TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI'NIN ZİRAİ İLAÇ BAYİLİĞİNE YÖNELİK SINAV DUYURUSUNA KARŞI DAVA AÇTIK
YÜRÜTMENİN DURDURULMASI TALEPLİDİR
ANKARA NÖBETÇİ İDARE MAHKEMESİNE
DAVACI : TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası
VEKİLİ : Av.Zühal DÖNMEZ
DAVALI : T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
KONU :Davalı Bakanlığın 28.07.2008 tarih 028291 Sayılı işleminin Yürütülmesinin Durdurulması ve İptali talepleridir.
AÇIKLAMALAR :Davalı Bakanlık, dava konusu işlem ile (Ek-1), Bitki Koruma Ürünlerinin Toptan Ve Perakende Satılması İle Depolanması Hakkında Yönetmeliğin 6.maddesinin 1.fıkrasının (ç) bendinde belirtilen sınavın 04 Ekim 2008 tarihinde Ankara‘da yapılacağını ve başvuru koşulları ile tarihlerini belirlemiş ve bu kararını 81 İlin Valiliğine göndermiştir. Bu işlem hukuka uygun olmayıp mahkemenizce yürütmenin durdurulması ve iptaline karar verilmesini talep etmekteyiz.
Davalı Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından hazırlanan "Bitki Koruma Ürünlerinin Toptan Ve Perakende Satılması İle Depolanması Hakkında Yönetmelik" 11.10.2007 tarihinde 26670 sayılı RG‘ de yayınlanarak yürürlüğe girmiş ve 21/08/1996 tarihli "Zirai Mücadele İlaçlarının Toptan Ve Perakende Satılması İle Depolanması Hakkında Yönetmelik" yürürlükten kaldırılmış idi. Bu yönetmeliğin bazı maddelerinin iptali için müvekkil ODA tarafından açılan dava Danıştay 10.Dairesinin E.2007/8264 sayılı dosyasında derdest iken, davalı Bakanlık tarafından Yönetmelikte değişiklik yapılmış ve değişiklik ile iptale konu maddelerin bir çoğu hukuka uygun bir şekilde düzenlenmiştir. Ancak sınav maddesi olan 6.md.1/ç fıkrası müvekkil ODA üyesi ziraat mühendislerinin aleyhine bir düzenleme olduğundan iptali için dava açılmıştır. İptali talep edilen madde şöyledir: Bakanlıkça veya Milli Eğitim Bakanlığınca veya Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığınca yılda bir kez yapılacak olan sınavda 100 tam puan üzerinden 80 ve üzeri puan almak.
Dava halen Danıştay 10.Dairesinin 2008/6294 E.sayılı dosyasında devam etmektedir ve bu arada davalı idare sınav tarihini 4 Ekim 2008 olarak belirlemiş ve duyurmuş bulunmaktadır. Bitki koruma ürünleri bayilik veya toptancılığı yapmak isteyen ziraat mühendisleri için sınava girme zorunluluğu doğmuştur. Oysa ziraat fakültesinden mezun olarak ziraat mühendisi olan kişilerin bu işi yapmaları için ayrıca bir sınava tabi tutulmaları, serbest ziraat mühendislerinin bu konuda görevli ve yetkili olmayan Bakanlık tarafından sınava tabi tutulmaları ve ziraat mühendislerinin ziraat teknisyen ve teknikerleri ile birlikte aynı sınava tabi tutulmaları hukuka uygun değildir.
İPTAL NEDENLERİ : 1) Öncelikle müvekkil ODA üyesi serbest ziraat mühendislerinin böyle bir sınava tabi tutulmaları ilgili kanunlara aykırıdır. Kamu Kurumları tarafından yapılan sınavların hepsi kamu görevlerine atanacaklar için düzenlenmiştir. Konu ile ilgili yönetmeliklerin dayanağı olan kanun 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunudur. Örneğin "Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik", 657 Sayılı Kanuna göre çıkarılmış olup kamuda çalıştırılacak kamu görevlileri için çıkarılmıştır. Yönetmeliğin 2.maddesinde hangi kadrolar için sınav yapılacağı gösterilmiştir. (Bundan başka Örneğin; Kamuda çalıştırılacak işçiler için "Kamu Kurum Ve Kuruluşlarının Daimi Kadrolarına İlk Defa İşçi Olarak Alınacaklar Hakkında Uygulanacak Sınav Yönetmeliği" , Özürlülerin Devlet Memurluğuna Alınma Şartları İle Yapılacak Yarışma Sınavları Hakkında Yönetmelik çıkarılmıştır. )
Görüldüğü gibi, davalı İdarenin, kamu kurum ya da kuruluşlarına bağlı olmadan serbest hizmet faaliyeti sürdüren bayi ya da toptancılar için sınav düzenleme yetki ve görevleri bulunmamaktadır.
