16 Ağustos 2018

2016 yılında dönemin Başbakanı Binali Yıldırım’ın “kafana göre değil, havzana göre üretim yap” sloganı ile tanıttığı, ODA’mızın “adı var kendi yok” dediği, şimdi adı da olmayan Mili Tarım Projesinden ses seda çıkmazken, tarımsal ürünlerde ithalatçı politikalar büyük bir “tutarlılıkla” sürdürülüyor.

Resmi Gazete’nin 15 Ağustos 2018 tarihli sayısında yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile TMO’ya sıfır gümrük ile 750 bin ton buğday, 700 bin ton arpa, 700 bin ton mısır ve 100 bin ton pirinç ithalat yetkisi verildi. Aynı ürünler için, aynı miktar ve şartlarda 29 Temmuz 2017 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2017/10589 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile benzer yetki verilmişti. Karara, miktar ve ürün sayısı artmadığı için mi “sevinmek”, kendine yeterli “yerli” bir üretim politikası uygulanmadığının sonucu olarak “üzülmek” mi gerekir, bilemedik.

Karar çiftçileri üretim süreçlerinden koparacaktır

Cumhurbaşkanı Kararında yer alan ürünlerin hasadının bittiği veya başlamak üzere olduğu dikkate alındığında, zaten yüksek girdi fiyatları nedeniyle karlı bir üretim yapamayan çiftçilerin ürünleri, bu karar nedeniyle beklenenden de daha düşük fiyattan gidecektir. Kar edemeyen çiftçi üretimden kopacak, nüfusumuz artmaya devam ederken üretimimiz azalacak, hiç şüphe yok ki, seneye yine benzer bir karar ile TMO’nun süresi biten yetkisi, aynı şekilde yenilenecektir.

Cumhurbaşkanı Kararında yer alan ürünlerle ilgili durumumuz nedir?

Cumhurbaşkanı Kararında yer alan ürünler ülkemiz koşullarında yaygın bir biçimde üretilen ürünler olmasına karşın, tüketim karşılanamadığından ithal ediliyor.  Bu ürünlere ilişkin üretim ve ithalat bilgileri ayrı ayrı ele alınmıştır.

Buğday: Türkiye TUİK verilerine göre 2016 yılında 20.6 milyon ton, 2017 yılında ise 21.5 milyon ton buğday üretti. Aynı yıllarda sırası ile 4.22 milyon ton ve 4.99 milyon ton buğday ithal etti. 2018 yılının ilk yarısında ise 2.9 milyon ton buğday ithalatı gerçekleştirildi. Cumhurbaşkanı Kararı ile TMO’ya sıfır gümrük ile 750 bin ton buğday ithal etme yetkisi veriliyor.

10.01 GTİP buğday grubunda yer alan ürünlerin bir kısmında gümrük vergisi zaten sıfır olarak uygulanıyordu. Karar ile gümrük vergisi %45 olan buğday çeşitlerinde de gümrük vergisi sıfır oldu.

Arpa: Türkiye TUİK verilerine göre 2016 yılında 6.7milyon ton,  2017 yılında ise 7.4 milyon ton arpa üretti. Aynı yıllarda sırası ile 40 bin ton ve 384 bin ton arpa ithal etti. 2018 yılının ilk yarısında ise 505 binton arpa ithalatı gerçekleştirildi. Cumhurbaşkanı Kararı ile TMO’ya sıfır gümrük ile 700 bin ton arpa ithal etme yetkisi veriliyor.

10.03 GTİP arpa grubunda yer alan ürünlerin bir kısmında gümrük vergisi zaten sıfır olarak uygulanıyordu. Karar ile gümrük vergisi %35 olan arpa çeşitlerinde de gümrük vergisi sıfır oldu.

Mısır: Türkiye TUİK verilerine göre 2016 yılında 6.4milyon ton,  2017 yılında ise 5.9 milyon ton mısır üretti. Aynı yıllarda sırası ile 535 bin ton ve 2 milyon ton mısır ithal etti. 2018 yılının ilk yarısında ise 1.8milyon ton mısır ithalatı gerçekleştirildi. Cumhurbaşkanı Kararı ile TMO’ya sıfır gümrük ile 700 bin ton mısır ithal etme yetkisi veriliyor.

10.05 GTİP mısır grubunda yer alan ürünlerin bir kısmında gümrük vergisi zaten sıfır olarak uygulanıyordu. Karar ile gümrük vergisi %25 olan mısır çeşitlerinde de gümrük vergisi sıfır oldu.

Pirinç: Türkiye TUİK verilerine göre 2016 yılında 920 bin ton,  2017 yılında ise 900 bin ton pirinç üretti. Aynı yıllarda sırası ile 292 bin ton ve 348bin ton pirinç ithal etti. 2018 yılının ilk yarısında ise 195 bin milyon ton pirinç ithalatı gerçekleştirildi. Cumhurbaşkanı Kararı ile TMO’ya sıfır gümrük ile 100 bin ton pirinç ithal etme yetkisi veriliyor.

10.06 GTİP pirinç grubunda yer alan ürünlerde %13.1, %34, %36, %45 gibi değişen oranlarda gümrük vergisi uygulanıyordu. Karar ile tüm pirinç çeşitlerinde gümrük vergisi sıfır oldu.

Sonuç: Tarım ve Orman Bakanlığını, çiftçilerimizin ve halkımızın yüzünü güldürecek, “yerli ve mili” üretimi destekleyecek bir tarım politikasını ivedilikle ve kararlılıkla uygulamaya davet ediyoruz.

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası