BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar

Amaç
Madde 1- Bu yönetmeliğin amacı 76/116/EC ana direktifi ile bu direktifte tadil öngören 88/183/EC, 89/284/EC, 89/284/EC, 89/530/EC, 93/69/EC direktifleri ve 80/876/EC ana direktifi baz alınarak Kimyevi gübrelerde, gübre tiplerinin ve bileşimlerinin belirlenmesi, kimyevi gübrelerin isimlendirilmesi, işaretlenmesi, paketlenmesi ve denetlenmesi ile ilgili usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam
Madde 2- Bu Yönetmelik kimyevi gübre olarak pazarlanan ve EC Fertilizer ibaresi taşıyan kimyevi gübrelere uygulanır.

Hukuki Dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik 441 sayılı Tarım ve Köyişleri Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararname ile 29/06/2001tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanunun hükümlerine dayalı olarak hazırlanmıştır.

Tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmelikte yer alan terimlerin tanımları aşağıda belirtilmiştir.

a) Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'dır.
b) AB: Avrupa Birliği'dir.
c) Yetkili Kuruluş : Ürünlere ilişkin mevzuat hazırlamaya ve yürütmeye yasal olarak yetkili bulunan ve 4703 sayılı "Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun hükümlerini kendi görev alanına giren ürünler itibarıyla uygulayacak olan bakanlıktır.
d) Uygunluk Değerlendirme Kuruluşu: EC Fertilizer adlı gübrelerin ilgili teknik düzenlemeye uygunluğunun test edilmesi muayene edilmesi ve/veya belgelendirilmesine ilişkin faaliyette bulunan özel veya kamu kuruluşudur.
e) Bitki Besin Maddesi (BBM) : Bitkilerin beslenmesi için gerekli olan azot, fosfor, potasyum gibi birincil kalsiyum, magnezyum, kükürt, sodyum gibi ikincil demir, çinko, bakır, mangan, bor, molibden ve kobalt gibi iz elementlerdir.
f) Bileşim: Gübrenin bünyesinde bulunan bitki besin maddesinin ağırlıkça yüzde oranları ve bulunuş şekilleridir.
g) EC Fertilizer : Bu Yönetmelik ve eklerine uygun olarak üretilen gübredir.

İKİNCİ BÖLÜM
Bitki Besin Maddesi Olarak Azot, Fosfor ve Potasyum İçeren Gübreler

Madde 5- Bu Yönetmelik sadece "EC FERTILIZER" ibaresiyle pazarlanan kimyevi gübrelere uygulanır.

Madde 6- "EC FERTILIZER" ibaresi, bu Yönetmeliğin I No'lu Ek'inde yer alan ve bu Yönetmelikte verilen şartları karşılayan gübreler için kullanılacaktır.

Madde 7- "EC FERTILIZER" ibareli gübre paketlerinin üzerinde bu Yönetmeliğin II No'lu Ek'inin A bölümünde yer alan zorunlu tanıtım işaretlemeleri yer alacaktır. Bu işaretlemelerin kullanımı aynı Ek'in B bölümüne göre düzenlenecektir.

A) İşaretlemeler;
- Gübreler paketlenmiş ise, paket üzerinde,
- Gübreler 100 kg ve üzerinde gübre içeren taşıyıcılarda veya dökme ise mala eşlik eden belgelerde bulunmalıdır.

B) Bitki besin maddesi olarak fosfor, potasyum ve magnezyum içeren gübrelerde, bu maddelerin gösterimi;
- Oksit halinde (P2O5, K2O, MgO)
- Elementel halde (P, K, Mg),
- Veya her iki gösterim birlikte yapılır.

Oksit halde ifade edilen fosfor, potasyum ve magnezyum içerikleri elementel hale dönüştürülürken aşağıdaki sayısal faktörler kullanılmalıdır.

Fosfor pentaoksit (P2O5) x 0,436 = Fosfor (P).

Potasyum oksit (K2O) x 0,83 = Potasyum (K)

Magnezyum oksit (MgO) x 0,6 = Magnezyum (Mg)

Madde 8- Gübre paketlerinin, etiketlerinin ya da beraberindeki belgelerin üzerinde gübreye ilişkin sadece aşağıdaki işaretlemeler yer alır.

a) Bu Yönetmeliğin II No'lu Ek'inin A bölümünde yer alan zorunlu işaretlemeler,
b) Bu Yönetmeliğin I No'lu Ek'inde sıralanan seçimli veriler,
c) Üreticinin kendi işareti, ürünün ticari markası ve ticari tarifi,
d) Gübrenin kullanımı, depolanması ve elle taşınması durumunda yapılması gereken özel talimatlar.

(c) ve (d) de verilen bilgiler (a) ve (b) de verilenlerle çelişmemeli ve bu bilgilerden açık bir şekilde ayrılmalıdır.

Birinci paragrafta verilen gübreye ilişkin işaretlemeler paketler, etiketler ve beraberindeki belgeler üzerindeki diğer bilgilerden açık bir şekilde ayrılmalıdır.

2- Sıvı gübrelerin etiketlerinde veya beraberindeki belgelerde depolama sıcaklığı ve depolama ve taşınması esnasında olabilecek kazaların önlenmesine ilişkin bilgiler de yer almalıdır. Etiketler ve beraberindeki belgelerde bu talimatlar yer almazsa sıvı gübreler piyasaya arz edilemez.

Madde 9- Piyasaya arz edilecek gübrelerin etiketleri, paketleri veya beraberindeki belgelerin üzerindeki bilgiler Türkçe olmalıdır. Bu bilgilerin yabancı dille yazılmış olması halinde beraberinde Türkçe tercümeleri de yer almalıdır.

Madde 10- Piyasaya paketlenmiş halde arz edilen gübrelerin paketleri, paket açıldığı zaman eski haline dönüşmeyecek şekilde olmalıdır.

Madde 11- Bu Yönetmelik ve eklerinde yer alan şartlara uygun olan ve uygunluğu "EC FERTILIZER" ibaresi ile ifade edilmiş olan gübrelerin piyasaya arz edilmesi tertip işaretleme, etiketleme veya paketleme sebebi ile yasaklanamaz, sınırlanamaz ve engellenemez.

Madde 12- EC Fertilizer ibareli gübrelerin bu Yönetmelik ve Ek'lerine (I, II) uygunluğunun denetimi EK-III de belirlenen toleranslar hesaba katılarak bu Yönetmeliğe uygun olarak tesis edilen numune alma ve analiz metotlarının da yer aldığı 31/03/2000 tarih ve 24006 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Kimyevi Gübre Denetim Yönetmeliğince yapılır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bitki Besin Maddesi Olarak Kalsiyum Magnezyum, Sodyum ve Kükürt İçeren Gübreler

Madde 13- Bu Yönetmeliğin I No'lu Ek'inde yer alan "EC FERTILIZER" ibareli gübrelerde magnezyum, sodyum ve kükürt bileşenlerinin miktarına ilişkin beyan söz konusu gübrelerin ,

%2 Magnezyum oksit (MgO) yani %1,2 Mg.
%3 Sodyum oksit (NaO), yani %2,2 Na
%5 Kükürt trioksit (SO3), yani %2 S

oranlarını veya daha fazlasını içermeleri ve bu Yönetmeliğin I No'lu Ek'inde verilen şartları karşılamaya devam etmesi halinde yapılır.

Madde 14- "EC FERTILIZER" ibareli gübrelerin magnezyum, sodyum ve kükürt bileşenlerinin gösterimi;

- Oksit halinde (MgO, Na2O3 SO3)
- Elementel olarak (Mg, Na, S)
- Veya her iki gösterim birlikte yapılır.

Elementel halde ifade edilen miktarlar aşağıda belirtilen sayısal faktör ile çarpılarak oksit hale dönüştürülür.

- Sodyum (Na) = Sodyum oksit (Na2O) x 0,742
- Kükürt (S) = Kükürt trioksit (SO3) x 0,400

Madde 15- Kalsiyum; bitki besin maddesi olarak, sadece bu Yönetmeliğin I No'lu Ek'inin D bölümünde listelenen (1) ve (2) No'lu gübreler için beyan edilebilir.

"EC FERTILIZER" ibaresi taşıyan gübrelerdeki kalsiyum içeriği elementel halde (Ca) veya oksit halde (CaO) veya her iki gösterim birlikte yapılır. Oksit halde ifade edilen içeriği elementel hale dönüştürmek için aşağıdaki faktör kullanılır.

