TMMOB YÖNETİM KURULU BAŞKANLIĞINA

 

İlgi: Tarih: 13 Temmuz 2011 gün ve 1351 sayılı yazınız.

İlgi yazınız ekinde ODA`mıza ulaşan "Mimarlık ve Mühendislik Hizmetleri Şartnamesi Taslağı" incelenmiştir.

 

Yapılan inceleme sonucunda, Mimarlık ve Mühendislik Hizmetleri Şartnamesi Taslağı`nı hazırlayan Bayındırlık ve İskan Bakanlığı`nın (yeni adıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı`nın) ziraat mühendislerinin "Tarımsal Yapılar" ve "Peyzaj" konusundaki yetkilerini dikkate almadığı ve ziraat mühendisliği hizmetlerine taslakta yer vermediği anlaşılmıştır.

Mesleki çalışmalarımız doğrultusunda taslağa ilave edilmesi gereken hususlara değinmeden önce, ziraat mühendislerinin "Tarımsal Yapılar" ve "Peyzaj" alanındaki yasal yetkilerimizi belirtmekte yarar görüyoruz.

 

7472 Sayılı Ziraat Yüksek Mühendisliği Hakkında Kanun`un 2 nci maddesi uyarınca, ziraat yüksek mühendislerinin, lisans aldıkları veya ihtisas yaptıkları sahalara ait keşif, plan ve projeleri hazırlamaya ve tatbik etmeye, bütün bu sahalarda gerekli kontrol, muayene, ekspertiz, ehlivukuf işlerini görmeye, raporlar tanzim etmeye yetkileri bulunmaktadır.

Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzük`ün "Sulama, Drenaj ve Tarımsal Yapılar" başlıklı 19 uncu maddesinde "Tarımsal yapılar ve sulama alanında öğrenim görmüş ziraat mühendisleri, sulama suyu ihtiyacı saniyede 500 litreye kadar olan sulama tesisleri, sulama suyu ve hayvan içme suyu sağlamak için yapılacak göletler, drenaj, toprak erozyonunu önleyici toprak ve su muhafaza edici tesisler, tarımsal yapılarla ilgili araştırma, etüd, plan, proje uygulama ve kontrol hizmetlerini yapmaya yetkilidirler.

Sulama tesislerinde, suyun tarımda kullanılmasıyla ilgili arazi tesviyesi, tarla başı kanalları, tarla grup yolları, tarla içi sulama ve drenaj tesisleri, arazi ıslahı, toplulaştırması, dağıtımı ve benzeri toprak ve su kullanımını geliştirme projeleri, toprak su bitki ilişkileri etütleri, fizibilite, planlama, projelendirme uygulama ve kontrolünde tarımsal yapılar ve sulama alanında öğretim görmüş ziraat mühendisleri çalıştırılır.

Ziraat fakültelerinde tarımsal yapılar ve sulama konusundaki öğrenimini kültürteknik, toprak ve tarım makineleri bölümlerinde görmüş olan ziraat mühendisleri de yukarıda sayılan hizmetleri yapmaya yetkilidirler. " hükmü yer almaktadır.

Yine aynı tüzüğün "Peyzaj Mimarlığı" başlıklı 23 üncü maddesinde, " Peyzaj mimarlığı alanında öğrenim görmüş ziraat mühendisleri, kentsel planlama, kırsal rekreasyon, tarihi ve doğal koruma alanları, turistik alan, yeşil alan ve park, kırsal yerleşim planları gibi projeler kapsamında yer alan peyzaj projelerinin hazırlanması, uygulanması ve kontrolu işlerini yapmaya yetkilidirler." hükmü bulunmaktadır. 

 Türk Mühendis ve Mimar Odaları Bİrliği Ziraat Mühendisleri Odası Meslek İçi Eğitim, Uzmanlık ve Belgelendirme Yönetmeliği`nin "Ziraat Mühendisliği Uzmanlık Alanları" başlıklı   6 ncı maddesinde, Ziraat Mühendislerinin tek başına tasarlamaya, uygulamaya, kabule ve imzaya yetkili ve sorumlu olduğu uzmanlık alanları arasında "Tarımsal Yapılar", "Peyzaj ve Çevre Düzenleme", ile "Sulama ve Drenaj Hizmetleri" de yer almaktadır.

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Mühendisleri Odası Serbest Müşavirlik, Mühendislik Hizmetleri ve Belgelendirme Yönetmeliği`nin "Serbest Ziraat Mühendisliği Hizmet Alanları" başlılı 5 inci maddesinde ise "Ziraat Mühendislerinin tek başına tasarlamaya, uygulamaya, kabule ve imzaya yetkili ve sorumlu olduğu uzmanlık alanları ile ilgili olarak, 8/11/2005 tarihli ve 25987 sayılı Resmî Gazete`de yayımlanan TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Meslek İçi Eğitim, Uzmanlık ve Belgelendirme Yönetmeliğinin 6 ncı maddesi hükümleri uygulanır." denilmektedir.

Diğer taraftan ziraat mühendislerinin bu yetkilerini açıkça ortaya koyan yargı kararları da bulunmaktadır.

Ziraat Mühendisleri Odası Meslek İçi Eğitim, Uzmanlık ve Değerlendirme Yönetmeliği`nin, Ziraat mühendisliği uzmanlık alanları başlıklı 6. maddesinin (I) ve (s) bentleri ile Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzük‘ün 19. maddesinin iptali istemiyle TMMOB Mimarlar Odası dava açmış ve Danıştay iptal istemini reddetmiştir.(EK-1)

TMMOB Peyzaj Mimarları Odası ise Ziraat Mühendisleri Odası Ana Yönetmeliği"nin 6/s maddesi ile dayanağı Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine ilişkin Tüzük`ün               23 üncü maddesi ile Geçici 1. Maddesinin iptali istemiyle açmış ve Danıştay iptal istemini reddetmiştir.(EK-2)

 

Yine Peyzaj Mimarlar Odası tarafından, Ziraat Mühendisleri Odası Meslek içi Eğitim, Uzmanlık ve Değerlendirme Yönetmeliğinin, "Ziraat Mühendisliği Uzmanlık alanları" başlıklı     6 ncı maddesinin (p) ve (s) bentleri ile aynı maddenin "yukarıda (I), (p). (r), (s), (ş), (t). (u), (ü) bentlerinde sayılan uzmanlık alanlarında öğrenim gören ziraat mühendisleri ve ilgili diğer meslek disiplinlerine ait eğitim alan üyeler için oda tarafından birlikte veya ayrı olarak eğitim ve yetki belgesi verilebilir" hükmünü içeren son paragrafındaki (s) ibaresinin iptali istemiyle açılan dava da Danıştay tarafından reddedilmiştir.(EK-3)

 

Kanun, Tüzük ve Yönetmelik hükümleri ile Danıştay kararlarından da görüleceği üzere, ilgili lisans programlarını tamamlamış ziraat mühendislerinin yetkileri içerisinde  "Tarımsal Yapılar" ve "Peyzaj" konuları da yer almaktadır.

 

Yukarıda açıklanan değerlendirmelerin ışığındaki "Mimarlık ve Mühendislik hizmetleri Şartnamesi"ne ilişkin görüşlerimiz şunlardır:

 

A-)Taslağın 3.6.1 maddesine altı çizili olarak belirtilen ifadelerin eklenmesi gerekmektedir.

 

3.6.1 MİMAR               

Bina veya bina gruplarının iç ve dış mekân tasarımlarını ve binaların oluşturduğu çevrenin düzenlemelerini yapan, bir projenin gerçekleştirilmesi için uzmanlık gerektiren tüm disiplinler (inşaat, makine, elektrik mühendisliği, ziraat mühendisliği, dekorasyon, peyzaj tasarımı, akustik, yangın ve güvenlik vb.) arasında koordinasyonu sağlayan, Mimarlık hizmetlerini yüklenen, mimar veya mimarlık bürolarıdır.

 

B-)Taslağın 3.7.2 maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki maddenin ilave edilmesi ve diğer maddelerin buna göre numaralandırılması gerekmektedir.

 

3.7.3. TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA SİSTEMLERİ TASARIMI

Toprak ve su kaynaklarından optimum bir biçimde yararlanılması, bu kaynakların korunması ve geliştirilmesi, tarımsal üretimin çeşitli aşamalarında uygun iç ve dış çevre ortamının yaratılmasında gerekli olan tüm yapı ve tesislerin planlanması, projelenmesi ve inşaatı, tarım işletmelerinin ve kırsal alanların yapısal ve fiziksel yönden gelişmelerini sağlayan ve etkileri uzun dönemli olan alt ve üst yapıya ilişkin önlemlerin alınmasına yönelik hizmetlerdir.

Bu hizmetler; kırsal alanda, tarımsal üretime (hayvansal ve bitkisel üretim) ilişkin her türlü yapı ve tesisi, tarımsal yapıların iç ortam iklimsel ve sağlık koşullarının düzenlenmesini (yalıtım, havalandırma, iklimlendirme), su kaynakları ve yönetimini, sulama ve drenaj sistemlerini, arazi toplulaştırmasını ve kırsal alan sosyal, ekonomik ve fiziki planlamalarının gerçekleştirilmesi projelerini ve uygulamalarını kapsamaktadır.

 

Tarımsal Yapılar: Tarım işletmesi merkezi, kırsal konutlar, hayvansal üretim yapıları, bitkisel üretim yapıları, ürün ve alet - makine koruma ve depolama yapıları ile bu yapıların yalıtım, havalandırma gibi iklimlendirme projelerinin yapılması, kırsal alan altyapı hizmetleri (arazi toplulaştırması, içme ve kullanma suyu sağlanması,  yol sistemleri ve kırsal yapıların yenilenmesi vb.) ve bu yapılarla ilişkili her türlü yardımcı tesislerin plan-proje ve yapımına ilişkin hizmetlerdir.

 

Su kaynakları ve yönetimi: Suyun sağlanması, tarımsal faaliyetlerde kullanılması ve korunması, su kalitesi, tarım arazilerinin sulamaya hazırlanması ile sulama ve drenaj sistemlerinin projelenmesi, sulama şebekelerinin izleme ve değerlendirme işlemleri ile yönetimi, su alma, depolama, iletim, dağıtım, taşkın koruma ve akarsu yatağı düzenleme yapılarının tasarım ve projelendirilmesi hizmetleridir.

 

C-)Taslağın 5.3 üncü maddesinde yer alan katsayı tablosunun (ziraat mühendisliğine ilişkin katsayının da ilave edilmesi suretiyle) aşağıdaki şekilde düzenlenmesi gerekmektedir.

 

5.3 HİZMET DALLARINA GÖRE UYGULANACAK KATSAYILAR

Mimarlık ve mühendislik hizmet dallarının ücretleri 5.1 ve 5.2 maddeleri uyarınca bulunan miktarların aşağıdaki katsayılar ile çarpılması sonucu elde edilir.

 

            Hizmet dallarına göre bütün sınıflarda katsayılar şöyledir :

 

            ­­Hizmet Dalı                                                                                       Katsayı

            Mimarlık                                                                                             % 100     

            İnşaat Mühendisliği                                                                           %   75     

            Makine Mühendisliği                                                                          %   50    

            Elektrik Mühendisliği                                                                         %   40

Ziraat Mühendisliği (Tarımsal Yapılar ve Sulama Alanı)                   %   70

                                Toplam:                                                                         % 335

 

D-)Taslağın 7.3, 7.6, 11.5.1 ile 15 inci maddelerine altı çizili olarak belirtilen ifadelerin eklenmesi gerekmektedir.

 

7.3 Bina veya bina gruplarına ait ada/parsel içi çevre düzenlemesi ve/veya alt yapıya ait PİD hizmetlerinin ücreti bu hizmetler için verilen emek ve genel harcamalar göz önünde tutularak yapı yaklaşık maliyetinin % 2 - % 12‘ si arasında kalmak kaydı ile takdiren tespit edilen miktar üzerinden aşağıdaki şekilde hesaplanır.

 

            Üst yapı yaklaşık maliyeti x% 2-12 =altyapı inşaat yaklaşık maliyeti

            Altyapı inşaat yaklaşık maliyeti /2.sınıf birim maliyeti = inşaat alanı

            PİD oranı(İnşaat alanına bağlı) x altyapı inşaat yaklaşık maliyeti =proje      hizmeti

 

Bulunan miktar üzerinden mimarlık ve inşaat mühendisliği hizmetleri % 100 katsayı; Ziraat Mühendisliği Tarımsal Yapılar ve Sulama Alanı kırsal alanda tarımsal yapı ve sulama projelerinde %100, makine ve elektrik mühendisliği hizmetleri % 50 katsayı; peyzaj mimarlığı hizmetleri % 30 katsayı ile çarpılarak hizmet dallarının ücretleri ayrı ayrı tespit edilir.

 

7.6 Ziraat Mühendisliği Tarımsal Yapılar ve Sulama Alanı ve Peyzaj Mimarlığı ile ilgili hizmet bedeli, Tarımsal Yapılar ve Sulama alanında yetkin Ziraat Mühendisi`nin ve Peyzaj Mimarı`nın(veya peyzaj mimarlığı konusunda yetki sahibi ziraat mühendisinin) kendi şartnameleri hükümleri kapsamında taahhüt ettikleri işlerin; işin niteliğine, teknik kurallarına ve idarenin ilkelerine bağlı kalarak yapılacak mesleki hizmete ait bilgi, deneyim ve emek ile Tarımsal Yapılar ve Sulama alanında yetki sahibi Ziraat Mühendisi`nin ve Peyzaj Mimar`ının(veya peyzaj mimarlığı konusunda yetki sahibi ziraat mühendisinin) bu işteki harcamalarının karşılığı olacak şekilde ayrıca belirlenir ve PİD ücretine ilave edilir.

 

11.5.1 BİRİNCİ SINIF

-Kümesler, samanlıklar ve basit tarım yapıları, Basit padok büyük ve küçük baş               Hayvan barınakları

 

PEYZAJ MİMARLIĞI HİZMETLERİ

Madde 15 - Peyzaj Mimarlığı hizmetleri, yapı bütününü oluşturan çevresinin peyzaj projeleri ile ilgili aşağıdaki hizmetleri içine alır. Bu bölümde yer alan bütün hizmetler, peyzaj mimarları, (fakültelerin peyzaj mimarlığı bölümü mezunu olup "peyzaj mimarı" unvanı taşıyanlarla, peyzaj mimarlığı konusunda yetki sahibi "ziraat mühendisi" unvanlı meslek mensupları) tarafından yürütülür.

 

D-)Taslağın 15.6 ncı maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki maddelerin taslağa ilave edilmesi ve diğer maddelerin bu değişikliğe göre numaralandırılması gerekmektedir.

 

ZİRAAT MÜHENDİSLİĞİ (TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA ALANI) HİZMETLERİ

Madde 16 -  Ziraat Mühendisliği Tarımsal Yapılar ve Sulama Alanı hizmetlerinin bölümleri aşağıda sıralanmıştır.

 

16.1 TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA SİSTEMLERİNİN PROJE DÜZENLEME HİZMETLERİ

 

16.1.1 Ön İnceleme Çalışmaları

Üretimin çeşidi, kapasitesi, iklim, toprak ve topografya özellikleri, arsa ya da sulama yapılacak parsellerin yol durumu ve en yakın merkeze olan ulaşımı, su kaynağı durumu ve özellikleri, üretimi öngörülen ve mevcut bitki deseni, arazinin seçilecek farklı sulama yöntemlerine göre sulamaya hazırlanmasında göz önüne alınacak bilgiler ve basit hesaplamalar (kazı-dolgu, arazi tesviyesi vb.), yatırım için düşünülen maliyetler, gerekli mühendislik disiplinlerinin görüşleri, teknik ve yönetimsel esaslar gibi yapının projelenmesinde etkili olan verilerin toplanarak, bu verilere göre iki ya da üç alternatifli tarımsal yapı ve sulama sistemleri için fikir projelerinin oluşturulmasıdır. Fikir projeleri arsa ya da parsel büyüklüğü, tarımsal üretimin çeşidi ve kapasitesine göre 1/200-1/500-1/1000 ölçekli olarak vaziyet planları, taban planları(eğer varsa kat planları), görünüşler, kesitler, çatı planları ve açıklama raporundan oluşur. Sulama sistemi projesinde ise, sulama alanına ilişkin topografik harita üzerinde su kaynağı yeri, suyun getirilmesinde, parsellere dağıtılmasında ve drene edilmesinde öngörülen sulama yöntemi ve sulama sistemi (detaya yer vermeden) bilgileri ve açıklama raporu bulunur.

 

16.1.2 Ön Proje

Ön inceleme çalışmaları sonucunda oluşturulan alternatif fikir projeleri arasından, idarece belirtilen gereksinimlere en uygun seçilen fikir projesine ilişkin vaziyet, taban, temel, çatı planları ile görünüşler, kesitler, sulama sistemine ilişkin kapasite, gerekli boru, kanal, kanalet boyutları, sulama zamanı ve planlaması, drenaj boru ya da kanallarının boyutlarının hesaplamaları ile tarımsal yapıya ilişkin emniyet ve ekonomi yönlerinden yapılan hesaplamalar ve açıklama raporundan oluşan projedir. Ön projede tarımsal amaçlı binaya ait yapısal ve fonksiyonel özellikler belirtilir. Ön projeler üretim çeşidi ve üretimin kapasitesine göre değişmekle birlikte genellikle 1/200 ölçekli olarak hazırlanır. Sulama ve drenaj sistemleri ise parsel büyüklüklerine göre amaca en uygun seçilen ölçekle hazırlanır.

 

16.1.3 Kesin Proje

Ön projesi onaylanmış tarımsal yapı ve tesislerine ilişkin yapı elemanlarının ölçülendirildiği, taşıyıcı sistemlerin ve yapı malzemelerinin belirtildiği projedir. Kesin proje, statik hesaplamalar sonucunda elde edilen bilgilere göre onaylanmış ön proje üzerinden hazırlanır. Kesin projede, vaziyet, taban(eğer varsa kat planları), çatı planları ile kesitler,  görünüşler, detay çizimler ve yapılan hesaplamalar bulunur. Kesin projeler 1/100, zorunlu hallerde 1/200 ölçekli olarak hazırlanır. Ön projesi onaylanmış sulama ve drenaj sisteminin kesin projesi, uygulanacak sulama yöntemi ve sulama sisteminin bütün elemanları, boyutları, kullanılacak malzemeler, arazinin sulamaya hazırlanması ile ilgili işlemlere ilişkin hesaplamaların öngörülen ölçekte hazırlandığı projedir.

 

16.1.4 Uygulama Projesi

Kesin Projesi onaylanmış tarımsal yapı ve tesislerine ilişkin inşaatın her aşamasında kullanılabilecek özellikte hazırlanan projelerdir. Yapının statik (betonarme, çelik, ahşap) hesaplarını kapsar. Uygulama projesinde, statik ve tesisat projelerinin mimariyi ilgilendiren tüm ölçüleri ile detay çizimler, yapı malzemeleri ve açıklamalar bulunur. Bu projede, vaziyet, taban (eğer varsa kat planları), çatı planları, kesitler ve görünüşler bulunur. Plan, kesit ve görünüşler 1/50 – 1/100 ölçekte hazırlanır. Kesin projesi onaylanmış sulama ve drenaj projelerinin araziye uygulanmasında gerekli olan tüm bilgi ve detayların hazırlandığı projedir. Uygulama projesinde bitki ekim-dikim özellikleri (sıra arası, uzunluğu vb.), sulama sistemi elemanlarının araziye tatbiki, suyun getirilmesi, iletilmesi ve parsellere dağıtılmasında kullanılacak sanat yapılarına ilişkin tüm detay bilgilerin bulunur. Kullanılacak ölçekler sulama ve drenaj sistem kapasitesi ve arazi büyüklüğüne göre değişim gösterir.

 

16.1.5 Detaylar

Tarımsal yapı ve tesislerin uygulama projesinin tatbiki için gerekli görülen ölçekte (1/20, 1/10, 1/5, 1/2, 1/1 veya idarece istenen ölçekte) kiriş, kolon, bağlantı ve ek yerleri ile kalıp ve iskele gibi yardımcı inşaat elemanları ve benzeri yerlerin detay resimleri ve demir listeleri ile üretimin çeşidine göre tarımsal yapılarda gerekli görülen dikilme platformu, havalandırma bacaları, servis ve yem yolları, gübre toplama ve iletim sistemleri, farklı amaçlar için kullanılacak portatif ya da sabit bölmeler, yemlik, suluk, bitki yetiştirme bölümleri, ürün koruma ve saklama ünitelerinin detayları gibi özel uygulama gerektirecek detayları içeren bölümdür. Sulama ve drenaj sistemine ilişkin suyun kaynaktan alınıp, arazi parsellerine kadar iletiminde kullanılacak tüm elemanlarına ilişkin detay listeleridir.  Projeye ilişkin yapılar, sistem ekipmanları, bitkiye ilişkin özellikler, araziye uygulama ve tarımsal üretim standartlarına yönelik bilgilerin, uygun ölçeklerde çizilmiş, ölçülendirilmiş, gerekli malzeme ve özelliklerinin anlatıldığı projelerdir.

 

16.1.6 Orijinallerin Teslimi

Tarımsal yapı ve sulama-drenaj sistem projelerinin idarece onanması sırasında yapılan değişikliklerin de işlendiği proje orijinalleri, her türlü hesap ve rapor ile bunların elektronik kopyalarının idareye teslimi işlemidir.

 

16.2 PROJE İHALE DOSYASI DÜZENLEME

İhale Dosyası Düzenleme Hizmetleri 9.2 maddesinde belirtilen hizmetleri kapsar.

(Yapı yaklaşık maliyete esas olacak metrajın İdarece istenilen ayrıntıda ve formatta yapılması,

            Analizi bulunmayan işlerin fiyat analizlerinin düzenlenmesi,

            Özel teknik şartnamelerin düzenlenmesi,

            Yaklaşık maliyet hesabının düzenlenmesi,

            İmalat yapım şartlarının belirlenmesi ve tariflenmesi,

            Hazırlanarak basılı ve imzalı kopya ile elektronik kayıtlarının teslim edilmesi işlerini kapsar.)

 

16.3 PROJELER VE KOPYALARI

Proje düzenlenmesine ait safhalarda idaresince istenilecek sayıda basılı kopya, dosya/hesap raporu ve elektronik ortama aktarılmış (CD, DVD, vb…) kayıtları ile birlikte korunaklı olarak İdareye teslim edilir.

 

16.4 ZİRAAT MÜHENDİSLİĞİ (TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA ALANI) MESLEKİ KONTROLLUK HİZMETLERİ

İhaleden sonra yer tesliminde hazır bulunmak, inşa ve tesis işlerinin devamınca ilgili maddeler doğrultusunda Ziraat Mühendisliği Tarımsal Yapılar ve Sulama Alanı mesleki kontrollüğünü yapmak, geçici kabulde bulunmak ve bitmiş inşaatın 1/50 ölçekli yapıldı  projesi ile elektronik kopyalarını idareye teslim etmektir.

 

Ziraat Mühendisliği Tarımsal Yapılar ve Sulama Alanı Mesleki Kontrollük Hizmeti, projeyi düzenleyen Tarımsal Yapılar ve Sulama konusunda yetkin Ziraat Mühendisi tarafından bizzat yapılır.

 

16.5 SINIFLAR

Ziraat mühendisliği (Tarımsal Yapılar ve Sulama Alanı) hizmetleri aşağıda gösterilen 5 ayrı sınıfta ele alınmıştır.

BİRİNCİ SINIF                               

-          Basit kümes ve tarım yapıları

-          Küçükbaş hayvan barınakları (Ağıl),

-           Büyükbaş hayvan barınakları (Ahır),

-          Kanatlı hayvan barınakları (Kümes)

-          Kaba-kesif-yeşil yem depoları

-          Plastik örtülü seralar,

-          Gölgelikler, çardaklar,

-          Açık pazar yerleri

-          Baraka veya geçici kullanımı olan küçük yapılar

-          Yardımcı yapılar,

-          Basit padok, büyükbaş ahırları ve küçük baş hayvan ağılları

-          Su depoları     

-          İş yeri depoları

-          Alçak ve yüksek tüneller

-          Semt sahaları, küçük semt parkları, çocuk oyun alanları

-          ve bu gruptakilere benzer yapılar.

İKİNCİ SINIF                                               

-          Kuleler, ayaklı su depoları

-          Tarımsal endüstri yapıları (Tek katlı prefabrike binalar, tesisat ağırlıklı hayvan barınakları, tahıl, meyve-sebze, kaba-yeşil yem depoları, fidan yetiştirme ve bekletme tesisleri v.b)

-          Büyük tarım işletmeleri (çiftlik) ve işletme (çiftlik) yapıları ile depoları

-          Cam örtülü seralar

-          Tüm hayvan barınakları ve bunların iklimlendirilmesi

-          Ürün - alet koruma ve depolama yapıları

-          Entegre tarım ve endüstri yapıları, sağımhane, revir vb.

-          Hal binaları

-          Yeşil alanlar yağmurlama ve otomatik sulama sistemleri

-          Çevre düzenlemesi ve peyzaj işleri

-          ve bu gruptakilere benzer yapılar.

ÜÇÜNCÜ  SINIF                                    

-          Sanat, teknik ve ekonomik yönden orta derecede araştırmayı gerektiren tarım yapılarının ziraat mühendisliği hizmetleri;

-          Mezbahalar

-          Semt pazarları, küçük ve büyük hal binaları

-          Depolar, soğuk hava depoları,

-          Entegre tarımsal endüstri yapıları

-          Rekreasyon merkezleri, büyük parklar

-          ve bu gruptakilere benzer yapılar.

DÖRDÜNCÜ SINIF                                   

-          Köy Konutlarının, sosyal yapılarının ve modern seraların ziraat mühendisliği hizmetleri

-          Tarımsal sulama tesislerinin ziraat mühendisliği hizmetleri,

-          Kırsal alanda arazi toplulaştırma hizmetleri

-          Tarım işletmelerinin yapısal, sosyal ve ekonomik yönden planlanma - projeleme, uygulama hizmetleri

BEŞİNCİ SINIF                                      

-          Kırsal alana hizmet edecek içme ve kullanma suyu sağlama ve depolama tesisleri

-          Kırsal konutlara ve tarım arazilerine hizmet edecek yol ve ulaşım sistemleri

-           Baraj , gölet  vb.  su toplama ve taşkın önleme  yapıları

-          Golf alanları, tenis, atlı spor kulüpleri hizmet ve servis yapıları,

-          Olimpik spor tesisleri, hipodromlar,

 

16.6 ZİRAAT MÜHENDİSLİĞİ (TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA ALANI) HİZMETLERİ BÖLÜMLERİNİN KARŞILIKLARI

 

Ziraat mühendisliği PİD hizmetlerinin, bu şartnamede bulunan ücret toplamı, hizmetin bölümleri için aşağıda gösterilen oranlarda uygulanır.

 

I.      Etüt Çalışması ve Ön Proje:                                         %25

II.      Kesin Proje:                                                                  %10

 III.      Uygulama Projeleri:                                                     %35

 IV.      Detaylar:                                                                     %15

 V.      Orjinallerin Teslimi:                                                       %5

VI.      Proje İhale Dosyası Düzenleme:                    %10

 

ODA`mızın yukarıda detaylı olarak açıklanan görüşlerinin, Bakanlığa Birliğinizce yapılacak bildirimde dikkate alınmasını önemle rica ederiz.

 

Saygılarımızla.

 

 

 

 

M. Bülent TORUNBALCI

Genel Sekreter Yrd.

 

 

 

 

 

EK: 1-2-3 Danıştay Kararları

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

EK: 1

T.C.
DANIŞTAY
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2006/73
Karar No : 2007/6355

Davacı: TMMOB Mimarlar Odası

Davacı Vekili: Av. Berna Çelik
Konur Sk. No: 4/2 - Kızılay/ANKARA

Davalılar: 1- Başbakanlık

2- TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası

Vekili: Av. Zühal Dönmez
Bestekar Sk. No: 49/5 - Kavaklıdere/ANKARA

3-(TMMOB) Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği

Vekili: Av. Nurten Çağlar Yakış
Atatürk Bulvarı No: 131/9 - Bakanlıklar/ANKARA

Davanın Özeti: Dava, 08.11.2005 tarih ve 25987 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe giren Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, Ziraat Mühendisleri Odası Meslek İçi Eğitim, Uzmanlık ve Değerlendirme Yönetmeliğinin, Ziraat mühendisliği uzmanlık alanları başlıklı 6. maddesinin (I) ve (s) bendleri ile Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzük‘ün 19. maddesinin hukuka aykırı olduğundan bahisle iptali istemiyle açılmıştır.

Savunmaların Özeti: Davacı odanın iptalini istediği yönetmeliğin ilgili maddelerinde yer alan düzenlemelerle bir ilgisinin olmadığı, dolayısıyla dava açma ehliyetinin bulunmadığı,öte yandan anılan düzenlemenin Ziraat Mühendislerinin yetkilerini belirleyen 7472 sayılı Yasa ile Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzük hükümlerine uygun olduğu, ayrıca tarımsal yapıların tasarımında, öncelikle kurulma amacı ve içerisinde yetiştirilecek canlı ya da ürünün özelliklerinin ve bu yetiştiricilikle ilgili tarımsal faaliyetlerin çok iyi bilinmesi gerektiği bu nedenle yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddi gerektiği savunulmuştur.

Danıştay Tetkik Hakimi Halil YÜKSEL‘in Düşüncesi: Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı Radiye TiRYAKi‘nin Düşüncesi: Dava, 08.11.2005 tarih ve 25987 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe giren Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Odası Meslek İçi Eğitim, Uzmanlık ve Değerlendirme Yönetmeliğinin, Ziraat Mühendisliği Uzmanlık alanları başlıklı 6. maddesinin (i) ve (s) bendleri ile Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzük‘ün 19. maddesinin hukuka aykırı olduğundan bahisle iptali istemiyle açılmıştır.

TMMOB Yasasının 2. maddesinin Birliği ihtisas alanlarının belirlenmesinde yetkili kıldığı açık olduğundan, davacının yetkiye ilişkin itirazları yerinde görülmemiştir.

7472 sayılı Kanunun Ziraat Mühendislerinin yetkilerini belirleyen 2. maddesinde "Mesleki uğraş veya uzmanlık alanları kapsamında olmak üzere araştırma, ıslah yetiştirme, toprak muhafaza, zirai mücadele gibi tüm zirai hizmet ve faaliyetlerde bulunmak, lisans aldıkları veya uzmanlık yaptıkları alanlara ait keşif, plan ve projeleri hazırlamak ve uygulamak, bütün bu alanlarda gerekli kontrol, muayene, ekspertiz, bilirkişi işlerini görmek, raporlar düzenlemek, zirai danışma büroları ve laboratuvarları açmak, özel kuruluş ve işletmeler kurdurmak ve idare etmek veya bunların sorumlu müdürlüğünü yapmak" şeklinde hükme bağlanmıştır.

Kanunun 6. maddesi gereğince hazırlanarak Resmi Gazetede yayımlandıktan sonra yürürlüğe giren Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzüğün dava konusu "Sulama, Drenaj ve Tarımsal Yapılar" başlıklı 19.maddesinde de "Tarımsal yapılar ve sulama alanında öğrenim görmüş Ziraat Mühendisleri, sulama suyu ihtiyacı saniyede 500 litreye kadar olan sulama tesisleri, sulama suyu ve hayvan içme suyu sağlamak için yapılacak göletler, drenaj, toprak erozyonunu önleyici toprak ve su muhafaza edici tesisler, tarımsal yapılarla ilgili araştırma, etüt, plan, proje uygulama ve kontrol hizmetlerini yapmaya yetkilidirler" hükmü yer almış olup, bu hükümde 7472 sayılı Ziraat yüksek Mühendisliği Hakkında Kanuna aykırılık bulunmamaktadır.

Öte yandan, davacının iptalini istediği tarımsal yapılara ilişkin Yönetmeliğin 6/1 maddesine gelince; tarımsal yapılar üretim amacı ile kurulurlar ve tüm yapısal unsurları ile içerisinde gerçekleştirilen üretimin miktar ve kalitesi üzerine etkilidirler. Tarımsal üretimde materyal bitki, hayvan ya da herhangi bir tarımsal üründür. Bu bağlamda, tarımsal yapıların tasarımında öncelikle, kurulma amacı ve içerisinde yetiştirilecek canlı ya da ürünün özelliklerinin ve bu yetiştiricilik ile ilgili tarımsal faaliyetlerin çok iyi bilinmesi ve bu yapıların işletmedeki diğer yapı ve tesislerle olan ilişkilerinin göz önünde tutulması gerekmektedir.

Yukarıdaki açıklamalardan, tarımsal yapıların tasarımı uzmanlık gerektirdiğinden, davacı tarafın, tarımsal yapının türü ne olursa olsun,mimari tasarımlarının ve projelerinin mimarlar tarafından üstlenilmesinin yasal bir zorunluluk olduğu,ziraat mühendislerinin tarımsal yapıların sadece zirai uygulamalar yönüyle ilgili görev alabilecekleri yolundaki iddiası yerinde görülmemiştir.

Dava konusu Yönetmeliğin 6.maddesinin (s) bendinde yer alan "peyzaj ve çevre" düzenleme alanının iptali istemine gelince;

Davacı tarafından, "peyzaj ve çevre" düzenleme alanının, ziraat mühendislerinin tek başına tasarlamaya, uygulamaya,kabule ve imzaya yetkili olduğu uzmanlıklar arasında sayıldığını,bu durumun mimarlık mesleğinin yetki alanını kısıtladığını ve mimarların bu alandaki bilimsel ve yasal haklarının ellerinden alınması sonucunu doğuracağı gerekçesiyle iptali talep edilmekte ise de, iptali talep edilen (s) bendinin yer aldığı 6. maddenin son fıkrasında "yukarıda (ı), (p), (s), (ş),(t), (u),(ü) bentlerinde sayılan uzmanlık alanlarında öğrenim gören ziraat mühendisleri ve ilgili diğer meslek disiplinlerine ait eğitim alan üyeler için Oda tarafından birlikte veya ayrı olarak eğitim ve yetki belgesi verilebilir." hükmü yer aldığından, yönetmeliğin 6/s bendinde yer alan "peyzaj ve düzenleme konusu, davacı tarafın iddiasının aksine, ziraat mühendislerinin tek başına tasarlamaya, uygulamaya, kabule ve imzaya yetkili olduğu uzmanlık alanları arasında sayılmadığından, mimarlık mesleğinin yetki alanının kısıtlanması ve mimarların bu alandaki bilimsel ve yasal haklarının ellerinden alınması söz konusu değildir.

Açıklanan nedenlerle hukuki dayanaktan yoksun olan davanın reddi gerekeceği düşünülmektedir.

 

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:

Dava, 08.11.2005 tarih ve 25987 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe giren Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Mühendisleri Odası Meslek içi Eğitim, Uzmanlık ve Değerlendirme Yönetmeliğinin, Ziraat mühendisliği uzmanlık alanları başlıklı 6. maddesinin (I) ve (s) bendleri ile Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzük‘ün 19. maddesinin hukuka aykırı olduğundan bahisle iptali istemine ilişkindir.

6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Yasasının 2. maddesinin (a) bendinde; bütün mühendis ve mimarları ihtisas kollarına ayırmak ve her kol için bir oda kurulmasına karar vermek, (b) bendinde ise; mühendislik ve mimarlık mesleği mensuplarının, müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişimini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleriyle ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplinini ve ahlakını korumak için gerekli gördüğü bütün teşebbüs ve faaliyetlerde bulunmak, birliğin kuruluş amaçları arasında sayılmıştır.

Anılan Yasanın 5. maddesinde Birlik Yönetim Kurulunun oluşumu, 6. maddesinde Birlik Yönetim Kurulunun Görevleri düzenlenmiş, 19. maddesinde de; odaların bu Yasanın 2. maddesinde belirtilen amaç için Birlik Genel kurulunca kararlaştırılan işlerden yalnız odalarını ilgilendiren kısımlar ile görevli oldukları belirtilmiştir.

TMMOB Ana Yönetmeliğinin 24. maddesinin 2. bendinde de; oda tüzük, ana yönetmelik ve yönetmeliklerini yürürlükteki TMMOB Mevzuatına ve ilgili diğer kanuni düzenlemelere göre inceleyerek karara bağlamak Birliğin görev ve yetkileri arasında belirlenmiştir.

Ziraat mühendislerinin görev ve uzmanlık alanlarını belirten 7472 sayılı Ziraat Yüksek Mühendisliği Hakkında Kanunun 2. maddesinde, "mesleki uğraş ve uzmanlık alanları kapsamında olmak üzere araştırma, ıslah, yetiştirme, toprak muhafaza, zirai mücadele, ziraat alet ve makinaları, bahçe mimarisi, toprak tasnifi, toprak, su, gıda, yem, kimyevi gübre, nebat tahlilleri, teknoloji, zootekni ve zirai ekonomi gibi bilumum zirai hizmet ve faaliyetlerde bulunmak, lisans aldıkları veya uzmanlık yaptıkları alanlara ait keşif, plan ve projeleri hazırlamak ve uygulamak, bütün bu alanlarda gerekli kontrol, muayene, ekspertiz, bilirkişilik yapmak, raporlar düzenlemek, zirai danışma büroları ve laboratuvarları açmak, özel kuruluş ve işletmeler kurmak ve idare etmek veya bunların sorumlu müdürlüğünün yapmak" hükmüne yer verilmiş, bu Yasanın 6. maddesi uyarınca yürürlüğe konulan Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine ilişkin Tüzüğün "Sulama, Drenaj ve Tarımsal Yapılar" başlıklı 19. maddesinde ise "Tarımsal yapılar ve sulama alanında öğrenim görmüş ziraat mühendisleri, sulama suyu ihtiyacı saniyede 500 litreye kadar olan sulama tesisleri, sulama suyu ve hayvan içme suyu sağlamak için yapılacak göletler ,toprak erozyonunu önleyici toprak ve su muhafaza edici tesisler, tarımsal yapılarla ilgili araştırma etüd, plan, proje uygulama ve kontrol hizmetlerini yapmaya yetkilidirler. " hükmüne yer verilmiştir.

Dava dosyasının incelenmesinden, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Genel Kurulunca kabul edilip Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe giren TMMOB Ziraat Mühendisleri Mesleki İçi Eğitim, Uzmanlık ve Belgelendirme Yönetmeliğinin 6. maddesinin (i) ve (s) bendleri ile Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine ilişkin Tüzüğün 19. maddesinin iptali istemiyle bakılmakla olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Tarımsal yapılar uzmanlık alanı, toprak ve su kaynaklarından optimum bir biçimde yararlanmayı, bu kaynakların korunması ve geliştirilmesi, üretimin çeşitli evrelerinde uygun çevre ortamının yaratılmasında gerekli olan tüm yapı ve tesislerin planlanması projelendirilmesi, yapımı ve tarımsal işletmelerin yapısal ve fiziksel yönden geliştirilmelerini amaçlayan ve uzun ömürlü önlemlerin alınmasıyla ilgili olduğundan ve tarımsal yapılarda materyal bitki, hayvan ya da herhangi bir tarımsal ürünün yine tarımsal metotlarla üretiminin gerçekleştirilmesi karşısında, bu yönüyle yönetmeliğin iptali istenilen 6. maddesinin (I) bendinde hukuka ve hizmet gereklerine aykırılık bulunmamaktadır.

Öte yandan Yönetmeliğin iptali istenilen 6. maddesinin (s) bendinde yer olan" peyzaj ve çevre düzenleme" uzmanlık alanına ilişkin düzenlemenin iptali istemine gelince;

Doğa, planlama ve tasarım kavramlarını sistematik bir yapı içinde inceleyerek yaşanılabilir bir çevre yaratmayı amaçlayan peyzaj mimarlığı ile ziraat mühendisliği arasındaki ilk bağ yukarıda değinilen 7472 sayılı Yasanın 2. maddesinde "bahçe mimarisi" olarak kurulmuş ve bu Yasa uyarınca çıkartılan Tüzüğün 23. maddesinde ise, "peyzaj mimarlığı alanında öğrenim görmüş ziraat mühendislerinin, kentsel planlama, kırsal rekreasyon, tarihi ve doğal koruma alanları, turistik alan, yeşil alan ve park, kırsal yerleşim planları gibi projeler kapsamında yer alan peyzaj projelerinin hazırlanması uygulanması ve kontrolü işlemlerini yapmaya yetkili olduğu belirtilmiştir.

Kaldı ki, 1933 yılında kurulan Yüksek Ziraat Enstitüsü bünyesinde "Süs Nebatları Şubesi " olarak ve daha sonra 1946 yılında kurulan Ankara Üniversitesi bünyesi içinde yer olan Ziraat Fakültesinde "Bahçe Mimarisi ve Ağaçlandırma Kürsüsü" adını alan ve en sonunda 1968 yılında "Peyzaj Mimarlığı" adını alan bölümden mezun olanlara peyzaj mimarı unvanı ve diploması verilmektedir.

Ayrıca, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Ana Yönetmeliğinin 6/s maddesi ile dayanağı Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzüğün 23. maddesi ile geçici 1. maddesinin iptali istemiyle Peyzaj Mimarları Odası tarafından Dairemize açılan davada; 26.03.2007 gün E:2005/4342. K:2007/1678 sayılı kararla davanın reddine karar verilmiştir.

Tüm bu değerlendirmeler ışığında, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Mühendisleri Odası Meslek İçi Eğitim Uzmanlık ve Belgelendirme Yönetmeliğinin dava konusu edilen 6. maddesinin (I) ve (s) bendleri ile Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzüğün 19. maddesinde hukuka aykırı bir yön bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle, yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, uyuşmazlığın karara bağlandığı tarihte yürüklükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 450,00.YTL avukatlık ücretinin, davacıdan alınarak davada vekil aracılığıyla temsil edilen davalı Ziraat Mühendisleri Odası ile Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğine verilmesine 27.11.2007 gününde oybirliği ile karar verildi.

Başkan Ayla ALKIVILCIM

Üye Yeniay KAYA

Üye Alaattin ÖĞÜŞ

Üye Sıddık YILDIZ

Üye Atıl ÜZELGÜN

 

EK-2

 

 

T.C.
DANIŞTAY
SEKİZİNCİ DAİRE

 

Esas No : 2005/4342

Karar No : 2007/1678

 

Davacı : TMMOB Peyzaj Mimarları Odası

 

Vekili : Av. Hatice Genç

Strazburg Cad. No: 38/21 - Sıhhiye/ANKARA

 

Davalı : TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası

 

Vekili : Av. Zühal Sirkecioğlu Dönmez

Bestekar Sk. No: 49/5 - Kavaklıdere/ANKARA

 

Davanın Özeti: Dava; 06.04.2005 gün ve 25778 sayılı Resmi Gazete`de yayımlanarak yürürlüğe giren "Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, Ziraat Mühendisleri Odası Ana Yönetmeliği" nin 6/s maddesi ile dayanağı 24.01.1992 gün ve 21121 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine ilişkin Tüzüğün" 23. maddesi ile Geçici 1. Maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.

 

Savunmanın Özeti: 7472 sayılı Ziraat Yüksek Mühendisliği Hakkında Yasa ve yetki tüzüğünün, diğer meslek disiplinleri için hak kaybı içermediği, Ziraat Mühendisi olup da Peyzaj Mimarlığı eğitimi almış olanların Ziraat Mühendisleri odasına üye olmasının mümkün olmadığı, bu itibarla davacı tarafca ileri sürülen hususların gerçeği yansıtmadığı, haksız açılan davanın reddi gerektiği savunulmuştur.

 

Danıştay Tetkik Hakimi Halil YÜKSEL`in Düşüncesi: Davanın reddi gerekeceği düşünülmektedir.

 

Danıştay Savcısı Hüseyin YILDIZ`ın Düşüncesi: Dava. 6.4.2005 günlü ve 25778 sayılı Resmi Gazete`de yayımlanarak yürürlüğe giren "Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, Ziraat Mühendisleri Odası Ana Yönetmeliği"nin 6/s maddesi ile dayanağı 24.1.1992 gün ve 21121 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine ilişkin Tüzük"ün 23. maddesi ile Geçici 1. maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.

 

Anayasanın 115. maddesinde "Bakanlar Kurulunun, kanunun uygulanmasını göstermek veya emrettiği işleri belirlemek üzere, kanunlara aykırı olmamak ve Danıştay`ın incelemesinden geçirilmek şartıyla tüzükler çıkarabileceği" 124. maddesiyle de; kamu tüzel kişilerinin kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler çıkarabilecekleri öngörülmüştür.

 

6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar odaları Birliği Kanunu`nun 13. ve 39. maddesine dayanılarak düzenlenen Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Mühendisleri Odası Ana Yönetmeliğinin 6. maddesinin (s) bendinde "6.5.1960 tarihli ve 7472 sayılı Ziraat Yüksek Mühendisliği Hakkında Kanun ve bu Kanun uyarınca çıkarılmış olan 24.1.1992 tarihli ve 21121 sayılı Resmi Gazete`de yayımlanan Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzük hükümlerinin uygulanması amacıyla mevzuat çalışmaları yapmak, resmi ve özel kuruluşlarda gerekli girişimlerde bulunmak" kuralı yer almıştır. Madde hükmüyle Ziraat Yüksek Mühendisleriyle Ziraat Mühendislerinin hizmet alanlarındaki çalışmalarını kamu yararı ilkesine, çalışma alanlarıyla ilgili genel düzenleyici işlemlere, Türkiye tarım ve tarımcısının yararına olacak şekilde gerçekleştirilmesi amaçlandığından Anayasa ve yasaya aykırılık taşımamaktadır.

 

Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzük`ün "Peyzaj Mimarlığı" başlığını taşıyan 23. maddesinde, ise, "Peyzaj mimarlığı alanında öğrenim görmüş Ziraat Mühendisleri, kentsel planlama, kırsal rekrasyon tarihi ve doğal koruma alanları, turistik alan, yeşil alan ve park kırsal yerleşim planları gibi projelerinin hazırlanması, uygulanması ve kontrolü işlerini yapmaya yetkilidirler." hükmü getirilmiştir. Aynı Tüzük`ün Geçici 1. maddesinde de "Bu Tüzük`ün yürürlüğe girdiği tarihten önce diploma aldıkları lisans dalları dışındaki konularda faaliyette bulunmuş olan Ziraat Mühendislerinin, durumlarını belgelemeleri koşuluyla bu alandaki yetkileri kullanma hakları saklıdır. Bu belgeler görev yaptıkları kamu kuruluşları veya bağlı bulundukları meslek kuruluşları tarafından verilir." şeklinde hükme bağlanmıştır. Madde hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinde, Ziraat fakültelerinden yalnızca peyzaj mimarlığı bölümünden mezun ziraat mühendislerinin kendi hizmet alanlarında faaliyet gösterecekleri belirtilmek suretiyle, bu fakültelerin diğer bölümlerinden mezun olan ziraat mühendislerinden ayrık tutularak uygulamada doğabilecek kargaşanın önlendiği böylece davacı oda mensuplarının (TMMOB.Peyzaj Mimarlar Odasının) haklarının gasp edildiği iddiasının gerçekleşmediği gibi aslında haklarının korunmuş olduğu açıktır. Tüzük`ün yürürlüğe girdiği tarihten önce diploma aldıkları lisans dalları dışındaki konularda mesleki faaliyette bulunan Ziraat mühendislerinin müktesep hakları korunduğundan, düzenlemelerde Anayasa ve Yasaya aykırılık bulunmamaktadır.

 

Açıklanan nedenlerle, hukuki dayanaktan yoksun olan davanın reddinin uygun olacağı düşünülmektedir.

 

TÜRK MİLLETİ ADINA

 

Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:

 

Dava; 06.04.2005 gün ve 25778 sayılı Resmi Gazete`de yayımlanarak yürürlüğe giren "Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, Ziraat Mühendisleri Odası Ana Yönetmeliği" nin 6/s maddesi ile dayanağı 24.01.1992 gün ve 21121 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzüğün" 23. maddesi ile Geçici 1. Maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.

 

7472 sayılı Ziraat Yüksek Mühendisliği Hakkında Yasanın 2. maddesinde, "ziraat yüksek mühendisleri mesleki iştigal veya ihtisas sahaları dahilinde olmak üzere araştırma, ıslah, yetiştirme, toprak muhafaza, zirai mücadele, ziraat alet ve makinaları, bahçe mimarisi. toprak tasnifi, toprak, su, gıda, yem, kimyevi gübre, nebat tahlilleri, teknoloji, zootekni, zirai ekonomi gibi bilumum zirai hizmet ve faaliyetlerde bulunmaya, lisans aldıkları veya ihtisas yaptıkları sahalara ait keşif, plan ve projeleri hazırlamaya ve tatbik etmeye, bütün bu sahalarda gerekli kontrol, muayene, ekspertiz, ehlivukuf işlerini görmeye, raporlar tanzim etmeye, zirai danışma büroları ve laboratuvarları açmaya, hususi müessese ve işletmeler kurmaya ve idare etmeye veya bunların mesul müdürlüğünü ifaya salahiyetlidirler." hükmü yer almaktadır.