Dava konusu işlemin dayanağı olarak gösterilen Yönetmeliğin dayanağı olan 6968 sayılı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanununda da böyle bir düzenleme yoktur. Dayandığı kanunun uygulanmasını göstermesi gereken Yönetmelikle Kanunda olmayan bir düzenleme getirilemez.
Anayasanın 135.maddesi hükmü uyarınca, Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşları; belli bir mesleğe mensup olanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ve halkla olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlakını korumak maksadı ile kanunla kurulan ve organları kendi üyeleri tarafından kanunda gösterilen usullere göre yargı gözetimi altında, gizli oyla seçilen kamu tüzel kişilikleridir. Müvekkil ODA da bu hukuki çerçevede bir kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşudur. İşlemin dayanağı olan Yönetmelik, ziraat mühendislerinin bayi ve toptancı olabileceğini düzenlemiştir. Ziraat Mühendisleri Odası‘na üyeliği zorunlu olan özel sektör çalışanı ziraat mühendislerinin sınava tabi tutulmaları hukuken mümkün değildir. Danıştay 8.D.nin E.2006/4114 sayılı dosyasında davalı bakanlığın, özel sektör çalışanı olan ziraat mühendislerine eğitim düzenleme yetkisi bulunmadığına hükmedilmiştir (Ek-2). Eğitim düzenleme yetkisi dahi olmayan Bakanlığın müvekkil ODA üyesi serbest ziraat mühendislerini sınava tabi tutması ve bu amaçla dava konusu işlem ile başvuru tarih ve koşullarını belirlemesinin hukuki dayanağı yoktur.
Kamu Kurumları tarafından yapılan sınavların hepsi kamu görevlerine atanacaklar için düzenlenmiştir. Bu nedenle serbest ziraat mühendisleri tarafından yapılan bitki koruma ürünlerinin satış bayii, toptancısı olabilmeleri için bu sınava girmeleri gerekecektir ki böyle bir durum hukuken imkansızdır.
2) 657 Sayılı DMK‘nun 36.maddesinde, Mühendis, tekniker ve teknisyenler teknik hizmetler sınıfında sayılmıştır. Mühendis yüksek, teknisyen ve tekniker ise orta dereceli eğitim görenler olarak tanımlanmaktadır. YÖK bünyesinde "MEB-YÖK Meslek Yüksekokulları program Geliştirme Projesi"nde sanayide tanımlanan rollerine göre Usta Ve Becerili İşçiler, teknisyen, Tekniker, Mühendis sıralaması yapılmakta ve Tekniker de çalışma alanındaki görevi itibariyle üst düzey yönetici ve/veya mühendis ile usta/kalifiye işçi ve teknisyen arasında bulunan teknisyenden daha fazla teorik bilgiye Mühendis‘den daha fazla uygulama becerisine sahip bir ara Teknik Eleman olarak tanımlanmaktadır.
Dava konusu işlemde Ziraat Mühendisi, tekniker ve ziraat teknisyenlerinin aynı sınava tabi tutulacakları görülmektedir. Personel sistemimizde sınıflandırmalar, kadrolar ve derecelendirmeler vardır ve bu kategorilere göre aranan nitelikler de farklılıklar gösterir. Örneğin Tıpta Uzmanlık sınavına yalnızca tıp fakültesi mezunları girebilir, diğer sağlık tekniker ya da teknisyenleri giremez. Merkezi idarece yapılan sınav çeşitlerinden hiçbirine girmeyen dava konusu sınav ilanını nereye oturtmak gerekir bilemiyoruz. Ancak şunu açıkca ifade etmek gerekir ki ziraat mühendisleri ile tekniker ve teknisyenlerinin birlikte aynı sınava tabi tutuldukları hiçbir hukuki düzenleme bulunmamaktadır.