Kalsiyum oksit (CaO) x 0715 = Kalsiyum (Ca).

Bu Yönetmeliğin I No'lu Ek'indeki C bölümünde yer alan ve ağaç yapraklarının spreylenmesinde kullanılacak olan sıvı gübrelerdeki çözünür kalsiyum içeriğinin değer olarak en az (% 8 CaO = %5,7 Ca) olması şartı aranır.

Madde 16- Gübrenin tanıtılması açısından zorunlu işaretlemeler bu Yönetmeliğin II No'lu Ek'ine göre yapılır.

Madde 17- Madde 14'deki şartlara uygun gübrelerdeki magnezyum (Mg), sodyum (Na) ve Kükürt (S) içeriklerinin beyanı aşağıdaki şekillerden birine uygun olarak yapılır.

- Gübrenin kütlece yüzdesi olarak ifade edilen toplam içerik.
- Bir elementin tamamı suda çözünür ise sadece suda çözünür içerik.
- Suda çözünür içerik, toplam içeriğin en az ¼'ü olduğunda, toplam içerik ve suda çözünür içerik gübrenin kütlece yüzdesi olarak ifade edilir.
- İçerikler bu Yönetmeliğe uygun olarak tesis edilen numune alma ve analiz metodlarıyla tayin edilir.

Madde 18- Beyan edilen kalsiyum, magnezyum, sodyum ve kükürt içeriklerinde müsaade edilen toleranslar; CaO, MgO, Na2O ve SO3 için mutlak değer olarak % 0,9'u ( Ca için 0,64, Mg için 0,55, Na için 0,67 ve S için 0,36'yı) geçmemek şartıyla bu elementlerin beyan edilen içeriklerinin dörtte biri olmalıdır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İz Elementli (Bor, Kobalt, Bakır, Demir, Mangan, Molibden, Çinko) Gübreler

Madde 19- Aşağıda belirtilen şartları taşıyan iz elementli gübreler"EC FERTILIZER" olarak işaretlenir:

a) Bor, kobalt, bakır, demir, mangan, molibden ve çinko elementlerinden sadece birini içeren bu Yönetmeliğin I No'lu Ek'inin E bölümünün A faslında yer alan katı ve sıvı gübreler,
b) (a) bendinde sözü edilen gübrelerin, en az iki iz element ihtiva eden karışımları, Bu Yönetmeliğin I No'lu Ek'inin E bölümünün B faslında yer alan şartları karşılıyorlar ise "EC FERTILIZER" olarak işaretlenir.

Madde 20- Madde 19 (a) ve (b) bendine uygun gübreler paketlenerek piyasaya sunulur.

Madde 21- Bu Yönetmeliğin I No'lu Ek'inin E bölümünde listelenen gübrelerin iz element içeriğinin bildirimi;

a) Bu Yönetmeliğin I No'lu Ek'inin E bölümündeki şartları karşılıyorsa,
b) Bu Yönetmeliğin I No'lu Ek'inin E bölümünün C ve D fasıllarında en az olarak belirlenen alt sınırlardaki miktarlarda eklenmişse veya varsa yapılır.

Birincil ve ikincil bitki besin maddelerini karşılamak amacıyla kullanılan hammaddelerin bünyelerinde doğal olarak bulunan iz elementler bu Yönetmeliğin I No'lu Ek'inin E bölümünün C ve D fasıllarında belirlenen en az miktarları karşılıyor ise, iz elementlerin bildirimi isteğe bağlı olarak yapılır.

Madde 22- Bu Yönetmelik kapsamına giren iz elementli gübrelerin tanıtılması için gereken işaretlemeler bu Yönetmeliğin II No'lu Ek'ine göre yapılır.

Madde 23- İz elementli gübrelerin etiketleri üzerinde kullanım dozu ile toprağa ve ürüne uygun kullanım şartlarıyla ilgili uyarılar bulunmalıdır.

Beyan edilen iz element miktarına tanınan toleranslar;
- İçeriği %2'den fazla olanlar için mutlak değer olarak % 0,4
- İçeriği %2'yi geçmeyenler için beyan edilen değerin beşte biri.
- Ek I de belirtilen en az ve en çok şeklinde ifade edilen içeriklere bu toleranslar uygulanmaz.

