETİMİ VE DENETLENMESİNE DAİR KANUN KAPSAMINDA YEMİNLİ GIDA DENETİMİ BÜROLARININ KURULMASI 3- ALATA BAHÇE KÜLTÜRLERİ ARAŞTIRM A ENSTİTÜSÜNÜN İYİLEŞTİRİLMESİ 4- MERSİN İLİ TURUNÇGİL ÜRETİMİ VE SORUNLARI 5- MERSİN İLİ MUZ ÜRETİMİ VE SORUNLARI ZİRAİ MÜCADELE İLAÇLARININ KULLANIMI İLE İLGİLİ YAŞANAN SORUNLAR ZİRAİ MÜCADELEDE KULLANILAN PESTİSİT VE BENZERİ MADDELERİN KULLANIMINDAN KAYNAKLANAN SORUNLAR GÜNÜMÜZDE OLDUKÇA ÖNEMLİ BİR KONUMA GELMİŞTİR.YASALARIMIZDA TARIM İLAÇLARI KULLANIMI İLE İLGİLİ ÇIKARILMIŞ YASAL ÖNLELER YETERSİZDİR.ELİMİZDE Kİ BU YASALARA GÖRE, - HER TÜRLÜ TARIM İLACI BAKANLIĞIN İZNİNE BAĞLI OLMASI, - TOPTAN SATIŞLARIN BAKANLIĞIN,PERAKENDE SATIŞLARIN VALİLİĞİN İZNİNE BAĞLI OLMASI, - BAKANLIK TEKNİK TALİMATLARINDA, REÇETESİNDE VE ETİKETİNDE BELİRTİLEN ESASLAR VE KONULAR DIŞINDA TAVSİYE EDİLEMEZ DENMESİNE VE CEZAİ YAPTIRIMLAR OLMASINA RAĞMEN BU YASALARIN PRATİKTE YETERLİLİĞİ YOKTUR. ÇÜNKÜ ÜRETİCİ İSTEDİĞİ TARIM İLACINI, İSTEDİĞİ KADAR ALABİLMEKTE VE İSTEDİĞİ YERDE ,İSTEDİĞİ BİTKİYE İSTEDİĞİ DOZDA KULLANABİLMEKTEDİR. İLAÇ BAYİLERİ SATTIKLARI İLAÇLARIN KULLANDIRILMASINDA YETERİNCE ETKİLİ OLAMAMAKTADIR. BU NEDENLE ÜLKEMİZ GENELİNDE GELİŞ GÜZEL VE YANLIŞ DOZDA VE ZAMANDA İLAÇ KULLANIMI NEDENİYLE İNSAN VE ÇEVRE SAĞLIĞI BÜYÜK TEHDİT ALTINDADIR. BUNUN İLK SİNYALİNİ YAKIN ZAMANDA ANTALYA İLİNDEKİ SERALARDA ÜRETİLEN PESTİSİT KALINTILARI YÜZÜNDEN AVRUPA KAPILARINDAN GERİ DÖNEN BİBERDE,PATLICANDA, YAŞADIK. YAŞADIĞIMIZ BU DURUMUN DİĞER YAŞ OLARAK TÜKETİLEN SEBZELERDE DE YARATTIĞI PESTİSİT KALINTILARI OLACAĞI ENDİŞESİ TÜKETİCİLER TARAFINDAN BU SEBZELERİN KULLANILMAMASI NEDENİYLE İLİMİZDE Kİ DOMATES ÜRETİCİLERİ DE BÜYÜK ZARARLARA NEDEN OLMUŞTUR. BU NEDENLE ÖNCELİKLE BİTKİ SAĞLIĞI AÇISINDAN KULLANILMASI ZORUNLU OLAN ANCAK BİLİNÇLİ KULLANILMASI GEREKEN PESTİSİTLERİN UYGUN ZAMANDA,UYGUN HASTALIK VE ZARARLIYA UYGUN DOZDA KULLANILMASI SAĞLAYAN İYİ TARIM UYGULAMALARININ (EUROGAP) UYGULANMASİNA YÖNELİK ÇALİŞMALARA HIZ VERİLMESİDİR. BUNUN SAĞLANABİLMESİ İÇİNDE, ÖNCELİKLE ÜRÜN BAZINDA ÜRETİCİ BİRLİKLERİNİN KURULMASININ YAYGINLAŞTIRILMASI ,ÜRETİCİ BİRLİKLERİNDE İYİ TARIM UYGULAMALARI, ORGANİK YETİŞTİRİCİLİK, BİYOLOJİK VE ENTEGRE MÜCADELENİN UYGULANABİLMESİ İÇİN ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ÇALIŞTIRILMASININ DA ZORUNLU HALE GETİRİLMESİ GEREKMEKTEDİR. BU BİRLİKLERİN İSTİHDAM EDECEKLERİ ZİRAAT MÜHENDİSLERİ KONTROLÜNDE ÜRETİM YAPMASI GEREKTİĞİNE İNANIYORUZ. ZİRAAT MÜHENDİSİ SORUMLULUĞUNDA ÜRETİLDİĞİ ETİKETİNDE BELİRTİLEN TARIM ÜRÜNLERİNE TÜKETİCİNİN DUYACAĞI GÜVENDE FAZLA OLACAK ÜRÜNÜN PAZARLANMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ DAHA FARKLI OLACAKTIR. BU KAPSAMDA UYGUN ZAMANDA ,UYGUN MİKTARDA VE UYGUN DOZDA İLAÇ KULLANIMINI ÖNGÖREN TARIMSAL DANIŞMANLIK HİZMETLERİNİN YAYGINLAŞTIRILMASI İÇİN ZİRAİ İLAÇ REÇETESİNİ VE ZİRAİ İLACI SATIŞININ AYRI AYRI FİRMALAR TARAFINDAN YAPILMASINI ÖNGÖREN “ BİTKİ KORUMA ÜRÜNLERİNİN REÇETELİ SATIŞ USUL VE ESASLARI HAKKINDA Kİ YÖNETMELİĞİNİN DE “ İVEDİLİKLE ÇIKARILMASI GEREKMEKTEDİR. 5179 SAYILI GIDALARIN ÜRETİMİ, TÜKETİMİ VE DENETLENMESİNE DAİR KANUN KAPSAMINDA YEMİNLİ GIDA DENETİMİ 5179 SAYILI GIDALARIN ÜRETİMİ, TÜKETİMİ VE DENETLENMESİNE DAİR KANUN HÜKMÜNDE Kİ KARARNAMENİN DEĞİŞTİRİLEREK KABULÜ HAKKINDA Kİ KANUN İLE GIDA KONTROL VE DENETİM GÖREVİ BÜTÜNÜ İLE TEK BİR ÇATI ALTINDA TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞINA DEVREDİLMİŞTİR. 05/06/2004 TARİHİNDE YÜRÜRLÜĞE GİREN GIDA KANUNUNUN UYGULAMASI AB MEVZUATINA UYGUN VE UYUMLU OLMASI GEREKEN YÖNETMELİKLERLE İŞLERLİK KAZANACAKTIR.YÖNETMELİKLERİN BUGÜNE KADAR ÇIKMAMASI NEDENİYLE BU DURUM DA KONTROL VE DENETİM HİZMETLERİNİN EKSİK YÜRÜTÜLMESİNE NEDEN OLMUŞTUR. ÖZELLİKLE GIDA SATIŞ VE TOPLU TÜKETİM YERLERİNİN DENETİM ESAS VE USULLERİNİN SAĞLIK BAKANLIĞININ ÖNCEKİ YÖNETMELİĞİNE GÖRE YAPILMAKTADIR. AB ÜYESİ ÜLKELERİN EKONOMİK,SOSYAL VE KÜLTÜREL ŞARTLARI NEDENİ İLE GIDA GÜVENLİĞİNDE Kİ HASSASİYETLERİNİN TÜRKİYE İLE AYNI PARALELLİKTE OLMADIĞI AÇIKTIR.AB ÜLKELERİNDE HALKIN ALIM GÜCÜNÜN YÜKSEK OLMASI SEÇİCİLİK İMKANI VERMEKTEDİR..TÜRKİYE’NİN SOSYAL VE EKONOMİK DURUMU DİKKATE ALINDIĞINDA GIDA ÜRETİCİLERİNİN GÜVENLİ GIDA ÜRETİMİ ŞARTLARINA HEMEN UYUM SAĞLAMALARI MÜMKÜN DEĞİLDİR.BU NEDENLE 30/03/2005 TARİH VE 25771 SAYILI RESMİ GAZETE DE YAYIMLANAN “ GIDA VE GIDA İLE TEMASTA BULUNAN MADDE VE MALZEMELERİN PİYASA GÖZETİMİ VE KONTROLÜ VE DENETİMİ İLE İŞYERİ SORUMLULUKLARINA DAİR YÖNETMELİK” İLE UYUM SÜRESİ GEÇİCİ MADDE İLE İŞYERLERİNE VERİLMİŞTİR. TARIM İL MÜDÜRLÜKLERİNİN MEVCUT PERSONEL, ARAÇ VE EKİPMANLARI İTİBARİYLE 5179 SAYILI KANUN KAPSAMINDA İLLERİNDE BULUNAN TÜM GIDA İŞLETMELERİNDE DENETİM İŞLEMLERİNİ YAPMALARI MÜMKÜN DEĞİLDİR.BU NEDENLE YUKARIDA BELİRTİLEN YÖNETMELİK KAPSAMINDA İŞYERLERİNİN DENETİMİNİN TAMAMININ VEYA KADEMELİ OLARAK BİR KISMININ KURULACAK YEMİNLİ GIDA DENETİM BÜROLARINA VERİLMESİ GEREKMEKTEDİR.DENETİMLERİN İL GENELİNDE TÜM GIDA İŞLETMELERİNDE YAYGIN , SÜREKLİ VE PLANLI OLARAK BU BÜROLAR TARAFINDAN YAPILMASI GÜVENLİ,SAĞLIKLI GIDA ÜRETİLMESİNİN SAĞLANMASINI HIZLANDIRACAKTIR. ALATA BAHÇE KÜLTÜRLERİ ARAŞTIRM A ENSTİTÜSÜNÜN İYİLEŞTİRİLMESİ SON GÜNLEREDE İLİMİZDE ÖZEL SEKTÖRE TARIM AMACI DIŞINDA TURİZM SEKTÖRÜNDE KULLANILNAK AMACIYLA 29 YILLIĞINA KİRAYA VERİLECEĞİ ŞEKLİNDE ÜNCEL BİR KONU HALİNE 4000 DEKARLIK TOPLAM ARAZİ VARLIĞININ 1250 DEKARINDA ARAŞTIRMA VE ÜRETİM ÇALIŞMALARI, YÜRÜTÜLEN 1944 YILINDA BAHÇIVANLİK OKULU OLARAK KURULAN ,1986 YILINDA BAHÇE KÜLTÜRLERİ ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ ADINI ALAN ALATA BAHÇE KÜLTÜRÜ ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ MERSİN,ADANA,OSMANİYE VE HATAY İLLERİNİ KAPSAYACAK ŞEKLDE DOĞU AKDENİZ ALT BÖLGESİNSDE TURUNÇGİL VE DİĞER SUBTROPİK MEYVELER,MUTEDİLK İKLİM MEYVELERİ,BAĞCILIK,SEBZECİLİK,İÇ VE DIŞ MEKAN SÜS BİTKİLERİ,TIBBİ VE AROMATİK KÜLTÜR BİTKİLERİ İLE ARICILIK KONULARINDA UYGULAMALI TARIMSAL ARAŞTIRMALAR YAPMAKTADIR. ALATA BAHÇE KÜLTÜRÜ ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ BİTKİSEL ÜRETİMDE YAPMIŞ OLDUĞU BU ÇAŞILMALARLA, - TURUNÇGİLLERDE YENİ TÜR VE ÇEŞİTLERİNBÖLGE KOŞULLARINA ADAPTASYONU,YENİ GELİŞTİRME TEKNİKLERİVE FİDAN ÜRETİM TEKNİKLERİ BÜLGE ÜRETİCİLERİMİE BENİMSETİLEREK İLİMİZ TÜRKİYE’DE TURUNÇGİL FİDAN ÜRETİM MERKEZİ HALİNE GETİRMİŞTİR. -UZUN YILLAR SÜREN ÖRTÜ ALTI YETİŞTİRİCİLİK ARAŞTIRMA ÇALIŞMALARI İLE GEREK SERA TEKNOLOJİLERİ,GEREKSE ÖRTÜ ÖRTÜ ALTI YETİŞTİRİCİLİKTE YEBNİ TEKNİKLER ÜRETİCİLERİMİZE TANIŞTIRILMIŞ VE BÖLGEMİZ ÖZELLİKLE ERDEMLİDE ÖRTÜ ALTI DOMATES ÜRETİMİNDE ÇOK ÖMELİ GELİŞMELER SAĞLAMIŞTIR. -ANAMUR VE SİLİFKE İLÇELERİNDE ÇİLEK TAIMI,BÖLGEMİZ YAYLA KESİMLERİNDE KİRAZ VE ŞEFTALİ TARIMI,MUT İLÇESİNDE VE BÖLGEDE TURFANDA KAYISI YETİŞTİRİCİLİĞİNE UYGUN SOFRALIK KAYISIYETŞTİCİLİĞİNİN YAYGINLAŞTIRMIŞTIR. -BAĞCILIK KONUSUN DADA ERKENCİ SOFRALIK ÜZÜM ÇEŞİTLERİ(CARDİNAL,YALOVA) ADAPTASYONLA BÖLGEMİZEENSTİTÜ TARAFINDAN KAZANDIRILMIŞTIR. ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI MERSİN ŞUBESİ OLARAK İLİMİZE BU KADAR ÖNEMLİ HİZMETLER SUNAN ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜNÜN TURİZM AMAÇLI ÖZELLİŞTİŞRME KAPSAMINDAN ÇIKARILARAK , İLİMİZ VE BÖLGEMİZ TARIMININ SORUNLARINA YÖNELİK ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME PROJELERİ UYGULAYACAK ŞEKİLDE HİZMET VERECEK ŞEKİLDE ÖDENEK İMKANLARININ ARTIRILARAK MEVCUT YAPISI İÇERİSİNDE ÇALIŞMALARINI SÜRDÜRMESİN İSTİYORUZ MERSİN İLİ TURUNÇGİL ÜRETİMİ VE SORUNLARI TÜRKİYENİN DÜNYA TURUNÇGİL ÜRETİMİNDEKİ YERİ : ÜLKEMİZ DÜNYA TURUNÇGİL ÜRETİM ALANININ EN KUZEY SINIRINDA YER ALMAKTADIR.TURUNÇGİL ÜRETİMİ ÜLKEMİZ VE BÖLGEMİZ AÇISINDAN SON DERECE ÖNEMLİDİR.DÜNYADA TURUNÇGİL ÜRETİMİ 100 MİLYON TON OLUP 20 MİLYON TON ÜRETİM İLE BREZİLYA BAŞI ÇEKMEKTEDİR. AKDENİZ ÜLKELERİNDE DE TOPLAM 17 MİLYON TON CİVARINDA OLUP 6 MİLYON 250 BİN TON ÜRETİM İLE İSPANYA BAŞI ÇEKMEKTEDİR. ÜLKEMİZ İSE 2 MİLYON TON 100 BİN TON YILLIK ÜRETİM İLE DÜNYA SIRALAMASINDA İLK ON, AKDENİZ ÜLKELERİNDE İSE İLK BEŞİN İÇİNDE YER ALMAKTADIR. ÜLKEMİZDE ÜRETİLEN 2 MİLYON 100 BİN TON NARENCİYE ÜRETİMİNİN ; 450.000 TONU MANDALİNA, 850.000 TONU PORTAKAL, 6.50.000 TONU LİMON VE 150.000 TONUNU DA GREYFURT (ALTINTOP) OLUŞTURMAKTADIR. MERSİN İLİNİN TÜRKİYE TURUNÇGİL ÜRETİMİNDEKİ YERİ MERSİN İLİ ÜLKEMİZİN EN ÖNEMLİ NARENCİYE ÜRETİMİ YAPILAN MERKEZLERİN BAŞINDA GELMEKTEDİR. 2000 YILI D.İ.E VERİLERİNE GÖRE ÜLKEMİZDE Kİ, LİMON ÜRETİMİNİN %70.45 PORTAKAL ÜRETİMİNİN %19.06 ALTINTOP ÜRETİMİNİN %14.81 MANDARİN ÜRETİMİN %20 Sİ MERSİN İLİNDE ÜRETİLMEKTEDİR. C-2004 YILI TURUNÇGİL ÜRETİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ; TARIM İL MÜDÜRLÜĞÜNÜN 2005 YILINA AİT TURUNÇGİL VERİLERİ AÇIKLANMADIĞINDAN DOLAYI 2002, 2003 VE 2004 YILLARINA AİT VERİLERİNE GÖRE DÜZENLENEN AŞAĞIDAKİ TABLOLAR DİKKATE ALINARAK TURUNÇGİL ÜRETİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ YAPILMIŞTIR: LİMON: 2002 , 2003 VE 2004 YILLARI ÜRETİM ALANLARINDA FAZLA BİR DEĞİŞİKLİK OLMAMASINA RAĞMEN 2004 YILINDA DİĞER YILLARA GÖRE %10-12 ORANINDA BİR ÜRETİM ARTIŞI OLMUŞTUR.. MANDALİNA : 2004 YILINDA 2002 VE 2003 YILLARINA GÖRE ÜRETİM ALANI %13 ORANINDA AZALMASINA RAĞMEN 2004 YILINDA 2002 YILINA GÖRE ÜRETİM ALANI AZ OLMASINA VERİM BAKIMINDAN FAZLA BİR FARK YOKTUR. 2004 YILINDA 2003 YILINA GÖRE ÜRETİM ALANI %13 ORANINDA AZALMASINA RAĞMEN VERİM ARTIŞI %32 ORANINDA DAHA OLMUŞTUR. ALTINTOP : 2004 YILINDA 2002 VE 2003 YILLARINA GÖRE ÜRETİM ALANLARINDA BİR FARK OLMAMASINA RAĞMEN 2004 YILINDA 2002 VE 2003 YILLARINA GÖRE %70 DÜZEYİNDE VERİM AZALMASI OLMUŞTUR. PORTAKAL : 2004 YILINDA 2002 VE 2003 YILLARINA GÖRE ÜRETİM ALANLARINDA BİR FARK OLMAMSINA RAĞMEN 2004 YILINDA 2002 VE 2003 YILLARINA GÖRE %70 DÜZEYİNDE VERİM AZALMASI OLMUŞTUR. 2003 YILINA GÖRE 2004 YILINDA YAKLAŞIK OLARAK % 9-10 ORANINDA ÜRETİM DÜŞÜŞÜ OLMUŞTUR. 2002 YILI TURUNÇGİL ÇEŞİTLERİ EKİM ALANLARI, AĞAÇ SAYISI VE TOPLAM ÜRETİM TABLOSU ÜRÜN ADI ÜRETİM ALANI (HEKTAR) AĞAÇ SAYISI TOPLAM ÜRETİM (TON) ALTINTOP 600 124.170 25.419 LİMON 12.841 3.499.709 361.430 MANDALİNA 3.442 965.585 111.431 PORTAKAL 8.390 2.180.371 264.756 2003 YILI TURUNÇGİL ÇEŞİTLERİ EKİM ALANLARI, AĞAÇ SAYISI VE TOPLAM ÜRETİM TABLOSU ÜRÜN ADI ÜRETİM ALANI (HEKTAR) AĞAÇ SAYISI TOPLAM ÜRETİM (TON) ALTINTOP 584,4 126.295 25924 LİMON 13.289 3.574.355 358.266 MANDALİNA 3.426 95.570 79.018 PORTAKAL 8.402 2.262.562 261.137 2004 YILI TURUNÇGİL ÇEŞİTLERİ EKİM ALANLARI, AĞAÇ SAYISI VE TOPLAM ÜRETİM TABLOSU ÜRÜN ADI ÜRETİM ALANI (HEKTAR) AĞAÇ SAYISI TOPLAM ÜRETİM (TON) ALTINTOP 601.4 128.900 8.463 LİMON 13.406 3.829.255 401.873 MANDALİNA 2990.5 962.846 104.047 PORTAKAL 8.575 2.277.741 237.361 YILLAR İTİBARİYLE TURUÇGİLLERİN HAL SATIŞ FİYATLARI YILLAR LİMONTL MANDALİNA TL ALTINTOP TL PORTAKAL TL 2000 150.000 100.000 75.000 100.000 2001 200.000 200.000 150.000 200.000 2002 400.000 350.000 150.000 250.000 2003 500.000-700.000 500.000 200.000 350.000 350.000400.000 2004 150.000500.000 150.000500.000 300.000700.000 250.000500.000 2005 200.000400.000 300.000400.000 150.000250.000 200.000300.000 2005 YILINDA TURUNÇGİLLERİN HAL SATIŞ FİYATLARI DA ALTINTOP DIŞINDA 2004 YILI FİYATLARINA YAKIN VEYA ALTINDA BİR FİYATLA SATILMAKTADIR. 2004 YILINDA ALTINTOP HAL SATIŞ FİYATININ YÜKSEK OLMASI 2004 YILININ VERİM DÜŞÜKLÜĞÜNDEN İLERİ GELMEKTEDİR. D-MERSİN İLİNİN 2003 YILI TÜRKİYE TURUNÇGİL İHRACATINDAKİ YERİ 2000 YILI D.İ.E VERİLERİ DİKKATE ALINDIĞINDA AKDENİZ İHRACATÇI BİRLİKLERİ 2000-2003 YILLARI TURUNÇGİL İHRACAT KAYITLARI İLE YAPILAN DEĞERLENDİRMEDE AŞAĞIDAKİ TABLODA GÖRÜLECEĞİ ÜZERE TÜRKİYE GENELİNDE İLİMİZİN PORTAKAL İHRACATI DIŞINDA DİĞER TURUNÇGİL ÇEŞİTLERİNİN İHRACATININ AZALDIĞI GÖRÜLMEKTEDİR. 2003 YILI İLİMİZ TURUNÇGİL ÜRETİM TABLOSUNDA Kİ ÜRETİM MİKTARLARI İLE İLİMİZİN 2003 YILI İHRACATTAKİ PAYI KIYASLANDIĞINDA TURUNÇGİL ÇEŞİTLERİ BAZINDA TOPLAM ÜRETİMİN SIRASIYLA : - PORTAKAL ÜRETİMİNİN % 6,11 - MANDALİNA ÜRETİMİNİN % 13,11 - LİMON ÜRETİMİNİ %16,21 - ALTINTOP ÜRETİMİN %45,33 İHRAÇ EDİLMİŞTİR. ORTALAMA OLARAK İLİMİZDE ÜRETİLEN TURUNÇGİL ÇEŞİTLERİNDEN %20 Sİ İHRAÇ EDİLMİŞTİR. SAHİP OLDUĞUMUZ ÜRETİM DURUMUMUZA GÖRE BU ORAN ÇOK DÜŞÜK SEVİYE DE KALMIŞTIR. DÜNYA PAZARLARINDA RAKİBİMİZ OLAN ÜLKELERDEN İSPANYA ÜRETİMİN %65 İNİ, FAS % 41 İNİ,İSRAİL İSE %36 SINI İHRAÇ ETMEKTEDİR. 2000-2003 YILLARI TÜRKİYE İHRACATINDA MERSİN İLİNİN PAYI TURUNÇGİLÇEŞİDİ TÜRKİYE2000 YILI İHRACAT MİKTARI(TON) MERSİN İLİNİN 2000 YILINDA İHRACATTAKİ PAYI (TON) TÜRKİYE2003 YILI İHRACAT MİKTARI(TON) MERSİN İLİNİN 2003 YILINDA İHRACATTAKİ PAYI (TON) PORTAKAL 57.210 10.904 83.821 15.976 MANDALİNA 105.948 21.198 51.813 10.362 LİMON 104.111 73.346 82.391 58.044 GREYFURT 88.590 13.120 79.357 11.752 E-TURUNÇGİL ÜRETİCİLERİNİN SORUNLARI ÇÖZÜM ÖNERİLERİ: 1-SORUNLAR: ÜLKEMİZ VE BÖLGEMİZ EKONOMİSİ İÇİNDE BÖYLESİNE ÖNEMLİ YERE SAHİP OLAN NARENCİYE ÜRETİMİ SON YILLARDA DİĞER TÜM TARIM ÜRÜNLERİNDE OLDUĞU GİBİ BÜYÜK SIKINTILAR YAŞAMAKTADIR.2005 YILINDA ÜLKEMİZDE ÜRETİLEN TURUNÇGİL ÜRÜNLERİ MALİYETİN ALTINDA SATILMAKTA HATTA BİR ÇOK TURUNÇGİL BAHÇESİNDE ÜRÜNLER DALINDA ÇÜRÜMEYE TERK EDİLMEKTE YOLLARA VE KANALETLERE DÖKÜLMEKTEDİR.DALINDA UCUZ OLAN ÜRÜNÜ ÜRETİCİLERİMİZ MARKETTE YADA PAZARDA 7-8 KAT FİYAT FAZLALIĞI SATIŞI İLE KARŞILAŞMAKTADIRLAR. ÜRETİM MALİYETİNİN YÜKSEK OLMASI TL’NİN AŞIRI DEĞER KAZANMASI, NEDENİYLE,DIŞ PAZARLARDA DİĞER ÜLKELERLE REKABET ŞANSIMIZ DÜŞMEKTE VE YURT DIŞINA YETERLİ MİKTARDA NARENCİYE İHRACATI YAPILAMAMAKTADIR. DOLAYISIYLA OCAK AYININ SONUNA GELİNMESİNE RAĞMEN TÜM TURUNÇGİL ÜRÜNLERİ HALEN DALINDA BEKLEMEKTEDİR. DÜNYADA TURUNÇGİL ÜRETİMİNDE DE FAZLALIK BULUNMAKTADIR.BUNUN ÖNÜMÜZDE Kİ YILLARDA DAHA ARTACAĞI KESİNDİR.BU ARTIŞ HEM MEMLEKETİMİZ DE HEM DE DÜNYANIN DİĞER ÜLKELERİNDE OLACAKTIR. TURUNÇGİL İHRACATININ ARTIRILMASI İÇİN ÜRETİM MASRAFLARINI KONTROL ALTINA ALINMASI VE KALİTELİ MEYVE YETİŞTİRİLMESİ GEREKMEKTEDİR.. İHRACATTA BELLİ HEDEFLERE VARABİLMENİN YOLU YETERLİ KALİTEDE VE REKABET EDİLEBİLİR MALİYETLERLE YAPILABİLEN ÜRETİMDİR. İLİMİZ DE TURUNÇGİL ÜRETİCİLERİNİN GENEL SORUNLARI; - TURUNÇGİL ÜRETİMİNİN ANA GİRDİLERİNDEN OLAN BAŞTA AKARYAKIT , GÜBRE VE İŞÇİLİK FİYATLARININ YÜKSEK OLMASI, - İLİMİZDE YAYGIN OLARAK ÇOK GENİŞ ALANLARDA VE ÇOĞUNLUKLA KÜÇÜK BİRİMLER HALİNDE TURUNÇGİL TARIMI YAPILMASINDAN DOLAYI DA BİRİM ALANDAN DÜŞÜK VERİM ALINMASI NEDENİYLE GİRDİ FİYATLARININ MALİYETİ ÜZERİNDE Kİ ETKİSİNİN YÜKSEK OLMASINDAN KAYNAKLANAN FİYAT ARTIŞLARI, - TURUNÇGİLLERİN ÖNEMLİ ZARARLILARINDAN OLAN “TURUNÇGİL UNLU BİTİ” ZARARLISINA KARŞI