İşlemin dayanağı Yönetmeliğin 4.maddesinde Bayi ve Toptancı tanımlanmış olup, Bayi, Bitki koruma ürünlerini, perakende satan izin belgesi sahibi gerçek ve tüzel kişi ve kuruluşları, Toptancı, Bitki koruma ürünlerini, toplu olarak ve büyük miktarlarda yalnızca Bitki Koruma Ürünü Bayilik İzin Belgesi sahiplerine satışını yapan izin belgesi sahibi gerçek ve tüzel kişi ve kuruluşlarını, ifade eder, denilmiştir. 6.maddede de, bitki koruma ürünleri bayilik veya toptancı izin belgesi verilecek kişilerde aranacak şartlar gösterilmiştir. Bayi ve toptancı gerçek ve tüzel kişi ve kuruluşlar olduğuna göre tüzel kişi ve kuruluşlar nasıl sınava tabi tutulacaklardır. Bunların kurucusu ya da temsilcisi mi sınava girecektir? Bütün bu belirsizliklere ve farklılıklara rağmen Bakanlığın herkesi bir sınava tabi tutmaya çalışması hukuka aykırıdır.
3) Müvekkil Oda, kaynağını Anayasadan alan kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu olup, üyelerinin tüm toplumsal, ekonomik ve mesleki sorunları ile doğrudan ilgilenmekle yükümlüdür.
7472 Sayılı Ziraat Yüksek Mühendisliği Hakkında Kanun, Ziraat Yüksek Mühendislerinin mesleki iştigal veya ihtısas sahaları dahilinde olmak üzere araştırma, ıslah, yetiştirme, toprak muhafaza, zirai mücadele, ziraat alet ve makinaları, bahçe mimarisi, toprak tasnifi, toprak, su, gıda, yem, kimyevi gübre, nebat tahlilleri, teknoloji, zootekni, zirai ekonomi gibi bilumum zirai hizmet ve faaliyetlerde bulunmaya, lisans aldıkları veya ihtısas yaptıkları sahalara ait keşif, plan ve projeleri hazırlamaya ve tatbik etmeye,bütün bu sahalarda gerekli kontrol, muayane, ekspertiz, ehlivukuf işlerini görmeye, raporlar tanzim etmeye, zirai danışma büroları ve laboratuvarları açmaya, hususi müessese ve işletmeler kurmaya ve idare etmeye veya bunların mesul müdürlüğünü ifaya salahiyetli olduklarını düzenlemiştir. Ziraat Mühendislerinin Görev Ve Yetkilerine İlişkin Tüzükte, Ziraat Mühendislerinin Genel Çalışma Alanları, Görev ve Yetkileri gösterilmiş olup bu yetki ve görevler arasında zirai mücadele de sayılmıştır. 06.04.2005 Tarih, 25778 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış olan Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Mühendisleri Odası Ana Yönetmeliğinin 6.maddesine göre de; Üyelerin hak ve yetkilerini savunmak, ortak gereksinimlerini karşılamak, mesleki uygulamaları kolaylaştırmak, mesleğin genel yararlara uygun olarak gelişmesini sağlamak ve bu yetkilerin kullanılabilmesini gerçekleştirmek üzere resmi ve özel kuruluşlarda girişimlerde bulunmak, müvekkil ODA‘nın amaç ve görevleri arasında sayılmıştır. Bu bağlamda müvekkil ODA, dava konusu işlemin iptalini istemektedir.
4) Dava konusu işlemde sınav ücreti olan 70,00 YTL.nın 10-18/09/2008 tarihlerinde yatırılması ve sınav başvurularının internet üzerinden yapılması gerektiği belirtilmektedir. Bu kadar kısa bir süre olması nedeniyle sınava başvurmak zorunda kalan ziraat mühendisleri için telafisi imkansız zararlar ortaya çıkacaktır. Sınav tarihi de 4 Ekim 2008 olup gene çok kısa bir süre bulunmaktadır. Bu nedenle acilen yürütmenin durdurulmasına karar verilmesini talep etmekteyiz.
HUKUKİ NEDENLER : Anayasa, İYUK, 7472 Sayılı K., 6968 Sayılı K., Ziraat
Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzük, Yönetmelikler, İlgili tüm mevzuat.
DELİLLER : 28.07.2008 tarihli Bakanlık yazısı, Danıştay 8.Dairesi kararı,
yasal tüm delil.
SONUÇ ve İSTEM : Açıklanan ve Yüksek mahkemenizce re‘sen dikkate alınacak nedenlerle, dava konusu 28.07.2008 tarih 028291 Sayılı işlemin Yürütülmesinin Durdurulmasına ve İptaline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini saygı ile arz ve talep ederim.
Av.Zühal DÖNMEZ
Davacı Vekili
EKİ: 1-Vekaletname
2-28.07.2008 tarih 028291 Sayılı yazı
3- D. 8.D.nin E.2006/4114 K.2007/6538 sayılı kararı