TARIMSAL HAMMADDEDE DIŞA BAĞIMLILIK SÜRÜYOR 

Neoliberal politikaların uygulandığı 1980`li yıllardan beri Türkiye`nin tarımsal üretim yapısında ve dış ticaretinde büyük değişiklikler oldu. Tarımda büyük ölçüde kendine yeten bir ülke olan Türkiye, bu konumunu yitirerek, pek çok ürünü ithal etmek zorunda kaldı. Genel ihracat dengesi bakımından, tarımda net ihracatçı konumdan net ithalatçı konuma gelindi.   

AKP`nin iktidarda olduğu 12 yıldan 6`sında tarım ürünleri dış ticareti net açık verdi. Türkiye gıda maddeleri dış ticaretinde net ihracatçı, tarımsal hammadde dış ticaretinde ise net ithalatçı konumdadır. Bu alandaki dış ticaret, özel sektör taleplerine göre şekillenmektedir. Gıda sektörü ithal ettiği hammaddeyi işleyerek yine yurtdışına satmaktadır. 

2014 yılı itibariyle gıda maddeleri dış ticareti 5 milyar 711 milyon $ fazla verirken; tarımsal hammaddeler dış ticareti 5 milyar 11 milyon dolar açık vermiştir. Sonuç olarak DTÖ yöntemine göre tarımsal dış ticaret 2014 yılında 700 milyon dolar fazla vermiştir.  

Bunda özellikle fındık ihraç fiyatlarının 2014 yılında 2013 yılına göre %40`ın üzerinde (6,4 dolardan 9,2 dolara) artmasının önemli payı vardır. Bu nedenle 2014 yılında fındık ihracatında tutar bazında Cumhuriyet tarihi rekoru kırılarak fındık ihracat geliri 1,8 milyar dolardan 2,3 milyar dolara çıkmıştır (yaklaşık 550 milyon dolar artış). 

2013 ve 2014 Yıllarında DTÖ Tanımına Göre Sektörel Dış Ticaret (Bin $)* 

Ancak aşağıdaki tablodan da görüleceği üzere, 2014 yılında kırılan başka rekorlar da vardır. Buğday ithalatı 5,3 milyon tona yükselmiş; böylelikle Cumhuriyet tarihinin ithalat rekoru kırılmıştır. Aynı şekilde yağlı tohumlar ve türevleri (tohum, ham yağ ve küspe) ithalatı da 3,7 milyar dolardan 4,3 milyar dolara yükselmiş olup; bu da bir rekordur. Öte yandan kuru fasulye ve soya ithalatında da rekor değerlere ulaşılmıştır. 

Ülkemiz insanı yerine çokuluslu tarım-gıda şirketlerinin ihtiyaçlarına öncelik veren; üretim yerine ithalatı tercih eden tarım politikaları uygulandığı sürece daha çok ithalat rekorları kırılacaktır. 

2013 ve 2014 Yıllarında Ürünler Bazında Tarımsal İthalat