KULLANILAN FAYDALI BÖCEK KULLANIMI YILDAN YILA AZALMAKTADIR..MÜCADELE MALİYETİ ÜZERİNDE ÖNEMLİ ETKİSİ OLAN VE KİMYASAL MÜCADELENİN ARTMASINDAN KAYNAKLANAN MALİYET ARTIŞLARI, - SON YILLARDA İLİMİZDE YAŞANAN DON, SEL VE FIRTINA NEDENİYLE YAŞANAN FELAKETLERDEN İLİMİZ ÇİFTÇİLERİ SON DERECE MAĞDURDUR. TARIM SİGORTALARI KANUNU VE BUNUN UYGULANMASI İLE İLGİLİ TARIM SİGORTALARI UYGULAMA YÖNETMELİĞİ 22 EYLÜL 2005 TARİHİNDE ÇIKMASINA RAĞMEN İLİMİZDE UYGULANMAMAKTADIR. - ÇİFTÇİLERİN PAZAR DEĞERİ DÜŞÜK 2.KALİTE ÜRÜNLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİNE YÖNELİK İLİMİZDE VE YAKIN ÇEVREMİZDE İŞLEYECEK SANAYİ TESİSLERİNİN YETERSİZ OLUŞU, - ÜRETİM PLANLARI YAPILMADAN YENİ BAHÇELERİN TESİS EDİLMESİ, - YILDAN YILA YAŞANAN ÜRÜN SATIŞ FİYATLARINDA Kİ İSTİKRARSIZLIK, - İHRACATIN YETERSİZ OLMASI, - İHRACATA UYGULANAN TEŞVİK PRİMLERİNİN YETERSİZLİĞİ, - İHRACATA YÖNELİK ÇEŞİTLERİN AZLIĞI, - İÇ TÜKETİM YETERSİZLİĞİDİR. 2- ÇÖZÜM ÖNERİLERİ : * TARIMSAL İŞLETMELERİN MİRAS NEDENİYLE EKONOMİK ÜRETİM YAPAMAYACAK ŞEKİLDE KÜÇÜLMELERİNİ ÖNLEMEK AMACIYLA MEDENİ KANUNUN MİRAS HUKUKU İLE İLGİLİ HÜKÜMLERİ YENİDEN DÜZENLENMELİDİR. * PARÇALANAN İŞLETMELERİN BİRLEŞTİRİLMESİ VE BU İŞLETMELERİN SULAMA,DRENAJ,TESVİYE GİBİ TOPRAK ISLAHINA YÖNELİK HİZMETLERDEN YARARLANABİLMESİ İÇİN ARAZİ TOPLULAŞTIRILMASI KANUNUNUN DA YENİDEN DÜZENLENMELİDİR. * İÇ VE DIŞ PAZAR TALEPLERİNE UYGUN YENİ TURUNÇGİL TÜR VE ÇEŞİTLERİNİN İNTRODİKSİYON VE ADAPTASYON ÇALIŞMALARINA HIZ VERİLMELİ,ÜLKEMİZDE TURUNÇGİLLERDE ÇEŞİT DEĞİŞTİRMEYE YÖNELİK ISLAH ÇALIŞMALARINA GEREKEN ÖNEM VERİLMELİ,DEĞİŞİK İKLİM TOPRAK VE HASTALIKLARA DAYANIKLI ANAÇ VE GELİŞTİRME KONUSUNDA ARAŞTIRMALAR YAPILMALIDIR. * KİMYASAL MÜCADELENİN ARTMASINDAN KAYNAKLANAN MALİYET ARTIŞLARININ DÜŞÜRÜLMESİ İÇİN ALTERNATİFİ OLAN BİYOLOJİK MÜCADELENİN TEŞVİK EDİLMESİ GEREKMEKTEDİR. * KLASİK TURUNÇGİL FİDAN ÜRETİM RUHSATINA SAHİP FİDANLIKLARA,VİRÜSTEN ARİ, SERTİFİKALI TURUNÇGİL FİDAN ÜRETİMİNE GEÇMELERİ İÇİN 1-2 YIL GEÇİŞ VE MODERNİZASYON SÜRESİ TANIMALI,GEREKLİ MODERNİZASYON VE YATIRIMI YAPAN FİDANLIKLARA VİRÜSTEN ARİ, SERTİFİKALI TURUNÇGİL FİDAN ÜRETMELERİ KOŞULUYLA RUHSAT VERİLMELİDİR. * ÜLKEMİZ KOŞULLARINA UYGUN VİRÜSTEN ARİ- SERTİFİKALI TURUNÇGİL FİDANI ÜRETİM YÖNETMELİĞİ EN KISA ZAMANDA ÇIKARILMALI, VİRÜSTEN ARINDIRILMIŞ,AŞI GÖZÜ VE SERTİFİKALI FİDAN ÜRETİMİNİN TEŞVİK KAPSAMINA ALINMASI İÇİN GEREKLİ ÇALIŞMALARI YAPILMALIDIR. * İHRACATA YÖNELİK ÇEŞİTLER YETİŞTİRİP BUNA GÖRE BAHÇELER OLUŞTUR * EKONOMİK ÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ VE VERİMDEN DÜŞMÜŞ BAHÇELER SÖKÜLMELİ,YENİ BAHÇE TESİSİNDE VİRÜSTEN ARİ SERTİFİKALI FİDANLAR KULLANILMALIDIR. * İÇ VE DIŞ PAZARLARDA SIK SIK KARŞILAŞILAN FİYAT DALGALANMALARINDAN KORUNMAK İÇİN SOĞUK HAVA DEPOLAMA KAPASİTELERİ ARTIRILMALI,BU KONUDA Kİ YATIRIMLAR TEŞVİK EDİLMELİDİR. * TÜRKİYE TURUNÇGİL TÜKETİMİNİN ARTIRILMASI ,PAZAR TIKANIKLIKLARININ AŞILMASI AMACIYLA ULUSAL PROMASYON PROJESİ YAPILMALIDIR.GEREKİRSE İÇ TÜKETİMİ ARTIRMAK AMACIYLA VALİLİKLERE BAĞLI SOSYAL YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA VAKIFLARI KANALIYLA DA VATANDAŞLARIMIZA TURUNÇGİL DAĞITILMALIDIR. * NARENCİYE TİCARETİNİN DE SOĞAN VE PATATES İÇİN ÇIKARILAN 28/02/2000 TARİH VE 1245 SAYILI GENELGEDE OLDUĞU GİBİ AYNI ZAMANDA ENDÜSTRİ ÜRÜNÜ OLUP,KATMA DEĞERİ YÜKSEK OLAN TURUNÇGİLLERİN ACİLEN HAL YASASI KAPSAMINDAN ÇIKARTILARAK TÜKETİCİLERİN UYGUN FİYATLA KULLANIMINA SUNMALIYIZ, BU SAYEDE SATIŞ MALİYETİ DÜŞECEĞİ İÇİN İNSANLAR DAHA FAZLA NARENCİYE TÜKETİMİNE YÖNELECEKTİR. * TÜRKİYE DIŞ PAZARLARA YÖNELİK KENDİ MİLLİ PROJESİNİ ZAMAN KAYBETMEDEN UYGULAMAYA KOYMALIDIR. * DIŞ TEMSİLCİLİKLERİMİZDEN TURUNÇGİL ÜRETEN VE PAZARLAYAN ÜLKELERDE Kİ, İKLİM OLAYLARINI İKLİM OLAYLARINDA Kİ GELİŞMELER VE DON ZARAR DÜZEYLERİ,İHRACAT BAŞLANGIÇ TARİHLERİ VE YÖNLERİ,İTHALATÇI ÜLKELERDEN PAZARDA İHTİYAÇ DUYULAN ÇEŞİTLER VE TALEPLERİ KONUSUNDA ZAMANINDA İLGİLİ KURULUŞLARA BİLGİ AKTARIMI SAĞLANMALIDIR. * İHRACATA UYGULANAN TEŞVİK PRİM MİKTARINI ARTIRMALI, BU TEŞVİKİN %15 KADARI ÜRETİCİYE YANSITMALIDIR. *TURUNÇGİL ÜRETİCİLERİNİN BİR “TURUNÇGİL ÜRETİCİLER BİRLİĞİ “ ETRAFINDA ÖRGÜTLENMELERİ SAĞLANARAK, TURUNÇGİL ÜRETİCİLERİNİN SORUNLARINA KENDİLERİNİN SAHİP ÇIKMASI VE ÇÖZÜM YOLLARI ARANMASI SAĞLANMALIDIR.BU BİRLİK TARAFINDAN OLUŞTURULACAK FONLA TURUNÇGİL YETİŞTİRİCİLİĞİ,ÜRETİM VE PAZARLANMASI KONUSUNDA ORTAYA ÇIKAN SORUNLARIN ÇÖZÜMÜNE YÖNELİK ÇALIŞMALAR DESTEKLENMELİDİR. * ÜRETİCİ BİRLİKLERİNDE İYİ TARIM UYGULAMALARI, ORGANİK YETİŞTİRİCİLİK, BİYOLOJİK VE ENTEGRE MÜCADELENİN UYGULANABİLMESİ İÇİN ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ÇALIŞTIRILMASININ DA ZORUNLU HALE GETİRİLMESİ GEREKMEKTEDİR. * TURUNÇGİLLER BİR ENDÜSTRİ BİTKİSİ OLUP 6-7 YILLIK YATIRIM SONUCU TESİS NETİCESİNDE ÜRÜNE KAVUŞABİLİR. BÖYLESİNE ÖNEMLİ OLAN ÜRÜNÜN DOĞRU BİR TARIM POLİTİKASI İLE NARENCİYE ÜRÜNÜNÜN İHRACATINDAN ÜLKEMİZ EKONOMİSİNE KATKISI 1 MİLYAR DOLAR OLACAKTIR. YANLIŞ VE YANDAŞ POLİTİKALAR NETİCESİNDE İSE NARENCİYE SADECE ÜRETİME DEĞİL ÜLKE EKONOMİSİNE DE ZARAR VERECEKTİR. MUZ ÜRETİMİ VE SORUNLARI ÜRETİCİMİZ MUZ ÜRETİMİYLE EKONOMİMİZE HER YIL 200.000.000,00 YTL (200 TRİLYON TL) KATKIDA BULUNMAKTADIR. ÜLKEMİZİN MUZ İHTİYACI YAKLAŞIK 300.000 TONDUR. ÜRETİMİN ŞİMDİLİK YETMEDİĞİ KALAN 130.000 TON MUZ İTHALATLA KARŞILANMAKTADIR. ÜLKEMİZ MUZ İTHALATINA 2002 YILINDA 180 TRİLYON (180.000 TON), 2003 YILINDA 100 TRİLYON (93.000 TON) ÖDEMİŞTİR. ÜRETİCİMİZ MUZ YETİŞTİRİCİLİĞİ KONUSUNDA ÇOĞUNLUKLA KENDİ BULDUĞU YÖNTEMLERLE ÜRETİMİNİ GERÇEKLEŞTİRMEKTE, AZ DA OLSA BU KONUDA YAYINLANAN YAYINLARDAN FAYDALANMAKTADIR. KONU İLE İLGİLİ YETERLİ BİLİMSEL ÇALIŞMALARIN YAPILMAMIŞ OLMASI NEDENİYLE ÜRETİMDE VE PAZARLAMADA BÜYÜK SORUNLAR ORTAYA ÇIKMAKTADIR. MUZUN EKONOMİK BÜYÜKLÜĞÜ; ÜLKEMİZ MUZ ÜRETİMİNİN HACMİ MUZ İŞLEME VE PAZARLAMA TESİSLERİYLE BİRLİKTE TOPLAM 3 MİLYAR DOLARI BULMAKTADIR. HER YIL 7 TRİLYON DEMİRE, 12 TRİLYON NAYLONA, 3 TRİLYON SULAMA SİSTEMİNE, 1,5 TRİLYON FİDANA, 40 TRİLYON HAYVAN GÜBRESİNE, 30 TRİLYON KİMYEVİ GÜBREYE, 15 TRİLYON ZİRAİ İLACA PARA ÖDENMEKTEDİR. İLİMİZDE ANAMUR VE BOZYAZI İLÇELERİNDE 135000 DEKARI ÖRTÜ ALTI,5000 DEKARI AÇIK ALAN OLMAK ÜZERE18.500DEKAR ALANDA TARIMI YAPILMAKTA VE YILLIK 105.000 TON MUZ ÜRETİLMEKTEDİR. MERSİN VE ANTALYA İLLERİNDE MUZ ÜRETİMİ VE İŞLEMESİNDE YAKLAŞIK 100.000 AİLE YANİ ORTALAMA 400.000 KİŞİ İSTİHDAM EDİLMEKTEDİR. SORUNLAR BÜYÜKTÜR. MUZ HASSAS ÜRÜN LİSTESİNE GİRMEZ, GÜMRÜK VERGİLERİ VB İLE KORUNMAZSA ÜLKEMİZDEKİ BÜYÜK ÇÖKÜŞÜ BAŞLATIR. SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ… 1. ÜRETİM SORUNLARI; 1.1. GÜBRELEME; MUZ YETİŞTİRİCİLİĞİ KONUSUNDA BİLİMSEL BİR GÜBRELEME ÇALIŞMASININ YAPILMAMIŞ OLMASI NEDENİYLE ÜRETİCİMİZ BABADAN KALMA VE KOMŞUDAN DUYMA YÖNTEMLER VE GÜBRE SATICILARININ ÖNERİLERİYLE HAREKET ETMEKTE, EN İYİ MUZU YETİŞTİREN ÇİFTÇİNİN YAPTIĞI UYGULAMAYI YAPMAK İSTEMEKTEDİR. MUZ YETİŞTİRİCİLİĞİ KONUSUNDA TARIM BAKANLIĞINA BAĞLI ARAŞTIRMA KURULUŞLARINDA VE ÜNİVERSİTELERDE ARAŞTIRMA-DENEME ÇALIŞMALARI YAPILMALI, ELDE EDİLEN SONUÇLARIN BÖLGEYE UYGULANMASI SAĞLANMALIDIR. 