 

2526 sayılı Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzüğün "Yetki" başlıklı 2. maddesinde," Ziraat mühendislerinin yetkileri, genel çalışma alanları dışında lisans veya lisans üstü diploması aldıkları bölümler ve mesleki çalışma alanlarıyla sınırlıdır. Bu Tüzükte, yalnız ziraat mühendislerinin yetkili olduğu belirtilen alanlar dışındaki konularda, diğer fakülte veya yüksek okulların lisans veya yüksek lisans düzeyinde öğrenim programlarını bitirenlerin öğrenim gördükleri alanlarda çalışma hakları saklıdır.", dava konusu edilen "Peyzaj Mimarlığı" başlıklı 23. maddesinde ise, "Peyzaj mimarlığı alanında öğrenim görmüş ziraat mühendisleri, kentsel planlama, kırsal rekreasyon, tarihi ve doğal koruma alanları, turistik alan, yeşil alan ve park, kırsal yerleşim planları gibi projeler kapsamında yer alan peyzaj projelerinin hazırlanması, uygulanması ve kontrolü işlerini yapmaya yetkilidirler." denildikten sonra Geçici 1.Maddesinde "Bu Tüzük`ün yürürlüğe girdiği tarihten önce diploma aldıkları lisans dalları dışındaki konularda mesleki faaliyette bulunmuş olan ziraat mühendislerinin durumlarını belgelemeleri koşuluyla bu alandaki yetkileri kullanma hakları saklıdır, hükmüne yer verilmiştir.

 

Öte yandan, 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Yasasının 13 ve 39. maddelerine dayanılarak çıkartılan ve davaya konu edilen, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Mühendisleri Odası Ana Yönetmeliği`nin "Odanın Amaç ve Görevleri" başlıklı 6. maddesinin (s) bendinde, 6.5.1960 tarihli ve 7472 sayılı Ziraat Yüksek Mühendisliği Hakkında Kanun ve bu Kanun uyarınca çıkarılmış olan 24.1.1992 tarihli ve 21121 sayılı Resmi Gazete`de yayımlanan Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzük hükümlerinin uygulanması amacıyla mevzuat çalışmaları yapmak, resmi ve özel kuruluşlarda gerekli işlemlerde bulunmak, odanın, amaç ve görevi olarak sayılmıştır.

 

Yukarıda değinilen mevzuat kapsamında, 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Yasasının 13. ve 39. maddesi uyarınca kurulan ve kamu kurumu niteliğinde. kamu tüzel kişiliğine sahip Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğine bağlı Ziraat Mühendisleri Odasının, kuruluş amaçları, üyelik durumu, oda organlarının görev ve yetkileri, seçimler ve mali hükümlere ilişkin düzenlemeler getiren yönetmelik uyarınca Ziraat Mühendisliği mesleğinin temellerini oluşturan Yasa ve Tüzüğün uygulanması amacıyla mevzuat çalışmaları yapmaya, resmi ve özel kuruluşlarda gerekli girişimlerde bulunmaya ilişkin düzenlemede mesleki örgütlenme ve faaliyet açısından hukuka aykırı bir yön bulunmamaktadır. Kaldı ki. bu çalışma ve girişimler sonucunda tesis edilecek işlemlerin hukuka aykırılıkları iddiası ile dava açılması her zaman mümkündür.

 

Öte yandan, Ziraat Mühendislerinin Genel Çalışma, Görev ve Yetkilerini düzenleyen ve sadece Ziraat Fakültelerinin Peyzaj Mimarlığı bölümünde eğitim alan ve mezuniyet sonrasında Peyzaj Mimarı unvanı alanların yapacakları işleri belirten Tüzüğün 23. maddesinde, 1960 yılında yürürlüğe giren Ziraat Yüksek Mühendisliği Hakkında Yasanın yukarıda açıklanan 2. maddesi hükümlerine aykırılık bulunmadığı gibi, Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihten önce diploma aldıkları lisans dalları dışındaki konularda faaliyette bulunmuş olan Ziraat Mühendislerinin, durumlarını belgelemeleri koşuluyla bu alandaki yetkileri kullanma haklarını saklı tutan Geçici 1. maddesinde ise, kazanılmış hak kapsamında hukuka aykırılık görülmemiştir.

 

Açıklanan nedenlerle, yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, uyuşmazlığın karara bağlandığı tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 450,00 YTL avukatlık ücretlilin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine 26.03.2007 gününde oybirliği ile karar verildi.

 

Başkan V. Dr. Tacettin ŞİMŞEK

Üye Yeniay KAYA

Üye Alaattin ÖĞÜŞ

Üye Sıddık YILDIZ

Üye Atıl ÜZELGÜN

 

 

 

 

 

 

 

 

EK-3

 

 

T.C
DANIŞTAY
SEKİZİNCİ DAİRE

 

 

Esas No : 2006/72

Karar No : 2007/6354

 

Davacı : TMMOB Peyzaj Mimarları Odası

 

Vekili : Av. Hatice Genç

Strazburg Cad. No:38/21 - Sıhhiye/ANKARA

 

Davalı : TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası-ANKARA

 

Davanın Özeti: Dava, 08.11.2005 tarih ve 25987 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe giren Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Odası Meslek içi Eğitim, Uzmanlık ve Değerlendirme Yönetmeliğinin, Ziraat Mühendisliği Uzmanlık alanları başlıklı 6. maddesinin (p) ve (s) bendleri ile aynı maddenin "yukarıda (I), (p). (r), (s), (ş), (t). (u), (ü) bentlerinde sayılan uzmanlık alanlarında öğrenim gören ziraat mühendisleri ve ilgili diğer meslek disiplinlerine ait eğitim alan üyeler için oda tarafından birlikte veya ayrı olarak eğitim ve yetki belgesi verilebilir hükmünü içeren son paragrafındaki (s) ibaresinin hukuka aykırı olduğundan bahisle iptali istemidir.

 

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.

 

Danıştay Tetkik Hakimi Halil YÜKSEL‘in Düşüncesi: Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

 

Danıştay Savcısı Radiye TiRYAKİ‘nin Düşüncesi : Dava, 8.11.2005 tarih ve 25987 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Odası Meslek içi Eğitim,Uzmanlık ve Değerlendirme Yönetmeliğinin. Ziraat Mühendisliği Uzmanlık alanları başlıklı 6.maddesinin (p) ve (s) bendleri ile aynı maddenin "yukarıda (I).(p),(r).(s),(ş),(t),(u),(ü) bentlerinde sayılan uzmanlık alanlarında öğrenim gören ziraat mühendisleri ile ilgili diğer meslek disiplinlerine ait eğitim ve yetki belgesi verilebilir." hükmünü içeren son paragrafındaki (s) ibaresinin hukuka aykırı olduğundan bahisle iptali istemiyle açılmıştır.

 

Dosyanın incelenmesinden, davacı Peyzaj Mimarları Odasınca "Peyzaj ve çevre düzenleme"nin Peyzaj Mimarlığı mesleğinin asli uzmanlık alanı olduğu,böylece dava konusu yönetmeliğin "Ziraat mühendisliği uzmanlık alanları"nı düzenleyen 6.maddesinin (s) bendi ile "Peyzaj ve Çevre Düzenleme" faaliyetini Ziraat Mühendisliği uzmanlık alanı olarak tanımlaması nedeniyle, peyzaj mimarlığının ihtisas alanların ihlal eden düzenlemelere gidildiği, ayrıca "Çevre Koruma"nın tek bir meslek disiplinin uzmanlık alanı haline getirilemeyeceği, yönetmeliğin 6.maddesinin son paragrafında ibaredeki (s) bendi için Ziraat Mühendisleri Odası tarafından yetki belgesi verilmesinin, 1973 yılından itibaren bilimsel tanımı ve eğitimi yapılan bir meslek alanının (Peyzaj Mimarlığı) gasbı ve ihlali anlamına geldiği öne sürülerek bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmıştır.

 

İptali talep edilen düzenlemelerin yer aldığı Yönetmeliğin 6. maddesinin son fıkrasında "yukarıda (I},(p},(s},(ş},(t},(u},(ü) bentlerinde sayılan uzmanlık alanlarında öğrenim gören ziraat mühendisleri ve ilgili diğer meslek disiplinlerine ait eğitim alan üyeler için Oda tarafından birlikte veya ayrı olarak eğitim ve yetki belgesi verilebilir.} hükmü yer aldığından, yönetmeliğin 6/p bendinde yer alan "Çevre Koruma" ve p/s bendinde yer alan "Peyzaj ve Düzenleme" konusunun, davacının iddiasının aksine, ziraat mühendislerinin tek başına tasarlamaya uygulamaya kabule ve imzaya yetkili olduğu uzmanlık alanları arasında sayılmadığından, davacı iddiasının aksine çevre korumanın tek bir meslek disiplininin uzmanlık alanı haline getirilmediği gibi, (s) bendinde yer alan düzenleme ile de Peyzaj Mimarlarının uzmanlık alanlarının ihlali ve gasbı söz konusu değildir.

Açıklanan nedenle hukuki dayanaktan yoksun olan davanın reddi gerekeceği düşünülmektedir.

 

TÜRK MİLLETİ ADINA

 

Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:

 

Dava, 08.11.2005 tarih ve 25987 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe giren Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Odası Meslek içi Eğitim, Uzmanlık ve Değerlendirme Yönetmeliğinin, Ziraat Mühendisliği Uzmanlık alanları başlıklı 6. maddesinin (p) ve (s) bendleri ile aynı maddenin "yukarıda (I), (p), (r), (s), (ş), (t), (u), (ü) bentlerinde sayılan uzmanlık alanlarında öğrenim gören ziraat mühendisleri ve ilgili diğer meslek disiplinlerine ait eğitim alan üyeler için oda tarafından birlikte veya ayrı olarak eğitim ve yetki belgesi verilebilir." hükmünü içeren son paragrafındaki (s) ibaresinin iptali istemiyle açılmıştır.

 

6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Yasasının 2. maddesinin (a) bendinde; bütün mühendis ve mimarları ihtisas kollarına ayırmak ve her kol için bir oda kurulmasına karar vermek, (b) bendinde ise; mühendislik ve mimarlık mesleği mensuplarının, müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişimini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleriyle ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplinin ve ahlakın,I korumak için gerekli gördüğü bütün teşebbüs ve faaliyetlerde bulunmak, birliğin kuruluş amaçları arasında sayılmıştır.

 

Anılan Yasanın 5. maddesinde Birlik Yönetim Kurulunun oluşumu, 6. maddesinde Birlik Yönetim Kurulunun Görevleri düzenlenmiş, 19. maddesinde de; odaların bu Yasanın 2. maddesinde belirtilen amaç için Birlik Genel kurulunca kararlaştırılan işlerden yalnız odalarını ilgilendiren kısımlar ile görevli oldukları belirtilmiştir.

TMMOB Ana Yönetmeliğinin 24. maddesinin 2. bendinde de; oda tüzük, ana yönetmelik ve yönetmeliklerini yürürlükteki TMMOB Mevzuatına ve ilgili diğer kanuni düzenlemelere göre inceleyerek karara bağlamanın Birliğin görev ve yetkileri arasında olduğu hükme bağlanmıştır.

 

Ziraat mühendislerinin görev ve uzmanlık alanlarını belirten 7472 sayılı Ziraat Yüksek Mühendisliği Hakkında Kanunun 2. ‘maddesinde, "mesleki uğraş ve uzmanlık alanları kapsamında olmak üzere araştırma, ıslah, yetiştirme, toprak muhafaza, zirai mücadele, ziraat alet ve makinaları, bahçe mimarisi, toprak tasnifi, toprak, su, gıda, yem, kimyevi gübre, nebat tahlilleri, teknoloji, zootekni ve zirai ekonomi gibi bilumum zirai hizmet ve faaliyetlerde bulunmak, lisans aldıkları veya uzmanlık yaptıkları alanlara ait keşif, plan ve projeleri hazırlamak ve uygulamak, bütün bu alanlarda gerekli kontrol, muayene, ekspertiz, bilirkişilik yapmak, raporlar düzenlemek, zirai danışma büroları ve laboratuvarları açmak, özel kuruluş ve işletmeler kurmak ve idare etmek veya bunların sorumlu müdürlüğünün yapmak" hükmüne yer verilmiş, bu Yasanın 6. maddesi uyarınca yürürlüğe konulan Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine ilişkin Tüzüğün "Çevre Koruma" başlıklı 7. maddesinde ise "Tarım arazilerinin, tarım ürünlerinin, tarımsal sulamada ve su ürünlerinin yetiştirilmesinde kullanılan suların, çevre kirliliği yaratan etkenlerle kirlenmesi konularında yapılacak inceleme, araştırma, planlama, projeleme ve kontrol hizmetlerinde ziraat mühendisleri faaliyette bulunmaya yetkilidirler." hükmüne yer verilmiştir.

 

Dava dosyasının incelenmesinden, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Genel Kurulunca kabul edilip Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe giren TMMOB Ziraat Mühendisleri Mesleki içi Eğitim, Uzmanlık ve Belgelendirme Yönetmeliğinin 6. maddesinin (p) ve (s) bendleri ile aynı maddenin" yukarıda (I), (p), (r), (s), (ş), (t), (u), (ü) bentlerinde sayılan uzmanlık alanlarında öğrenim gören ziraat mühendisleri ve ilgili diğer meslek disiplinlerine a,it eğitim alan üyeler için oda tarafından birlikte veya ayrı olarak eğitim ve yetki belgesi verilebilir." hükmünü içeren son paragrafındaki (s) ibaresinin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

 

Yukarıda değinilen Tüzük hükmünden de anlaşılacağı üzere ziraat mühendislerinin "Çevre Koruma" ile ilgilerinin öznesinde tarım ve tarımsal faaliyetler bulunduğundan davacının, bu alanın ziraat mühendisliği mesleği ile sınırlandığı iddiasının aksine yönetmelik hükmünde "çevre korumayı" tek bir meslek disiplininin uzmanlık alanına koyma gibi bir durum bulunmamaktadır.

 

Öte yandan Yönetmeliğin iptali istenilen 6. maddesinin (s) bendinde yer olan" peyzaj ve çevre düzenleme" uzmanlık alanına ilişkin düzenlemenin iptali istemine gelince;

 

Doğa, planlama ve tasarım kavramlarını sistematik bir yapı içinde inceleyerek yaşanılabilir bir çevre yaratmayı amaçlayan peyzaj mimarlığı ile ziraat mühendisliği arasındaki ilk bağ yukarıda değinilen 7472 sayılı Yasanın 2. maddesinde "bahçe mimarisi" olarak kurulmuş ve bu Yasa uyarınca çıkartılan Tüzüğün 23. maddesinde ise, "peyzaj mimarlığı alanında öğrenim görmüş ziraat mühendislerinin ,kentsel planlama, kırsal rekreasyon, tarihi ve doğal koruma alanları, turistik alan, yeşil alan ve park, kırsal yerleşim planları gibi projeler kapsamında yer alan peyzaj projelerinin hazırlanması uygulanması ve kontrolü işlemlerini yapmaya yetkili olduğu belirtilmiştir.

 

Kaldı ki, 1933 yılında kurulan Yüksek Ziraat Enstitüsü bünyesinde "Süs Nebatları Şubesi" olarak ve daha sonra 1946 yılında kurulan Ankara Üniversitesi bünyesi içinde yer olan Ziraat Fakültesinde "Bahçe Mimarisi ve Ağaçlandırma Kürsüsü" adını alan ve en sonunda 1968 yılında Peyzaj Mimarlığı Bölümü adına alan alandan mezun olanlara peyzaj mimarı unvanı ve diploması verilmektedir.

 

Ayrıca, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Ana Yönetmeliğinin 6/s maddesi ile dayanağı Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine ilişkin Tüzüğün 23. maddesi ile geçici 1. maddesinin iptali istemiyle Peyzaj Mimarları Odası tarafından Dairemize açılan davada; 26.03.2007 gün E:2005/4342. K:2007/1678 sayılı kararla davanın reddine karar verilmiştir.

 

Tüm bu değerlendirmeler ışığında, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Mühendisleri Odası Meslek içi Eğitim Uzmanlık ve Belgelendirme Yönetmeliğinin dava konusu edilen 6. maddesinin (p) ve (s) bendleri ile aynı maddenin "yukarıda (I), (p), (r), (s), (ş), (t), (u), (ü) bentlerinde sayılan uzmanlık alanlarında öğrenim gören ziraat mühendisleri ve ilgili diğer meslek disiplinlerine ait eğitim alan üyeler için oda tarafından birlikte veya ayrı olarak eğitim ve yetki belgesi verilebilir." hükmünü içeren son paragrafındaki (s) ibaresinde hukuka aykırı bir yön bulunmamaktadır.

 

Açıklanan nedenlerle, yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddine yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, 27.11.2007 gününde oybirliği ile karar verildi.

 

Başkan Ayla ALKIVILCIM

Üye Yeniay KAYA

Üye Alaattin ÖĞÜŞ

Üye Sıddık YILDIZ

Üye Atıl ÜZELGÜN