TARIMIN TOHUMU DA TEKELLERİN KONTROLÜNDE - EVRENSEL - 02.01.2005
TARIMI VE TARIMLA İLGİLİ TÜM MEKANİZMALARI ULUSLARARASI TARIM TEKELLERİNE TERK EDEN HÜKÜMET MECLİS GENEL KURULU’NA İNEN TOHUMCULUK YASA TASARISI İLE ÜRETİCİNİN EN ÖNEMLİ GİRDİSİ TOHUM ALANINI DA TAMAMEN ULUSLARARASI TEKELLERİN KUCAĞINA ATIYOR. TASARI, TOHUMCULUK ŞİRKETLERİNİN TEMSİLCİLERİNDEN OLUŞAN TÜRKİYE TOHUMCULAR BİRLİĞİ’NİN KURULMASINI ÖNGÜRÜRKEN, BU ALANDAKİ TÜM YETKİLER, CARGİLL VE MONSANTO GİBİ TOHUM ÜRETEN, DAĞITAN ŞİRKETLERE BIRAKIYOR.
HÜKÜMETİN HAZIRLADIĞI TOHUM YASA TASARISI, ÜRETİMİN EN ÖNEMLİ GİRDİSİ TOHUMCULUK ALANINI, YABANCI VE ONLARIN TAŞERONU ŞİRKETLERE TERK ETMENİN ÖNÜNÜ AÇIYOR. MECLİS GENEL KURUL GÜNDEMİNDE HAFTALARDIR BEKLETİLEN TASARIDA GETİRİLEN EN BÜYÜK YENİLİK TÜRKİYE TOHUMCULAR BİRLİĞİ’NİN KURULMASI. TASARIYA GÖRE, BİRLİK, FİDE ÜRETİCİLERİ, TOHUM ÜRETİCİLERİ, FİDAN ÜRETİCİLERİ, TOHUM DAĞITICILARI, TOHUM YETİŞTİRİCİLERİ, SÜS BİTKİLERİ YETİŞTİCİLERİ, TOHUM KULLANICILARININ TEMSİLCİLERİNDEN OLUŞUYOR. TÜRKİYE’DE TOHUM İTHAL EDEREK, DAĞITAN ÖNEMLİ İKİ FİRMA İSE CARGİLL VE MONSANTO. TASARI, OLUŞTURULACAK BİRLİĞİN BU ÇOKULUSLU ŞİRKETLER VE TAŞERONU DURUMUNDAKİ ŞİRKETLERİN TEMSİLCİLERİNDEN OLUŞTURULMASINI ÖNGÖRÜYOR. BİRLİK’E BAĞLI ALT BİRLİKLERİN KURULMASINI ÖNGÖREN TASARIYA GÖRE, TOHUMCULUK FAALİYETİ İLE UĞRAŞAN HERKES BU ALT BİRLİKLERE ÜYE OLMAK ZORUNDA. TASARI’NIN 4, 5, 6, 7, 8’İNCİ MADDELERİNDE HERHANGİ BİR ÇEŞİDE AİT TOHUMUN ÜRETİM İZNİ, SERTİFİKASYON İŞLEMİ, PİYASA DENETİMİ GİBİ KONULARIN BAKANLIK TARAFINDAN YAPILACAĞI İFADE EDİLİYOR. ANCAK, TASARI’NIN 15’İNCİ MADDESİNDE TÜM BU KONULARIN İSTENİLDİĞİNDE, TOHUM ŞİRKETLERİNDEN OLUŞAN BİRLİĞE “SÜRELİ VEYA SÜRESİZ” DEVREDİLMESİ HÜKME BAĞLANIYOR.
ŞİRKETLERİN YÖNLENDİRMESİ
SERTİFİKALI TOHUM ÜRETİMİN DAHA KALİTELİ, DAHA VERİMLİ OLMASI ANLAMINA GELİYOR. SERTİFİKALI TOHUM BİR YIĞIN DENEMELER SONUCUNDA ELDE EDİLİYOR. ŞU ANDA ÜRETİLEN TOHUMLARIN SERTİFİKASYON İŞLEMİ TAMAMEN BAKANLIĞA AİT. YANİ BİR ŞİRKET YENİ BİR TOHUM ÜRETTİĞİNDE, BAKANLIK TARAFINDAN DENEMELERE ALINARAK, SERTİFİKALANDIRILIYOR. TASARI’NIN 15’İNCİ MADDESİYLE TOHUM ÜRETEN FİRMALARIN KENDİ ÜRETTİKLERİ TOHUMLARI KENDİLERİNİN KONTROL EDEREK, SERTİFİKALANDIRMALARI VE PİYASAYI İSTEDİKLERİ GİBİ DENETLEMELERİNİN ÖNÜ AÇILIYOR. BU İSE ÜRETİMİN EN TEMEL GİRDİSİ TOHUMUN ÜRETİM, DENETİM VE KONTROLÜNÜ ELİNDE BULUNDURAN ŞİRKETLERİN TÜRKİYE TARIMINI DA İSTEDİĞİ GİBİ YÖNLENDİRMESİ ANLAMINA GELİYOR. ŞİRKETLER TEMSİLCİLERİNDEN OLUŞAN BİRLİĞE NEREDEYSE TÜM YETKİLER VERİLİRKEN, TOHUMCULUK İLE İLGİLİ YAPILAN DÜZENLEMELERDE DE SÖZ HAKKI TANINIYOR.
KAYIT ŞARTI YOK
TASARI’NIN 27’İNCİ MADDESİ’NDE BİRLİĞİN GÖREVLERİ, ULUSAL VE ULUSLARARASI MESLEK ÖRGÜTLERİ İLE TEKNİK İŞBİRLİĞİ YAPMAK, ARAŞTIRMA, ISLAH YAPMA, TOHUMCULUK POLİTİKALARININ OLUŞTURULMASINA YARDIMCI OLMA, TİCARETİ YAPILAN TOHUMLARDA KALİTE GÜVENCESİ OLUŞTURMAK İÇİN SİSTEM OLUŞTURMA, TOHUMLUK ÜRETİM SÖZLEŞMELERİNİ DÜZENLEMEK, SEKTÖR İLE İLGİLİ YATIRIM YAPMAK, MENKUL VE GAYRİ MENKUL ALMAK, SATMAK REHNETMEK, ÖDÜNÇ PARA ALMAK OLARAK SIRALANIYOR. TASARIYA GÖRE SEKTÖRDE TOHUM ÜRETİCİLERİNİN UYMASI GEREKEN KURALLARI DA YİNE TOHUM ÜRETİCİLERİNDEN OLUŞAN BİRLİK BELİRLİYOR. OYSA TASARI’DA İTHAL EDİLEREK, İHRAÇ AMACIYLA TEKRAR ÜRETİLECEK TOHUMLARIN KAYIT ALTINA ALMA ŞARTI ARANMIYOR.
AMAÇ ŞİRKETLERE KAYNAK AKTARMAK
<İ>ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI GENEL BAŞKANI GÖKHAN GÜNAYDIN,İ> TASARI’DA “KAMU BU İŞİ YAPAMAMIŞTIR, EĞER ÖZEL SEKTÖRE BİZ BU İŞİ TAMAMEN DEVREDERSEK, TÜRKİYE’DE TOHUMCULUK KONUSUNUN ÖNÜNÜ AÇMIŞ OLURUZ” MANTIĞININ YATTIĞINI SÖYLEDİ. 1984 YILINDAN İTİBAREN TOHUMDA HEM İTHALATI HEM ÜRETİMİNİN DEVLET TEKELİNDEN ÇIKARILDIĞINI VE LİBERALİZE EDİLDİĞİNİ DİLE GETİREN GÜNAYDIN, AMACIN YERLİ ÜRETİMİ TEŞVİK ETMEK DEĞİL, TOHUM İTHALATINA DAYALI BİR SİSTEM KURMAK OLDUĞUNU BELİRTTİ. ABD, HOLLANDA, İSRAİL VE DANİMARKA’NIN TÜM TOHUM ÜRETİMİNİN YÜZDE 90’INI ELİNDE BULUNDURDUĞUNU İFADE EDEN GÜNAYDIN, BU ALANDA 3.5-4 MİLYAR DOLAR LİRA PARA KAZANDIKLARINI VURGULADI. GÜNAYDIN, TÜRKİYE’NİN ŞU AN İTİBARİYLE BU ÜLKELERE TAMAMEN BAĞIMLI OLDUĞUNU DİLE GETİREREK, “HOLLANDA, İSRAİL BİZE SEBZE TOHUMU SATMASA SEBZE ÜRETEMEZ DURUMDAYIZ” DEDİ. TİGEM’LER, TAGEM’LERİN TÜRKİYE’NİN DAMIZLIK TOHUM İHTİYACINI KARŞILAMAK İÇİN KURULDUĞUNU DİLE GETİREN GÜNAYDIN, BU KURULUŞLARIN “TOHUMCULUK KARLI BİR İŞ DEĞİL” DİYE TOHUMCULUKTAN ELLERİNİ ÇEKTİREREK, HAMMADDE ÜRETİMİNE ZORLANDIĞINI SÖYLEDİ. GÜNAYDIN, TÜRKİYE’DE BİRÇOK ÜRÜNDE SERTİFİKALI TOHUM KULLANMA ORANININ YÜZDE 2-20 ARASINDA DEĞİŞTİĞİNİ BELİRTEREK, “PERİŞAN DURUM VAR ORTADA. SON 20 YILLIK SÜREÇTE, TOHUM TİCARETİNİN VE ÜRETİMİNİN DEVLET TEKELİNİN DIŞINA ÇIKARTILMASI, TÜRKİYE AÇISINDAN TOHUMDA DIŞA BAĞIMLILIĞI PERÇİNLEYEN BİR ORTAM YARATMIŞTIR” DİYE KONUŞTU. TASARI’NIN BU DURUMU DAHA DA PERÇİNLEYECEĞİNE DİKKAT ÇEKEN GÜNAYDIN, TARIM BAKANLIĞI’NIN DENETLEME VE DÜZENLEME YETKİSİNİN ELİNDEN ALINARAK, TOHUMCULARIN ORTAK ORGANİZSAZYONUNA TERK EDİLECEĞİNİ BELİRTTİ. GÜNAYDIN, “TÜRKİYE HER YIL 60-70 MİLYON DOLAR ÖDEYEREK, TOHUM İTHAL EDİLİYOR. 60-70 MİLYON DOLAR BİRŞEY DEĞİL, DİYENLER VAR AMA 60-70 MİLYON DOLARA İTHAL ETTİĞİMİZ TOHUM BİZİM EN ÖNEMLİ GİRDİMİZ. O OLMAZSA ÜRETİM YAPAMAYIZ. TOHUMDAKİ DIŞA BAĞIMLILIK SÜRECİ TARIMI KENDİ ÜRETİM GÜCÜ DIŞINA ÇIKARTMAK DEMEK” DEDİ.