ODA'mız Yönetim Kurulu Üyesi Kamil BAYRAM, TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu'nun 25 Mayıs 2006 Perşembe günü Mera Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi gündemiyle yaptığı toplantıya katılarak, ODA görüşlerimizi dile getirdi.

Kanun Teklifine ilişkin görüşümüz şöyle:

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

TARIM ORMAN ve KÖYİŞLERİ KOMİSYONU BAŞKANLIĞINA

25.05.2006 gün saat 11.00 de yapılan Alt komisyon toplantısında görüşülen Mera Kanununun bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifine (2/779) (komisyona Havale Tarihi 08.05.2006) (4 madde) ilişkin Odamız görüşü aşağıda sunulmaktadır.

25.02.1998 GÜN VE 4342 SAYILI MERA KANUNUNUN BAZI MADDELERİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDAKİ KANUN TEKLİFİ

Yapılmak istenen:

Madde 1-) Mera kanununun 3. maddesine ( o ) bendi eklenmesi:

“( o ) Yayla: İnsanların, serinlemek ve doğal ortamından yararlanmak amacıyla yaz mevsiminde geçici olarak ikamet ettikleri yada kadimden beri tarım arazisi olarak kullandıkları yeri,”

Madde 2-) Mera kanunun 4. maddesinin 3.fıkrasının aşağıdaki şekilde değiştirilmesi.

“Yaylalar hariç olmak üzere mera, yaylak ve kışlaklar özel mülkiyete geçirilemez; amacı dışında kullanılamaz, sınırları daraltılamaz. Ancak, kullanım hakkı kiralanabilir. Kiralama ilkeleri yönetmelikle belirlenir.”

Madde 3-) Bu Kanunun yayımı tarihinde yürürlüğe girmesi,

Madde 4-) Bu kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu’nun yürütmesi.

Yapılmak istenen yasa teklifi ile Mera Kanununun 3. maddesinde yer alan yaylak tanımına ek olarak yayla tanımı getirilmektedir. Bu tanımın kanunda yer alması halinde ise, aynı kanunun “özel mülkiyete geçirilemez, amacı dışında kullanılamaz ve sınırları daraltılamaz “ hükümlerini içeren 4. maddesine de “yaylalar hariç olmak üzere” ibaresi eklenerek yaylak alanlarının büyük ölçüde daraltılması kaçınılmaz gözükmektedir.

Yaylak; Mera Kanununda da belirtildiği gibi çiftçilerin hayvanları ile birlikte yaz mevsimini geçirmeleri, hayvanlarını otlatmaları ve otundan yararlanmaları için tahsis edilen veya kadimden beri bu amaçla kullanılan yerleri ifade etmektedir. Yayla diye anılan yayla evleri de, yaylaklardan hayvanlarını otlatmak suretiyle faydalanan çiftçiler için inşa edilen yerleri ifade etmektedir. Yoksa yayla evleri, serinlemek ve hayvancılık dışında turistik amaçlı veya dinlenme maksadıyla inşa edilen yerler değildir.

Mera kanunu, mevcut haliyle bile 4.maddede yer alan tüm kısıt ve engellere karşın denetim ve yaptırım eksikliği nedeniyle işgal ve yağmalamaları önleyemez durumdayken, yaylak alanları üzerinde yapılan kaçak yapılara yasallık kazandırılmasının planlandığı çok açık olan söz konusu değişiklik ile işgal ve yağmalamaların ulaşacağı boyutu görememek olası değildir. Yapılacak böyle bir değişiklik ile yaylak alanlarının yayla-kentlere dönüştürülmesinin yolu açılmış olacaktır.

Mera alanlarının kullanımından çok farklı bir amaçla düzenlenen yasa değişiklik önergesi, temel olarak hayvancılığın ve meraların geliştirilmesinin amaçlananı, bu konuda en ince ayrıntıların düşünülen ve yapılacak hayvancılık faaliyetlerini düzenleyecek maddelerin de ihmal edilmeden doğal kaynaklarımızın sürdürülebilir kullanımına olanak tanıyan ve uzun uğraşılar sonucu çıkartılan mevcut Mera Kanununun özüne zarar verecek bir potansiyele sahip olduğu düşünülmektedir. Çoğunluğu orman alanları içerisinde kalan ve temelinde insanların geçici ikametini sağlamak üzere yapılması düşünülen değişikliğin gerçekleştirilmesi için Mera Kanununun araç olarak kullanılmasının uygun olmadığını düşünen Ziraat Mühendisleri Odası, istenen yasa değişikliği önergesine karşıdır.