1.2. ÇEŞİT: MUZ ÜRETİCİSİ ÇEŞİT KONUSUNDA BİLİNÇSİZDİR. MUZ ÇEŞİTLERİ KONUSUNDA HER HANGİ BİR ÇALIŞMA DA YAPILMADIĞI İÇİN KOMŞU BAHÇESİNDEN ALDIĞI FİDANLARLA YENİ BAHÇE TESİSİ YAPILMAKTADIR. SON YILLARDA BAZI FİRMALAR DOKU KÜLTÜRÜ MUZ FİDANI KONUSUNA GİREREK YENİ ÇEŞİTLER GETİRMEYE BAŞLAMIŞLARDIR. BU ÇEŞİTLERİN BÖLGEMİZE UYGUN OLUP OLMAYACAĞI KONUSUNDA YETERLİ BİLGİMİZİN BULUNMAYIŞI, ÇİFTÇİYİ TAMAMEN KENDİ HALİNE BIRAKMAMIZA NEDEN OLMAKTADIR. TARIM BAKANLIĞINA BAĞLI KURULUŞLAR VE ÜNİVERSİTELER YENİ ÇEŞİTLER VE BU ÇEŞİTLERİN BÖLGEYE ADAPTASYONU İLE İLGİLİ ÇALIŞMALAR YAPARAK ELDE EDİLEN SONUÇLARIN BÖLGEYE VE ÜRETİCİYE AKTARILMASI SAĞLANMALIDIR. 1.3. SERA TİPİ VE TEKNOLOJİ KULLANIMI: MUZ SERALARI YÜKSEK SERALARDIR. BÖLGEDE TAMAMEN DEMİRCİ USTALARI TARAFINDAN HER HANGİ BİR PROJEYE BAĞLI OLMADAN YAPILMAKTADIR. TEKNİK OLARAK HANGİ AÇI UYGULANMALI, YÖNÜ NE OLMALI, DİRENCİ NE KADAR OLMALI, NE TÜR ÖRTÜ KULLANILMALI, NE KADAR RÜZGAR HIZINA DAYANIR. YAĞAN YAĞMUR SULARININ TAŞIYABİLİR Mİ? OLUK EĞİMİ NE KADAR KONMALI VS KONULARDA VAR OLAN DEMİRCİ USTALARIN BİLGİLERİNE BAĞLI SERALAR KURULMAKTADIR. BU DA ÜLKE EKONOMİSİNİN VERİMLİ KULLANILMAMASINA NEDEN OLMAKTADIR. ARAŞTIRMA KURULUŞLARI, SEBZE SERALARINDAN DAHA YÜKSEK OLAN VE FARKLI BİR TEKNOLOJİ OLMASI GEREKEN MUZ SERALARI VE SERA İÇİ DONANIMLARLA İLGİLİ TEKNOLOJİK ÇALIŞMALAR YAPMALIDIR. 1000 METREKARE SERANIN MALİYETİ 30 MİLYARI BULMAKTADIR. BU RAKAMA 30 MİLYAR LİRA DA ARAZİ BEDELİNİ EKLERSEK 1 DEKAR MUZ SERASININ ARAZİSİ İLE DEĞERİ 60 MİLYAR LİRADIR. BÖLGEMİZDEKİ 20.000 DEKAR MUZ SERASININ TOPLAM DEĞERİ 1.2 KATRİLYON LİRADIR. DOLAR OLARAK 800 MİLYON DOLAR TUTMAKTADIR. TEKNOLOJİK SERAYA GEÇİŞ DE GEREKLİDİR. MUZ YETİŞTİRİCİLİĞİNE UYGUN TEKNOLOJİK BİR SERANIN 1000 METREKARE DEĞERİ ORTALAMA 50 MİLYAR TL DİR. 1.4. MUZ YATIRIMLARI TEŞVİK KAPSAMINA ALINMALIDIR. MUZ SERASI YATIRIMLARI YATIRIM MALİYETİ BÜYÜK, TEKNOLOJİ KULLANIMINI GEREKTİREN BÜYÜK YATIRIMLARDIR. YATIRIM TEŞVİK KAPSAMINDA 10 YILLIK YATIRIM TEŞVİK KAPSAMINA ALINMALIDIR. BU KAPSAMA ALINIRSA YATIRIMDA KDV MUAFİYETİ, 10 YILLIK SÜREÇ İÇİNDE YATIRIMLARA VERGİ MUAFİYETİ, % 50 DAHA UCUZ ENERJİ, GÜBRE DESTEKLEMESİ VE DÜŞÜK FAİZLİ KREDİ VERİLMESİ ŞEKLİNDE DESTEKLER VERİLMELİDİR. 2. ÜRETİM BÖLGESİ SORUNLARI 2.1. YOL SORUNU; MUZ ÜRETİM BÖLGELERİMİZ OLAN ÖZELLİKLE ANAMUR VE BOZYAZI İLÇELERİ ÜLKEMİZDE İLİNE EN UZAK (5 SAAT) İLÇELERİMİZDİR. İLÇELERİ İL MERKEZİNE BAĞLAYAN YOLLAR DAR VE ÇOK VİRAJLIDIR. KIŞ MEVSİMİNDE ZAMAN ZAMAN YAŞANAN HEYELANLAR NEDENİYLE ULAŞIMA KAPANMAKTADIR. AYRICA YAŞANAN KÜÇÜK KAZALAR BİLE TRAFİĞİN KAPANMASINA NEDEN OLMAKTADIR. YOL SORUNUNUN BİR AN ÖNCE GİDERİLMESİ, DUBLE YOL ÇALIŞMASININ BİR AN ÖNCE TAMAMLANMASI, BÖLGEMİZ İÇİN YARARLI OLACAKTIR. 3. PAZARLAMA SORUNLARI 3.1. TAŞIMA: YERLİ MUZ ÜRETİMİNİN YOĞUN OLARAK YAPILDIĞI ANAMUR VE BOZYAZI İLÇELERİ PAZARLAMA MERKEZLERİNE UZAK, YOLLARI KÖTÜ, ULAŞIMI ZOR BİR BÖLGEDİR. PAZARLAMA FİRMALARI KÜÇÜK ÇAPLIDIR. İKLİMLENDİRİLMİŞ TAŞIMA ARAÇLARI OLMADIĞI İÇİN KIŞIN SOĞUK, DONLU BÖLGELERE PAZARLAMA VE SATIŞ YAPILMAMAKTA, BU BÖLGELER YİNE İTHAL MUZA BIRAKILMAKTADIR. ANAMUR VE BOZYAZI İLÇELERİNİN YOLLARI GENİŞLETİLMELİ VE VİRAJLARI AZALTILMALI, PAZARLAMA FİRMALARININ İKLİMLENDİRİLMİŞ TAŞIMA ARAÇLARI KULLANMALARI TEŞVİK EDİLMELİDİR. KURULACAK MUZ İŞLEME, PAKETLEME VE PAZARLAMA FİRMALARI KOBİ KAPSAMINA ALINMALIDIR. 3.2. GÜMRÜK VERGİSİ: MUZ ÜRETİMİNİ AYAKTA TUTAN EN ÖNEMLİ DESTEK HALEN % 147,5 OLARAK UYGULANAN GÜMRÜK VERGİSİDİR. BUNUN YANINDA MUZ İTHALATINDA ÜRETİMİN EN YOĞUN OLDUĞU EYLÜL-MAYIS ARASINDAKİ DÖNEMDE İHTİYAÇ DUYULMAMASINA RAĞMEN MUZ İTHALATININ YAPILMASI PİYASAYI ETKİLEMEKTE VE MUZUN PAZARLAMASINA OLUMSUZ ETKİDE BULUNMAKTADIR. GÜMRÜK VERGİSİ ORANI AYNEN SÜRDÜRÜLMELİ VE YERLİ ÜRETİMİN EN YOĞUN OLDUĞU EYLÜL-MAYIS ARASINDAKİ DÖNEMDE MUZ İTHALATI YAPILMAMALIDIR. AYRICA İTHAL EDİLEN MUZUN FİYATLARINI İTHALATÇI FİRMA DEĞİL, DAHA GERÇEKÇİ OLARAK BAKANLIK BELİRLEMELİDİR. 3.3. KAÇAK GİRİŞLER: MUZ ÜRETİCİLERİNİN KORKULU RÜYASI GÜMRÜKLERDEN YAPILAN KAÇAK MUZ GİRİŞLERİDİR. HER HANGİ BİR KAYDA VE VERGİYE TABİ OLMAYAN KAÇAK MUZ GİRİŞLERİ PİYASAYI ALT ÜST ETMEKTEDİR. AYRICA KONTROL EDİLMEDİĞİ İÇİN HASTALIK, ZARARLI VE SAĞLIKSIZ MUZ GİRİŞLERİNE NEDEN OLABİLMEKTEDİR. ÜLKE EKONOMİSİNE ZARAR VEREN KAÇAK GİRİŞLER ÖNLENMELİDİR. 3.4. KDV FARKI; TOPTANCIDAN MARKETE İNEN BÜTÜN YAŞ SEBZE VE MEYVEYE OLDUĞU GİBİ MUZDA DA % 1 KDV UYGULANMAKTADIR. BU KDV MARKETTEN TÜKETİCİYE GEÇERKEN İSE % 8 OLARAK UYGULANMAKTA, YERLİ MUZ FİYATINA MARKETİN KASASINDAN EKLENMEKTE, MARKETİN KAR MARJINI DÜŞÜRMEKTEDİR. OYSA İTHAL MUZDA KDV MARKET ÖNCESİNDE OLUŞTUĞU İÇİN BU FARKTAN ETKİLENMEMEKTEDİR. 3.5. HAL RÜSUMU; HAL KANUNUNA GÖRE ALINMASI GEREKEN HAL RÜSUMU % 2 İKEN, HEM ÜRETİM YERİNDEKİ BELEDİYEYE, HEM DE SATIŞ YERİNDEKİ BELEDİYE HALİNE HAL RÜSUMU ÖDENMEKTEDİR. KANUNA GÖRE BİR KERE ALINMASI GEREKEN % 2 RÜSUM, 2 KERE ÖDENEREK MUZ MALİYETİNİN ARTMASINA NEDEN OLUNMAKTADIR. 3.6. MUZ İŞLEME VE PAZARLAMA TESİSLERİNİN DENETİMİ; BÖLGEDE 160 TANESİ ANAMUR VE BOZYAZI DA OLMAK ÜZERE 250 ‘YE YAKIN MUZ İŞLEME VE PAZARLAMA TESİSİ BULUNMAKTADIR. BU TESİSLERDE BELLİ BİR STANDARDIN OLMAYIŞI PİYASAYI BOZMAKTADIR. TERÖRİST MUZUN PİYASAYI BOZMASI OLARAK ADLANDIRDIĞIMIZ BU DURUMUN ÖNÜNE GEÇİLMELİDİR. BUNUN İÇİN İLGİLİ BAKANLIK MUZ İŞLEME VE PAZARLAMA TESİSLERİNE BİR STANDART GETİRMELİ VE KONTROL ALTINA ALMALIDIR. BU TÜR TESİSLERE İŞLEME STANDARDI, BARKOD UYGULAMASI GİBİ STANDARDI GETİRİLMELİDİR. 3.7. SULAMA VE ALTYAPI SORUNLARI BÖLGEMİZDE HIZLA ARTAN SERA YAPIMI BERABERİNDE PEK ÇOK SORUNU DA GETİRMEKTEDİR. SERA YAPILAN TARIM ARAZİLERİNDE YETERLİ ALT YAPI YOKTUR. YER ALTI SUYU KULLANIMINDA BELLİ BİR PROGRAM DA UYGULANMAMAKTADIR. TOPRAK YÜZEYİNİN SERALAR İLE KAPLANMASI SONUCU YAĞMUR SULARI YERALTINA İNEMEMEKTEDİR. HIZLI BİR ŞEKİLDE SERA ARALARINDA SEL VE TAŞKINLARA NEDEN OLACAK ŞEKİLDE EROZYONA NEDEN OLMAKTADIR. AYRICA YER ALTI SU SEVİYESİNİ DESTEKLEMEDİĞİ İÇİN YER ALTI SULARINDA TUZLULUK SORUNLARININ BAŞLAMASINA YOL AÇMAKTADIR. BU KONULARDA YAPILAN HİÇBİR ÇALIŞMA YOKTUR. YANİ BÖLGENİN KULLANDIĞI YER ALTI SUYUNUN GELECEĞİ KONUSUNDA BÜYÜK BİR BELİRSİZLİK BULUNMAKTADIR. 5. GELECEKLE İLGİLİ SORUNLAR 5.1. ÜRETİCİ BİRLİKLERİ YASASI: BÖLGEDE MUZ ÜRETİMİ SÜREKLİ ARTMAKTADIR. ÖNÜMÜZDEKİ 5 YIL İÇİNDE SADECE ANAMUR’DA MUZ ÜRETİMİNİN 100 BİN TONUN ÜZERİNE ÇIKMASINI BEKLİYORUZ. BU POTANSİYELİ YÖNLENDİRECEK VE SAHİP ÇIKACAK BİR KURUMA İHTİYAÇ DUYULMAKTADIR. BU NEDENLE ANAMUR’DA “MUZ ÜRETİCİLERİ BİRLİĞİ” KURMAK ZORUNLUDUR. MECLİSTEN ÇIKARILAN ÜRETİCİ BİRLİKLERİ YASASI YÖNETMELİĞİNDE % 5 VEYA % 10 ÜRETİM ALANINI TEMSİL ETME ZORUNLULUĞU 200 CİVARINDA ÜRETİCİYİ KURUCU ÜYE OLMAK ZORUNDA BIRAKMAKTADIR. BU KADAR KİŞİNİN KURUCU ÜYE OLARAK BİR ARAYA GELMESİ ZOR OLMAKTADIR. 5.2. MUZ BİTERSE BÖLGEMİZ DOĞU ANADOLU’YA DÖNER. BÖLGEMİZ EKONOMİSİNİN TEMELİNİ OLUŞTURAN MUZ ÜRETİMİNİN YOK OLMASI, AÇIKÇA BÖLGE EKONOMİSİNİN YOK OLMASI DEMEKTİR. BÖLGEMİZDEKİ 400.000 NÜFUS VE ÜLKE GENELİNDEKİ 500.000 KİŞİNİN GEÇİM KAYNAĞININ YOK OLMASI DÜŞÜNÜLEMEZ. MUZA UYGULANAN GÜMRÜK VERGİLERİ MUTLAKA DEVAM ETTİRİLMELİ VEYA BENZERİ DESTEK SÜRDÜRÜLMELİ, YUKARIDA SAYDIĞIMIZ SORUNLARIMIZ ÇÖZÜLMELİDİR. GÜMRÜK VERGİLERİ DIŞINDA ŞİMDİYE KADAR HİÇBİR DESTEK ALMADAN YOLARINA DEVAM EDEN VE ÜLKEMİZDE YERLİ ÜRETİMİN BAYRAKTARLIĞINI SÜRDÜREN YERLİ MUZUN HASSAS ÜRÜN LİSTESİNDE YER ALMASI GEREKTİĞİNİ SÖYLÜYORUZ.