BEŞİNCİ BÖLÜM
Yüksek Oranda Azot İhtiva Eden Amonyum Nitrat Gübreleri Hakkında Özel Düzenlemeler

Madde 25- Amonyum nitrat esaslı olup kimyasal olarak üretilmiş ve bünyesinde ağırlıkça % 28 ve üzeri azot içeren ürünler ancak inorganik katkı maddeleri veya kireç taşı, dolomit, kalsiyum sülfat, magnezyum sülfat ve kiserit gibi inert (hareketsiz) maddeler içermesi ile bu Yönetmelik ve eklerinde belirtilen şartları karşılaması halinde gübre olarak kullanılabilir ve pazarlanabilir.

Madde 26- 14/08/1987 Tarih ve 87/12028 Karar Sayılı "Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, Ithali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzük"te değişiklik yapan 04/05/1999 ve 99/12746 Karar Sayılı Tüzük dışında kalan yüksek oranda azot ihtiva eden ve yukarıdaki madde de tanımı yapılan gübrelere bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.

Madde 27- Madde 25 de verilenlerin dışında İnorganik katkı maddeleri yada hareketsiz maddeler, gübrenin yapımında katkı maddesi olarak kullanılırken ürünü ısıya karşı hassas duruma getirmemeli ve dolayısıyla patlamaya olan eğilimini yükseltmemelidir.

Madde 28- Madde 25 de tarifini bulan gübrelerin "EC Fertilizer" ibaresi taşıyabilmesi ancak bu Yönetmelik ve eklerinde verilen şartları karşılaması halinde mümkündür. Söz konusu gübrelerin satışından sorumlu olanlar gübrelerinin "EC Fertilizer" ibaresinin gereklerine uyduğunu ortaya koymakla yükümlüdürler.

Madde 29- Yalnız ambalajlanmış gübreler piyasaya arz edilebilir.

Madde 30- 14/08/1987 Tarih ve 87/12028 Karar Sayılı "Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, Ithali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzük"te değişiklik yapan 04/05/1999 ve 99/12746 Karar Sayılı Tüzük'ün gübre kabulünün dışında kalanların taşınmasında tehlikeli maddelerin taşınması konusundaki uluslararası kurallar geçerlidir.

Madde 31- Madde 25'te tarifini bulan gübrelerin taşıması gereken özellikler aşağıya çıkarılmıştır.

a) Gözeneklilik oranı (yağ tutulması) :
Sıcaklık dereceleri 25-50 °C arasında olan iki termik devreye maruz kalmış olan gübrelerin yağ tutma yüzdesi ağırlık itibarı ile % 4'ü geçmemelidir.
b) Yanıcı maddeler :
Karbon olarak tanımlanan yanıcı materyal yüzdesi, bünyelerinde en az % 31,5 oranında azot içeren gübreler için % 0,2'yi ve bünyelerinde en az % 28 ve en fazla % 31,5 oranında azot bulunduran gübreler için ise % 0,4'ü geçmemelidir. (Yüzdeler ağırlık itibarıyladır.)
c) pH :
100 ml suda çözündürülen 10 gr. gübre çözeltisinin pH'sı en az 4,5 olmalıdır.
d) Tane büyüklüğü analizi:
Gübrelerin % 5'inden fazlası 1 mm'lik , % 3'ünden fazlası da 0,5 mm'lik gözenek aralığına sahip elekten geçmemelidir. (Yüzdeler ağırlık itibarıyladır)
e) Klor :
Maksimum klor miktarı ağırlık itibarıyla % 0,02 olmalıdır.
f) Ağır metaller :
Kasten asla ağır metal ilavesi yapılmamış olmalıdır ve üretim prosedürü sırasında rastgele olarak eser miktarda bulunsalar bile, miktarları Komitenin belirlediği sınırlamaları geçmemelidir.
g) Bakır miktarı 10mg/kg dan daha yüksek olmamalıdır.
h) Patlamaya dayanım özelliği: Kütlece % 28' den daha çok azot ihtiva eden Amonyum nitrat "Patlamaya Dayanım Testi"ne göre denendiğinde, her bir ateşleme işleminde en az bir kurşun silindirin sıkışması % 5' i aşmamalıdır.
Bu özellik alıcı tarafından istenmesi halinde aranır.

Yürürlük
Madde 32- Bu Yönetmelik yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra yürürlüğe girer.

Yürütme
Madde 33- Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür.