Taslağın Geneli Üzerindeki Görüş ve Değerlendirme

Teklif

   Taslak, 15.03.2009 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ve 21.05.2009 tarihli Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerine Destekleme Ödemesi Yapılmasına Dair Tebliğ‘e aykırı hükümler taşımaktadır. Tebliğde, danışmanlık desteğinden yararlanacak üreticilerin tarımsal danışmanlık yetkisine sahip danışmanlar ile çalışması öngörülmektedir. Bu durumda bu destekten yararlanmak isteyen üreticilerin serbest tarım danışmanları ile çalışmaları mümkün olmayacaktır. Yeni getirilen değişiklik ile yetki belgesi sadece vakıflara, derneklere ve şirketlere verilmektedir. Bu düzenleme serbest tarım danışmanlarını özellikle desteklemeler konusunda sistem dışı bırakmaktadır.

   Eğitimlerde ziraat fakültesinde görevli tarım politikası ve yayım ana bilim dalında ve tarımsal yayım konusunda doktora ve üzeri akademik kariyere sahip kişilerin yanı sıra iletişim fakültesi halkla ilişkiler ana bilim dalında görevli öğretim üyelerine görev verilmesi istenmektedir. Eğitim alan kişilerin büyük çoğunluğunun ziraat mühendisi olması nedeni ile "iletişim, beden dili, yetişkin eğitimi, gruplarla çalışma teknikleri" gibi konuların ziraat fakültesinde görevli öğretim üyelerince verilmesi eğitim ve öğretim bütünlüğü açısından zorunludur.

   Taslakta eğitim süresinin en az 160 saate çıkarılması öngörülmektedir. Bu alanda yeni bir düzenlemeye ihtiyaç vardır. Bu ihtiyaç eğitim süresinin uzatılması yerine eğitim süresi uzatılmadan program değişikliği ile giderilebilir. Sürenin uzatılması eğitime olan talebin azalmasına ve eğitim maliyetinin yükselmesine neden olacaktır.

     Taslakta sınav geçme notunun yükseltilmesi öngörülmektedir. Bu düzenleme Ziraat Yüksek Mühendisliği Hakkında Kanun ve Yetki Tüzüğüne aykırıdır. Bitki koruma alanında yapılan benzer düzenlemeler odamız tarafından yargıya taşınmıştır. Bu alandaki yeni düzenlemeler geçmişte bu eğitime katılanlar dikkate alındığında fırsat eşitliğine aykırı bir düzenleme olacaktır.

    Bu gerekçelerle değişiklik taslağındaki eğitim programı içeriği dışındaki değişikliklerin yapılması uygun bulunmamıştır.

Taslak Maddesi

Görüş ve Değerlendirme

Teklif

Madde 1

     08.09.2006 Tarih, 26283 Sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe giren Tarımsal yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmeliğin 4 üncü maddesi (o) bendinde yapılan "kişi" sözcüğünün çıkartılması uygun bulunmamıştır. 

   15.03.2009 tarihli Bakanlar Kurlu kararı ve 21.05.2009 tarihli tebliğde tarımsal danışmanlık desteklerinden faydalanmak isteyen üreticilerin yetki belgesine sahip danışmanlarla çalışması istenmektedir. Serbest tarım danışmanlarının yetki belgesi kapsamından çıkartılması hizmet alanında adaletsizliğe neden olacaktır. Fırsat eşitliğine aykırı bu düzenleme bu nedenle uygun bulunmamıştır. Bu değişiklik yerine serbest tarım danışmanlarının da yetki belgesi almasını sağlayan bir düzenleme yapılmalıdır.

Bu çerçevede tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetlerinin düzenlenmesine dair yönetmeliğin madde 18 1. fıkrasında tarımsal danışmanlık yetki belgesi verilecek kişi ve kuruluşların arasına serbest tarım danışmanlarının da eklenmesi doğru olacaktır.

Tarımsal Danışmanlık Yetki Belgesi

Madde 18 (1) Bakanlık tarafından belirlenecek usul ve esaslar dahilinde tarım danışmanı istihdam eden üretici örgütlerine, ziraat odalarına, tarımsal danışmanlık derneklerine/vakıflarına, tarımsal danışmanlık şirketlerine ve serbest tarım danışmanlarına bu yönetmeliğin Ek-4‘de örneği bulunan tarımsal danışmanlık yetki belgesi verilir

Madde 2

  Yönetmeliğin 13 üncü maddesi 5 inci fıkrası (Değişik 11 Mart 2009/27116 sayılı R.G.) yapılan değişiklikle,  İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler Anabilim Dalı Öğretim üyelerinin de eğitici olarak yer alması amaçlanmaktadır.  Tarım Politikası ve Yayım Ana bilim Dalında veya Tarımsal Yayım konusunda doktora üzeri kariyer yapmış mevcut eğiticiler, eğitim programı içerisindeki "kişisel gelişim" ana başlığı altında yer alan iletişim, beden dili, yetişkin eğitimi ve gruplarla çalışma teknikleri konularında da yetkinliğe sahiptirler.

   a) Tarımsal yayım ve danışmanlık eğitimine katılan serbest çalışanların büyük çoğunluğunu ziraat mühendisleri oluşturmaktadır. Bu nedenle "iletişim, beden dili, yetişkin eğitimi, gruplarla çalışma teknikleri" gibi konuları ziraat fakültesinde görevli öğretim üyelerince verilmesi daha uygun olacaktır.

   b) Bu düzenleme sonucunda,  eğitim merkezlerince mevcut eğiticilere ek bir eğitici temin etme çabası ve prosedürü oluşacağı,

   c)Eğiticilerin genellikle farklı kentlerden oluşması ve tüm masraflarının eğitim merkezlerinden karşılanması nedeniyle, yapılmak istenen değişikliğin eğitim masraflarını artıracağı, bunun yansımalarının ise eğitimi alan meslektaşlarımıza da ek bir mali yük getirmesi şeklinde olacağı gerçeğiyle, bu maddenin eski haliyle kalması uygun görülmektedir.     

 2 inci madde taslaktan çıkarılmalıdır.

Madde 3

   Yönetmeliğin 15 inci maddesi 5 inci fıkrasında  yer alan 120 saatlik eğitim süresinin (3 hafta),  40 saat daha artırılarak 160 saate (4 hafta) çıkartılması  istemi, katılımcıları gerek zaman ve gerekse eğitim masrafları (%33,3 daha fazla) bakımından sıkıntıya  sokacağı gerçeğiyle, bu eğitimin alınmasındaki talebi de azaltacaktır.   

   Eğitim süresinin 120 saatle sınırlı tutulması, 80 saatinin kişisel gelişim ve yayım konusuna, 40 saatinin ise temel mesleki konulara ayrılması daha doğru olacaktır. Bu yapıldığı takdirde süre uzatımının getirdiği sıkıntılar ortadan kalkacağı gibi danışmanların ihtiyaç duyacağı temel zirai bilgilerde verilmiş olacaktır.

Aynı maddenin 9 uncu fıkrasında yer alan  sınav geçme notunun 100 üzerinden yapılan değerlendirmede 60 dan 70‘ e çıkarılmasının "sahada görev alacak ve çiftçiyle bire bir iletişim kuracak danışmanların eğitimlere olan motivasyonlarını yükseltmek amacı" na dayandırılmasının  gerçeklerle  örtüşmeyeceği  düşünülmektedir.  Aksine geçer notun 70 olması gerek eğitime katılım kararında  ve gerekse eğitim sürecinde tedirginlik yaratacağı gibi sınav sonucu kaygısının olumsuz etkisiyle  motivasyon düşüklüğüne neden olacağı düşünülmektedir.

   Bu tarihe kadar yapılan eğitimlerde 3000‘e yakın kişiye tarımsal danışmanlık sertifikası verilmiştir. Sınav geçme notunun yükseltilmesi fırsat eşitliğine aykırı olacaktır.

   Ayrıca bitki koruma alanında yapılan benzer düzenlemelerde sınav geçme notunun 60 üzerinde olması başarı oranını çok düşürmüştür. Bu nedenle de bu sınavları geçme notu 60‘a indirilmiştir. Bu konulardaki düzenlemelerle ilgili olarak Ziraat Mühendisleri Odası yargıya başvurmuş olup, yargı süreci devam etmektedir. Benzer birçok alanda yapılan düzenlemelerde de 60 puan başarı için yeterli sayılan bir sınırdır.

Bu nedenlerle yönetmeliğin 15 inci maddesi 5 inci ve 9 uncu fıkralarının eski haliyle kalması uygun görülmektedir.

3 üncü madde taslaktan çıkarılmalıdır.

Madde 4

Yönetmeliğin 18 inci maddesinin 1 inci fıkrasında belirtilen ve tarımsal yetki belgesi verileceklerden kişi sözcüğünün çıkarılması şeklindeki değişiklik uygun bulunmamıştır.

1. maddede belirtildiği gibi serbest tarım danışmanlarının yetki belgesi kapsamından çıkarılması uygulamalar ve desteklemelerde bazı sıkıntılara yol açacaktır. Bunun yerine serbest tarım danışmanlarının da tüzel kişilikler gibi yetki belgesi almalarını sağlayacak düzenlemeler yapılmalıdır. Bu çerçevede 1. maddede teklif ettiğimiz gibi tarımsal danışmanlık yetki belgesi alacakları tanımlayan 18. maddenin 1. fıkrasına serbest tarım danışmanlarının eklenmesi doğru olacaktır. Bu nedenle 18. maddenin 1. ve 2. fıkralarından "kişi" sözcüğünün çıkarılması uygun bulunmamıştır.

Madde 18 (1) Bakanlık tarafından belirlenecek usul ve esaslar dahilinde tarım danışmanı istihdam eden üretici örgütlerine, ziraat odalarına, tarımsal danışmanlık derneklerine/vakıflarına, tarımsal danışmanlık şirketlerine ve serbest tarım danışmanlarına bu yönetmeliğin Ek-4‘de örneği bulunan tarımsal danışmanlık yetki belgesi verilir

Madde 5

Aynı gerekçelerle 23. madde 1. fıkradaki kişi sözcüğünün çıkartılması uygun değildir. Bu kapsamda yetki belgesi sahibi kişi ve kuruluşların Bakanlığın yanı sıra ilgili meslek odalarınca denetlenmesi daha etkili ve doğru olacaktır.

Denetleme

Madde 23 (1) Bakanlık ve ilgili meslek odaları tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetlerini bu yönetmelik ve mevzuata uygun olarak yürütülmesini sağlamak üzere tarımsal danışmanlık yetki belgesine sahip kişi ve kuruluşları belirlenen esaslara uygun olarak denetlerler.